Πανελλήνιο πρωτάθλημα διαχρονικών αρσιβαριστών 22 Δεκεμβρίου 2018

Καλές επιδόσεις, μικρή συμμετοχή 

«Αυξάνονται και πληθύνονται οι διαχρονικοί αθλητές, που μετέχουν στο πρωτάθλημα της άρσης βαρών», γράφαμε πέρσι. Δυστυχώς, εφέτος η συμμετοχή ήταν σαφώς μικρότερη, ίση με του 2016: 20 αθλητές. Με μια διαφορά: Τότε είχαν μετάσχει 18 άνδρες και δύο γυναίκες. Εφέτος, ούτε μία γυναίκα. Απουσίασε, λόγω κάποιου τραυματισμού, ακόμη και η πιστή των αγώνων, Νατάσα Ακτύπη, παλαιά πρωταθλήτρια Ελλάδος. 

Και όμως, κι εφέτος είχαμε μερικές νέες παρουσίες. Καταλαβαίνετε, συνεπώς, πόσοι απουσίασαν. Κάποιοι λόγω τραυματισμού (Ακτύπη, Δημήτρης Ηλιάδης, Νίκος Κωνσταντόπουλος), άλλοι λόγω εργασίας, άλλοι για διάφορους λόγους. Παρά ταύτα, σημειώθηκαν αρκετές αξιόλογες επιδόσεις. Μάλιστα, κάποιοι αθλητές παρουσιάστηκαν καλύτεροι από πέρσι, μολονότι την πλάτη τους βαραίνει άλλο ένα έτος. Ο θεσμός, πάντως, χρειάζεται στήριξη (και από την ελληνική ομοσπονδία), αναβάθμιση και συνεργασία περισσότερων ανθρώπων, ώστε ν' αυξηθούν οι συμμετοχές. Χρόνος υπάρχει για να εντοπισθούν τα προβλήματα και να λυθούν, όσα, βεβαίως, είναι εφικτό να λυθούν. Ο 5ος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ανδρών του 2007 στην κατηγορία των 94κ. με 386κ. στο σύνολο (170 αρασέ - 216 επολέ ζετέ) και 3ος στο Παγκόσμιο εφήβων του 2002, στην ίδια κατηγορία, με 362,5 (160-202,5), Κώστας Παπαδόπουλος (για πρώτη φορά επισήμως βετεράνος), ο πάντα εντυπωσιακός, Αλέξανδρος Μουσκαφίδης, που σήκωσε περισσότερα κιλά από πέρσι, και ο Γιώργος Κατσής ήταν οι πρωταγωνιστές των αγώνων στις… νεανικές κατηγορίες. Τον γνωρίσαμε 18χρονο. Τώρα ο Κ. Παπαδόπουλος είναι βετεράνος... Κορυφαίος από τους αειθαλείς «γέροντες», ήταν ο Λευτέρης Τζουγκαράκης. Ξεχώρισαν, επίσης, ο 67χρονος, δάσκαλος, Κώστας Ντουντουλάκης (έλειψε ο άλλος δάσκαλος, ο Βασίλης Οικονόμου, με την παλαιά τεχνική του, το ψαλίδι, αντί του βαθέος καθίσματος) και οι Βαγγέλης Καραμπέτσος (πολύ δυνατός πάντα και σταθερότατος στις επιδόσεις του) και Ευγένιος Οικονομίδης. Ο Παναγιώτης Δήμος νομίζω ότι αδίκησε τον εαυτό του. Σαφώς βελτιωμένος ήταν ο 50ετής, Γιάννης Μακρής. Ανεβασμένος από πέρσι ήταν  Εντυπωσίασε ξανά ο Αλέξανδρος Μουσκαφίδης. και ο Γιώργος Γλύπτης. Από τους νεότερους, οφείλω να επισημάνω, ότι κάθε χρόνο και καλύτερος (σαν το παλιό καλό κρασί) παρουσιάζεται ο μηχανικός αεροσκαφών, Θόδωρος Διδώνης. Μπορεί οι επιδόσεις του να μη εντυπωσιάζουν, αλλά είναι σημαντικό να μεγαλώνεις, να πλησιάζεις τα 50 και να