Ο ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΦΥΓΗ ΣΤΟ ΨΕΜΑ

Μια αλήθεια για το ψέμα

#1  forest48 2007/11/16 - 17:49

Η αλήθεια πληγώνει. 
Ξεσκεπάζει τα στρώματα της τραυματικής εμπειρίας, αποκαλύπτει, απογυμνώνει και εμφανίζει την ασχήμια του πόνου, της σκληρότητας, που η ψυχή μας, μας διώχνει. 
Η αλήθεια σκοτώνει συχνά την ελπίδα, τις σχέσεις των ανθρώπων, το ενδιαφέρον, την παρηγοριά, οδηγεί το νου σε χώρους που κυριαρχεί ο πόνος, η δυστυχία, η απόγνωση, η αδυναμία, το αδιέξοδο. 
Μέσα στη σκληρότητα ενός κόσμου που υποφέρει, μιας ανταγωνιστικής κοινωνίας, μέσα στην επαφή μας μ’ αυτό που η φύση μας έχει σφραγίσει, δηλαδή την ανημποριά, την ασχήμια, η μόνη άμυνα είναι η ψευτιά. 
Η ωραιοποίηση των πραγμάτων, η μετατροπή τους, το ντύσιμό τους μια αναλήθεια, η απόκρυψη της ασχήμιας γίνεται καθημερινά με αφανείς τρόπους. 
Φεύγουμε μακριά απ’ την αλήθεια της εσωτερικής μας ανασφάλειας και του πανικού, απομακρυνόμαστε αντανακλαστικά από ό,τι μας ανησυχεί, μας συγκλονίζει, μας ταράζει. 
Ο στίχος του τραγουδιού «η αλήθεια πονά, ραγίζει βουνά ποτέ μην την πεις πουθενά» :είναι μια καλή συμβουλή για να ζήσει κανείς στην ψευτιά και να απομονωθεί από την ευθύνη για το κοινωνικό σύνολο. 
Η κυριαρχία της ψευτιάς έχει τη δική της προστατευτική νομοτέλεια. 
Όλα είναι καλά ώσπου κάτι που συμβαίνει σε μας, μας θυμίζει ότι δεν είναι. 
Ώσπου να γίνουν άσχημα τα πράγματα, ώσπου να δούμε την αλήθεια ζούμε την εικονική «ευτυχία μας». Όταν η πραγματικότητα αποκαλυφθεί όμως, ίσως να είναι αργά. Παρόλα αυτά δεν είναι δυνατό να ζήσει κανείς με την καθημερινή ανασφάλεια και το φόβο και έτσι καταφεύγει στο ψέμα. 
Τουλάχιστον ας προσπαθήσουμε, βιωματικά, να δούμε τη ρυτίδα του πόνου στο πρόσωπο της αλήθειας με εγκαρτέρηση

Ο ΣΤΑΛΙΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΙΩΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΝΑΖΙ: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΑΛΙΝ- ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΚΟΛΛΟΝΤΑΪ (ΝΟΕΜΒΡΗΣ 1939)

 ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΑΛΙΝ- ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΚΟΛΛΟΝΤΑΪ (ΝΟΕΜΒΡΗΣ 19...: Μεγάλος ηγέτης είναι αυτός που βλέπει πιο μακρυά και θέλει πιο δυνατά. Τέτοιου είδους ηγέτες δεν μπορούν να αναδειχθούν μέσα απ τους κόλπο...

Παλαμάς: Δεν έχεις Όλυμπε Θεούς... και πόρνη η Ρωμιοσύνη!

Δεν έχεις Όλυμπε Θεούς, μηδέ λεβέντες η Όσσα!

 Ραγιάδες έχεις, μάνα γη, σκυφτούς για το χαράτσι.

Κούφιοι και οκνοί καταφρονούν τη θεία τραχιά σου
γλώσσα,

των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι.

Και δημοκόποι Κλέωνες και λογοκόποι Ζωίλοι

 και Μαμμωνάδες βάρβαροι και χαύνοι λεβαντίνοι,

 λύκοι κοπάδια οι πιστικοί και ψωριασμένοι οι σκύλοι

 και οι χαροκόποι αδιάντροποι και πόρνη η Ρωμιοσύνη!...


