Ιβάν Κοζεντούμπ: Ο "άσσος των άσσων" πιλότων καταδιωκτικών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Ιβάν Κοζεντούμπ

Ο Ιβάν Νικίτοβιτς Κοζεντούμπ (Иван Никитович Кожедуб, 1920-1991) ήταν σοβιετικός πιλότος. Ο κορυφαίος ιπτάμενος άσος της ΕΣΣΔ και των Συμμάχων κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο με 62 καταρρίψεις, και ένας από τους ελάχιστους σοβιετικούς πολίτες που έλαβαν τρεις φορές το παράσημο του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης.

Γεννημένος στις 8 Ιουνίου του 1920 στο Σούμι, ο Κοζεντούμπ κατετάγη στη Σοβιετική Αεροπορία το 1940, αλλά άργησε να ριχτεί στη μάχη, αφού οι εξαιρετικές ικανότητές του έκαναν τους ανωτέρους του να τον χρησιμοποιήσουν επί χρόνια ολόκληρα ως εκπαιδευτή(χρειάστηκε μάλιστα να επιμείνει πάρα πολύ για να τον αφήσουν να πάει στο μέτωπο). Όταν τελικά έγινε δεκτό το αίτημα του να πάει στην πρώτη γραμμή, την άνοιξη του1943, η Σοβιετική Αεροπορία ήταν πλέον έτοιμη να επιτύχει αεροπορική υπεροχή έναντι της Λούφτβαφφε. Τον Ιούλιο του 1943, έλαβε το βάπτισμα του πυρός στη Μάχη του Κούρσκ, όπου 2.400 σοβιετικά αεροπλάνα αντιμετώπισαν 1.800 γερμανικά. Η πρώτη κατάρριψη του 23χρονου πιλότου σημειώθηκε κατά τη δεύτερη μέρα εκείνης της μάχης (6 Ιουνίου 1943) και ήταν ένα Γιούνκερς 87 (Στούκας). Το αρχικό αεροπλάνο του ήταν το La-5, εφοδιασμένο με τον αστεροειδή κινητήρα Μ-82 των 1.300 ίππων,ενώ σε όλη τη σταδιοδρομία του πετούσε μόνο Λαβότσκιν. Τις επόμενες 3 μέρες πάνω από το Κούρσκ κατέρριψε άλλο ένα Ju87 και ένα Me109. Ακολούθησαν μερικές αποστολές συνοδείας βομβαρδιστικών Pe-2, κατά τις οποίες έριξε άλλα τρία Bf109, ένα Ju87 καθώς και το πρώτο του Fw190.

Μέχρι τις αρχές του 1945, ο 25χρονος πλέον πιλότος είχε ξεπεράσει τις 50 νίκες, πετώντας με La-7 αυτήν την περίοδο, και είχε πλέον ως μοναδικό στόχο τον Αλεκσάντρ Ποκρύσκιν των 59 καταρρίψεων. Πράγματι, τον ξεπέρασε στις 31 Μαρτίου 1945 με την 60η του κατάρριψη και τελικά αναδείχτηκε πρώτος άσσος όλων των Συμμάχων με 62 καταρρίψεις μέσα σε 21 μήνες. Αναλυτικά τα 62 θύματά του από το 1943 ως το 1945 ήταν 56 μονοκινητήρια αεροπλάνα, εκ των οποίων τα 39 μαχητικά (20 Fw190, 18 Bf109, 17 Ju87, 1 Ta152H) και 6 δικινητήρια (3 Hs129, 2 He111, 1 Me262), ενώ του είχε απονεμηθεί δύο φορές ο τίτλος του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης.

Συνολικά έλαβε μέρος σε 326 πολεμικές αποστολές και ενεπλάκη σε 120 αερομαχίες, δηλαδή σημείωνε -κατά μέσο όρο- μία κατάρριψη ανά 1,93 αερομαχίες. Πάντως ο ίδιος δήλωσε μεταπολεμικά ότι δεν αποκλείεται να είχε καταρρίψει συνολικά πάνω από 100 αεροπλάνα. Στις 19 Οκτωβρίου του 1945 του απονεμήθηκε για τρίτη φορά ο τίτλος του ΗΣΕ. Ήταν μόλις ο τρίτος, μετά τον Ποκρύσκιν και τον στρατάρχη Ζούκωφ, σοβιετικός πολίτης που πετύχαινε κάτι τέτοιο (ο Ζούκωφ τους ξεπέρασε αργότερα, με μια τέταρτη απονομή).

Το 1948 μεταπήδησε στα αεριωθούμενα μαχητικά και κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας (1950-1953) ήταν διοικητής της 324ης μεραρχίας καταδιωκτικών, που πετούσε με τα διηχητικά Mig-15. Αφίχθη στο μέτωπο στο μέτωπο το Μάρτιο του 1951 και παρέμεινε ως τα μέσα του 1952. Πάντως με εντολή του Στάλιν του είχε απαγορευθεί να πετάξει σε πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον των αμερικανικών F-86, αφού ένας πιθανός θάνατός του θα έπληττε βαρύτατα το σοβιετικό γόητρο. Το 1974 ο Κοζεντούμπ έγινε στρατηγός της Αεροπορίας και το 1985 στρατάρχης. Δημοσίευσε τα απομνημονεύματά του με τον τίτλο "Πίστη στην πατρική γη". Πέθανε τον Αύγουστο του 1991 σε ηλικία 71 ετών.