Ενδεικτικά και τυχαία, μια περικοπή μερικών μόνο από τα εκατοντάδες κάτω απ΄ το βίντεο σχόλια θαυμασμού της σκέψης του μέγα Λιαντίνη:
Δευτέρα 17 Απριλίου 2023
Λιαντίνης: Το διαστρεβλωμένο αληθινό πρόσωπο της αρχαίας Σπάρτης
Ενδεικτικά και τυχαία, μια περικοπή μερικών μόνο από τα εκατοντάδες κάτω απ΄ το βίντεο σχόλια θαυμασμού της σκέψης του μέγα Λιαντίνη:
Οι καρδιακές ανακοπές ως δήθεν "αιτίες θανάτου" και οι καλπάζουσες "ξαφνικίτιδες", δήθεν "αγνώστων αιτιών" θέτουν την κοινωνία προ των ευθυνών της για αμερόληπτη έρευνα και απόδοση ευθυνών σε όσους εγκλημάτισαν
Κώστας Αρβανίτης, Καρδιολόγος:
"Η ΑΝΑΚΟΠΗ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΙΤΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ.
ΑΙΤΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕ ΤΗΝ ΑΝΑΚΟΠΗ.
ΑΣ ΑΦΗΣΟΥΝ ΤΙΣ ΚΟΥΤΟΠΟΝΗΡΙΕΣ ΜΕΡΙΚΟΙ..."
με κορυφαία αυτή των "ξαφνικών" θανάτων πρώην υγιέστατων, ΟΛΩΝ εμβολιασμένων για κόβιντ παιδιών, που σχολιάζει ο παραπάνω γνωστός αγωνιστής καρδιολόγος, Τέσσερεις, από τις εκατοντάδες χιλιάδες ανά την Γη "ξαφνικίτιδες" του τελευταίου ενόσμισι περίπου έτους..
Πότε επιτέλους θ΄αρχίσουμε ΕΝΩΜΕΝΟΙ τόσο όσοι αρνήθηκαν, όσο κι όσοι εξαναγκάστηκαν ή εξαπατήθηκαν να κάνουν τα πειραματικά "εμβόλια",
ν΄απαιτούμε αντικειμενική ΕΡΕΥΝΑ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΝΟΧΩΝ για την παρασκευή, την αναξιοπιστία, τις πραγματικές άμεσες και μεσομακροπρόθεσμες ενέργειες και παρενέργειες, για την προμήθεια και διάδοση, ΠΡΟΠΑΝΤΟΣ για τα τεράστια ψεύδη και φασιστικούς εκβιασμούς από την κυβέρνηση; Απάνθρωπους εκβιασμούς κι εγκληματικά ψεύδη με την στήριξη όλων των κομμάτων της βουλής και εξαγορασμένων τσαρλατάνων "επιστημόνων" σαν τον ξιπασμένο πρώην αριστεριστή, νυν άκρως συστημικό αρριβίστα και χυδαίο υβριστή όσων αντιστέκονταν, τον εκλεκτό της προπαγάνδας της ΝΔ και τώρα υποψήφιο β(ο)λευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γεροτζιάφα.
Απάνθρωπους εκβιασμούς και μέτρα επιβολής "εμβολιασμών" με ενέσιμα εγχύματα mRNA για τα οποία ο Γάλλος καθηγητής και ΝΟΜΠΕΛΙΣΤΑΣ ΙΟΛΟΓΙΑΣ Μοντανιέ (όπως κι ο Γερμανός καθηγητής ιατρικής Μπαγκντί και άλλοι μη εξαγορασμένοι κορυφαίοι επιστήμονες) δημοσίευαν επιστημονικές αναλύσεις γιατί αυτά είναι ωρολογιακές βόμβες κατά του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Κι όσο αυτοί επαληθεύονται τραγικά, τόσο οργιάζει η διακρατική με τις πλάτες χιλιάδων πουλημένων "επιστημόνων" απόκρυψη του 99% των παρενεργειών και ο εξοργιστικά παραπλανητικός κι αντιεπιστημονικός χαρακτηρισμός όσων θανάτων δημοσιοποιούνται σαν ..."ξαφνικών"και σαν αιτία ανακοινώνουν αδιάντροπα "ανακοπή καρδιάς" ενώ ακόμα κι ενας πρωτοετής ιατρικής ξέρει πως η ανακοπή είναι αποτέλεσμα, όχι αίτιο. Αιτία θανάτου είναι η α ή β ή γ βαριά ανίατη ασθένεια ή η α ή β ή γ επιπλοκή και παρενέργεια φαρμάκου ή εμβολίου ή δηλητηρίου ή ένα θανατηφόρο ατύχημα. Η "ανακοπή καρδιάς" είναι απλά η κατάληξη!!!
Τέσσερεις, μαζί με αυτήν που σχολιάζει ο γνωστός αγωνιστής καρδιολόγος Κώστας Αρβανίτης, από τις χιλιάδες ανά την γη μη δημοσιοποιούμενες συνήθως, "ξαφνικίτιδες" αυτών των ημερών...
Είδηση: Νεκρή από άγνωστα αίτια βρέθηκε μια γυναίκα 48 ετών χθες στα Χανιά. Ο 50χρονος σύζυγος, επιστρέφοντας στο σπίτι τους το μεσημέρι της Μ. Παρασκευής, εντόπισε την άτυχη γυναίκα χωρίς τις αισθήσεις της. Όπως διαπιστώθηκε, η γυναίκα ήταν νεκρή, ενώ αναμένεται να γίνει στην σορό της ιατροδικαστική εξέταση.zarpanews.gr 15/4/2023
Είδηση άλλη, Λαμπριάτικα, 16/4/2023: Τραγωδία στην Αχαΐα Μια 41χρονη ένιωσε αδιαθεσία το Μεγάλο Σάββατο και κρίθηκε επιβεβλημένο να μεταφερθεί στο Νοσοκομείο. Η 41χρονη από τα Καλάβρυτα καθώς μεταφερόταν με ασθενοφόρο που την παρέλαβε «έσβησε» μέσα σε αυτό. Η γυναίκα ξεκίνησε από τα Καλάβρυτα με συγγενείς της για εκδρομή στη Ναύπακτο. Στο δρόμο όμως ένιωσε έντονη αδιαθεσία και ειδοποίησε τους συγγενείς της που με τη σειρά της ενημέρωσαν το ΕΚΑΒ που έφτασε για να τη μεταφέρει στο Νοσοκομείο Καλαβρύτων...
https://www.newsbomb.gr/ellada/story/1417598/tragodia-stin-axaia-pethane-mesa-sto-asthenoforo-41xroni
Είδηση: Ο ηθοποιός Τζέιμι Φοξ, όπως έγινε γνωστό το πρωί της Πέμπτης, χρειάστηκε να μεταφερθεί σε νοσοκομείο της Ατλάντα έπειτα από ένα αδιευκρίνιστο ιατρικό επείγον περιστατικό.Η οικογένειά του, με ανάρτηση στα social media γνωστοποίησε ότι ο 55χρονος υπέστη μια «ιατρική επιπλοκή» που επέβαλε τη μεταφορά του στο νοσοκομείο. Ναυτεμπορική 15 Απριλίου 2023 13:09:
Είδηση θανάτου 12χρονης Ελληνίδας. Σχολιάζει ο ΚώσταςΑρβανίτης, Καρδιολόγος:
"...Το έχω ξαναπεί, πάρα πολλές φορές και δεν θα κουραστώ να το λέω και να το ξαναλέω:
Η ανακοπή ΔΕΝ είναι αιτία θανάτου, όπως άλλωστε αναφέρουν και οι οδηγίες συμπλήρωσης του πιστοποιητικού θανάτου.
Από ο,τιδήποτε και αν πεθάνεις, η καρδιά κάποια στιγμή τελικά θα σταματήσει, εννοείται!
Αιτία θανάτου είναι το αίτιο που ΠΡΟΚΑΛΕΣΕ την ανακοπή.
