"...Γράφω προς εσάς τους κατοίκους και ευρισκομένους εν τη νήσω Κρήτης, ότι ωσάν άφρονες και αρίζικοι, οπού εξ ιδίας σας προαιρέσεως και θελήσεως γίνεσθε, καθώς και οι παρέμπροσθέν τους οπού εκατοικούσαν εις το αυτό νησίον, και εγίνεσθε απειθείς της ημών Βασιλείας, και αφανισθήκασιν υπό τον κραταιόν στρατηγόν Βελισάριον, απεσταλμένον από τον κράτις ον Βασιλέα τον πρώην ημών αγιώτατον Ιουστινιανόν τον μέγαν, και πάλιν από τον Κραταιόν στρατηγόν Βελισάριον αποσταλμένον από τον κράτιστον τον πρώην ημών αγιώτατον Ιουστίνον τον μέγαν, και πάλιν από τον κράτιστον στρατηγόν Νικηφόρον τον Φωκάν απεσταλμένον από τον κράτιστον Βασιλέα Βασίλειον τον Πορφυρογέννητον, και μετέπειτα υπό τον ανδρικώτατον και στερεόν εν πολέμοις Βάρδαν τον θαλάσσιον Πατρίκιον και επίτροπον του ορθοδόξου ημών Βασιλέως Ρωμανού του Αργυροπούλου, και το όλον δια την παράβασιν αυτών, και αποστασίαν, ως καθώς και εσείς εδώ κάμνετε, και είσθε απειθείς της ημών βασιλείας, κυριεύοντες το αυτό νησίον της Κρήτης, μη δίδοντας τα τέλη τα βασιλικά, και τους κριτάς και επιτρόπους όπου εστείλαμεν δεν τους εδεκτήκατε, μάλιστα με αισχύνην πολλήν και κατεφρόνεσιν εις εμάς τους αντιστείλετε. Δια τούτο με βουλήν συνοδικήν των παναγιωτάτων πατριαρχών, και ετέρων αρχιερέων, με γνώμην πάσι τοις άρχουσι της Συγκλήτου, δια το τέλειον και ακατάκρετον αφανισμόν εσάς ολωνών των κατοίκων της νήσου Κρήτης, γυναικών αι τέκνων, και πραγμάτων σας παντελώς, εντέλλομεν ένα μέρος μικρόν από ταις δυνάμαις ταις βασιλικαίς, ήγουν κάτεργα εκατόν, και εξαιρέτως το κάτεργον το Βασιλικόν, οπού εις αυτό σέρνω δια Βασιλέα και επίτροπον της ημών Βασιλείας τον περιπόθητον και φίλτατόν μου υιόνΙσαάκιον, ομού με τους παρόντας δώδεκα γενεών άρχοντας της ημών Βασιλείας και Συγκλήτου, με τέλος αποφασιστικόν και σύγκησιν αφανισμού του πολέμου, διατί τέτοιας λογής δύναμιν, οπού ακόμη μήτε σεις, μήτε οι πρώτοι σας, ούτε την είδετε, αλλά ουδέ την ηκούσατε. Και έτσι σας θέλουσι μαζώξει όλους να παιδευθήτε με τυραννισμένους θανάτους και ανακράτους χαλασμούς, ατοί σας είστε η αιτία δια την άμετρόν σας αποστασίαν. Ταύτα πάντα σας ανήγγειλα, και αν ποιήσετε προσκύνησιν έως εγγίσωσι τα κάτεργα εις πάσαν άκραν του νησίου, θέλετε έχει παραμικρόν συμπάθειον, ειδέ αλλέως ποιήσετε θέλετε αφανισθή κατά κράτος με απόστασιν της παρούσης, όσον είνε αμετασάλευτη.
Ο εν Χριστώ Βασιλεύς, και περιπόθητος μοι υιός Ισαάκιος, καγώ ο πατήρ αυτού Αλέξιος
αρπβ (1182)."
ΤΟ ΧΡΥΣΟΒΟΥΛΟ ΑΛΕΞΙΟΥ του ΚΟΜΝΗΝΟΥ
(ΔΙΑ ΕΚΡΩΜΑΪΣΜΟΝ της ΝΗΣΟΥ ΚΡΗΤΗΣ)
1182 (1091)
"Ίνα δε καταδειχθή, ότι πολλαί και διάφοροι από του Ιταλικού εγένοντο μεταφράσεις του Χρυσοβούλου, και επομένως πολλαί αι προσθαφαιρέσεις, κατά τον βαθμόν της παιδείας και φαντασιοπληξίας των μεταφραστών, παρατίθημι αντικρύ του κειμένου του Ζακυνθίου χειρογράφου, το εκ των αρχείων της Κερκύρας ληφθέν και δημοσιευθέν υπό Μ. Βερνάρδου."
ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΝ ΖΑΚΥΝΘΟΥ.
Αλέξιος εν Χριστώ Βασιλεύς και Αυτοκράτωρ Ρωμαίων Ο Κομνηνός.
Διάπειρον και πλούσιον έλεος του επουρανίου Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, πατρός, Υιού, και Αγίου Πνεύματος, και της Αειπαρθένου Θεοτόκου Μητρός Αυτού, Εγώ ο επί της γης κραταιός Βασιλεύς όλης Οικουμένης, της Θεοφρουρήτου και περιφήμου Κυρίας πασών των πόλεων της Κωνσταντίνουπόλεως, Πατήρ και κορυφαίος των ορθοδόξων χριστιανών, των τιμώντων και πιστευόντων την ομοούσιον και προσκυνητήν Αγίαν Τριάδα, των ομολογούντων ένα Θεόν τρισυπόστατον, των σεβόντων τα δόγματα της αγίας και οικουμενικής πρώτης Συνόδου, συνηθροισμένης και πληρουμένης υπό ενεργείας των αγίων και φιλοχρίστων ημών Βασιλέων, και Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης, και των αγίων Συνόδων, Αλέξιος ο Κομνηνός ο και Πορφυρογέννητος, Βασιλεύς Κωνσταντίνου πόλεως, Νέας Ρώμης, και καθολικός διάδοχος των μακαρίων Βασιλέων του Ιορδάνου και πάσης Αιγύπτου, Αραβίας, Φρυγίας, Ασίας και Μεσοποταμίας, και άνωθεν του Ευξείνου Πόντου, και έως τας Βρεττανικάς νήσους, Ευρώπης και πάσης Αρμενίας, από ανατολών μέχρι δυσμών, και από μεσημβρίας έως του άρκτου, βοηθός του Παναγιωτάτου Τάφου του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, του τιμίου και ζωοποιού σταυρού, και ετέρων αγίων τόπων της Ιερουσαλήμ, και υπέρμαχος των πιστών και ορθοδόξων χριστιανών, ρεφενδάριος δι’ αυτούς προς την αγίαν και ορθόδοξον ημών πίστιν, Γράφω προς εσάς τους κατοίκους και ευρισκομένους εν τη νήσω Κρήτης, ότι ωσάν άφρονες και αρίζικοι, οπού εξ ιδίας σας προαιρέσεως και θελήσεως γίνεσθε, καθώς και οι παρέμπροσθέν τους οπού εκατοικούσαν εις το αυτό νησίον, και εγίνεσθε απειθείς της ημών Βασιλείας, και αφανισθήκασιν υπό τον κραταιόν στρατηγόν Βελισάριον, απεσταλμένον από τον κράτις ον Βασιλέα τον πρώην ημών αγιώτατον Ιουστινιανόν τον μέγαν, και πάλιν από τον Κραταιόν στρατηγόν Βελισάριον αποσταλμένον από τον κράτιστον τον πρώην ημών αγιώτατον Ιουστίνον τον μέγαν, και πάλιν από τον κράτιστον στρατηγόν Νικηφόρον τον Φωκάν απεσταλμένον από τον κράτιστον Βασιλέα Βασίλειον τον Πορφυρογέννητον, και μετέπειτα υπό τον ανδρικώτατον και στερεόν εν πολέμοις Βάρδαν τον θαλάσσιον Πατρίκιον και επίτροπον του ορθοδόξου ημών Βασιλέως Ρωμανού του Αργυροπούλου, και το όλον δια την παράβασιν αυτών, και αποστασίαν, ως καθώς και εσείς εδώ κάμνετε, και είσθε απειθείς της ημών βασιλείας, κυριεύοντες το αυτό νησίον της Κρήτης, μη δίδοντας τα τέλη τα βασιλικά, και τους κριτάς και επιτρόπους όπου εστείλαμεν δεν τους εδεκτήκατε, μάλιστα με αισχύνην πολλήν και κατεφρόνεσιν εις εμάς τους αντιστείλετε. Δια τούτο με βουλήν συνοδικήν των παναγιωτάτων πατριαρχών, και ετέρων αρχιερέων, με γνώμην πάσι τοις άρχουσι της Συγκλήτου, δια το τέλειον και ακατάκρετον αφανισμόν εσάς ολωνών των κατοίκων της νήσου Κρήτης, γυναικών και τέκνων, και πραγμάτων σας παντελώς, εντέλλομεν ένα μέρος μικρόν από ταις δυνάμαις ταις βασιλικαίς, ήγουν κάτεργα εκατόν, και εξαιρέτως το κάτεργον το Βασιλικόν, οπού εις αυτό σέρνω δια Βασιλέα και επίτροπον της ημών Βασιλείας τον περιπόθητον και φίλτατόν μου υιόν Ισαάκιον, ομού με τους παρόντας δώδεκα γενεών άρχοντας της ημών Βασιλείας και Συγκλήτου, με τέλος αποφασιστικόν και σύγκησιν αφανισμού του πολέμου, διατί τέτοιας λογής δύναμιν, οπού ακόμη μήτε σεις, μήτε οι πρώτοι σας, ούτε την είδετε, αλλά ουδέ την ηκούσατε. Και έτσι σας θέλουσι μαζώξει όλους να παιδευθήτε με τυραννισμένους θανάτους και ανακράτους χαλασμούς, ατοί σας είστε η αιτία δια την άμετρόν σας αποστασίαν. Ταύτα πάντα σας ανήγγειλα, και αν ποιήσετε προσκύνησιν έως εγγίσωσι τα κάτεργα εις πάσαν άκραν του νησίου, θέλετε έχει παραμικρόν συμπάθειον, ειδέ αλλέως ποιήσετε θέλετε αφανισθή κατά κράτος με απόστασιν της παρούσης, όσον είνε αμετασάλευτη.
