ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ ΚΑΙ ΚΥΝΙΚΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ

ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, ΔΗΜΩΝΑΞ, ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΦΟΒΟ ΚΙ ΕΛΠΊΔΑ ΚΑΙ Η ΔΗΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ "ΚΥΝΙΚΩΝ"

Θεμελιώδης αρχή των Κυνικών φιλοσόφων ήταν ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι ακέραιος και συνεπής.

 Αυτό που λέει πρέπει να το εννοεί και αυτό που πρεσβεύει πρέπει να το εφαρμόζει.

 Γνωστό είναι το ρητό του Κυνικού Δημώνακτα :

«Mόνον εὐδαίμονα ἔφη τὸν ἐλεύθερον, ἐκεῖνον νομίζω τὸν μήτε ἐλπίζοντά τι μήτε δεδιότα» 

Μετάφραση:

 "Ευτυχισμένο αποκαλώ μόνο τον  ελεύθερο, εκείνον που θεωρώ ότι  μήτε ελπίζει μήτε φοβάται τίποτα".

-Ο Νίκος Καζαντζάκης, προφανέστατα επηρεασμένος  από τον λόγο των κυνικώνειδικά του Δημώνακτα,  αναφωνεί επίσης πανομοιότατα ως επίλογο στην "Ασκητική" του: 

"Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι Λεύτερος!"

Οι απλοϊκά (ή  ...καθόλου) σκεπτόμενοι, παρερμηνεύουν κι εκχυδαϊζουν όπως κάνουν με όλα όσα δεν χωρούν στο αντιληπτικό και ηθικό τους επίπεδο, το απαύγασμα αυτό σοφίας, την κατάληξη σειράς προηγούμενων εξαιρετικών  συλλογισμών του μεγάλου Κρητικού  στο παραπάνω βιβλίο. 

Συνειδητά ή λόγω φοβιών αντιφάσκοντες και κουτοπόνηρα ιδιοτελώς  σκεπτόμενοι θέλουν να θεωρούν ηθική ή ανήθικη, ωφέλιμη ή βλαπτική, κάθε πράξη που θεωρούν πως θα αμειφθεί ή θα τιμωρηθεί από κάποιον θεό ή γήινη εξουσία. 

Αντίθετα, ο ανώτερος, ο πραγματικά ηθικός νους, πράττει αυτό που θεωρεί κοινωνικά ή προσωπικά καλό γιατί το θεωρεί χρέος, κι επειδή το να προσφέρει στους άλλους τον γαληνεύει, τον ευχαριστεί.  

Αποφεύγει ό,τι θεωρεί κακό και βλαπτικό για τον ίδιο ή για τους άλλους επειδή τον στεναχωρεί, του γεννάει τύψεις, τον υποβιβάζει στην αυτοεκτίμησή του.

Οι κυνικοί φιλόσοφοι χρησιμοποιούσαν επίσης το λογοπαίγνιο και τον σαρκασμό, την σατιρική δηκτικότητα (το λεκτικό "δάγκωμα" δηλαδή, γιαυτό ονομάστηκαν κυνικοί, επειδή "δάγκωναν" λεκτικά)   ως μέσα για να προβάλουν τις πολιτικές τους απόψεις αλλά και ως μέσα διδαχής, θεωρώντας πως:

"Όταν αγαπάς κάποιον και κυρίως όταν ενδιαφέρεσαι γι‘ αυτόν τον κρίνεις με αυστηρότητα, τον «δαγκώνεις», με σκοπό να τον βελτιώσεις."

-Κάθε άλλο λοιπόν παρά από ...μηδενιστική διάθεση γράφω κι εγώ ό,τι γράφω σχολιάζοντας πού και πού, με δηκτικό  ύφος, τα κακώς κείμενα.

Κώστας Σ. Ντουντουλάκης