Χρειάζεται πια να λέμε ακόμη και τα αυτονόητα;
1) Αν κάποιος μπήξει ένα μαχαίρι στο στήθος ενός άτυχου θύματος, η καρδιά του φυσικά και θα κάνει ανακοπή.
Αιτία θανάτου ανακοπή; Οχι κύριοι!
Αιτία θανάτου: Βαριά εσωτερική αιμορραγία θώρακος, μετά από τραυματισμό με μαχαίρι.
2) Αν μία νταλίκα λιώσει κυριολεκτικά έναν άνθρωπο, η καρδιά του φυσικά και θα κάνει ανακοπή.
Αιτία θανάτου ανακοπή; Οχι κύριοι!
Αιτία θανάτου: Συντριπτικά κατάγματα πλευρών και σπονδυλικής στήλης και βαριά εσωτερική αιμορραγία, συνεπεία τροχαίου.
3) Αν με μία καραμπίνα τινάξουμε τα μυαλά στον αέρα κάποιου δύστυχου, η καρδιά του φυσικά και θα κάνει ανακοπή.
Αιτία θανάτου ανακοπή; Οχι κύριοι!
Αιτία θανάτου: Βαρύτατη κρανιοεγκεφαλική κάκωση, μετά από τραυματισμό, από πυροβόλο όπλο.
Αυτή είναι η "ορθόδοξη" ιατρική, που ξέραμε πάντα.
Αναφέρουμε την ΑΛΗΘΙΝΗ αιτία που προκάλεσε τον θάνατο και ΟΧΙ ότι τελικά στον νεκρό, κάποια στιγμή... σταμάτησε η καρδιά του!
Στη νέα και "μεταμοντέρνα ιατρική" όμως, αυτή που έχει αρχίσει να μολύνει το δημόσιο βίο την τελευταία 2ετία, όλο και συχνότερα ακούμε ότι μικρά παιδιά και ΥΓΙΕΣΤΑΤΑ πεθαίνουν αιφνιδίως από... "ανακοπή"!
Σαν να σου λένε ότι "πέθανε από... θάνατο"!
Δηλαδή αποσιωπάται συστηματικά η αιτία θανάτου...
_________________________________________
Ο ΚΟΙΝΟΣ ΠΑΡΟΝΟΜΑΣΤΗΣ
Ολα αυτά τα ΥΓΙΕΣΤΑΤΑ παιδάκια, που ένα ωραίο πρωί δεν ξαναξύπνησαν, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: είχαν όλα τους υποστεί τον πειραματικό "εμβολιασμό" για κόβιντ.
ΟΛΑ!
Ούτε ΕΝΑ υγιέστατο παιδάκι (επαναλαμβάνω: ΥΓΙΕΣΤΑΤΟ παιδάκι και όχι κάποιο βαριά άρρωστο εκ γενετής, που δεν το γνώριζε) από αυτά τα δύστυχα παιδάκια, δεν ήταν ανεμβολίαστο για κόβιντ.
Αλλωστε είναι ευνόητο ότι, αν έστω και ΕΝΑ μόνο από αυτά τα αδικοχαμένα παιδάκια ήταν ανεμβολίαστο, θα το είχαν κάνει βούκινο σε όλα τα ΜΜΕ.
________________________________________
Η ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΟΥ ΔΟΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ
Ο ίδιος ο πατέρας του προχτεσινού 12χρονου κοριτσιού στην Θεσσαλονίκη, περιγράφει την διαβεβαίωση που του έδωσαν ΔΥΟ κιόλας ιατροδικαστές:
"Δύο ιατροδικαστές μάς διαβεβαίωσαν πως δεν τίθεται θέμα να “έφυγε” από το εμβόλιο, καθώς η Δήμητρα είχε κάνει και τις δύο δόσεις. Απλά, σταμάτησε η καρδιά της. Δεν είχε περάσει κοροναϊό, ούτε είχε κάποιο άλλο πρόβλημα, ήταν υγιέστατη. Ακόμα και γενετικά, που ψάξαμε εάν υπήρχε κάποιο πρόβλημα που ίσως δεν γνωρίζαμε, μας διευκρίνισαν ότι δεν βρέθηκε κάτι».
Μάλιστα, 3 μήνες νωρίτερα είχε κάνει και καρδιολογικό έλεγχο και ήταν αποδεδειγμένα υγιέστατη!
Δεν είχαν λοιπόν ΤΙΠΟΤΕ να του πουν σαν αιτία θανάτου, αλλά έσπευσαν να τον ... "διαβεβαιώσουν" ότι ο μόνος που αποκλείεται να ευθύνεται είναι "ο συνήθης ύποπτος"!
Αυτό το ξέρανε στα σίγουρα!
Από που το ξέρανε, αφού ακόμη δεν έχουν βρει την αιτία;
Μα τέτοια θα ρωτάτε τώρα;
Μην είστε τίποτε ρωσόφιλοι πσεκαζμένοι;
__________________________________
Κάθε τέτοιος χαροκαμμένος γονέας επιθυμεί να ακούσει τέτοιες κουβέντες από τον ιατροδικαστή και τις ασπάζεται με μεγάλη προθυμία, γιατί θέλει μέσα του να ξορκίσει το φόβο που τον κατατρώει, μήπως μόνος του πήγε το παιδί του για καλό, αλλά τελικά το πήρε στο λαιμό του...
Είναι μία τυπική αμυντικήαντίδραση του υποσυνείδητου.
Γι αυτό μην περιμένετε κανένας γονέας να το κυνηγήσει για να βρει την άκρη, πόσο μάλλον και να στραφεί κατά παντός υπευθύνου, γιατί αν έκανε κάτι τέτοιο θα ήξερε, ότι μέσα στους υπεύθυνους, περιλαμβάνεται και ό ίδιος.
Κάτι τέτοιο δεν θα το άντεχε....
Σάββατο 15 Απριλίου 2023
Πατήρ Χαράλαμπος Κοπανάκης: Άγιο Φως - Ο φόβος της αλήθειας και η λατρεία του ψεύδους.
Ο πρώτος Έλληνας ιερέας που στο κήρυγμά του, είπε την αλήθεια για το Άγιο Φως. (Μεγάλο Σάββατο, 15/4/2023)
Πατήρ Χαράλαμπος Κοπανάκης, εφημέριος του Ι. Ν. Αγίου Αντωνίου Σοκαρά Ηρακλείου Κρήτης.
«Η πίστη των ανθρώπων δεν πλήττεται από την αλήθεια, πλήττεται από την εκμετάλλευση και την απάτη»...
Η ΟΥΣΙΑ ΟΣΩΝ ΚΗΡΥΞΕ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΚΑΙ Η ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ (Κ.Ντ.)
Η ουσία των όσων αναφέρουν τα Ευαγγέλια ότι κήρυξε ως αρχές και στάσεις ζωής ο Ιησούς, όλοι ξέρουμε πως είναι η άνευ όρων και ορίων αγάπη και αλληλοβοήθεια, η αγάπη του "πλησίον", ως και των εχθρών μας "σαν τον εαυτό μας", η καταδίκη κάθε βίας, "εάν κάποιος σε χτυπήσει στο ένα μάγουλο γύρισε προς αυτόν και το άλλο", η σαφής καταδίκη του πλούτου, "όποιος έχει δυο πανωφόρια, να δίνει το ένα στους φτωχούς" και προπαντός, στην παραβολή του πλουσίου νέου: "...ευκολότερο είναι να μπει χοντρό σκοινί καμήλας σε τρύπα βελόνας παρά πλούσιος εις τη βασιλεία των ουρανών", η λιτή και ταπεινή ζωή, με αποστροφή σε κάθε χλιδή, επίδειξη και μεγαλομανία.
Αρχές και αξίες εκθειαζόμενες από πολλούς στα λόγια, πού και πού, μη ανεκτές όμως από το 99% των ανθρώπων, πιστών και "απίστων"...
-Οι μεν "άπιστοι", συνήθως λένε ανοιχτά πως τις θεωρούν υπέροχες αλλά κατ΄αυτούς ανεδαφικές, γιατί ποτέ δεν θα γύριζαν και το άλλο μάγουλο και γιατί ακόμα κι όλοι εκείνοι που λένε πως πιστεύουν στον Χριστό κάθε άλλο παρά τις εφαρμόζουν. Είναι τουλάχιστον ειλικρινείς...
