ΟΙ ΙΔΑΙΟΙ ΔΑΚΤΥΛΟΙ

του Κώστα Σπ Ντουντουλάκη

Πανάρχαιοι μυθικοί συνοδοί της θεάς Κυβέλης ή Ρέας.

Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του αρχαιοελληνικού μύθου.

Η κυρίαρχη και πιο γνωστή είναι αυτή που τους τοποθετεί στους πρόποδες της  Ίδας ή Ίδης (Ψηλορείτη)  της Κρήτης.

Θα αναφερθώ παρακάτω, αφού παραθέσω και τις ελάχιστα γνωστές άλλες.

Κατά τον Στράβωνα (10/3.22) το όνομα αυτό δόθηκε σ΄εκείνους που εγκαταστάθηκαν για πρώτη  φορά στους πρόποδες-στα «πόδια»  εξ ού Δάκτυλοι, του όρους Ίδη στην Φρυγία, (στην μετέπειτα βόρεια κεντρική Τουρκία).

Άλλοι πίστευαν πως ήταν πέντε άνδρες που είχαν εφεύρει την χαλκουργία και πολλά άλλα χρήσιμα για τον καθημερινό βίο, είχαν πέντε αδερφές επίσης, και ονομάστηκαν Δάκτυλοι λόγω του αριθμού τους.

Άλλοι συγγραφείς τους τοποθετούν στο όρος Ίδη κοντά  στην Τροία, την οποία μετά την καταστροφή της κατέλαβαν οι Φρύγες και  άλλοι πίστευαν πως ήταν μάγοι (δηλαδή σοφοί) που έφυγαν από την Φρυγία, πήγαν στην Σαμοθράκη όπου δίδαξαν στον Ορφέα ποίηση και μελωδία και την τέλεση μυστηρίων. (Διόδωρος Σικελιώτης 5/64, 3-65.1)

Άλλοι ότι ήταν οι πρώτοι εκατό άνθρωποι που εγεννήθηκαν στους δάκτυλους-πρόποδες της Ίδης στην Κρήτη και απόγονοί τους ήταν οι Κουρήτες και οι Κορύβαντες (Σχολ. Απολλώνιου Ρόδιου σελ 100-102).

Όπως προανέφερα η κυρίαρχη και πιο γνωστή παραλλαγή του μύθου (περιέχοντος όπως όλοι οι μύθοι των διαφόρων λαών  μια σειρά συμβολισμούς  μαζί με θαμπές αναμνήσεις παμπάλαιων  γεγονότων παραλλαγμένων αφηγηματικά από αιώνα  σε αιώνα)  είναι αυτή που τους τοποθετεί στους πρόποδες της  Ίδας ή Ίδης (Ψηλορείτη)  της Κρήτης, όπου ανακάλυψαν την χρήση της φωτιάς, την χαλκουργία και αργότερα την σιδηρουργία.

 Ο Παυσανίας (5/7.6,  5/8.1,  5/14,7 κλπ) τους ταυτίζει με τους Κουρήτες και γράφει πως όταν γεννήθηκε ο Δίας, η μητέρα του Ρέα ανέθεσε την φύλαξή του στους Ιδαίους Δάκτυλους που ονομάζονταν Ηρακλής, Επιμενίδης, Παιωναίος, Ιάσιος και Ίδας.

Ο Απολλώνιος Ρόδιος θεωρεί πως είχαν μητέρα τη νύμφη Αγχιάλη η οποία τους γέννησε σε μια σπηλιά του όρους Δίκτη της Κρήτης.

Ο βιογράφος του Μ.Αλεξάνδρου Νόννος  (14.23 κ.ε.) σημειώνει πως οι Ιδαίοι Δάκτυλοι ακολούθησαν από την Κρήτη τον θεό Διόνυσο όταν ταξίδεψε  στην Ινδία. Προσθέτει στα παραπάνω ονόματα τα Πύρριχος και Κύρβας.

Σημειωτέο, υπάρχει καταγραμμένος και από το αρχαίο ινδικό ιερατείο θρύλος σχετικός με την μετάβαση αυτή «από πολύ μακρινή βραχώδη χώρα της Δύσης» εκεί κάποιων που δίδαξαν καλλιέργεια γης κλπ.

 Μετά από την εκπολιτιστική εκστρατεία του Διονύσου αναφέρεται στην ελληνική μυθολογία  και κάποια  εκστρατεία Ηρακλή εκεί, πολλούς αιώνες αργότερα υπήρξε και η γνωστή του Αλεξάνδρου.

Καμιά απολύτως μετακίνηση Ινδών στην μακρινή Δύση δεν αναφέρεται στα αρχαία ινδικά ιερά βιβλία. Αυτό μαζί με πλήθος επιστημονικών αποδείξεων  αποκαλύπτει πως ουδέποτε ήρθαν στην αρχαία Ευρώπη Ινδοί, αντίθετα πήγαν κάποιοι πανάρχαιοι (μυθολογικά θεοποιημένοι  σιγά σιγά για όσα τους έμαθαν)  αρχαίοι Έλληνες  στην Ινδία, άρα η σαθρή  θεωρία(κυρίως Γερμανών ναζί πλαστογράφων ιστορικών και γλωσσολόγων)   περί «Ινδογερμανών, Αρίων Ινδοευρωπαίων» και περί δήθεν «ινδοευρωπαϊκής-σανσκριτικής ρίζας των ευρωπαϊκών γλωσσών»,  μάλλον …ισχύει  αντίστροφα.

Κ,Ντ.