Ο εν Χριστώ Βασιλεύς, και περιπόθητος μοι υιός Ισαάκιος, καγώ ο πατήρ αυτού Αλέξιος αρπβ (1182).
Οι αγαπητοί μου υιοί εν άρχουσιν. Κύρις Ιωάννης ο Φωκάς, Κύρις Κωνσταντίνος ο Βαρούχας, Κύρις Μαρίνος ο Σκορδύλης, Κύρις Λέων ο Μούσουρος, Κύρις Φίλιππος ο Γαβαλάς, Κύρις Ανδρέας ο Μελισσηνός, Κύρις Θωμάς ο Αρκολέος, Κύρις Δημήτριος ο Βλαστός, Κύρις Ευστράτιος ο Χορτάτζης, Κύρις Νικηφόρος ο Αργυρόπουλος, ο Αγιοστεφανίτης, Κύρις Λουκάς ο Λίτινος, Κύρις Ματθαίος ο Καλαφάτος.
Ο εν Χριστώ Βασιλεύς, και περιπόθητος μοι υιός Ισαάκιος, καγώ ο πατήρ αυτού Αλέξιος αρπβ (1182).
Οι αγαπητοί μου υιοί εν άρχουσιν. Κύρις Ιωάννης ο Φωκάς, Κύρις Κωνσταντίνος ο Βαρούχας, Κύρις Μαρίνος ο Σκορδύλης, Κύρις Λέων ο Μούσουρος, Κύρις Φίλιππος ο Γαβαλάς, Κύρις Ανδρέας ο Μελισσηνός, Κύρις Θωμάς ο Αρκολέος, Κύρις Δημήτριος ο Βλαστός, Κύρις Ευστράτιος ο Χορτάτζης, Κύρις Νικηφόρος ο Αργυρόπουλος, ο Αγιοστεφανίτης, Κύρις Λουκάς ο Λίτινος, Κύρις Ματθαίος ο Καλαφάτος.
ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΝ ΚΕΡΚΥΡΑΣ.
Αλέξιος Κομνηνός Βασιλεύς και Αυτοκράτωρ Ρωμαίων.
Ημείς, ο δια της απείρου και αμέτρου ευσπλαχνίας του επουράνιου Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, Πατρός και υιού και Αγίου Πνεύματος, και της αειπαρθένου Θεοτόκου, όντες επί της γης κραταιός Βασιλεύς και Αυτοκράτωρ των Ρωμαίων, οι δια της θείας Προνοίας όντες Αυτοκράτωρ όλης της Οικουμένης, και πατήρ της περιφανεστάτης Κωνσταντινουπόλεως, ήτις κατά θείαν πρόνοιαν εστίν η Βασίλισσα πασών των πόλεων και προστατεύουσα των ορθοδόξων χριστιανών, των εχόντων και πιστευόντων την ομούσιον και προσκυνητήν ΑγίανΤριάδαν, την ομολογουμένην εις ένα Θεό τρισυπόστατον, και σεβομένην τα δόγματα της αγίας και οικουμενικής πρώτης συνόδου της συγκροτηθείσης παρά των αγιωτάτων, φιλοχρίστων και μιμητών των Αποστόλων ημετέρων Αυτοκρατόρων Κωνσταντίνου και Ελένης, και των λοιπών τόσων συνόδων, Αλέξιος Κομνηνός Πορφυρογέννητος Βασιλεύς της Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης, και καθολικός διάδοχος των μακαρίων βασιλέων του Ιορδάνου και πάσης γης Αιγύπτου, Αραβίας, Φρυγίας, Ασίας, και Μεσοποταμίας, άνωθεν του Ευξείνου Πόντου και άχρι των Βρεττανικών νήσων, της Ευρώπης, απάσης Αρμενίας, Σικελίας, Ελλάδος, και πάσης της οικουμένης από ανατολών μέχρι δυσμών και από μεσημβρίας έως άρκτου, ανακαινισταί του αγίου Τάφου του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού, και των άλλων αγίων τόπων του Ιησού, σωτήρος και προστάτου των πιστών και ορθοδόξων χριστιανών και υπερασπιστών αυτών δια την αγίαν και καθολικήν πίστιν, γράφομεν υμίν όσοι ευρίσκεσθε και κατοικείτε εις την ημετέραν νήσον της Κρήτης, ότι καθώς πολλοί καταντήσαντες εκουσίως δυστυχείς, ούτω και οι υμέτεροι προπάτορες οι κατοικήσαντες την αυτήν νήσον, όντες απειθείς εις το κράτος μας εξολοθρεύσθησαν από τον ημέτερον ανδρείον στρατηγόν Βελισάριον, απεσταλμένον παρά του κραταιοτάτου Αυτοκράτορος και ημετέρου δικαιοτάτου πατρός Ιουστινιανού του μεγάλου, και πάλιν παρά του ανδρείου και μαχιμωτάτου Βάρδα θαλασσινού Πατρικίου, και τοποτηρητού του ημετέρου ορθοδόξου Αυτοκράτορος Ρωμανού Αργυροπούλου. Και ταύτα πάντα δια την εκείνων παράβασιν και αποστασίαν, καθώς πράττετε και υμείς το αυτό, και δεν πείθεσθε εις την βασιλείαν μας, και κυριεύετε την αυτήν νήσον Κρήτην, μη πληρώνοντες τους βασιλικούς φόρους εις τους σταλέντας υμίν παρ’ ημών κριτάς τε και τοποτηρητάς, αλλά μάλιστα με πολήν καταισχύνην και καταφρόνησιν τους εστείλατε οπίσω. Δια τούτο, με την συναίνεσιν των αγιωτάτων πατριαρχών και των λοιπών ιεραρχιών, και με την γνώμην πάντων των ευγενών της Συγκλήτου, δια τον παντελή αφανισμόν όλων υμών των κατοίκων της νήσου Κρήτης, των γυναικών τε και τέκνων υμών, και πάσης της περιουσίας σας, στέλλομεν εν μικρόν μέρος των δυνάμεων του κράτους μας, ήτοι εκατόν τριήρεις, και κατ’ εξοχήν την βασιλικήν τριήρη, εις την οποίαν στέλλομεν αρχιστράτηγον και τοποτηρητήν της μεγαλειότητός μας τον φίλτατον και ηγαπημένον μας υιόν Ισαάκιον, ομού με τους παρόντας ευγενείς του ημετέρου βασιλείου και της Συγκλήτου, τους όντας εκ δώδεκα οικογενειών, με σκοπόν και απόφασιν να σας εξολοθρεύσωσι κατά κράτος με τον πόλεμον, και με τόσας δυνάμεις, όσας μήτε υμείς, μήτε οι προπάτορες υμών είδετε, μήτε ηκούσατε. Και ούτως θέλουν σας παιδεύσει όλους με βασανιστικούς θανάτους και τέλειον αφανισμόν, όντας αιτίους τούτων δια την ασεβή και μωράνεπανάστασίν σας, ταύτα πάντα σας δηλοποιούμεν, και αν δώσετε σημεία υποταγής, άμα όταν φθάσωσιν αι τριήρεις εις τας πρώτα σύνορα της νήσου, θέλετε λάβει μικράν τινα συγχώρησιν. Εάν δεν πράξητε άλλως, θέλετε αφανισθή, δυνάμει της παρούσης αμετατρέπτον αποφάσεως, 1182.