-Οι δε "πιστοί", (εξαιρείται ίσως το πολύ το 1% απ΄αυτούς...) συνήθως, όταν τους τα θυμίζεις πολύ πολύ συγκεκριμένα, αλλάζουν αμέσως συζήτηση!
Εδώ βγάζουν τα μάτια τους μεταξύ τους τόσα και τόσα γύρω μας "ευσεβή" αδέρφια και στενοί συγγενείς για περιουσιακά και άλλα...
Πού να τολμήσουν να αντιπαραβάλουν τα παραπάνω και να κρίνουν πώς είναι δυνατό να αποκαλούνται "χριστιανοί" (μέχρι και ...άγιοι!!!!) αιμοσταγείς παλιοί αυτοκράτορες κι άρχοντες ή σημερινοί πολιτικοί ηγέτες και πλουτοκράτες και όλοι οι παλιοί και νέοι ιεράρχες τους που έκαναν ή κάνουν ή ευλογούν εκατοντάδες πολέμους με άπειρα θύματα... Ή όσοι επιδιώκουν ή ευλογούν τον σε βάρος εκατομμυρίων συναθρώπων πλουτισμό... Ή όσοι χρυσοστολισμένοι από την κορφή ως τα νύχια εξουσιομανείς αρχιφαρισαίοι κηρύττουν άλλα αντ΄άλλων, για έναν Ιησού που ζούσε ταπεινά, φτωχά, ρακένδυτος!...
Θέλουν, σαν όλους τους κάθε δόγματος θρησκόληπτους, να μιλάνε μόνο για "θαύματα", για "πίστη στο Θεό" για "ευλάβεια" , προσπαθούν ενώ πράττουν αντίθετα από την ΟΥΣΙΑ των εντολών του Ιησού (το υποθέτουν μέχρις αυθεπιβολής ) να πιστεύουν πως απλά δοξολογώντας και πιστεύοντας σε "θαύματα" θα έχουν εύνοια "επουράνιων αρχών".
Όπως ακριβώς ζητούν παρακαλώντας και οι πλείστοι των ψηφοφόρων εύνοια-ρουσφετάκια, απ΄τις επίγειες αρχές...
Τιμώ και σέβομαι απέραντα (δηλώνοντας ανυπόκριτα πως από όσα ζήτησε ο Ιησούς τηρώ την κατά της πλουτοκρατίας στάση, τηρώ ως ένα βαθμό το κήρυγμα φιλανθρωπίας και αγάπης (δε μπορώ όμως και όσων βλάπτουν εμένα ή προπαντός την κοινωνία) και δεν τήρησα ποτέ το "γύρισμα και του άλλου μάγουλου" σε όποιον πήγε να με χτυπήσει. Γιαυτό θεωρώ ανέντιμο να πω ότι είμαι χριστιανός όπως μας ήθελε ο Ιησούς. Επειδή ακριβώς τιμώ και σέβομαι ανυπόκριτα όσα ζήτησε.
Γι αυτό εξοργίζομαι όταν παριστάνουν τους "ευσεβείς χριστιανούς", όσοι, πολιτικά ή εκκλησιαστικά ή οικονομικά ή ακαδημαϊκά άρχοντες,
ούτε καν εν μέρει, όπως ελόγου μου, δεν τηρούν τα παραπάνω, αλλά πράττουν ή στηρίζουν τα άκρως αντίθετα.
Κι απορώ και θλίβομαι απέραντα για όσα εκατομύρια υπάκουων υπηκόων μιμούνται και στηρίζουν κι αναπαράγουν τον τόσο εξόφθαλμα "αντίχριστο" επί της ουσίας, δήθεν "χριστιανισμό" των αρχόντων...
Κώστας Ντουντουλάκης
Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων
(Georgios Gemistos Plethon, Κωνσταντινούπολη, περ. 1355 – Σπάρτη, 1452)
Έλληνας φιλόσοφος και πολιτικός άνδρας των αρχών του 15ου αιώνα, μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του υστεροβυζαντινού πνευματικού βίου, βαθύς γνώστης του Πλατωνισμού, πολυθεϊστής και ένθερμος υπερασπιστής της φυσικής και πολιτισμικής συνέχειας του Ελληνισμού («εσμέν Έλληνες το γένος, ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί»),
η σκέψη του οποίου επηρέασε έντονα την ιταλική διανόηση της εποχής και συνέβαλε στην τελική διαμόρφωση του ρεύματος που ονομάστηκε «Αναγέννηση».
 | ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από επιφανή οικογένεια, απέκτησε πολύ καλή γενική παιδεία και το 1380 εγκαταστάθηκε στην τότε πρωτεύουσα του οθωμανικού κράτους Αδριανούπολη, όπου μαθήτευσε δίπλα σε έναν ελληνιστή Εβραίο, πολυθεϊστή ή οπαδό του Ζωροαστρισμού, τον Ελισσαίο, με αποτέλεσμα να κατανοήσει έγκαιρα τόσο την πνευματική αθλιότητα της βυζαντινής θεοκρατίας όσο και την κραυγαλέα φιλοσοφική και θεολογική ανεπάρκεια του Χριστιανισμού. Δίπλα στον Ελισσαίο (που πιστεύεται ότι τελικά κατηγορήθηκε ως «ειδωλολάτρης» από τους οθωμανούς και κατέληξε στην πυρά) μελέτησε ιδιαίτερα τον Πλάτωνα, ενθουσιάστηκε από το έργο του και πρόσθεσε στο βυζαντινό επώνυμό του «Γεμιστός» το ελληνικό «Πλήθων» (το οποίο ο φανατικός εχθρός του μετέπειτα υπότουρκος πατριάρχης Γεννάδιος Σχολάριος ισχυρίστηκε ότι… «του εδόθη υπό των δαιμόνων»!). Όταν όμως επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, οι νέες ιδέες του άρχισαν να ενοχλούν τους θεοκράτες του Οικουμενικού Πατριαρχείου (που αργότερα εξόντωσαν στην Πελοπόννησο τον μαθητή του Ιουβενάλιο), με αποτέλεσμα το 1393 (ή το 1400 κατά τον Καζάζη ή το 1414 κατά τον Μανδηλά) να εγκατασταθεί οικογενειακώς στο υπό τον Θεόδωρο Παλαιολόγο (τον Α ή τον Β, ανάλογα με την χρονολογία που θα υιοθετήσει κανείς, |
Η «δραπέτευση» του «αποστάτη» Πλήθωνος στην Ελλάδα εξόργισε τον προσωπικό εχθρό του μετέπειτα υπότουρκο (1454 - 1464) πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο, ο οποίος ήθελε να τον δει να εξορίζεται «σε χώρα βαρβάρων» ή να εξουδετερώνεται «με κάποιον άλλον τρόπο» (…), ωστόσο ο ίδιος εγκαταστάθηκε με ιδιαίτερη χαρά στην Πελοπόννησο, την οποία, όπως και την υπόλοιπη Ελλάδα θεωρούσε κοιτίδα του ανθρώπινου πολιτισμού:
«Εσμέν γαρ ουν ων ηγείσθε τε και βασιλεύετε Έλληνες το γένος, ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί. Έλλησι δε ουκ έστιν ευρείν ήτις άλλη οικειοτέρα χώρα, ουδέν μάλλον προσήκουσα η Πελοπόννησος τε και όση δη ταύτη της Ευρώπης προσεχής των τε αυ νήσων επικείμεναι. Ταύτην γαρ δη φαίνονται την χώραν Έλληνες αεί οικούντες οι αυτοί εξ ότουπερ άνθρωποι διαμνημονεύουσιν, ουδενών άλλων προενωκηκότων…»
γράφει απευθυνόμενος προς τον Παλαιολόγο, δηλαδή
«…εμείς πάνω στους οποίους είστε ηγεμόνας και βασιλεύς, είμαστε Έλληνες κατά την καταγωγή, όπως μαρτυρεί η γλώσσα και η πατροπαράδοτος παιδεία. Είναι αδύνατον δε να βρει κανείς μίαν άλλη χώρα που να είναι περισσότερο οικεία και συγγενική στους Έλληνες από την Πελοπόννησο, καθώς και από το τμήμα της Ευρώπης που γειτονεύει με την Πελοπόννησο και από τα νησιά που γειτονεύουν προς αυτή. Γιατί είναι φανερό ότι οι Έλληνες κατοικούσαν πάντοτε σε αυτήν τη χώρα, από τον καιρό που αρχίζει η μνήμη των ανθρώπων, χωρίς προηγουμένως κανένας άλλος να έχει κατοικήσει πάνω σε αυτήν…»
στις ψυχές των ανθρώπων την ανάγκη για μία διαφορετική, πολύ πιο ανθρώπινη και ελπιδοφόρα οργάνωση της επίγειας ζωής τους. Προς αυτήν λοιπόν την κατεύθυνση, η πραγμάτωση της περίφημης Πολιτείας του Πλάτωνος στα μέσα της δεύτερης χιλιετίας και στην ασφαλή σχετικά χώρα των αρχαίων Λακεδαιμονίων έγινε το μεγάλο όραμα του Γεωργίου Γεμιστού».