βελτιώνεσαι. Εφέτος εμφανίσθηκε καλύτερος στο σύνολο και στο αρασέ σε σχέση με το 2017. Βελτιωμένος ο Γιώργος Κατσής. Μεταξύ των νεοεμφανισθέντων, ήταν και ο Δημήτρης Γαζής, διαχρονικός αθλητής του στίβου (δεκαθλητής παλαιότερα, ρίπτης τώρα, λόγω αύξησης του βάρους του), που πριν από ενάμιση μήνα τερμάτισε στον κλασικό Μαραθώνιο της Αθήνας(!) και ο οποίος παίζει επισήμως πιγκ πογκ σε μικρή ομάδα της Αττικής, αλλά και μπέιζμπολ, ενώ κάνει και χορό! Αντε, του χρόνου και στην κολύμβηση... Tα πλήρη αποτελέσματα: Ο πολυσύνθετος, Δημήτρης Γαζής. 65-69 ετών: 96κ.: Κων. Ντουντουλάκης 140 (60κ. αρασέ - 80κ. επολέ ζετέ). 60-64: 96κ.: Ελ. Τζουγκαράκης 200 (90-110). 102κ.: Χρ. Γκιόκας 137 (62-75). 55-59: 81κ.: Γ. Γλύπτης 146 (63-83). 89κ.: Χρ. Μούτουλας 115 (55-60). 102κ.: Ευγ. Οικονομίδης 187 (80-107). 50-54: 89κ.: Ιω. Μακρής 151 (66-85). 96κ.: Παν. Δήμος 175 (75-100). +105κ.: Ευ. Καραμπέτσος 230 (100-130).  45-49:  73κ.: Θ. Διδώνης 135 (60-75). 40-44: 73κ.: Ν. Λαγός 122 (57-65). 81κ.: Αλ. Μουσκαφίδης 247 (112-135). 89κ.: Χαρ. Λιούλιας 177 (72-105), Ιω. Κούγιας 110 (50-60). 109κ.: Δημ. Γαζής 168 (70-98). 35-39: 73κ.: Σπ. Ζορμπάς 160 (70-90). 89κ.: Γ. Κατσής 237 (107-130). Τεχνίτης ο δάσκαλος, Κώστας Ντουντουλάκης. 96κ.: Κ. Παπαδόπουλος 270 (120-150). 102κ.: Α. Δερδεμέζης 197 (85-112). +102κ.: Ι. Δερμιτζάκης 180 (80-100). Κριτές ήταν οι διεθνείς Α’ κατηγορίας, Δημήτρης Ηλιάδης (παλαιός πρωταθλητής Ελλάδος) και Νίκος Κωνσταντόπουλος (απλώς παλαιός αθλητής), η νυν πρωταθλήτρια, Αννα Μαρία Ζολή, η Λευκορωσίδα, Τατιάνα Γιάσκεβιτς (5η στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 1994, η οποία αργότερα παντρεύτηκε Ελληνα και ζει στην Ελλάδα),  Πολύ δυνατός και σταθερότατος, ο Βαγγέλης Καραμπέτσος. ενώ, όποτε χρειάσθηκε, βοήθησε η παλαιά πρωταθλήτρια κόσμου και νυν κριτής, Νατάσα Τσακίρη, που παρευρέθη για να παρακολουθήσει τους αγώνες. Ο 2ος βαλκανιονίκης του 1981, Αλέκος Σιζόπουλος εκτέλεσε άψογα μόνος του τα καθήκοντα της γραμματείας. Χωρίς την ανιδιοτελή συμβολή όλων αυτών, οι αγώνες δεν θα διεξάγονταν. Οι κριτές εφέτος ήταν (και ορθώς) αυστηρότεροι στους... νεαρούς διαχρονικούς αθλητές. Αρσιβαρίστες 35, 36, 37, 38, 39 ετών μετέχουν, συχνότατα μ’ επιτυχία, στο πανελλήνιο πρωτάθλημα ανδρών ή και σε διεθνείς αγώνες. Πρόσφατο παράδειγμα ο 36χρονος, Γιώργος Πάντα καλός ο Ευγένιος Οικονομίδης. Μαρκούλας, που προ ημερών αγωνίσθηκε στο παγκόσμιο κύπελλο. Κατανοητό είναι, βεβαίως, το να δείχνουν επιείκεια (όπως και