Ο θρυλικός πολυαθλητής Γιούρικ Βαρτανιάν

 Η γυμναστική με βάρη δεν κονταίνει τους νέους. 

Αντίθετα, δρα ευνοϊκά στην ανάπτυξη, όσο και φυσιοθεραπευτικά.

                               Ο θρυλικός πολυαθλητής Γιούρικ Βαρτανιάν

Φωτογραφία παραπάνω: Ο Γιούρικ Βαρτανιάν, Αρμένιος αθλητής της πρώην ΕΣΣΔ κατηγ. σωματ. βάρους 82,5 κιλών, ύψους 1,78 που κέρδιζε την δεκαετία 1980 ακόμα και τους ολυμπιονίκες 100 κιλών σωμ. βάρους με αρασέ 177,5 κιλά και επωλέ ζετέ 222,5 κιλά, ρεκόρ που ποτέ δεν καταρρίφθηκαν! Επιπλέον:
1. Είχε υπερβεί στο άλμα εις ύψος τα 2,14 μέτρα!
2. Έπαιζε βόλεϋ με την εθνική Αρμενίας,
3. Έτρεχε τα 100 μ. σε 11 δευτερόλεπτα και
5. Είχε το (άτυπο) παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα άνευ φοράς, με 3,47!!!
Σίγουρα ο μέγιστος  πολυαθλητής όλων των εποχών...

Ένα ερώτημα που συχνά καλούνται να απαντήσουν προπονητές, γονείς και όσοι έφηβοι κάνουν άρση βαρών ή περιλαμβάνουν στις προπονήσεις τους  βάρη (ανεξάρτητα από το άθλημα στο οποίο επιδίδονται), είναι αυτό της επίδρασης που μπορεί να έχει η προπόνηση με βάρη στην ανάπτυξη του ύψους  παιδιών και  εφήβων.

Αρχικά θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι είναι εντελώς λαθεμένη η εντύπωση πως "τα βάρη κονταίνουν" !

Έχει συντελέσει καταρχήν στην δημιουργία της και το γεγονός ότι εδώ και πάνω από έναν αιώνα  η παγκόσμια ομοσπονδία άρσης βαρών διεχώρησε τον συναγωνισμό των αρσιβαριστών σε κατηγορίες σωματικού βάρους,  για να είναι δικαιότερος ο συναγωνισμός τους.  Όπως  γίνεται και στην πάλη, πυγμαχία, τζούντο κλπ.

Συνέβαλε λοιπόν στη λανθασμένη εντύπωση η αγωνιστική παρουσία των εκ φύσεως κοντόσωμων αθλητών κατηγοριών πολύ μικρού ως και  μεσαίου σωματικού βάρους.
Το μικρό τους ανάστημα εξελήφθη ως αποτέλεσμα της προπόνησής τους με βάρη.
Εντύπωση που ακόμα και σήμερα σε κάποιο βαθμό υφίσταται.

Ο γράφων, Κώστας Ντουντουλάκης, ζετέ 140 kg κατηγ σωμ. βάρους 75Kg, 1980

Η παγκόσμια ομοσπονδία άρσεως βαρών τις τελευταίες δεκαετίες κάθε τόσο αλλάζει τις κατηγορίες σωματικού βάρους, συχνά μάλιστα και με εξωφρενικά  παράλογες αυξομειώσεις  των μεταξύ τους ορίων, όπως με μια απλή ματιά φαίνεται  στην παράθεση των νυν κατηγοριών παρακάτω). 

Αυτό, ανεξάρτητα από τις λογικά και επιστημονικά  παράλογες προφάσεις  της ηγεσίας της παγκόσμιας ομοσπονδίας,  έχει να κάνει με ίντριγκες και σκοπιμότητες διεθνούς πολιτικού ανταγωνισμού στον αθλητισμό, με τεχνητή εξάλειψη των μεγάλων ρεκόρ αθλητών αντίπαλων των ΗΠΑ και Δυτ. Ευρώπης χωρών, μα και περιορισμούς αριθμού αθλητών άρα και μεταλλίων στην άρση βαρών όπου δεν διακρίνονται δυτικοί αθλητές ενώ πχ σε στίβο και κολύμβηση όπου είναι δυνατές οι ΗΠΑ, συμμετέχουν ως και 3 από την ίδια χώρα ανά άθλημα...
Δεν είναι ασύνδετο με τα παραπάνω το ότι  ο επί μισό αιώνα ...ισόβιος ως πρόσφατα πρόεδρος Τόμας Άγιαν, αποπέμφθηκε λόγω σωρείας σκανδάλων διαφθοράς και ιντριγκών κάθε μορφής  από την ΔΟΕ (Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή) .

 Παλιά οι κατηγορίες σωματικού βάρους ήταν:
52,  56,  60,  67,5,  75,  82,5,  90,  100, 110 κιλών και η +110 (υπερβαρέων βαρών).