Το «Περί Νόμων» βιβλίο του, ένα πλήρες σχέδιο για επανελληνοποίηση της Πελοποννήσου, δυστυχώς κάηκε δημόσια μετά τον θάνατό του από τον μετέπειτα πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο, καθώς θεωρήθηκε «ειδωλολατρικό» και «σατανικό» βιβλίο, το οποίο έβριθε από τα… «σαπρά των Ελλήνων ληρήματα».
 Ο Πλήθων στο γνωστό έργο του ζωγράφου Μπενότσο Γκότσολι (Benozzo Gozzoli) «Η Πομπή των Μάγων» στο Palazzo Medici-Riccardi της Φλωρεντίας. | Στον Μυστρά ο Πλήθων έλαβε το αξίωμα του ανώτατου δικαστικού, το οποίο χρησιμοποίησε με υποδειγματική αμεροληψία (όπως μαρτυρείται από τον επικήδειο που εκφώνησε ο μαθητής του Ιερώνυμος Χαριτώνυμος, απόσπασμα του οποίου παραθέτει ο Μανδηλάς: «…και μην δικαιοσύνη τοιαύτη τις ή τώ ανδρί, ως λήρον είναι Μίνω εκείνον και Ραδάμανθυν τούτω παραβαλλομένους»), καθώς επίσης είχε και την κηδεμονία δύο γειτονικών πόλεων, του Φαναρίου και των Βρυσών, η οποία κηδεμονία του εξασφάλιζε οικονομική άνεση. Πολύ σύντομα συγκρότησε τον φιλοσοφικο-λατρευτικό «Κύκλο» του Μυστρά, συνέθεσε πολλούς ύμνους προς τους Έλληνες Θεούς, συνέγραψε τα βιβλία «Περί ων Αριστοτέλης προς Πλάτωνα διαφέρεται» και «Περί Νόμων» και προέβαλε δυναμικά ένα αίτημα για άμεση επανελλήνιση. Στο 16ο κεφάλαιο του βιβλίου του, ο Μανδηλάς γράφει: «από την καρδιά της Πελοποννήσου άρχισε λοιπόν ο σοφός Πλήθων να βάζει τα θεμέλια μίας νέας μεταρρύθμισης, όχι για την ανάκαμψη της πάλαι ποτέ ‘‘κραταιάς’’ αυτοκρατορίας των Βυζαντινών, αλλά μόνο για την δημιουργία των προϋποθέσεων ενός εντελώς καινούργιου ξεκινήματος του Ελληνισμού μέσα στον ίδιο τον γεωγραφικό χώρο της Κλασικής Ελλάδος. Ο φιλοσοφικός του λόγος φιλοδοξούσε ν’ αντικαταστήσει τον κυρίαρχο Χριστιανισμό και να οδηγήσει στην ανάσταση του παλιού, αρχαίου, εθνικού μεγαλείου των Ελλήνων. Απογοητευμένος από την ησυχαστική τάση του ανατολικού Χριστιανισμού που εκείνη την εποχή ήταν πλέον κυρίαρχη σε όλα τα επίπεδα, ο Πλήθων αναζήτησε, συνέλαβε και πρότεινε μία περισσότερο πολιτική θρησκεία, ικανή να ανασυντάξει τον κατεστραμμένο ιστό στην προετοιμασία για ένα εντελώς νέο ευνομούμενο Κράτος των Ελλήνων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νέου κόσμου που τότε διαμορφωνόταν. Η ανάδειξη της σημασίας του Φυσικού Κόσμου, η θέληση για ζωή μέσα σε αυτόν και όχι στους νεφελώδεις υπερβατικούς ουρανούς, τού ήταν γνωστό ότι θα γεννούσε |
στις ψυχές των ανθρώπων την ανάγκη για μία διαφορετική, πολύ πιο ανθρώπινη και ελπιδοφόρα οργάνωση της επίγειας ζωής τους. Προς αυτήν λοιπόν την κατεύθυνση, η πραγμάτωση της περίφημης Πολιτείας του Πλάτωνος στα μέσα της δεύτερης χιλιετίας και στην ασφαλή σχετικά χώρα των αρχαίων Λακεδαιμονίων έγινε το μεγάλο όραμα του Γεωργίου Γεμιστού».
Το «Περί Νόμων» βιβλίο του, ένα πλήρες σχέδιο για επανελληνοποίηση της Πελοποννήσου, δυστυχώς κάηκε δημόσια μετά τον θάνατό του από τον μετέπειτα πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο, καθώς θεωρήθηκε «ειδωλολατρικό» και «σατανικό» βιβλίο, το οποίο έβριθε από τα… «σαπρά των Ελλήνων ληρήματα».
Ο ίδιος ανθέλληνας θεοκράτης
(«Έλλην ων τήι φωνήι, ουκ αν ποτέ φαίην Έλλην είναι, δια το μη φρονείν ως εφρόνουν ποτέ οι Έλληνες' αλλ' από της ιδίας μάλιστα θέλω ονομάζεσθαι δόξης. Και ει τις έροιτό με τις ειμί, αποκρινούμαι χριστιανός είναι»)
ήταν άλλωστε που διέταξε και τον βασανισμό και την θανάτωση του μαθητή του Πλήθωνος Ιουβενάλιου, όταν περιερχόταν όλη την Πελοπόννησο, βγάζοντας λόγους κατά της βυζαντινής εξουσίας και της ανθελληνικής Εκκλησίας.
Όταν κατά την περίοδο 1438 - 1439 συνόδευσε τον αυτοκράτορα Ιωάννη τον Η και τον πατριάρχη Ιωσήφ στην εκκλησιαστική Σύνοδο της Φεράρας – Φλωρεντίας, ο Πλήθων έδωσε διαλέξεις και άφησε άριστες εντυπώσεις στους κύκλους των Ιταλών ουμανιστών, κερδίζοντας ιδιαιτέρως τον θαυμασμό του μετέπειτα ιδρυτή της «Πλατωνικής Ακαδημίας της Φλωρεντίας» Κόζιμο Μέδικο (Cosimo di Giovanni de' Medici, 1389 - 1464).
Όταν κατά την περίοδο 1438 - 1439 συνόδευσε τον αυτοκράτορα Ιωάννη τον Η και τον πατριάρχη Ιωσήφ στην εκκλησιαστική Σύνοδο της Φεράρας – Φλωρεντίας, ο Πλήθων έδωσε διαλέξεις και άφησε άριστες εντυπώσεις στους κύκλους των Ιταλών ουμανιστών, κερδίζοντας ιδιαιτέρως τον θαυμασμό του μετέπειτα ιδρυτή της «Πλατωνικής Ακαδημίας της Φλωρεντίας» Κόζιμο Μέδικο (Cosimo di Giovanni de' Medici, 1389 - 1464).