έπραξαν) στους... γεροντότερους, δεδομένου ότι οι κλειδώσεις και οι μύες χάνουν ελαστικότητα και ευλυγισία, ενώ συχνά υπάρχουν και χρόνια προβλήματα από τραυματισμούς. Για άλλη μία φορά, σημαντική ήταν η εθελοντική προσφορά του παλαιού πρωταθλητή Ευρώπης στους εφήβους (και με συμμετοχή σε δύο Ολυμπιακούς αγώνες, το 1980 και το 1984), εξαιρετικού προπονητή και ανθρώπου, Γιάννη Κατσαϊδώνη, που βοήθησε στο κοουτσάρισμα πολλούς από τους αγωνισθέντας. Ο θεσμός βρίσκεται στην τρίτη δεκαετία του, αφού ήταν το 23ο πρωτάθλημα. Η διοργάνωση Μπορούσε περισσότερα ο Π. Δήμος. καθιερώθηκε, και συνεχίζεται, με πρωτοβουλία του παλαιού πρωταθλητή Ελλάδος, Νίκου Γαλιατσάτου, που ούτε εφέτος αγωνίσθηκε, περιορισθείς στα σημαντικά οργανωτικά του καθήκοντα. Απαιτείται, πάντως, να ζητήσει βοήθεια στην οργάνωση. Οπως και ν' αναθεωρήσει κάποια πράγματα. Απαράδεκτη κρίνω την απουσία της ΕΟΑΒ. Τη στιγμή, που η Διεθνής Ομοσπονδία του αθλήματος (IWF) περιλαμβάνει στο καλεντάρι της τους αγώνες -και όχι μόνο τα παγκόσμια πρωταθλήματα- των μάστερς (βετεράνοι - διαχρονικοί), δεν νοείται η ελληνική να μη μετέχει ενεργά στην διοργάνωση του αγώνα. Τα προηγούμενα χρόνια είχε συνδράμει, ίσως όχι όσο ακριβώς έπρεπε, αλλά πάντως, είχε συνεργασθεί με τους διοργανωτές. Φέτος, τι συνέβη και απουσίασε; Ούτε καν το προπονητήριο του ΟΑΚΑ παραχώρησε. Ετσι οι αγώνες διεξήχθησαν σε ιδιωτικό γυμναστήριο κρος-φιτ, στη Ν. Κηφισιά. Λέτε να... τιμωρήσει τον γιατρό, Γιώργο Τσικούρη, που παρευρέθη; Οι... γέροντες περιμένουν την απονομή των μεταλλίων και των διπλωμάτων... ...ενώ οι... νεανίσκοι, τα πήραν. Μπροστά η Νατάσα Τσακίρη, δίπλα της ο Γιάννης Κατσαϊδώνης και άκρη δεξιά ο Γιώργος Τσικούρης. Από δεξιά, Αλέκος Σιζόπουλος, Τατιάνα Γιάσκεβιτς, Ιω. Κατσαϊδώνης. Ο γιατρός της ΕΟΑΒ, ορθοπεδικός, Γ. Τσικούρης έκανε μετρήσεις στους περισσότερους αθλητές, που αγωνίσθηκαν. Αυτές θα ενταχθούν στην έρευνα - μελέτη, την οποία διενεργεί για την επίδραση που έχει η άρση βαρών στον σκελετό των αθλητών πάσης ηλικίας. Αλλης φύσης μετρήσεις πραγματοποίησε ο Θ. Διδώνης, με μια ειδική ζυγαριά, η οποία πέραν του σωματικού βάρους, έκανε λιπομέτρηση, έδειχνε το υποδόριο λίπος, το σπλαχνικό αντίστοιχο, το ποσοστό μυϊκού ιστού, την οστική μάζα, το ποσοστό νερού στον οργανισμό, τον ρυθμό μεταβολισμού, την φυσική κατάσταση και την μεταβολική ηλικία. Εάν αυτή είναι υψηλότερη της ηλικίας, που δείχνει η ταυτότητά του ανθρώπου, πρέπει να βελτιωθεί ο μεταβολικός ρυθμός, συνήθως με σωματική άσκηση και σωστή διατροφή.