Ο Χριστιανικώτατος Βασιλεύς και ημέτερος υιός Ισαάκιος, και ημείς ο πατήρ αυτού Αλέξιος.
Οι ημέτεροι υιοί ευγενείς.
Ιωάννης Φωκάς, Κωνσταντίνος Βαρούχας, Μαρίνος Σκορδύλης, ημέτερος ανεψιός και μέγας στρατάρχης, Λέων Μούσουρος, Φίλιππος Γαβαλάς, ημέτερος συγγενής, Ανδρέας Μελισσηνός, Θωμάς Αρκολέος, Δημήτριος Βλαστός, Ευστράτιος Χορτάτζης, Νικηφόρος Αργυρόπουλος, και Αργυροστεφανήτης, Λουκάς Λίθινος, Ματθαίος Καλαφάτης.
Ο Χριστιανικώτατος Βασιλεύς και ημέτερος υιός Ισαάκιος, και ημείς ο πατήρ αυτού Αλέξιος.
Οι ημέτεροι υιοί ευγενείς.
Ιωάννης Φωκάς, Κωνσταντίνος Βαρούχας, Μαρίνος Σκορδύλης, ημέτερος ανεψιός και μέγας στρατάρχης, Λέων Μούσουρος, Φίλιππος Γαβαλάς, ημέτερος συγγενής, Ανδρέας Μελισσηνός, Θωμάς Αρκολέος, Δημήτριος Βλαστός, Ευστράτιος Χορτάτζης, Νικηφόρος Αργυρόπουλος, και Αργυροστεφανήτης, Λουκάς Λίθινος, Ματθαίος Καλαφάτης.
Μετά το κείμενον του ούτως υπό των διαφόρων μεταφραστών παραμορφωθέντος χρυσοβούλου, αναγινώσκονται τα εξής σημειώματα μεταγενεστέρας χρονολογίας. Επειδή δε εξαισία και εν τούτοις παρατηρείται η διαφορά καταχωρούμεν, αντιτιθέμενοι και το Κερκυραϊκόν χειρόγραφον.
ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΝ ΖΑΚΥΝΘΟΥ… 2
Τα δώδεκα αρχοντόπουλα οπού ήλθασιν εις την Κρήτην εις συντροφίαν του υιού του βασιλέως δευτερογραμμένοι μετά των συγγενών αυτών, οι οποίοι εις την Κρήτην ωσάν την επήρασιν, και ο βασιλεύς τους εμοίρασεν όλον τον τόπον.
Φωκάδαις εκ το μέρος της Μονής των Στουδίων, Λέων, Γεώργιος, Ιάκωβος, Ανδρέας, Αλέξιος, Νικηφόρος, Μιχαήλ, Βάρδας. Οι άνωθεν ωνομάσθησαν από τους ενδοξοτάτους Βενετικούς Καλλιέργαι, δια το καλόν έργον του μεταγενεστέρου αυτών Αλεξίου, όπου έκαμαν την αγάπην.
Γαβαλάδαις εκ το μέρος της μονής των αγίων Αποστόλων, Φίλιππος, Ιωάννης, Γεώργιος, Σίφης, Αντώνιος, Μαρίνος.
Σκορδύλιδαις, εκ το μέρος της μονής του αγίου Ευθυμίου, Μαρίνος, Ιωάννης, Μιχαήλ, Καπάδων, Γεώργιος, Βάρδας, Γαβριήλ, Εμμανουήλ, Κώνστας, Νικηφόρος. Από τους άνωθεν τούτους είναι η κάτωθεν γενεαίς, Πάτερος, Καψοκάλυβος, Ψαρομυλίγγοι, Λιγνοί, Κυρακόπουλοι, Σαρακηνοί, Λουγγίνοι, Φικιοκάλοι, Μαλαφαράδαις, Παπαδόπουλοι, Λουμπινοι, Τρακινοί, Σεβαστοί, Νομικοί.
Αρκολέοι, εξ της Μονής του Αγίου Φωκά, Θωμάς, Κώνστας, Αντώνιος, Βασίλειος, Θεόδωρος, Σπυρίδων, Ελευθέριος, Νικόλαος. Οι άνωθεν ωνομάσθησανΑρκολέοι, διότι ο πρώτος τωνε έκοψε τον Λέων τον αποστάτην, δια την αγάπην και δούλευσιν της βασιλείας.
Μούσουροι, εκ το μέρος της Παμμακαρίστου, Λέων, Σταμάτης, Εμμανουήλ, Νικόλαος, Βλάσιος, Μιχαήλ. Οι άνωθεν ωνομάσθησαν Μούσουροι, διότι ο πρώτος των εμπήκεν εις την Βουλδοβλαχίαν, όταν έκοψαν τους βλάχους.
Χορτάτζιδες, εκ το μέρος του Αγίου Μηνά, Μιχαήλ, Ευστράτιος, Γεώργιος, Φωτεινός, Παύλος, Μηνάς, Κωνσταντίνος.
Βαρούχιδες, εκ το μέρος της Λεπτής Κωνσταντινουπόλεως, Πολύκαρπος, Ιωάννης, Αλέξιος, Νικηφόρος.
Μελισσηνοί, εκ το μέρος του Αγίου Ρωμανού, Ανδρέας, Δημήτριος, Βασίλειος, Θεόδωρος, Κοσμάς, Παντελεήμων, Ιωάννης, Δαμιανός, Ρωμανός.
Αργυρόπουλοι Αγιοστεφανίταις, εκ το μέρος του Αγίου Στεφάνου, Νικηφόρος, Ιωάννης, Στέφανος, Γεώργιος, Βλάσσιος, Μηνάς, Νικήτας. Οι άνωθεν Αργυρόπουλοι ωνομάσθησαν και Αγιοστεφανίταις, διατί ο Βασίλειος ο Μακεδών, ο πατήρ του Λέοντος του Σοφού, δια το σημείον του αετού οπού είδεν, ετύπωσεν έναν αργυρόν αετόν, και τον έβαλλεν εις τα φλάμπουρά του, και ωνομάσθη Αργυρόπουλος, και όταν εσυγχωρησε του υιού του Λέοντος και τον έχρισε Βασιλέα, τον εστεφάνωσε με το στεφάνι της υπεραγίας Θεοτόκου των Βλαχερνών, και τον ωνόμασεν Αγιοστεφανίτην τον Πορφυρογέννητον.