Ο μεγάλος ουμανιστής και πρώτος διευθυντής της «Ακαδημίας» Μαρσίλιο Φιτσίνο (Marsilio Ficino, 1433 - 1499) απεκάλεσε αργότερα τον μεγάλο διδάσκαλο Πλήθωνα «δεύτερο Πλάτωνα».
Δεκαέξι χρόνια μετά τον θάνατό του, το έτος 1466, και ενώ ήδη το όνομά του αποτελούσε έναν θρύλο για όλους τους καλλιεργημένους Ιταλούς, μία ένοπλη ομάδα θαυμαστών του με αρχηγό τον, κατά τον πάπα «αντίθεο λύκο του Ρίμινι», Σιγισμόνδο Μαλατέστα (Sigismondo Pandolfo Malatesta, 1417 - 1468) εισέβαλαν στην Λακεδαίμονα, πήραν τα οστά του και τα μετέφεραν στο Ρίμινι, στον γνωστό «Ναό των Μαλατέστα» («Tempio Malatestiano»), όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα, «για να αναπαύεται ο μεγάλος διδάσκαλος μεταξύ ελευθέρων ανθρώπων». Επάνω στην σαρκοφάγο του έγραψαν:
«GEMISTII ΒΙΖΑΝΤΙΙ PHILOSOPHOR. SVA. TEMP.
PRINCIPIS RELIQVVM SIGISMVNDVS PANDVLFVS MAL. PAN. F.
BELLI PELOP. ADVERSVS TVRCO. REGEM IMP. OB. INGENTEM
ERVDITORVM QVO FLAGRAT AMOREM HVC AFFERENDVM
INTROQVE MITTENDVM CVRAVIT. MCCCCLXV»
«Τα λείψανα του Γεμιστού από το Βυζάντιο, ηγεμόνα των σύγχρονων φιλοσόφων,
ο Σιγισμόνδος Παντόλφο Μαλατέστα, υιος τον Παντόλφο,
κατά τον πόλεμο στην Πελοπόννησο εναντίον τον βασιλιά και αυτοκράτορα των Τούρκων,
από την αμέτρητη αγάπη για τους λογίους που τον διακαίει, φρόντισε
εδώ να μεταφερθούν και να ενταφιασθούν, εν έτει 1465».
Βλάσης Γ. Ρασσιάς, 2006
Ο ΠΑΛΑΜΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΘΩΝΑ
«Οι πολύθεοι»
Μακαρισμένος εσύ που μελέτησες
να τον ορθώσης απάνω στους ώμους σου
το συντριμμένο ναό των Ελλήνων!
Του Νόμου τ’ άγαλμα σταίνεις κορώνα του,
στις μαρμαρένιες κολώνες του σκάλισες
τους λογισμούς των Πλωτίνων.
Είδες τον κόσμο κι ατέλειωτο κι άναρχο
ψυχών και θεών, μαζί κύριων και υπάκουων,
σφιχτοδετά κρατημένη αρμονία
και των καπνών και των ίσκιων τα είδωλα
παραμερίζοντας όλα, ίσα τράβηξες
προς την Αιτία
και σε κρυψώνα ιερό, και σωπαίνοντας
έσπειρες, έξω απ’ το μάτι του βέβηλου,
κ’ έπλασες λιόκαλη εσύ σπαρτιάτισσα
τη θυγατέρα σου την Πολιτεία.
Στους χριστιανούς τους μισόζωους ανάμεσα
ξαναζωντάνεψες Ολυμπους άγνωρους,
έθνη καινούριων αθανάτων κι άστρων
μέσα σε σένα Λυκούργοι και Πλάτωνες
απαντηθήκαν, το λόγο ξανάνιωσες
των Ζωροάστρων.
Κι αφού το τέκνο μεγάλωσες, ένιωσες
τότε μονάχα την κούραση, κ’ έγυρες
ζωή κατόχρονη ισόθεης σκέψης,
κι αλαφροπήρε σε ο θάνατος κ’ έφυγες
το μυστικό, τρισμκάριε, τον ίακχο
με τους Ολύμπιους θεούς να χορέψης.
Σοφός, κριτής και προφήτης μας μοίρασες
από το γάλα που εσένα σε πότισε
της Ουρανίας Αφροδίτης η ρώγα.
Του κόσμου αφήνεις το τέκνο, το θάμα σου
μα ο μισερός κι ο στραβός κι ο ζηλόφτονος
λυσσομανάει και το ρίχνει στη φλόγα.
Όμως ο αέρας τριγύρω στη φλόγα σου
πνοή σοφίας κι αλήθειες πνοή γίνεται,
κι από τη θράκα της φλόγας πετάχτη
στον ήλιο ολόισα ένας νους μεγαλόφτερος
τ’ αποκαίδια σου κρύβουμε γκόλφια μας,
και θησαυρός της φωτιάς σου είν’ η στάχτη!
ΣΩΖΟΜΕΝΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΝΟΣ:
«Περί Αρετών», Αθήνα, 1987
«Πληθωνος Νόμων Συγγραφή» (εκδόθηκε στην Αθήνα το 1997, μαζί με το «Περί του βιβλίου του Γεμιστού και κατά της ελληνικής πολυθεϊας» του αντιπάλου του πατριάρχη Γενναδίου)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Woodhouse C. M., «George Gemistus Plethon - The Last of the Hellenes», Oxford, 1986
Καββαδίας Γεώργιος, «Γεωργίου Πλήθωνος Γεμιστού η σοσιαλιστική Πολιτεία», Αθήνα, 1987
Μαμαλάκις Ιωάννης, «Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων», Αθήνα, 1939
Μπαρτζελιώτης Λ. Κ., «Ο Ελληνοκεντρισμός και Οι Κοινωνικοπολιτικές Ιδέες Του Πλήθωνος», Αθήνα 1989
Σολδάτος Χρήστος, «Γεώργιος Γεμιστός - Πλήθων», Αθήνα, 1973
Σπέντζας Π.Σ., «Γ. Γεμιστός Πλήθων, ο φιλόσοφος του Μυστρά», Αθήνα, 1990
Μανδηλάς Κώστας Π., «Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων», Αθήνα, 1997
| Ο Πλήθων πέθανε υπέργηρος από φυσικά αίτια το 1450 στην «Λακεδαίμονα» (όπως αποκαλούσαν την Σπάρτη οι Βυζαντινοί). Μετά από λίγο έπεσε η «Νέα Ρώμη» του Βοσπόρου και έφθασαν στην περιοχή οι Οθωμανοί Τούρκοι, υποχρεώνοντας εκ των πραγμάτων τους Ελληνιστές του «Κύκλου» του Πλήθωνος να φύγουν στην Δύση, κυρίως στην Ιταλία, συμβάλλοντας σημαντικά στην λεγόμενη «Αναγέννηση». Γνωστοί μαθητές του ήσαν οι Ιωάννης Αργυρόπουλος, Μιχαήλ Αποστόλης, Δημήτριος Χαλκοκονδύλης, Γεώργιος Ερμητιανός, καθώς και ο ουμανιστής Βησσαρίων, ο οποίος όμως αργότερα προσχώρησε στον Ρωμαιοκαθολικισμό και έγινε καρδινάλιος. |  |
Δεκαέξι χρόνια μετά τον θάνατό του, το έτος 1466, και ενώ ήδη το όνομά του αποτελούσε έναν θρύλο για όλους τους καλλιεργημένους Ιταλούς, μία ένοπλη ομάδα θαυμαστών του με αρχηγό τον, κατά τον πάπα «αντίθεο λύκο του Ρίμινι», Σιγισμόνδο Μαλατέστα (Sigismondo Pandolfo Malatesta, 1417 - 1468) εισέβαλαν στην Λακεδαίμονα, πήραν τα οστά του και τα μετέφεραν στο Ρίμινι, στον γνωστό «Ναό των Μαλατέστα» («Tempio Malatestiano»), όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα, «για να αναπαύεται ο μεγάλος διδάσκαλος μεταξύ ελευθέρων ανθρώπων». Επάνω στην σαρκοφάγο του έγραψαν:
«GEMISTII ΒΙΖΑΝΤΙΙ PHILOSOPHOR. SVA. TEMP.