Πώς σκέφτεται ένα παιδί για τον πατέρα του σε κάθε ηλικία:
4 ετών: Ο μπαμπάς μου μπορεί να κάνει τα πάντα!
7 ετών: Ο μπαμπάς ξέρει τόοοσα πολλά!
8 ετών: Ο μπαμπάς μου δεν ξέρει τελικά και τόσα πολλά.
12 ετών: Ο μπαμπάς μου δεν ξέρει τι του γίνεται.
14 ετών: Ο πατέρας μου; Άσε καλύτερα!
21 ετών: Ωχ πάλι αυτός μπροστά μου!
25 ετών: Κάτι ξέρει για το θέμα ο πατέρας μου αλλά όχι και πολλά πράγματα.
30 ετών: Θα πρέπει να μάθω τι ξέρει ο πατέρας μου για το θέμα.
35 ετών: Πριν αποφασίσουμε ας ζητήσουμε και τη γνώμη του μπαμπά.
50 ετών: Τι άραγε να πίστευε ο πατέρας γι΄ αυτό;
60 ετών: Τελικά ο πατέρας μου είχε τεράστια εμπειρία!
65+ετών: Α, ρε πατέρα! Μακάρι να ζούσες και να μιλούσαμε σήμερα οι δυο μας!

Πρωτοχρονιάτικες μαντινάδες

Εύχομαι τούτη τη χρονιά να πάψουν μίση κι έχθρες!
Τους πλανητάρχες  οι λαοί, να πάρουν με τις  πέτρες...

Στον ουρανό παράγγειλα, σαν έπεφτ΄ έν΄αστέρι, 
δύο χιλιάδες δεκαεννιά, ευχές μου να σου φέρει!

 Ευχήθηκα  σαν έπεφτε στον ουρανό τ΄ αστέρι,
  δυο χιλιάδες δεκαεννιά, καλά για να σου φέρει!

Εύχομαι όσες μπαλοτιές στην Κρήτη θα παιχτούνε, 
τόσες χαρές το δεκαεννιά  όλους  να μας ε-βρούνε!


(δικές μου, Κ.Ντ.)



-Εκλεκτές, διάφορων ριμαδόρων: 

Πρωτοχρονιά κι η σκέψη μου, τσι δρόμους έχει πιάσει,
να βρει τσ΄αθρώπους π΄αγαπώ, ευκές για να μοιράσει.

Δύο χιλιάδες δεκαεννιά χαρές να βρεις μπροστά σου!
Και άλλες τόσες ομορφιές ν΄ανθίζου΄ στην καρδιά σου!
(Σημ. Κ.Ντ: αγνώστου η αρχική, τροποποιημένη σε τέσσερις λέξεις από εμένα)

Του νέου χρόνου η χαραυγή να ΄ρθεί να σας ζεστάνει.
Κι αν άφησε ο παλιός πληγές, όλες να σας τσι γιάνει!
(Σημ. Κ.Ντ: έβαλα την λέξη χαραυγή αντί της λέξης ανατολή που είχε η αρχική μαντινάδα αγνώστου φίλου)

Ξημέρωμα πρωτοχρονιάς θέλω να πιάσεις άμμο
απού δεν έχει μετρημό ευχές να σου τσι κάμω!!!

Άλλαξ΄ ο χρόνος κι η καρδιά έχει χαρά μεγάλη,
γιατ΄έκαμες ποδαρικό, στη σκέψη μου και πάλι!

Ήθελα χρόνε να σε ιδώ γέρο του πεταμάτου
 και νά ΄μ΄ εγώ ντελικανής και νά ΄σαι του θανάτου! 

Χρόνια πολλά να προπατείς με τσ΄ αθρωπιάς το ζάλο,
στης γνώσης και της αρετής, το δρόμο το μεγάλο!

Νά ΄τανε κήπος η ζωή, χαρές να τη φυτέψω!
Το νέο χρόνο σε γνωστούς και φίλους να τσι μπέψω!

Καινούργιε χρόνε πού ΄ρχεσαι, μη μας-ε φέρεις πάθη!
Του περασμένου ανε μπορείς, να διορθώσεις λάθη...

Όσα χορτάρια  βρίσκονται στση Κρήτης τα σπαρμένα,
τόσες ετούτη τη χρονιά να ΄ρθούν χαρές σε σένα!

Καινούργιος χρόνος έφτασε κι εύχομαι να σου φέρει,
όσες αυτός που πέρασε  δεν έχει καταφέρει!

Ο νέος χρόνος πού ΄ρχεται, μόνο χαρές να δώσει!
Κι αν ήταν λίγες του παλιού, να σου τσι συμπληρώσει.

 Παίξε καμπόσες μπαλοτιές όντε θα  φεύγει ο χρόνος...
Μαζί μ΄αυτές να φύγουνε τα βάσανα κι ο πόνος!