Η κατηγοριοποίηση των αθλητών ξεκινά σήμερα για τους άνδρες, από την κατηγορία των 55 κιλών και φτάνει έως τα +109. Στις γυναίκες από 45 κιλά ως τα  +87.

Στα παγκόσμια και ηπειρωτικά πρωταθλήματα ανδρών – γυναικών από το 2018 ισχύουν  (προς το παρόν...) οι παρακάτω 10 κατηγορίες:

Άνδρες:

55κ, 61, 67, 73, 81, 89, 96, 102, 109, +109.

Γυναίκες: 45κ, 49, 55, 59, 64, 71, 76, 81, 87, +87

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες έχουμε σε ισχύ 7 κατηγορίες:

Άνδρες:

61κ, 67, 73, 81, 96, 109, +109.

Γυναίκες:

49κ, 55, 59, 64, 76, 87, +87.

Για τα παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα Νέων ισχύουν οι παρακάτω κατηγορίες:

Αθλητές:

49κ, 55, 61, 67, 73, 81, 89, 96, 102, +102

Αθλήτριες:

40κ, 45, 49, 55, 59, 64, 71, 76, 81, +81.

Οι κοντοί  αθλητές, συνήθως παρουσιάζουν χαμηλό βάρος  και κατατάσσονται στις κατηγορίες χαμηλού σωματικού βάρους, έναντι άλλων υψηλόσωμων οι οποίοι τείνουν να καταταχθούν στις μεσαίες και βαριές κατηγορίες σωματικού βάρους. Ανάλογη κατηγοριοποίηση έχουν πραγματοποιήσει και οι ομοσπονδίες των άλλων βαρέων αθλημάτων (πάλης, πυγμαχίας, τζούντο), όπου και παρατηρείται ανάλογο φαινόμενο,  ως προς την κλιμάκωση του ύψους, σε σχέση με την κατηγορία κατάταξης σωματικού βάρους.

Σύμφωνα με  ειδικούς του αθλήματος, προτείνονται και τα κατάλληλα ύψη για κάθε  κατηγορία σωματικού βάρους, με την χρήση των οποίων ευνοείται η αγωνιστική απόδοση των αθλητών. 

Τα προτεινόμενα ως ιδανικά ύψη για τους αθλητές της άρσης βαρών, ξεκινούσαν παλιότερα για τους αθλητές της παλιάς κατηγορίας των 54 κιλών από τα 155 cm περίπου ενώ για  τους αθλητές της κατηγορίας +108 κιλών (βαρέων βαρών) είναι περισσότερο από τα 185 cm.

 Σήμερα αυτά έχουν μετατοπισθεί περί τους 6 πόντους προς τα πάνω, διότι σε παρατηρήσεις που έγιναν, βρέθηκε ότι οι ψηλοί αθλητές είχαν πλεονέκτημα επειδή ανέπτυσσαν μεγαλύτερη επιτάχυνση.
Το θέμα είχε απασχολήσει και παλιότερα τους επιστήμονες, για αυτό και διεξήχθησαν έρευνες οι οποίες κατέληξαν στα εξής συμπεράσματα:

1. Η προπόνηση με ένα μικτό πρόγραμμα προπόνησης (βάρη και άλλα αθλήματα), μπορεί να αρχίσει από την ηλικία των 10 ετών, με τρεις προπονήσεις την  εβδομάδα  και σηκώνοντας συνολικά δύο τόνους σε κάθε προπόνηση. Οι εντάσεις που προτείνονται είναι χαμηλές και μεσαίες. (Ανακοίνωση του επιστημονικού τμήματος της Ομοσπονδίας Άρσης Βαρών της πρώην Λ.Δ. Γερμανίας) και ο αριθμός των δύο τόνων προκύπτει από το άθροισμα πολλών επαναλήψεων με μικρά βάρη.

2. Σε έρευνα που έγινε σε μαθητές δημοτικού σχολείου (ηλικίας 9-12 ετών), όπου με προπόνηση τρεις φορές την εβδομάδα, με εντάσεις χαμηλές και μεσαίες και με όγκο προπόνησης μισό έως ένα τόνο την ημέρα, εκτελεσμένες με ασκήσεις της άρσης βαρών, δεν παρατηρήθηκε καμία διαφορά στην εξέλιξη του ύψους, σε σχέση με τα ύψη των συμμαθητών τους. (Μετρήσεις σε μαθητές του 16ου και 19ου δημοτικού σχολείου Σερρών, από Γουδεντζίκη Π., 1994).