PRINCIPIS RELIQVVM SIGISMVNDVS PANDVLFVS MAL. PAN. F.
BELLI PELOP. ADVERSVS TVRCO. REGEM IMP. OB. INGENTEM
ERVDITORVM QVO FLAGRAT AMOREM HVC AFFERENDVM
INTROQVE MITTENDVM CVRAVIT. MCCCCLXV»
«Τα λείψανα του Γεμιστού από το Βυζάντιο, ηγεμόνα των σύγχρονων φιλοσόφων,
ο Σιγισμόνδος Παντόλφο Μαλατέστα, υιος τον Παντόλφο,
κατά τον πόλεμο στην Πελοπόννησο εναντίον τον βασιλιά και αυτοκράτορα των Τούρκων,
από την αμέτρητη αγάπη για τους λογίους που τον διακαίει, φρόντισε
εδώ να μεταφερθούν και να ενταφιασθούν, εν έτει 1465».
Βλάσης Γ. Ρασσιάς, 2006
7ος ΥΜΝΟΣ ΠΛΗΘΩΝΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΘΕΟ ΑΠΟΛΛΩΝΑ | |
Άναξ Άπολλον, Φύσεως της ταυτού εκάστης προστάτα ηδ' ηγήτορ, ως άλλα τε αλλήλοισιν εις Έν άγεις, και δη το παν αυτό, το πουλυμερές και πουλύκρεκόν τε εόν, μιήι αρμονίηι υποτάσσεις. Συ τοι εκ γ' ομονοίης και ψυχήισι φρόνησιν, ηδέ δίκην παρέχεις, τα τε δη κάλλιστα εάων, και ρ' υγείαν σώμασι, κάλλος τ' αρ και τοίσιν. Συ δη και ίμερον θείων καλλών δίδου αιέν, άναξ, ημετέρηισι ψυχαίς, ωή Παιάν. | Απόλλων άνακτα, προστάτη των πάντων μέσα στην Φύση και οδηγητή, που τα πολλά και τα διαφορετικά στο Ένα κατευθύνεις, και μάλιστα το σύμπαν, που 'ναι πολύμορφο και πολυφωνικό, μπορείς και το υποτάσσεις υπό μία συμφωνία. Εσύ παρέχεις, από τον ομόνοια, φρόνηση στις ψυχές και δικαιοσύνη, τα πιο όμορφα από τα δικά σου δώρα, καθώς και υγεία στα σώματα και κάλλος. Δίνε πάντα στις ψυχές μας, άνακτα, επιθυμία για τα θεία κάλλη και χαίρε Παιάν. |
22ος ΥΜΝΟΣ ΠΛΗΘΩΝΟΣ | |
| Μη υμίν εσθλών την χαράν, ώ Μάκαρες Θεοί, ειδώς παυσαίμην, τα τε μοι δια υμέων σύμπαντ’ εστίν ηδ’ αιέν γέγονεν, τών δώτης δη ύπατος Ζευς. Μη κοινού αγαθού γένεος ολιγωρήσαιμι του μου, ότου τις μοι δύναμις. Πρόφρων δε το κοινόν δρων ευ, τουθ’ άμα και εμόν ειδοίην μεγ’ όνειαρ. Μη κακού, ω κεν εκάστοτε συμβάλλοι, γιγνοίμην αίτιος ανθρώπων, αγαθοίο δε, η κε δυναίμην, ως μάκαρ ύμμιν εϊσκόμενος κ’αγώ γιγνοίμην. | Ας μην παύσω ώ Μάκαρες Θεοί, να σας χρωστώ ευγνωμοσύνη, για όλα τ' αγαθά που από εσάς λαμβάνω και έχω λάβει με δωρητή τον Ύπατο Δία. Ας μην παραμελήσω, αναλόγως της δύναμης μου το καλό του γένους μου. Το να υπηρετώ πρόθυμα το κοινό καλό, αυτό ας θεωρώ και δικό μου μεγάλο όφελος. Ας μην γίνομαι αίτιο κανενός κακού, από αυτά που τυχαίνουν στους ανθρώπους, αλλ’ αγαθού, όσον δύναμαι, ώστε να γίνομαι κι εγώ ευτυχής, ομοιάζοντας σ' εσάς. |
| 26ος ΥΜΝΟΣ ΠΛΗΘΩΝΟΣ | |
| Όλβιος, ος κεν μη μερόπων δόξαις κενεήισιν αφραδέως προσέχων, αλλ’ αυτώι ευ φρονέοντι, ιθείηι γνώμηι αρετήν θείην μελετώιη. Όλβιος, ος κεν μη κτεάνων απερείσιον αιέν πληθύν μαψ εική τε διώκηι, αλλά χρέεσσιν σώματος εμμελέεσσι, το αυτόν μέτρον ορίζηι. Όλβιος, ος κεν τέρψιος αίσιμον ούρον άγηισιν, ή κεν μη ψυχήι προσεφέλκηται κακίης τι, ή και σώματι, αλλ’ αρετήι θείηι συναείδηι. | Όλβιος εκείνος που τις ανόητες γνώμες των ανθρώπων δεν ακούει αλόγιστα, αλλ’ ορθώς φρονεί, και με ορθή γνώμη μελετά την θεϊκή Αρετή. Όλβιος εκείνος που δεν επιδιώκει, συνεχώς και απερίσκεπτα, άπειρο πλήθος πραγμάτων ν’ αποκτήσει, αλλά στις ανάγκες του σώματος, ορίζει το δικό του μέτρο. Όλβιος εκείνος που τα απ’ τους Θεούς καθορισμένα όρια στην απόλαυση θέτει, ώστε να μην παρασυρθεί από κάποια κακία η ψυχή του, ή το σώμα του, αλλά κοινωνός να ‘ναι της θεϊκής Αρετής. |
(Απόδοση στην νεοελληνική: Βλάσης Γ. Ρασσιάς)
Ο ΠΑΛΑΜΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΘΩΝΑ
«Οι πολύθεοι»
Μακαρισμένος εσύ που μελέτησες
να τον ορθώσης απάνω στους ώμους σου
το συντριμμένο ναό των Ελλήνων!
Του Νόμου τ’ άγαλμα σταίνεις κορώνα του,
στις μαρμαρένιες κολώνες του σκάλισες
τους λογισμούς των Πλωτίνων.
Είδες τον κόσμο κι ατέλειωτο κι άναρχο
ψυχών και θεών, μαζί κύριων και υπάκουων,
σφιχτοδετά κρατημένη αρμονία
και των καπνών και των ίσκιων τα είδωλα
παραμερίζοντας όλα, ίσα τράβηξες
προς την Αιτία
και σε κρυψώνα ιερό, και σωπαίνοντας
έσπειρες, έξω απ’ το μάτι του βέβηλου,
κ’ έπλασες λιόκαλη εσύ σπαρτιάτισσα
τη θυγατέρα σου την Πολιτεία.
Στους χριστιανούς τους μισόζωους ανάμεσα
ξαναζωντάνεψες Ολυμπους άγνωρους,
έθνη καινούριων αθανάτων κι άστρων
μέσα σε σένα Λυκούργοι και Πλάτωνες
απαντηθήκαν, το λόγο ξανάνιωσες
των Ζωροάστρων.
Κι αφού το τέκνο μεγάλωσες, ένιωσες
τότε μονάχα την κούραση, κ’ έγυρες
ζωή κατόχρονη ισόθεης σκέψης,
κι αλαφροπήρε σε ο θάνατος κ’ έφυγες
το μυστικό, τρισμκάριε, τον ίακχο
με τους Ολύμπιους θεούς να χορέψης.
Σοφός, κριτής και προφήτης μας μοίρασες
από το γάλα που εσένα σε πότισε
της Ουρανίας Αφροδίτης η ρώγα.
Του κόσμου αφήνεις το τέκνο, το θάμα σου
μα ο μισερός κι ο στραβός κι ο ζηλόφτονος
λυσσομανάει και το ρίχνει στη φλόγα.