Χρόνια πολλά θα σου ευχηθώ ΄που τση καρδιάς τσι τόπους. 
Απού δε παίνει ο καθείς, διαλέγω τσι αθρώπους!

Με τη(ν)  καρδιά και με το νου και όχι από συνήθεια,
στέλνω ευκές όπ΄αγαπώ και σέβομαι στ΄αλήθεια.

Ο ανόητος ούτε συγχωρεί ούτε ξεχνά.

 Ο αφελής και συγχωρεί και ξεχνά.

 Ο έξυπνος συγχωρεί, αλλά δεν ξεχνά!

 "Υπάρχει τίποτα αληθινότερο από την αλήθεια; 
-Ναι, το παραμύθι! 
Αυτό δίνει νόημα αθάνατο στην εφήμερη αλήθεια"...

Νίκος Καζαντζάκης

Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άλλοι άνθρωποι.
Οι σκέψεις τους είναι οι απόψεις κάποιου άλλου,
η ζωή τους μια μίμηση,
τα πάθη τους ένα ρητό...

Όσκαρ Ουάιλντ  (Από το "De Profundis")

Ασκόλυμπρος

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

PrevNext

Βιότοπος – περιγραφή
Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι SCOLYMUS hispanicus (Σκόλυμος ο Ισπανικός). Ανήκει στην οικογένεια των Αστερωδών (Συνθέτων). 
Στην Μεσόγειο υπάρχουν 3-4 είδη, τα πλέον γνωστά των οποίων είναι ο Σκόλυμος ο ισπανικός και ο Σκόλυμος ο στικτός. Στη χώρα μας συναντούμε το βότανο με τις ονομασίες ασκόλυμπρος, σκόλυμβρος ή σκολύμπρι (Κρήτη και Κύθνο), σκόλιαμπρος (Ζάκυνθο), σκόλια (Μάνη), σκολιάμπρι, ασκόλυμπρα, ασπράγκαθο, ρικόλι, σκόλυανδρος, σκόλυμος, σκόλυμος ο ισπανικός, σκόλυμπος.
Είναι πολυετές ανθεκτικό φυτό το οποίο μπορεί να φτάσει σε ύψος το ένα μέτρο. Εχει βαθιά, σαρκώδη ρίζα και χοντρό κεντρικό βλαστό που διακλαδίζεται και έχει κατά μήκος του αγκαθωτά πτερύγια. Η ρίζα του και το στέλεχος εκκρίνουν ένα γαλακτώδη χυμό, όταν κοπούν. Τα φύλλα του βγαίνουν από τη βάση, είναι μαλακά, λογχοειδή, έχουν μερικά αγκάθια και μακριούς μίσχους. Τα άνθη βγαίνουν από τις μασχάλες των φύλλων, σε κεφαλωτές ταξιανθίες, που αποτελούνται από πολλά ανθίδια. Τα πέταλά τους έχουν κίτρινο χρώμα.
Τα βράκτεια φύλλα τους μπορεί να είναι τριχωτά. Ο κάθε καρπός περιέχει πολλούς επιμήκεις μικρούς σπόρους, με ένα σχηματισμό διαφανών ινών στην κορυφή τους για να διευκολύνεται έτσι η διασπορά τους με τον αέρα. 
Τον βρίσκουμε σχεδόν παντού, από τους λόφους μέχρι τη θάλασσα, σε καλλιεργημένα ή χέρσα χωράφια, όλο τον χειμώνα μέχρι την άνοιξη. 
Τα είδη της Μεσογείου μοιάζουν αρκετά με τα κοινά φυτά που ονομάζουμε γαϊδουράγκαθα.