Βλαστοί, εκ το μέρος της Αγίας ιουλιανής, Δημήτριος, Συμεών, Στέφανος, Προκόπιος, Εμμανουήλ, Μαρίνος, Γεώργιος. Οι άνωθεν ωνομάσθησαν βλαστοί διατί οι πρώτοι τωνε ενίκησαν την Έδεσσαν.
Φωκάδαις εκ το μέρος της Μονής των Στουδίων, Λέων, Γεώργιος, Ιάκωβος, Ανδρέας, Αλέξιος, Νικηφόρος, Μιχαήλ, Βάρδας. Οι άνωθεν ωνομάσθησαν από τους ενδοξοτάτους Βενετικούς Καλλιέργαι, δια το καλόν έργον του μεταγενεστέρου αυτών Αλεξίου, όπου έκαμαν την αγάπην.
Γαβαλάδαις εκ το μέρος της μονής των αγίων Αποστόλων, Φίλιππος, Ιωάννης, Γεώργιος, Σίφης, Αντώνιος, Μαρίνος.
Σκορδύλιδαις, εκ το μέρος της μονής του αγίου Ευθυμίου, Μαρίνος, Ιωάννης, Μιχαήλ, Καπάδων, Γεώργιος, Βάρδας, Γαβριήλ, Εμμανουήλ, Κώνστας, Νικηφόρος. Από τους άνωθεν τούτους είναι η κάτωθεν γενεαίς, Πάτερος, Καψοκάλυβος, Ψαρομυλίγγοι, Λιγνοί, Κυρακόπουλοι, Σαρακηνοί, Λουγγίνοι, Φικιοκάλοι, Μαλαφαράδαις, Παπαδόπουλοι, Λουμπινοι, Τρακινοί, Σεβαστοί, Νομικοί.
Αρκολέοι, εξ της Μονής του Αγίου Φωκά, Θωμάς, Κώνστας, Αντώνιος, Βασίλειος, Θεόδωρος, Σπυρίδων, Ελευθέριος, Νικόλαος. Οι άνωθεν ωνομάσθησανΑρκολέοι, διότι ο πρώτος τωνε έκοψε τον Λέων τον αποστάτην, δια την αγάπην και δούλευσιν της βασιλείας.
Μούσουροι, εκ το μέρος της Παμμακαρίστου, Λέων, Σταμάτης, Εμμανουήλ, Νικόλαος, Βλάσιος, Μιχαήλ. Οι άνωθεν ωνομάσθησαν Μούσουροι, διότι ο πρώτος των εμπήκεν εις την Βουλδοβλαχίαν, όταν έκοψαν τους βλάχους.
Χορτάτζιδες, εκ το μέρος του Αγίου Μηνά, Μιχαήλ, Ευστράτιος, Γεώργιος, Φωτεινός, Παύλος, Μηνάς, Κωνσταντίνος.
Βαρούχιδες, εκ το μέρος της Λεπτής Κωνσταντινουπόλεως, Πολύκαρπος, Ιωάννης, Αλέξιος, Νικηφόρος.
Μελισσηνοί, εκ το μέρος του Αγίου Ρωμανού, Ανδρέας, Δημήτριος, Βασίλειος, Θεόδωρος, Κοσμάς, Παντελεήμων, Ιωάννης, Δαμιανός, Ρωμανός.
Αργυρόπουλοι Αγιοστεφανίταις, εκ το μέρος του Αγίου Στεφάνου, Νικηφόρος, Ιωάννης, Στέφανος, Γεώργιος, Βλάσσιος, Μηνάς, Νικήτας. Οι άνωθεν Αργυρόπουλοι ωνομάσθησαν και Αγιοστεφανίταις, διατί ο Βασίλειος ο Μακεδών, ο πατήρ του Λέοντος του Σοφού, δια το σημείον του αετού οπού είδεν, ετύπωσεν έναν αργυρόν αετόν, και τον έβαλλεν εις τα φλάμπουρά του, και ωνομάσθη Αργυρόπουλος, και όταν εσυγχωρησε του υιού του Λέοντος και τον έχρισε Βασιλέα, τον εστεφάνωσε με το στεφάνι της υπεραγίας Θεοτόκου των Βλαχερνών, και τον ωνόμασεν Αγιοστεφανίτην τον Πορφυρογέννητον.
Βλαστοί, εκ το μέρος της Αγίας ιουλιανής, Δημήτριος, Συμεών, Στέφανος, Προκόπιος, Εμμανουήλ, Μαρίνος, Γεώργιος. Οι άνωθεν ωνομάσθησαν βλαστοί διατί οι πρώτοι τωνε ενίκησαν την Έδεσσαν.
ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΝ ΚΕΡΚΥΡΑΣ. …2
Οι δώδεκα ευγενείς οι ελθόντες εις την Κρήτην ομού με τον υιόν του Αυτοκράτορος, και στραφέντες εκ δευτέρου μετά των συγγενών αυτών, οίτινες έμειναν εις την Κρήτην, αφ ού ηλώθη, και ο βασιλεύς τους εμοίρασεν όλους τους τόπους.
1. Φωκάς από το μέρος της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννου, Γεώργιος, Ιάκωβος, Ανδρέας, Αλέξιος, Νικηφόρος, Μιχαήλ, Βάρδας. Και διάδοχοι ωνομάσθησαν Καλλέργαι από τους ενδοξοτάτους Βενετούς, ήτοι καλοί εργάται, δια το καλόν έργον του αυτών συγγενούς Αλεξίου, όστις εποίησε την ειρήνην με τους Ενετούς, και με το γένος των Σκορδίλιδων, και άλλα εις τους μεγάλους και πολυχρονίους πολέμους. Κατ’ εξοχήν δ’ εν καιρώ Ιωάννου του Σκορδίλη, δια την ελευθέρωσιν του τόπου, εις ανάμνησιν του οποίου γίνεται κατ’ έτος η λιτανείας την τρίτην του Πάσχα. Οι λεγόμενοι Σκορδίλοι έλαβον την αρχήν από την Γαλλίαν και ελέγοντο Πεγωλίνοι, και μετά ταύτα μεταβάντες εις την Ρώμην με τους αρχηγούς των Ρωμαίων, έλαβον το όνομα Σκορδίλοι, λεγόμενοι και Αγιάτσοι.
2. Γαβαλά, από το μέρος της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων, Φίλιππος, Ιωάννης, Αντώνιος.
3. Μαρίνος Σκορδίλης, από το μέρος της εκκλησίας του αγίου Ευθυμίου, Μαρίνος, Ιωάννης, Μιχαήλ, Καπαδώρος, Γεώργιος, Βάρδας, Γαβριήλ, Εμμανουήλ, Κωνστάντιος, Νικηφόρος. Από τους κατιόντας αυτών εισίν όλαι αι εφεξής οικογένειαι, Πατέρης, Καψοκαλύβης, Ψαρομίλιγκος, Λογγίνης, Χρυσικόπουλος, Σαρακηνός, Λιώνης, Φινοκάλης, Μαλαφαράς, Κόντης, Φάμης, Λουλίνης, Σεβάστης, Νοβήχης, Παπαδόπουλος.
4. Αρχολέοι, από την εκκλησίαν του αγίου Φωκά, Θωμάς, Κωνσταντίνος, Αντώνιος, Λοίζος, Σπυρίδων, Θεόδωρος, Ελευθέριος, Νικόλαος, ωνομάσθησανΑρχολέοι, επειδή ο πρώτος αυτών έκοψε Λέοντα τον αποστάτην, δια την αγάπην και εκδούλευσιν του βασιλείου.
5. Χορτάτζας, από το μέρος της εκκλησίας του Αγίου Μηνά, Ευστάθιος, Μιχαήλ, Γεώργιος, Φώτιος, Παύλος, Μηνάς, Κωνσταντίνος.
6. Μουσούροι από το μέρος της εκκλησίας της Παναγίας της επονομαζομένης Παμμακαρίστου, Λέων, Σταμάτιος, Εμμανουήλ, Νικόλαος, Βλάσσιος, Μιχαήλ, ωνομάσθησαν δε Μουσούροι, διότι ο πρώτος αυτών εμβήκεν εις το Βουλδοβαλίχιον όταν έκοψαν τους βλάχους.