Όμως ο αέρας τριγύρω στη φλόγα σου
πνοή σοφίας κι αλήθειες πνοή γίνεται,
κι από τη θράκα της φλόγας πετάχτη
στον ήλιο ολόισα ένας νους μεγαλόφτερος
τ’ αποκαίδια σου κρύβουμε γκόλφια μας,
και θησαυρός της φωτιάς σου είν’ η στάχτη!
ΣΩΖΟΜΕΝΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΝΟΣ:
«Περί Αρετών», Αθήνα, 1987
«Πληθωνος Νόμων Συγγραφή» (εκδόθηκε στην Αθήνα το 1997, μαζί με το «Περί του βιβλίου του Γεμιστού και κατά της ελληνικής πολυθεϊας» του αντιπάλου του πατριάρχη Γενναδίου)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Woodhouse C. M., «George Gemistus Plethon - The Last of the Hellenes», Oxford, 1986
Καββαδίας Γεώργιος, «Γεωργίου Πλήθωνος Γεμιστού η σοσιαλιστική Πολιτεία», Αθήνα, 1987
Μαμαλάκις Ιωάννης, «Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων», Αθήνα, 1939
Μπαρτζελιώτης Λ. Κ., «Ο Ελληνοκεντρισμός και Οι Κοινωνικοπολιτικές Ιδέες Του Πλήθωνος», Αθήνα 1989
Σολδάτος Χρήστος, «Γεώργιος Γεμιστός - Πλήθων», Αθήνα, 1973
Σπέντζας Π.Σ., «Γ. Γεμιστός Πλήθων, ο φιλόσοφος του Μυστρά», Αθήνα, 1990
Μανδηλάς Κώστας Π., «Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων», Αθήνα, 1997
Η άβολη αλήθεια για το Αγιο Φως
Το Αγιο Φως είναι ο… αρχηγός κράτους που μας επισκέπτεται πιο συχνά από κάθε άλλον...
Για πρώτη φορά όμως ένα βιβλίο, του δημοσιογράφου-ερευνητή Δημήτρη Αλικάκου, έρχεται να απαντήσει οριστικά –και με αδιάσειστα στοιχεία- στο ερώτημα για το πώς ανάβει το καντήλι το Μεγάλο Σάββατο στον Πανάγιο Τάφο στα Ιεροσόλυμα…
Protagon Team 14 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019, 07:30
Κατά κάποιους είναι ένα ανεξήγητο θαύμα. Οχι η αφή του Αγίου Φωτός, αλλά το πόσο υπνωτισμένη έχει σταθεί η Ορθοδοξία –και στην απόλυτη έκφανσή της η ελληνική Ορθοδοξία– απέναντι στον τρόπο με τον οποίο το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, στο εσωτερικό του Παναγίου Τάφου στα Ιεροσόλυμα, ανάβει το καντήλι, ιδίως τις τελευταίες δεκαετίες: ζωντανές τηλεοπτικές συνδέσεις, καθιερωμένες επικλήσεις για «θαύμα» από μέσα ενημέρωσης που κατά τα άλλα συστήνονται ως πομποί του ορθολογισμού, κατεπείγουσες αερογέφυρες και υποδοχές με κόκκινα χαλιά στα αεροδρόμια, μια υποσχόμενη λαμπαδηδρομία.
Τι συμβαίνει όμως πράγματι στο εσωτερικό του Παναγίου Τάφου εκείνες τις ώρες; Πώς ανάβει το Αγιο Φως; Ποιος θα τολμήσει να μη φέρει το Φως;
Το μυστήριο υπήρχε πάντα, είναι και αυτό άλλωστε ένα μέρος της μαγείας.
Σχεδόν όλοι οι αγιοταφίτες γνωρίζουν πώς περίπου «βγαίνει» το Αγιο Φως, ωστόσο ελάχιστοι ιερωμένοι έχουν πρόσβαση στην καρδιά της τελετουργίας και κανένας μέχρι σήμερα δεν τόλμησε να μιλήσει με λεπτομέρειες για αυτήν.
Για πρώτη φορά όμως, ένα βιβλίο, το «Λύτρωση – Περί του Αγίου Φωτός» του Δημήτρη Αλικάκου που κυκλοφορεί στις αρχές της επόμενης εβδομάδας από τις Εκδόσεις Εκκρεμές, έρχεται να δώσει συγκεκριμένες και αδιάσειστες απαντήσεις. Κατά τον συγγραφέα, τελειώνει το ζήτημα οριστικά.
Το διαβάσαμε και φαίνεται ότι δεν έχει άδικο.
Στις 136 σελίδες του γεμάτου πληροφορίες συγγράμματος μιλούν όχι αυτοί που, αιώνες τώρα, κάτι άκουσαν, κάτι είδαν, νομίζουν ή πιστεύουν, αλλά οι πρωταγωνιστές του «θαύματος». Αυτοί που το προετοιμάζουν και το πραγματοποιούν. Από τον σκευοφύλακα του Παναγίου Τάφου Ισίδωρο και τον αρχιεπίσκοπο Κωνσταντίνης Αρίσταρχο, μια από τις σημαντικότερες μορφές της αγιοταφίτικης αδελφότητας, έως βεβαίως τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο Γ’. Και όχι μόνο. Κομβική είναι, για παράδειγμα, και η κατάθεση του πρώην αρχιεπισκόπου Ασκάλωνος, Νικηφόρου.
Αλλά το εντυπωσιακό δεν είναι μόνο οι μαρτυρίες που εξασφαλίζει και καταγράφει ο συγγραφέας. Είναι το πώς δομεί την έρευνά του. Πώς επανέρχεται. Πώς εκμαιεύει –προσοχή, όχι εκβιάζει ή παγιδεύει, αλλά εκμαιεύει– τις απαντήσεις, πώς καθοδηγεί τον συνομιλητή του, πώς επιτρέπει σε ανθρώπους που έχουν αφιερώσει τον βίο τους στην εγκράτεια να αφεθούν να ψελλίσουν μιαν αδιανόητη αλήθεια. Μια φρικτή, όπως την χαρακτηρίζει ο ίδιος, αλήθεια. Γράφει χαρακτηριστικά για τη συνομιλία του με τον αρχιεπίσκοπο Αρίσταρχο:
«…Σκεφτόμουν με ποιον τρόπο να συνεχίσω την κουβέντα, πηγαίνοντάς την –πού αλλού– στο Άγιο Φως. Φαίνεται ότι έκανα τη σωστή ερώτηση, καθώς πήρα μια ανέλπιστη απάντηση. Παρεμπιπτόντως, στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων μία είναι η λάθος ερώτηση που “απαγορεύεται” να την κάνεις. Αυτή που ζητάει βιαστικά να μάθει την αλήθεια, να λύσει δηλαδή το αίνιγμα των αινιγμάτων για “το θαύμα των θαυμάτων”. “Πώς ανάβει το Άγιο Φως;” Αυτή η ερώτηση δεν ανοίγει στόματα. Τα σφραγίζει. Και όταν δεν τα σφραγίζει, η απάντηση είναι μεταξύ των λέξεων “μυστήριο” και “θαύμα”. Ρώτησα λοιπόν: “Το καντήλι μπαίνει μέσα στον Πανάγιο Τάφο αναμμένο ή σβηστό;”»
Και σε άλλο σημείο περιγράφει τη συνομιλία του με τον πατριάρχη Θεόφιλο Γ’ (ας σημειωθεί ότι μόλις τον περασμένο Ιούνιο το Πατριαρχείο διέγραψε κάθε αναφορά στη λέξη «θαύμα» από τα επίσημα κείμενά του.