Ιστορικά στοιχεία 
Παρά την ονομασία του ´ισπανικός´ είναι ένα κοινό αγκάθι γνωστό στην Ελλάδα για τις θεραπευτικές και άλλες χρήσεις, από αρχαιοτάτων ετών.
Το αγκάθι αυτό αναφέρεται από τον Ησίοδο και το Θεόφραστο. Ο Ησίοδος το αναφέρει ως σκόλυμο και ο Θεόφραστος το αναφέρει ως λειμωνία σκόλυμον. Από τα αρχαία χρόνια τρώγονταν οι ρίζες, τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί του.
Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι ο σκόλυμος είναι ´πόα αρτιφυής ούσα λαχανεύεται ώσπερ ασπάραγος´.
Δηλαδή αναφέρει ότι στα χρόνια του έτρωγαν το τρυφερό στέλεχος όταν φύτρωνε σαν σπαράγγι. 
Οι αρχαίοι υποστήριζαν (Διοσκουρίδης, Πλίνιος) ότι η ρίζα του σκόλυμου (ασκόλυμπρου) έχει αποσμητικές ιδιότητες. Συγκεκριμένα ο Πλίνιος αναφέρει ότι ο γλύπτης Ξενοκράτης πλενόταν με εκχύλισμα ασκόλυμπρου ανακατεμένο με κρασί, για να εξουδετερώσει την άσχημη μυρουδιά του ιδρώτα. 
Η ρίζα του από την αρχαιότητα χρησιμοποιείτο ως φάρμακο για διάφορες παθήσεις. Οι περισσότεροι γιατροί της αρχαιότητας θεωρούσαν ότι την ρίζα του είχε διουρητική δράση.
Για τον λόγο αυτό σε περιπτώσεις δυσουρίας έβραζαν την ρίζα σε κρασί και έδιναν να πιουν οι πάσχοντες.
Επίσης, το χρησιμοποίησαν και για την αντιμετώπιση της δυσοσμίας του σώματος που προκαλούσε ο ιδρώτας. Από την αρχαιότητα ο ασκόλυμπρος χρησιμοποιήθηκε ως εδώδιμο λαχανικό. Η παλαιότερη αναφορά του συναντάται στον Ησίοδο, ο οποίος προσδιορίζει τις εποχές αναφέροντας την άνθιση του ασκόλυμπρου για την αρχή του καλοκαιριού.
Οι βυζαντινοί λεξικογράφοι χαρακτήρισαν το φυτό σαν λάχανο άγριο, και ακανθώδες.
Η λαϊκή ιατρική χρησιμοποιεί σήμερα το σκόλυμο για πολλές και διάφορες χρήσεις όπως για παράδειγμα για γαστρεντερικά προβλήματα, δερματοπάθειες, νεφρολιθιάσεις και αρθρίτιδες. Ο ζωμός που παράγεται από το βράσιμο της ρίζας του σκολύμου θεωρείται ιδιαίτερα θεραπευτικός. 
Στην Κρήτη ο ασκόλυμπρος είναι ένα από τα αγαπημένα φαγητά. Το γουλί της ρίζας το φτιάχνουνε σφουγκάτο ή με κρέας αυγολέμονο. Τον χυλό της ρίζας οι Κρητικοί τον χρησιμοποιούσαν εναντίον της νεφρολιθιάσεως ´Είναι καλό να τονέ τρως, δεν σε πιάνουν κρυγιορέμματα και πόνοι στσι φίλιασες´. Δηλαδή δεν σε πιάνουν ρευματισμοί και πόνοι των άρθρων.

Συστατικά – χαρακτήρας 
Τα φύλλα και οι βλαστοί του φυτού όταν βραστούν έχουν μια ελαφρά γεύση. Το βότανο περιέχει βιταμίνες, λίγες πρωτεΐνες και αρκετούς υδατάνθρακες. Περιέχει ακόμη φλαβονοειδή και χλωροφύλλη.

Ανθιση – χρησιμοποιούμενα μέρη – συλλογή
Ανθίζει από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Ο ασκόλυμπρος φυτρώνει τον χειμώνα και από τον Ιανουάριο οι ρίζες (και οι τρυφεροί βλαστοί) του είναι βρώσιμες. Οι ρίζες του γίνονται βραστές και πηγαίνουν πολύ καλά με το ριζότο. 
Κατάλληλη εποχή για τη συλλογή φύλλων και τρυφερών βλαστών είναι στην περίοδο του χειμώνα και μέχρι και την αρχή της άνοιξης, δηλαδή από τον Ιανουάριο έως και τον Απρίλιο, πριν αρχίσει να αναπτύσσεται το στέλεχος του φυτού. Η ρίζα συλλέγεται το φθινόπωρο.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις
Το βότανο έχει αντιιδρωτικές και διουρητικές ιδιότητες. 
Σήμερα είναι γνωστό ότι οι αρχαίοι γιατροί είχαν δίκιο όσον αφορά τις αντιιδρωτικές ιδιότητες του φυτού.
Το αφέψημα της ρίζας βοηθά στην μείωση του ιδρώτα σημαντικά. 
Συνίσταται το νερό μέσα στο οποίο βράζουμε αυτό χόρτο, να το πίνουμε σαν φάρμακο κατά των ρευματισμών και κατά της ψαμμίασης (πέτρες).