   Κωστής Παλαμάς
.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ ΑΚΑΛΑΙΣΘΗΣΙΑ Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ Ν και Σ

 "Τα είπα με το Νι και με το Σίγμα"



Του Σπύρου Μάρκου, δ/ντή του 3ου Δημοτικού Σχολείου Λαρίσης
ΠΑΕΙ Ο ΚΥΠΡΙΟΣ ΣΤΑ ΕΒΕΡΕΣΤ ΚΑΙ ΖΗΤΑ ΕΝΑ ΣΑΝΤΟΥΙΤΣ
"ΜΕ ΤΥΡΙΝ ΚΑΙ ΝΤΟΜΑΤΑΝ ΚΑΙ ΠΙΠΕΡΙΑΝ ΚΑΙ ΚΡΕΜΜΥΔΙΝ".
Ο ΕΛΛΑΔΙΤΗΣ ΤΟΥ ΛΕΕΙ ΑΣΤΕΙΕΥΟΜΕΝΟΣ:
" ΕΣΕΙΣ ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ, ΟΤΙ ΝΑ ΠΕΙΤΕ ΟΛΟ ΤΟ "Ν" ΠΡΟΣΘΕΤΕΤΕ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ...
ΘΕΛΕΙΣ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ ΜΕΣΑ ";
ΟΠΟΤΕ, ΣΟΚΑΡΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΚΥΠΡΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΛΕΕΙ ΔΙΣΤΑΚΤΙΚΑ:
" ΒΑΛΕ ΚΑΙ ΛΙΓΟ ΖΑΜΠΟ ΚΑΙ ΜΠΕΙΚΟ. .."
Κάθε γράμμα του Ελληνικού Αλφαβήτου εκπέμπει ήχο και εικόνα.
Κάθε λέξη τέθηκε από τους «Ονοματοθέτες», με ακρίβεια και όχι τυχαία
και έχει άμεση σχέση Αιτίας και Αιτιατού, μεταξύ Σημαίνοντος και Σημαινομένου.
* Το "Ν" συντονίζει τον εγκέφαλο.*
*Σχετικά πρόσφατα (1996) στο Ιατρικό Περιοδικό MEDIZIN-JOURNAL
στην Γερμανία, δημοσιεύτηκε μία επιστημονική εργασία, σύμφωνα με την οποίαν:
«Η εκφορά του γράμματος «Ν» μεταφέρει οξυγόνο στον εγκέφαλο
και ότι δεν ήταν τυχαίο το γεγονός της τοποθέτησης του «Ν»
στο μέσον ακριβώς του Αλφαβήτου - στο πρώτο Ελληνικό Αλφάβητο με τα 27 γράμματα».
Επίσης, στο Χάρβαρντ, από ιατρικές έρευνες διαπιστώθηκε.
ότι η απαγγελία των Ομηρικών Επών στο πρωτότυπο, εκτός των άλλων,
κάνει καλό στην καρδιά, ως αναπνευστική άσκηση.*
Και δικαιούμαι να ερωτήσω: Γιατί εμείς γίναμε διώκτες του «Ν»;
Ως μάχιμος εκπαιδευτικός και συγγραφέας του συγγράμματος: ΔΥΣΛΕΞΙΑ,
Αθήνα 1994, Εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, 6η Έκδοση,
νομιμοποιούμαι να ρωτήσω, αλλά και να προτείνω στο τέλος:
Η Ελληνική Γλώσσα έχει πάρει πλέον μία μορφή τέτοια που δεν έχει ανάγκη από άλλες ακρότητες.
Όμως αναρωτιέμαι:
Είναι τυχαίο άραγε που καταργήσαμε το γράμμα «Ν»
στο τέλος των λέξεων και τα σχολικά μας βιβλία γράφουν το «εμβαδό» (!),
αντί το εμβαδόν!
Στα σχολικά βοηθήματα όμως διαβάζομε « το εμβαδόΝ »,
δηλ. εκεί διατηρείται το Ν, ενώ το επίσημο Κράτος στα βιβλία
(ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο) το έχουν καταργήσει !!
Για ποιον λόγο αυτή η ακρότητα;