Και, όπως παρουσιάζει με στοιχεία ο συγγραφέας, αυτό έγινε εξαιτίας του):
«– Πρόσφατα παρατήρησα ότι αλλάξατε το κείμενο περί της τελετής του Αγίου Φωτός στην ιστοσελίδα του Πατριαρχείου και στη θέση του μπήκε ένα άλλο, που δεν κάνει πουθενά λόγο για “θαύμα”. – Ναι, αυτό το κείμενο δεν έπρεπε να είναι εκεί, δεν γνωρίζω πώς μπήκε. – Ναι, αλλά το νέο κείμενο δεν μιλάει για θαύμα. – Μα το Πατριαρχείο δεν μιλάει για θαύμα! Η λέξη προέρχεται από το “θαυμάζω”. Τι σχέση μπορεί να έχει με μια ιερή τελετή; Δεν πίστευα στ’ αυτιά μου. Αναγκαστικά, η επόμενη ερώτηση δεν μπορούσε να είναι άλλη από τη λεγόμενη «απαγορευμένη»: “Και αφού δεν είναι θαύμα, τότε πώς ανάβει το Άγιο Φως;”»
Ακόμα και αυτή η παραδοχή θα μπορούσε να αρκεί. Αλλωστε αποτελεί από μόνη της ένα πεδίο νέας θεολογικής αναζήτησης και συζήτησης σχετικά με τη δύναμη και τον ύψιστο συμβολισμό του καθαγιασμού του Φωτός, δηλαδή για την απίστευτη και μοναδική δύναμη της τελετής αντί για τον ιερό αυτοσκοπό παραγωγής ενός θαύματος.
Αλλά ο συγγραφέας δεν μένει σε αυτήν. Συνεχίζει την έρευνα. Επανέρχεται. Ξαναμιλά με τον Ισίδωρο.
«Ολο το ταξίδι, όλη η έρευνα, όλος ο χρόνος που αφιέρωσα γι’ αυτήν την υπόθεση, όλα κρέμονταν στα αμέσως επόμενα λεπτά. “Μου είπατε ότι το καντήλι μπαίνει σβηστό και αυτό το γνωρίζει και ο Πατριάρχης. Καλώς μέχρι εδώ. Τότε πώς ανάβουν τα κεριά του Πατριάρχη από ένα σβηστό καντήλι; Από πού βγαίνει το Άγιο Φως;” Σιωπή. “Σεβασμιότατε, πρέπει να μου απαντήσετε”. Σιωπή. “Σεβασμιότατε, πείτε μου, παρακαλώ, ποια χριστιανική λογική λέει ότι πρέπει να αφήνετε έναν άνθρωπο να βασανίζεται από ένα ‘θαύμα’, που όμως ‘από θεολογικής απόψεως δεν είναι θαύμα’, όπως είπατε; Πότε δίδαξε ο Χριστός ότι πρέπει να αρνούμαστε να πούμε την αλήθεια σε αυτόν που την αναζητάει;» Η απάντηση που δίνει ο σεβάσμιος Ισίδωρος έχει, όπως περιγράφει ο συγγραφέας, τον τόνο της συντριβής. «Παρατήρησα ότι τα μάτια του ήταν υγρά, είχαν βουρκώσει. Περίεργο. Δεν ένιωθα πως είχα πετύχει κανέναν θρίαμβο, καμία νίκη. Ήμουν προετοιμασμένος για όλα, αλλά όχι γι’ αυτό. Η ψυχή μου είχε στεγνώσει. Ενστικτωδώς άπλωσα το χέρι μου και το ανεβοκατέβασα απαλά δυο φορές στον ώμο του. Σαν να ήταν φίλος απ’ τα παλιά. Σαν να του έλεγα: “Τιμάς το ράσο που φοράς. Στ’ αλήθεια, είσαι έντιμος και γενναίος”».
Αυτό που πετυχαίνει ο Αλικάκος με το βιβλίο του είναι μια ακτινογραφία του Παναγίου Τάφου στις δραματικές για την Ορθοδοξία στιγμές του Μεγάλου Σαββάτου. Συγκεντρώνει στοιχεία, μοτίβα, κινήσεις και αντικείμενα που παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία, αποσυνθέτει ένα πέπλο μυστικότητας και φτάνει τελικά σε μια πεζή αλήθεια. Γιατί το κάνει;
«Ο Αλικάκος δεν λειτουργεί με την έπαρση του κρημνιστή. Τιμά και σέβεται, αλλά προτιμά την πικρή αλήθεια από το γλυκό και δημοφιλέστατο ψεύδος», απαντά στο Επίμετρο του βιβλίου ο Παντελής Μπουκάλας. Εχει δίκιο. Το βιβλίο έρχεται όχι σαν πράξη αιρετική, αλλά σαν κάθαρση, ή σαν λύτρωση όπως υποδηλοί ο τίτλος του – ασχέτως αν το timing της κυκλοφορίας μπορεί όντως να εκληφθεί από κάποιους ως μια πρόκληση καθώς πλησιάζει το Πάσχα. Ο συγγραφέας-ερευνητής σε καμία στιγμή δεν αμφισβητεί την πίστη, το σημειώνει καθαρά όταν γράφει πως «υπάρχουν όμως και εκατομμύρια Ορθόδοξοι πιστοί –ακόμα και κληρικοί, όπως θα δούμε– που αρνούνται ότι η πίστη είναι σε πόλεμο με τη λογική. Είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η Ορθοδοξία είναι βίωμα, στάση ζωής και πνευματικότητα, και όχι θέατρο επίδειξης θαυμάτων. Είναι όλοι όσοι δεν βολεύονται με τίποτα άλλο πέραν της αλήθειας»…
Το βιβλίο έρχεται να αποκαθηλώσει την προαιώνια σκηνοθεσία -και εμπορία- ενός (μη) θαύματος που δεν χρειαζόμαστε. Ερχεται να κλείσει ένα κεφάλαιο που άνοιξε πριν έντεκα αιώνες. Μοιάζει απίστευτο, αλλά το καταφέρνει. Και αν κάποιοι επικαλούνται τη μακρά παράδοση, ότι το «θαύμα» του Αγίου Φωτός μάς έρχεται από τα βάθη των αιώνων, μια καλή απάντηση δίνει στον πρόλογο του βιβλίου ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος:
«Το 2001, επί εκσυγχρονιστικής κυβερνήσεως Σημίτη, αποφασίστηκε το Άγιο Φως να γίνεται δεκτό στην Αθήνα με τιμές αρχηγού κράτους. Στρώνεται κόκκινο χαλί, παρευρίσκεται υπουργός ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης, μητροπολίτης εκ μέρους της Εκκλησίας, στρατιωτική μπάντα παιανίζει και στρατιωτικό άγημα παρουσιάζει όπλα. Το Άγιο Φως είναι ο αρχηγός κράτους που επισκέπτεται συχνότερα από κάθε άλλον τη χώρα μας. Οσο εύκολο είναι ένας υποκριτής και δημαγωγός να καθιερώσει μια γελοία τελετουργία, άλλο τόσο είναι δύσκολο, φαίνεται, ένας μυαλωμένος άνθρωπος να αναλάβει την ευθύνη να την καταργήσει. Και αν για τους εχέφρονες εν γένει ανθρώπους όλη αυτή η φανφάρα είναι γελοιότητα, για τους χριστιανούς ειδικότερα είναι και ασέβεια!»…
Ενα τελικό συμπέρασμα μάς προσφέρει ο Κωνσταντίνος Παπαστάθης, επίκουρος καθηγητής στο ΑΠΘ, ίσως ο πιο ειδικός επί ζητημάτων του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και εκ των παρουσιαστών του βιβλίου στην εκδήλωση που θα γίνει στις 9 Απριλίου στο Polis Art Cafe (θα συντονίζει η δημοσιογράφος Νίκη Λυμπεράκη). Δήλωσε λοιπόν ο κ. Παπαστάθης στο Protagon:
«Το βιβλίο “Λύτρωση” είναι ένα δώρο στον ιστορικό του μέλλοντος.
Η έρευνα του Δημήτρη Αλικάκου κλείνει οριστικά και αμετάκλητα το ζήτημα “θαύμα του Αγίου Φωτός” για το οποίο σπαταλήθηκε πολύτιμο πνευματικό και εκκλησιαστικό κεφάλαιο, κυρίως στους δύο τελευταίους αιώνες».
Πηγή: Protagon.gr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
@3galazopetra21