Παρασκευή και δοσολογία
Μαγειρεύεται βραστός και αυγολέμονο με ψάρι, κρέας ή σαλιγκάρια. Μπορεί επίσης να γίνει πολτός που συνοδεύει κρέατα.

Προφυλάξεις
Δεν έχουν αναφερθεί παρενέργειες. Συνεπώς προσέχουμε μόνο να είναι καλά βρασμένα τα φύλλα για να μην μας ενοχλούν τα αγκάθια και να τρώμε με μέτρο γιατί ´ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλά εν τω ευ το πολύ.

(Αναδημ. από "Χανιώτικα Νέα")

Σταμναγκάθι

Σταμναγκάθι, αγριόχορτο κατάλληλο για το συκώτι, την καρδιά, το στομάχι, το δέρμα

της Αγγελικής Μήλιου, βιολόγου, medlabnews.gr

Το σταμναγκάθι ή κιχωριον το ακανθώδες είναι ουσιαστικά μια άγρια ποικιλία ραδικιού. Η επιστηµονική ονοµασία του σταµναγκαθιού είναι Cichorium spinosum. Πρόκειται όντως για έναν εξάδελφο του ραδικιού που φύεται στη λεκάνη της Μεσογείου, µε την Κρήτη, την Κύπρο, τη Σικελία και τη Μάλτα να είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε αυτό.

Αυτοφυές απαντάται στα χιονισμένα δύσβατα μέρη των ορεινών όγκων της Κρήτης αλλά και σε απόκρημνες ακρογιαλιές του νησιού. Το σταμναγκάθι είναι ένα άγριο χόρτο, με οδοντωτά φύλλα, τα οποία περιέχουν μία γλυκόπικρη ουσία, η οποία προσδίδει στο φυτό σημαντικές ιδιότητες. Είναι χειμερινό χόρτο και ιδιαίτερα ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες και το χιόνι.  

Την ονομασία σταμναγκάθι την απόκτησε από το αγκάθι που το περιβάλλει και από την χρήση που είχε αυτό στο στόμιο της στάμνας με το νερό τα παλαιότερα χρόνια.

Διότι τον παλιό καλό καιρό που οι άνθρωποι καθημερινά πήγαιναν σε φυσικές πηγές ή σε πηγάδια για να εφοδιαστούν με το νερό της ημέρας, η μεταφορά γίνονταν με πήλινες στάμνες. Επειδή πολλών ειδών ζωύφια πήγαιναν να δροσιστούν και αυτά από το νερό της στάμνας, οι άνθρωποι έκοβαν το αγκάθι και το εφάρμοζαν “σαν καπάκι” στο στόμιο της στάμνας απωθώντας με αυτόν τον τρόπο τους παρείσακτους επισκέπτες.

Έτσι έγινε γνωστό στην κοινωνία σαν..

στάμνα-αγκάθι, το αγκάθι της στάμνας δηλαδή. 
Το σταμναγκάθι είναι γνωστό ως τροφή αλλά και ως βότανο από την αρχαιότητα και  ήταν πάντα μια αξιοζήλευτη τροφή την οποία λίγοι είχαν την δυνατότητα να αποκτήσουν. Διότι η συγκομιδή του ήταν και είναι μια πολύ επίπονη κουραστική και πολλές φορές επικίνδυνη διαδικασία.

Καλλιεργείται ευρέως στην Κρήτη, από όπου και έγινε γνωστό, ωστόσο φαίνεται ότι μπορεί να αναπτύσσεται εξίσου ικανοποιητικά σε παραθαλάσσιες ζώνες αλλά και πλαγιές βουνών και οροπεδίων (πάνω από 1000 μέτρα υψόμετρο) και σε άλλες περιοχές της χώρας.