1. Φωκάς από το μέρος της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννου, Γεώργιος, Ιάκωβος, Ανδρέας, Αλέξιος, Νικηφόρος, Μιχαήλ, Βάρδας. Και διάδοχοι ωνομάσθησαν Καλλέργαι από τους ενδοξοτάτους Βενετούς, ήτοι καλοί εργάται, δια το καλόν έργον του αυτών συγγενούς Αλεξίου, όστις εποίησε την ειρήνην με τους Ενετούς, και με το γένος των Σκορδίλιδων, και άλλα εις τους μεγάλους και πολυχρονίους πολέμους. Κατ’ εξοχήν δ’ εν καιρώ Ιωάννου του Σκορδίλη, δια την ελευθέρωσιν του τόπου, εις ανάμνησιν του οποίου γίνεται κατ’ έτος η λιτανείας την τρίτην του Πάσχα. Οι λεγόμενοι Σκορδίλοι έλαβον την αρχήν από την Γαλλίαν και ελέγοντο Πεγωλίνοι, και μετά ταύτα μεταβάντες εις την Ρώμην με τους αρχηγούς των Ρωμαίων, έλαβον το όνομα Σκορδίλοι, λεγόμενοι και Αγιάτσοι.
2. Γαβαλά, από το μέρος της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων, Φίλιππος, Ιωάννης, Αντώνιος.
3. Μαρίνος Σκορδίλης, από το μέρος της εκκλησίας του αγίου Ευθυμίου, Μαρίνος, Ιωάννης, Μιχαήλ, Καπαδώρος, Γεώργιος, Βάρδας, Γαβριήλ, Εμμανουήλ, Κωνστάντιος, Νικηφόρος. Από τους κατιόντας αυτών εισίν όλαι αι εφεξής οικογένειαι, Πατέρης, Καψοκαλύβης, Ψαρομίλιγκος, Λογγίνης, Χρυσικόπουλος, Σαρακηνός, Λιώνης, Φινοκάλης, Μαλαφαράς, Κόντης, Φάμης, Λουλίνης, Σεβάστης, Νοβήχης, Παπαδόπουλος.
4. Αρχολέοι, από την εκκλησίαν του αγίου Φωκά, Θωμάς, Κωνσταντίνος, Αντώνιος, Λοίζος, Σπυρίδων, Θεόδωρος, Ελευθέριος, Νικόλαος, ωνομάσθησανΑρχολέοι, επειδή ο πρώτος αυτών έκοψε Λέοντα τον αποστάτην, δια την αγάπην και εκδούλευσιν του βασιλείου.
5. Χορτάτζας, από το μέρος της εκκλησίας του Αγίου Μηνά, Ευστάθιος, Μιχαήλ, Γεώργιος, Φώτιος, Παύλος, Μηνάς, Κωνσταντίνος.
6. Μουσούροι από το μέρος της εκκλησίας της Παναγίας της επονομαζομένης Παμμακαρίστου, Λέων, Σταμάτιος, Εμμανουήλ, Νικόλαος, Βλάσσιος, Μιχαήλ, ωνομάσθησαν δε Μουσούροι, διότι ο πρώτος αυτών εμβήκεν εις το Βουλδοβαλίχιον όταν έκοψαν τους βλάχους.
7. Βαρούχας, από το μέρος του Λέψη, Κωνστάντιος, Πολυχρόνης, Ιωάννης, Αλέξιος, Νικηφόρος.
8. Μελισσηνός, από το μέρος της εκκλησίας του αγίου Ρωμανού, Ανδρέας, Δημήτριος, Βασίλειος, Θεόδωρος, Παντολέων, Κοσμάς, Ιωάννης, Δαμιανός, Ρωμανός.
9. Λίθινος, από το μέρος των Μαρτύρων, Λουκάς, Μιχάηλ, Θεόδωρος, Γεώργιος, Αρσένιος, Φίλιππος, Νικόλαος.
10. Αργυρόπουλοι Αργυροστεφανίται, από το μέρος του Αγίου Στεφάνου, Νικηφόρος, Λέων, Στέφανος, Γεώργιος, Νικόλαος, Μηνάς, Νικήτας. Οι ρηθέντες Αργυρόπουλοι ωνομάσθησαν Αργυροστεφανίται ήτοι του αγίου Στεφάνου, επειδή Βασίλειος ο Μακεδών, πατήρ Λεόντος του Σοφού δια το οραθέν σημείον του αργυρού αετού, όπερ και έφερεν εις τας σημαίας του, ωνομάσθη Αργυρόπουλος, και όταν εσυγχώρησε Λεόντα τον υιόν του, και τον έχρισε βασιλέα, τον έστεψε με τον στέφανον της Παναγίας Βλαχέρνης, και τον εκάλεσεν Αργυροστεφανήτην Πορφυρογέννητον.
11. Βλαστοί, από το μέρος της εκκλησίας της Αγίας Γιουράνας, Δημήτριος, Στέφανος, Συμεών, Λιβράκης, Προκόπιος, Εμμανουήλ, Κάρολος, Γεώργιος και ωνομάσθησαν Βλαστοί, επειδή οι πρώτοι αυτών ανώθρωσαν την Εδέρραν.
12. Καλαφάται. Κατά την υπό των Σταυροφόρων άλωσιν και διανομήν της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, η Κρήτη ανήκουσα ήδη εις Βονιφάτιον τον Μομφεράτον εχορηγήθη τοις Ενετοίς (12 Αυγούστου 1204) εις αντάλλαγμα ηπειρωτικών κτήσεων.
8. Μελισσηνός, από το μέρος της εκκλησίας του αγίου Ρωμανού, Ανδρέας, Δημήτριος, Βασίλειος, Θεόδωρος, Παντολέων, Κοσμάς, Ιωάννης, Δαμιανός, Ρωμανός.
9. Λίθινος, από το μέρος των Μαρτύρων, Λουκάς, Μιχάηλ, Θεόδωρος, Γεώργιος, Αρσένιος, Φίλιππος, Νικόλαος.
10. Αργυρόπουλοι Αργυροστεφανίται, από το μέρος του Αγίου Στεφάνου, Νικηφόρος, Λέων, Στέφανος, Γεώργιος, Νικόλαος, Μηνάς, Νικήτας. Οι ρηθέντες Αργυρόπουλοι ωνομάσθησαν Αργυροστεφανίται ήτοι του αγίου Στεφάνου, επειδή Βασίλειος ο Μακεδών, πατήρ Λεόντος του Σοφού δια το οραθέν σημείον του αργυρού αετού, όπερ και έφερεν εις τας σημαίας του, ωνομάσθη Αργυρόπουλος, και όταν εσυγχώρησε Λεόντα τον υιόν του, και τον έχρισε βασιλέα, τον έστεψε με τον στέφανον της Παναγίας Βλαχέρνης, και τον εκάλεσεν Αργυροστεφανήτην Πορφυρογέννητον.
11. Βλαστοί, από το μέρος της εκκλησίας της Αγίας Γιουράνας, Δημήτριος, Στέφανος, Συμεών, Λιβράκης, Προκόπιος, Εμμανουήλ, Κάρολος, Γεώργιος και ωνομάσθησαν Βλαστοί, επειδή οι πρώτοι αυτών ανώθρωσαν την Εδέρραν.
12. Καλαφάται. Κατά την υπό των Σταυροφόρων άλωσιν και διανομήν της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, η Κρήτη ανήκουσα ήδη εις Βονιφάτιον τον Μομφεράτον εχορηγήθη τοις Ενετοίς (12 Αυγούστου 1204) εις αντάλλαγμα ηπειρωτικών κτήσεων.
ΠΗΓΗ: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, Παναγιώτης Κ. Κριάρης, Αθήνα, 1930, Τόμος Β'».