3.  Μετά από διετείς έρευνες της αθλητικής σχολής του Λένινγκραντ, σε εφήβους ηλικίας 14-16 ετών, οι οποίες περιελάμβαναν κλινικές, ηλεκτρονομετρικές και ακτινολογικές εξετάσεις, σε συνδυασμό και με αντίστοιχη παρατήρηση σε κολυμβητές της ίδιας ηλικίας, ανακοινώθηκε ότι : η προπόνηση με βάρη δεν επιδρά αρνητικά  στην υγεία, αλλά απεναντίας έχει σημαντική υγιεινή επίδραση, βελτιώνει το καρδιοκυκλοφορικό σύστημα, η ανάπτυξη του σκελετού είχε την ίδια πορεία με τους κολυμβητές της ίδιας ηλικίας, τα σώματα των σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης έγιναν στερεότερα και βελτιώθηκαν ορισμένες περιπτώσεις παθήσεων πλατυποδίας (διόρθωση της ποδικής καμάρας).

4. Η Ρωσίδα επιστήμων Srogowa σε συγκριτική έρευνα που πραγματοποίησε το 1969 πάνω στο ύψος των νέων που ασχολούνται με την άρση βαρών και δρομέων ημιαντοχής), αντιστοίχως σε διάφορες ηλικίες (15-19 ετών), διαπίστωσε  ότι η άρση βαρών όχι μόνον δεν εμποδίζει την σε ύψος ανάπτυξη  των νέων αλλά απεναντίας τους βοηθά στην φυσιολογική ανάπτυξη τους, όπως όλα τα σπορ.

 Στην συγκεκριμένη έρευνα, οι αρσιβαρίστες αύξησαν περισσότερο το ύψος τους σε σχέση με  τους δρομείς ημιαντοχής. 

Επιπλέον η άρση βαρών έδρασε (φυσιο) – θεραπευτικά σε περιπτώσεις που υπήρχαν μικρές ορθοσωματικές ανωμαλίες της σπονδυλικής στήλης.

5. Σε έρευνα των Βουλγάρων Γιάνεφ – Μπόεφ – Ζαχάριεφ, που διεξήχθη το 1975, βρέθηκε ότι οι αρσιβαρίστες που αγωνίζονταν ως την κατηγορία των 75 κιλών  είχαν  ύψος πιο χαμηλό από το μέσο ύψος για τον μέσο άνθρωπο, στις ηλικίες 20-30 χρονών. Οι αρσιβαρίστες που αγωνίζονταν στις κατηγορίες των 82,5 και  90  κιλών  είχαν το ίδιο ύψος με τον μέσο όρο του ύψους των υπολοίπων ανθρώπων και οι αρσιβαρίστες που αγωνίζονταν στις επόμενες κατηγορίες, είχαν ύψος υψηλότερο από τον μέσο όρο των υπολοίπων ανθρώπων.

6. Δημοσίευση σε Αμερικάνικο περιοδικό, αναφέρει ότι σε έρευνες που  διεξήγαγε ο Dr. Κλαρκ Ριάνς σε αγόρια ηλικίας 8 χρονών, δεν είχε κανένα αρνητικό επηρεασμό στις επιφύσεις των οστών, η  προπόνηση με βάρη.

Από την παρουσίαση των παραπάνω ερευνών, γίνεται  φανερό ότι η προπόνηση με βάρη και η ολυμπιακή άρση βαρών δεν έχει καμία αρνητική επίδραση στους αθλητές. 

Σαν ένα κατεξοχήν άθλημα δύναμης, το οποίο αναπτύσσει εύκολα και γρήγορα το μυϊκό σύστημα του παιδιού και του εφήβου, συνιστάται να ακολουθείται από τους νέους, οι οποίοι θέλουν να χτίσουν ένα γερό κορμί και να αποφύγουν ή να βελτιώσουν σκελετικές αδυναμίες τους.
Η γυμναστική με βάρη χαρίζει στον νέο ένα καλογυμνασμένο και όμορφο υγιές σώμα, βελτιώνει την αυτοπεποίθηση στον εαυτό του και σιγουρεύει την θέση του ανάμεσα στους νέους.
Η προπόνηση στα εγκεκριμένα γυμναστήρια γίνεται από ειδικευμένους και καλά καταρτισμένους προπονητές, σύμφωνα με τις ατομικές δυνατότητες του κάθε αθλητή (εξατομικευμένη προπόνηση).

Κείμενο: Κώστας Ντουντουλάκης, δάσκαλος, πτυχ. πολιτικών επιστημών. 

Τέως αθλητής άρσεως βαρών με μετάλλια σε όλους τους πανελλήνιους ανδρών από 1974 ως 1985 (χρυσό το 1976 κατηγ 75 κιλών) 
 και με δύο αργυρά μετάλλια σε παγκόσμια πρωταθλήματα διαχρονικών (masters) αρσιβαριστών το 2002 στην Μελβούρνη Αυστραλίας  και το 2006 στο Υζίν-Μπορντώ Γαλλίας.