Διατροφική αξία

Τα χαρίσµατα του σταµναγκαθιού δεν είναι µόνο γευστικά. Γνωστό από την αρχαιότητα για τις διουρητικές του ιδιότητες, αναφέρεται από τον Αριστοφάνη, τον Θεόφραστο και τον Διοσκουρίδη. Η µοντέρνα ανάλυση της σύστασής του επιβεβαίωσε τους αρχαίους που το εκτιµούσαν ιδιαίτερα: 
Το σταμναγκάθι περιέχει σημαντικές ποσότητες αντιοξειδωτικών, όπως βιταμίνη C (36,58 mg/100 γρ.), βιταμίνη Ε (α-τοκοφερόλη- 9,78 mg/100 γρ.), β-καροτένιο (2,66 mg/100 γρ.), βιταμίνη Α (5717 IU/100 γρ.) και φαινόλες (20,31 mg/100γρ.). Επίσης περιέχει γλουταθειόνη (13,77 mg/100 γρ.), η οποία είναι ένα αμινοξύ που μετατρέπεται στον οργανισμό σε υπεροξειδάση της γλουταθειόνης, που είναι ισχυρός αντιοξειδωτικός παράγοντας. Ουσιαστικά η γλουταθειόνη είναι ένα είδος αντιοξειδωτικού που βοηθά το σώμα να απαλλαγεί από τις τοξίνες. Το σταμναγκάθι είναι επίσης καλή πηγή σιδήρου, ψευδαργύρου, καλίου και μαγνησίου. Περιέχει μέτριες ποσότητες σε α-λινολενικό οξύ ALA (C18:3) ω-3 λιπαρά οξέα (44.4 mg /100 γρ.).

Οι πολυφαινόλες έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και τα Ω-3 λιπαρά οξέα είναι σύμμαχος της καρδιάς και της καλής υγείας του οργανισμού.
Γενικά θεωρείται διουρητικό, χωνευτικό,τονωτικό και χολαγωγό. 

Χολαγωγό – υπακτικό. Στα αρχαία χρόνια το χρησιμοποιούσαν για την θεραπεία προβλημάτων της χολής και του ήπατος. Αυτή η δράση του οφείλεται σε μία ουσία, το «κιχώριο» και βοηθά στην αποσυμφόρηση της χοληδόχου κύστεως και του ήπατος.

Αντιοξειδωτικό. Τα β-καροτένια που περιέχει συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των ελεύθερων ριζών, γεγονός που βοηθά στην καρδιαγγειακή προστασία του οργανισμού και προάγει την αντιγήρανση των ιστών.

Τονωτικό – χωνευτικό. Είναι τονωτικό του στομάχου και ευνοεί την πέψη. Βοηθά στην απομάκρυνση της χοληστερίνης από το αίμα, ενώ αναφέρεται πως το αφέψημα των φύλλων του δρα κάτα του διαβήτη και της παχυσαρκίας.

Αντιρευματικό. Όλα τα είδη ραδικιών έχουν διουρητικές ιδιότητες. Εξαιτίας αυτής της ιδιότητας βοηθά και στην αντιμετώπιση των ρευματισμών, αλλά και της κατακράτησης υγρών κατά την διάρκεια της έμμηνου ρύσεως.

Αδένες. Δρα ρυθμιστικά στην λειτουργία πολλών αδένων

Δέρμα. Θεραπεύει πολλές δερματικές παθήσεις. Αναφέρεται πως από τα αρχαία χρόνια το χρησιμοποιούσαν για την θεραπεία κρεατοελιών, σπυριών και κάλων.

Το σταμναγκάθι συνοδεύεται πάντα από εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στην κουζίνα των Κρητικών. Στη Δυτική Κρήτη το σταμναγκάθι τρώγεται συνήθως βραστό ή λεμονάτο με κατσίκι ή αρνί (φρικασέ). Στην Κάσο το παστώνουν και το χρησιμοποιούν το καλοκαίρι στο «τσικνωτό» (γιαχνί). Όπως συμβαίνει με όλα τα χόρτα της Κρήτης, η παρασκευή της σαλάτας εξαρτάται από τις τοπικές ιδιαιτερότητες και από τη φαντασία της κάθε νοικοκυράς. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που το σταμναγκάθι χρησιμοποιείται αναμεμειγμένο με άλλα άγρια χόρτα, με λίγο κρεμμύδι (χρησιμοποιείται το χλωρό κρεμμύδι και, κυρίως, τα υπέργεια μέρη του) και άνηθο. Μαγειρεύεται με πολλούς τρόπους. Ωμό ή βραστό με λίγο ελαιόλαδο και λεμόνι.

Πέμπτη, Οκτωβρίου :
Read more: https://medlabgr.blogspot.com/2014/07/blog-post_18.html#ixzz5arzzMsrG