2. Τα Χρυσόβουλα του πατριάρχη στάζουν αίμα
Γράμμα από το Ληξούρι: Αναγνώστης Λασκαράτος
Κύριε Ροΐδη,
Βυζάντιο σημαίνει αποθηρίωση του ανθρώπου. Εκτυφλώσεις, ακρωτηριασμοί, στραγγαλισμοί, μαστιγώσεις, λιθοβολισμοί, πέταγμα στα θηρία, κατακρημνίσεις, νευροκοπίες, καυλοκοπίες, ευνουχισμοί παιδιών, πνιγμοί σε σάκους μέσα στην θάλασσα, παλουκώματα, βρασμοί σε καζάνια, αργό καψάλισμα, εκτελέσεις, γδάρσιμο, σκύλευση νεκρών, αιματοχυσίες, διαπομπεύσεις, εξορία, μεταλλισμός στην ημερήσια διάταξη. Και ο αποκτηνωμένος όχλος να ηδονίζεται με το μαρτύριο των συνανθρώπων του, ιδιαίτερα αν πρόκειται για ξεπεσμένους αξιωματούχους. Οι πιο άγριες φυλές ανθρωποφάγων δεν έχουν να επιδείξουν τέτοιες θηριωδίες. Οι αυτοκράτορες και πατριάρχες, άνθρωποι του σχοινιού και του παλουκιού, επέβαλαν και ευλογούσαν, αλλά και υφίσταντο και οι ίδιοι τις ποινές αυτές, μέσα σε ένα ατέλειωτο γαϊτανάκι αιματηρών εκθρονίσεων, όπου ο εραστής του αυτοκράτορα o σταυλίτης, τον δολοφονούσε και γινόταν αυτός βασιλιάς ελέω Θεού, στα πλαίσια αυτού που ο κ. Γιώργος Μεταλληνός θα αποκαλούσε απόδειξη της λαϊκότητας της Αυτοκρατορίας.
Δεκατρείς (13) από τους 88 αυτοκράτορες πετάχτηκαν σε μοναστήρια και 30 δολοφονήθηκαν με φρικτούς τρόπους. Λίγοι πέθαναν ειρηνικά στο κρεβάτι τους.
Ο αυτοκράτορας Μαυρίκιος κομματιάστηκε μαζί με τα 5 αγόρια του, ενώ σφάχτηκε και η γυναίκα του με τις κόρες του από τον σφετεριστή Φωκά, που με την σειρά του είχε μετά από 8 χρόνια οικτρό τέλος, αφού ο ανυψωτής του Τιμίου Σταυρού Ηράκλειος, του έκοψε το χέρι και τα γεννητικά όργανα τα οποία ανάρτησε σε κοντάρια και τον έκαψε στην αγορά μαζί με τον αδελφό του και δυο ακόμη αξιωματούχους. Ο Ιουστινιανός Β΄, ρινοτομήθηκε, γλωσσοτομήθηκε και εξορίστηκε από τον σφετεριστή Λεόντιο, που έχασε την μύτη του με την σειρά του και κλείστηκε σε μοναστήρι από τον πραξικοπηματία Τιβέριο Β΄. Βοηθούμενος από τους Βούλγαρους ανακατέλαβε την Κωνσταντινούπολη, έσυρε τους δυο σφετεριστές στον Ιππόδρομο, τους ποδοπάτησε επευφημούμενος από τον όχλο και τους καρατόμησε. Σφάχτηκε από τον διάδοχό του Φιλιππικό. Την ίδια τύχη είχε και ο γυιός του Τιβέριος, που είχε αρπαχτεί ικέτης από την αγία Τράπεζα μαζί με την γιαγιά του, αλλά και ο ίδιος ο Φιλιππικός, που 2 χρόνια μετά (713) τυφλώθηκε από τον γραμματέα και διάδοχό του Αναστάσιο.
Τυφλώθηκαν επίσης οι αυτοκράτορες Κωνσταντίνος ο Στ΄ (797) από τη μητέρα του ..."αγία" Ειρήνη,
Μιχαήλ ο Ε΄ (1042), που αρπάχτηκε μαζί με τον φίλο του Κωνσταντίνο, ικέτης από την αγία Τράπεζα της μονής Στουδίου (Ο Σκυλίτζης αναφέρει πως η Θεοδώρα κι η Ζωή που τον διαδέχθηκαν, διέταξαν: «ανασκολοπισθήτω, σταυρωθήτω, τυφλωθήτω»), Ρωμανός ο Δ΄ (1070) (εξαπατημένος από τον καλόγερο Ψελλό), Ανδρόνικος Κομνηνός (1185), Ισαάκιος Άγγελος από τον αδελφό του Αλέξιο Γ΄ (1195),
Ιωάννης Δ΄, μόλις 10ετής που τυφλώθηκε το 1261 από τον αυτοκράτορα και κηδεμόνα του Μιχαήλ Παλαιολόγο,
ο Αλέξιος Ε΄ ο Μούρτζουφλος από τον πεθερό του,
ο Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος και το νήπιο ο γυιός του Ιωάννης από τον πατέρα του πρώτου Ιωάννη Ε΄.
Τυφλώθηκαν επίσης ο πατριάρχης Καλλίνικος ο Α΄, ο Ανδρόνικος Νεστόγγος και ο δούκας Στασηνός ο Μακρηνός, με ταυτόχρονο ακρωτηριασμό των χεριών τους, από τον εξάδελφο του πρώτου αυτοκράτορα Ιωάννη Α΄ Βατάτση, ο ένδοξος στρατηγός Βελισάριος, (σύμφωνα τουλάχιστον με μερικές πηγές) όταν έπεσε στη δυσμένεια του άγ.Ιουστινιανού, ο χρονογράφος Μιχαήλ Γλυκάς, ο στρατηγός Συμβάτιος (9ος αιώνας), ο μητροπολίτης Κορίνθου (τέλη 12ου αι.) που επιπλέον γκρεμοτσακίστηκε στον Ακροκόρινθο από τον Λέοντα Σγουρό που αργότερα αυτοκτόνησε με τον ίδιο τρόπο.
Ο Κωνσταντίνος ο Ε΄, τύφλωσε τον γαμπρό του Αρμένη στρατηγό Αρτάβαζο με τους δυο γυιούς του και με τον πατρίκιο Σισίννιο, ο Βασίλειος Βουλγαροκτόνος τύφλωσε χιλιάδες ορθόδοξους Βούλγαρους στρατιώτες, κάνοντας τον τσάρο Σαμουήλ να πεθάνει από θλίψη. Ο Ι.Σκυλίτσης αναφέρει τον ανασκολοπισμό του Βούλγαρου φρούραρχου των Βοδενών (Έδεσσας) Δραξάν.
Μιχαήλ ο Ε΄ (1042), που αρπάχτηκε μαζί με τον φίλο του Κωνσταντίνο, ικέτης από την αγία Τράπεζα της μονής Στουδίου (Ο Σκυλίτζης αναφέρει πως η Θεοδώρα κι η Ζωή που τον διαδέχθηκαν, διέταξαν: «ανασκολοπισθήτω, σταυρωθήτω, τυφλωθήτω»), Ρωμανός ο Δ΄ (1070) (εξαπατημένος από τον καλόγερο Ψελλό), Ανδρόνικος Κομνηνός (1185), Ισαάκιος Άγγελος από τον αδελφό του Αλέξιο Γ΄ (1195),
Ιωάννης Δ΄, μόλις 10ετής που τυφλώθηκε το 1261 από τον αυτοκράτορα και κηδεμόνα του Μιχαήλ Παλαιολόγο,
ο Αλέξιος Ε΄ ο Μούρτζουφλος από τον πεθερό του,
ο Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος και το νήπιο ο γυιός του Ιωάννης από τον πατέρα του πρώτου Ιωάννη Ε΄.
Τυφλώθηκαν επίσης ο πατριάρχης Καλλίνικος ο Α΄, ο Ανδρόνικος Νεστόγγος και ο δούκας Στασηνός ο Μακρηνός, με ταυτόχρονο ακρωτηριασμό των χεριών τους, από τον εξάδελφο του πρώτου αυτοκράτορα Ιωάννη Α΄ Βατάτση, ο ένδοξος στρατηγός Βελισάριος, (σύμφωνα τουλάχιστον με μερικές πηγές) όταν έπεσε στη δυσμένεια του άγ.Ιουστινιανού, ο χρονογράφος Μιχαήλ Γλυκάς, ο στρατηγός Συμβάτιος (9ος αιώνας), ο μητροπολίτης Κορίνθου (τέλη 12ου αι.) που επιπλέον γκρεμοτσακίστηκε στον Ακροκόρινθο από τον Λέοντα Σγουρό που αργότερα αυτοκτόνησε με τον ίδιο τρόπο.
Ο Κωνσταντίνος ο Ε΄, τύφλωσε τον γαμπρό του Αρμένη στρατηγό Αρτάβαζο με τους δυο γυιούς του και με τον πατρίκιο Σισίννιο, ο Βασίλειος Βουλγαροκτόνος τύφλωσε χιλιάδες ορθόδοξους Βούλγαρους στρατιώτες, κάνοντας τον τσάρο Σαμουήλ να πεθάνει από θλίψη. Ο Ι.Σκυλίτσης αναφέρει τον ανασκολοπισμό του Βούλγαρου φρούραρχου των Βοδενών (Έδεσσας) Δραξάν.
Ο 15χρονος Αλέξιος ο Β΄ υπογράφει τη θανατική καταδίκη της μάνας του και αργότερα αποκεφαλίζεται από το συμβασιλέα του Ανδρόνικο που κλωτσά το πτώμα του, το ρίχνει στη θάλασσα, και παντρεύεται την 11χρονη χήρα του, ενώ ο όχλος τυφλώνει τον πρωτοσεβαστό Αλέξιο.
Ο αυτοκράτορας Βασιλίσκος με την γυναίκα του Ζηνωνίδα, ύστερα από προδοσία του έμπιστου του και εραστή της Αρμάτιου, καταφεύγουν στην αγ.Σοφία, από όπου βγαίνουν με την υπόσχεση του διαδόχου Ζήνωνα πως δεν θα σφαχτούν. Ο Ζήνωνας τους σφράγισε σε ένα κελί όπου πέθαναν από πείνα.
Ο Αρμάτιος εκτελέστηκε με τη σειρά του και η γυναίκα του Ζήνωνα διόρισε από οίκτο τον γυιό του, επίσης Βασιλίσκο, επίσκοπο Κυζίκου.
Δηλητηριασμένοι πέθαναν οι αυτοκράτορες Κωνσταντίνος Γ΄, Αλέξανδρος ο ερωτόληπτος (913), Τσιμισκής, Κωνσταντίνος Ζ΄ από τον γυιό του και τη νύφη του και Ρωμανός Β΄ από την γυναίκα του. Αυτοκράτορες δολοφονήθηκαν στο λουτρό τους, ενώ ο Ουάλης κάηκε ζωντανός,
οι Αλέξιος Δ΄ και Νικόλαος Καναβός στραγγαλίστηκαν, ο Νικηφόρος Β΄ σφάχτηκε στον ύπνο του με την βοήθεια της γυναίκας του και ο Θωμάς ο Σλάβος (ή Αρμένιος) που στέφθηκε αυτοκράτορας από τον πατριάρχη της Αντιόχειας ακρωτηριάστηκε και παλουκώθηκε.
Ο αρχηγός των «αιρετικών» Βογόμιλων γιατρός Βασίλειος κάηκε το 1118 ζωντανός στον Ιππόδρομο, ενώ ο όχλος απολάμβανε το θέαμα!
Ο Κωνσταντίνος ο Η΄ τύφλωνε με την παραμικρή υποψία τους αξιωματούχους του.
Οι μοναχοί Θεόδωρος και Θεοφάνης έγιναν γνωστοί με το παρατσούκλι «Γραπτοί», επειδή άνθρωποι του αυτοκράτορα Θεόφιλου τους χάραξαν στο μέτωπο ανεξίτηλους σκωπτικούς στίχους.
Το 612, στην κηδεία της αυτοκράτειρας Ευδοκίας, μια υπηρέτρια, έφτυσε κατά λάθος από το μπαλκόνι της πάνω στο φέρετρο.
Ο όχλος την έκαψε ζωντανή και η κυρά της αναγκάστηκε να εξαφανιστεί για πάντα, ώστε να μην έχει το ίδιο τέλος.
Το 1002 ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ εκτέλεσε με παλούκωμα τον Βούλγαρο στρατηγό Ντραξάν, στρατιωτικό διοικητή των Βοδενών (Εδεσσας).
Ο λόγιος Μ. Γλυκάς (12ος αιώνας), που φυλακίστηκε, διεκτραγωδεί στους «Γραμματικούς Στίχους» του, την απόλυτη φρίκη των φυλακών. Στα υπόγεια, βρώμικα και σκοτεινά αυτά κολαστήρια, ο αλυσοδεμένος δεσμώτης συχνά αναγκαζόταν όπως καταγγέλλει ο Λιβάνιος στον λόγο «περί των δεσμωτών» να κοιμάται όρθιος μη έχοντας χώρο να απλώσει τα πόδια του.
Το κουφάρι του εικονομάχου αυτοκράτορα Λέοντα Ε΄ του Αρμένη, ο οποίος δολοφονήθηκε από τους εικονολάτρες μετά από μάχη Χριστούγεννα μέσα στην εκκλησία και το λείψανο του πατριάρχη Ι. Γραμματικού, με ωμοφόριο, μαστιγώθηκαν δημόσια!
Ο γραμματικός Μάμαλος, με διαταγή του αυτοκράτορα Ανδρ.Κομνηνού σύρθηκε στην πυρά στην οποία οι δήμιοι τον έσπρωχναν κεντώντας τον με δικράνια!
Ο νεαρός αντιστεκόταν μέχρις ότου αποκαμωμένος αφέθηκε να πέσει στο καμίνι, ενώ οι αποκτηνωμένοι θεατές απολάμβαναν το μαρτύριο!
Ο Νικ. Χωνιάτης που τα περιγράφει είχε την ευκαιρία να εξιστορήσει και την τραγωδία του Ανδρόνικου.
Οι υπήκοοί του, δεμένο με βαριές αλυσίδες, του έσπασαν τα δόντια, του ξερίζωσαν τα γένια, τον έσπασαν στο ξύλο, του έκοψαν το δεξί χέρι και ύστερα τον φυλάκισαν για μέρες σε μπουντρούμι χωρίς νερό και φαγητό. Τον έσυραν μετά έξω ντυμένο με ένα κουρέλι, του έβγαλαν το ένα μάτι, τον διαπόμπευσαν πάνω σε μια ψωριασμένη γκαμήλα, τον έτριβαν με ακαθαρσίες, τον τρυπούσαν με σούβλες στα πλευρά, τον λιθοβολούσαν, του πέταξαν βραστό νερό στο πρόσωπο, τον έβριζαν χυδαιότατα, τον κρέμασαν ανάποδα, οι άντρες έκαναν στο σώμα του αισχρές χειρονομίες, τον τρυπούσαν με τα ξίφη τους και τον διαπέρασαν μέσα από το στόμα του με ένα σπαθί.
Αυτοί είναι οι θεματοφύλακες των δογμάτων και των αγιοποιήσεων.
Είναι αυτοί που προέτρεπαν τον αυτοκράτορα: «τους εχθρούς της Ορθοδοξίας ζώντας καύσον («Βίος Δανιήλ του Στυλίτη»).
Το ήδη σκληρό ρωμαϊκό δίκαιο έγινε ακόμη πιο απάνθρωπο κάτω από την επιρροή της Εκκλησίας η οποία εφηύρε νέα παραπτώματα όπως η αίρεση, η πίστη στην ελληνική θρησκεία και το σεξ. Για κάθε μορφής εξώγαμη σεξουαλική πράξη, όπως και για το "ελληνίζειν" ο άγ. Ιουστινιανός επέβαλε την ποινή του θανάτου, όπως και για όλες τις «ασέλγειες», τιμωρία που αν επιβαλλόταν στην αγία σύζυγό του θα ήταν εκατοντάκις χήρος.
Η Ορθοδοξία έχει ακόμα ως έμβλημά της το δικέφαλο αρπακτικό του ρωμαϊκού IMPERIUM και διεκδικεί την κληρονομιά της μεγαλύτερης ίσως βαρβαρότητας που έζησε ποτέ η ανθρωπότητα!
Κρατώ μια επιφύλαξη "ίσως", γιατί τα ανάλογα φρικτά εγκλήματα της δυτικής αδελφής της, της Καθολικής Εκκλησίας, τελέστηκαν σε πολύ μεγαλύτερη γεωγραφική έκταση.
Ο πατριάρχης Δημήτρης Αρχοντώνης (Βαρθολομαίος) ... απειλεί πως θα μας βρουν συμφορές αν αγνοήσουμε τα χρυσόβουλα που οι κτηνάνθρωποι αυτοκράτορες εξέδωσαν, χαρίζοντας στους ακτήμονες καλόγερους τεράστιες γαίες, χωριά ολόκληρα με τους κατοίκους, στρατιές δουλοπάροικων, στο μέχρι τέλος δουλοκτητικό Βυζάντιο. Κινδυνολογεί πως τάχα το φυτώριο φοβερών σκανδάλων, το πατριαρχείο Ιεροσολύμων, θα χάσει τις τεράστιες ιδιοκτησίες του, που όμως έχουν αναγνωριστεί ντε φάκτο από τα κράτη όπου εξαπλώνεται.
Έστω πως αυτό συνέβαινε, το μόνο που θα σήμαινε είναι πως οι αργόσχολοι οικονομικοί μετανάστες Ρωμιοί επίσκοποι του δεύτερου, μισητοί έτσι κι αλλιώς στο αραβικό ποίμνιό τους, δεν θα έχουν λεφτά για να ικανοποιούν τα πάθη τους.
Με απίστευτο θράσος ο κ. Αρχοντώνης, γιγαντωμένο από την αδικαιολόγητη διακομματική ασυλία που απολαμβάνει (στο όνομα περίεργων «εθνικών συμφερόντων» και μιας υποκριτικής προοδευτικότητάς του) επικαλείται και το γεγονός πως οι Σουλτάνοι, (ως φυσικοί διάδοχοι της ρωμαϊκής δεσποτείας), προίκισαν κι αυτοί το δεξί χέρι κάθε τυράννου, την Εκκλησία.
Είναι περιττό να εξετάσουμε την προφανέστατα ανίσχυρη νομικά αξίωσή του. Με τη λογική της οι απόγονοι των Παλαιολόγων θα μπορούσαν να διεκδικήσουν το Μωριά, άλλοι τιτλούχοι την Ήπειρο και άλλοι τα νησιά. Οι περισσότεροι από μας θα βρισκόμασταν σύμφωνα με τα αραχνιασμένα κιτάπια του άρπαγα πατριάρχη κολήγοι ή δουλοπάροικοι ανώμαλων ηγούμενων και τυραννικών δεσποτάδων...
Να δούμε μόνο την ηθική της διάσταση που θα έπρεπε να προκαλεί ντροπή στον πατριάρχη...
Το χρυσόβουλο του Αλεξίου Β'
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ οικογένεια των Καλλεργών προέρχεται από τη βυζαντινή συγκλητική οικογένεια των Φωκά της Καππαδοκίας, και είναι η πρώτη ανάμεσα στις 12 οικογένειες ευγενών που ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην Κρήτη. Αυτό αποδεικνύεται από το χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Αλεξίου Β Κομνηνού που χρονολογείται από το έτος 1182 μ.Χ.
Το πρωτότυπο του εγγράφου αυτού δηλαδή η χρυσόβουλη επιστολή, δεν διασώζεται. Το κείμενο της όμως υπάρχει στο χρονικό του Trivan, και έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς διάφορα αντίγραφα, τα εξής:
1. Της Μονής Γωνιάς Κισάμου
2. Της Κέρκυρας
3. Της Ζακύνθου
4. Της Κεφαλληνίας και
5. Της Μαρκιανής βιβλιοθήκης της Βενετίας.
Αμφιβολίες έχουν διατυπωθεί από ερευνητές για τη γνησιότητα του χρυσόβουλου. Ακόμη, όμως, και εκείνοι που αμφιβάλλουν για τη γνησιότητά του, δέχονται ότι ο πυρήνας του είναι αληθινός, και τα στοιχεία που αναφέρονται σ αυτό είναι πραγματικά. Στο σημείο αυτό υπάρχει ομοφωνία.
Το χρυσόβουλο αναφέρει σε γενικές γραμμές τα εξής:
Ο Αυτοκράτορας Αλέξιος Β Κομνηνός έχει στείλει στην Κρήτη το γιο του Ισαάκιο “…ομού με τους παρόντας ευγενείς του ημετέρου Βασιλείου και της Συγκλήτου, τους όντας εκ δώδεκα οικογενειών…” και με “εκατόν τριήρεις”, για να υποτάξουν το νησί το οποίο είχε επαναστατήσει και αρνιόταν να καταβάλει φόρους.
Οι δώδεκα ευγενείς (τα αρχοντόπουλα) που αναφέρονται στο χρυσόβουλο είναι οι εξής:
Ιωάννης Φωκάς
Κωνσταντίνος Βαρούχας
Μαρίνος Σκορδίλης
Λέων Μουσούρος
Φίλιππος Γαβαλάς
Ανδρέας Μελισσηνός
Θωμάς Αρχολέος
Δημήτριος Βλαστός
Ευστάθιος Χορτάτζης
Νικηφόρος Αργυρόπουλος ή Αργυροστεφανίτης
Ματθαίος Καλαφάτης
Λουκάς Λίθινος.
Η πρώτη αναφερόμενη οικογένεια, Φωκά, μετωνομάσθηκε αργότερα σε Καλλέργη, με διάφορες ερμηνείες για την ετυμολογία (π.χ, οι προσφέροντες καλά έργα ή κάλλιστα έργα ή από το καλλιεργώ – Καλλιέργης - Καλλέργης).
Με βάση το χρυσόβουλο, ο δούκας της Κρήτης απέδωσε στον κάθε ευγενή τα ανάλογα φέουδα. Ποια ακριβώς φέουδα έλαβαν οι Φωκάδες- Καλλέργηδες; Στο αντίγραφο της κοινότητας των Κορφών, αναφέρεται επί λέξει:
“ Οι ευγενείς Φωκά έχοντες εις το μέρος, το φέρον από το Ρέθυμνον τα όρη Σταυρωτά, με τα Ανώγεια, τα βασιλικά και καθέδραν, ήγουν λειμώνας με τα αυτών περίχωρα άχρι του μεγάλου Ποταμού, αρχόμενοι από τα παραθαλάσσια από μεσημβρινόν μέρος, έως το παραθαλάσσιον, από το βόρειον μέρος εις το Μυλοπόταμον, επιστρέφοντες και πορευόμενοι εις τα βουνά και τους κάμπους των Ασίφων προς τα όρη του Σταχιώτου, όπου εισίν τα σύνορα των Σκορδίλη…” Η μελέτη του κειμένου μαζί με την ταυτοποίηση των αναφερόμενων τοπωνυμίων με τα σήμερα σωζόμενα τοπωνύμια, μπορεί να δώσει μια εικόνα για την έκταση και τη γεωγραφική θέση των εδαφών της οικογένειας Φωκά-Καλλέργη, να ερμηνεύσει την γεωγραφική κατανομή των οικοσήμων και τοπωνυμίων που σώζονται σήμερα και να αποδείξει τη συνέχεια της οικογένειας στα ίδια εδάφη μέχρι τις μέρες μας. Στο χρυσόβουλο αναφέρονται ακόμη επί λέξει: «…Φωκάς από το μέρος της εκκλησίας του αγίου Ιωάννου, Γεώργιος, Ιάκωβος, Ανδρέας, Αλέξιος, Νικηφόρος, Μιχαήλ, Βάρδας και διάδοχοι ωνομάσθησαν Καλλέργαι από τους ενδοξοτάτους Βενετούς, ήτοι καλού εργάται, δια το καλόν έργον των αυτών συγγενούς Αλεξίου, όστις εποίησεν την ειρήνην με τους Ενετούς και με το γένος των Σκορδίληδων και άλλα εις τους μεγάλους και πολυχρονίους πολέμους…».