Για ποιον λόγο επίσημα διδάσκομε στα σχολεία μας κανόνες που κατασκευάστηκαν αυθαίρετα,
π.χ. χθες συνάντησα το Δήμαρχο (το φίλο, το Σύμβουλο κλπ.).
Το γράμμα Ν είναι οργανικό και όταν το κόβομε πονάει.
Είναι σαν να κόβομε το δακτυλάκι μας...
Εάν κάποιος αντιτείνει ότι αυτό είναι μία ασήμαντη λεπτομέρεια,
θα πρέπει να του πούμε ότι «η λεπτομέρεια κρατάει τονΠαρθενώνα»!
Να θυμίσω όμως εδώ και το ωραίο, ειρωνικό κείμενο του Οδ. Ελύτη:
«ΓΙΑ ΜΙΑΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΗΧΟΥ», όπου καταλήγει,
"Κανένας Ηρώδης δεν θα τολμούσε να διατάξει τέτοια γενοκτονία,
όπως αυτή του τελικού -Ν-, εκτός κι αν του' λειπε η οπτική του ήχου».
Ο Γ. Ρίτσος έγραψε επίσης:
«Και οι λέξεις φλέβες είναι. Μέσα τους αίμα κυλάει».
Δυστυχώς, όμως, διαπιστώνομε σήμερα, ότι μετά το Νι,
έρχεται και η σειρά του τελικού Σίγμα (ς).
Κάποιοι δημοσιογράφοι στα κανάλια λένε κιόλας:
«η μέθοδο», η «οδό», «η πλήρη! ένταξη» (!)...
Καλλιεργούν έτσι αυθαίρετα ένα αρνητικό γλωσσικό πρότυπο στους νέους μας
με την τεράστια δύναμη των ΜΜΕ και το σχολείο ανήμπορο να αντιδράσει,
αλλά και την κοινωνία παθητικά να δέχεται ως περίπου μοιραία την εξέλιξη αυτή.
Μετά από όλα αυτά διατυπώνω την εξής άποψη και καταθέτω στο Συνέδριό σας
την δική μου «Θεωρία» για το εν λόγω ζήτημα:
Διεθνώς μελετάται η μοναδική μουσικότητα της Ελληνικής Γλώσσας
και ο αντίκτυπός της στην πνευματική διαύγεια του ανθρώπου.
*Το γράμμα «Ν» διεγείρει τον εγκέφαλο θετικά
και ενεργοποιεί τον άνθρωπο να σκέφτεται σωστά.*
*Το τελικό Σίγμα ηρεμεί τον άνθρωπο.
Αυτό το δέχεται και η σύγχρονη Ψυχιατρική.*
Οι Αρχαίοι Έλληνες τα γνώριζαν όλα αυτά και δεν είναι τυχαίο το γεγονός
ότι μόνον εμείς, οι Έλληνες, λέμε: «Τα είπα με το Νι και με το Σίγμα» και
δεν λέμε με άλλα γράμματα (παρ΄ όλο που έχομε στις καταλήξεις των λέξεων
και άλλα γράμματα), διότι το Νι ενεργοποιεί το μυαλό μας να σκεφθούμε
σωστά και το Σίγμα ηρεμεί την ψυχή μας, αφού μιλήσουμε δημόσια ή ιδιωτικά.
Η σύγχρονη Ψυχογλωσσολογία δέχεται ότι η Γλώσσα και η Σκέψη γεννιούνται
ταυτόχρονα και εξελίσσονται παράλληλα και συνιστούν ανά πάσα στιγμή μία
αξεχώριστη ενότητα.
*Η Γλώσσα ενσαρκώνει την Σκέψη και η Σκέψη μετουσιώνεται σε Γλώσσα.*
Είναι ένα νόμισμα με τις δύο όψεις του. Δεν μπορεί να υπάρχει η μία
πλευρά, χωρίς την άλλη. Δεν μπορούσε να υπάρξει Ελληνική Σκέψη χωρίς την
Ελληνική Γλώσσα. Είναι γεγονός ότι η ποιότητα και ποσότητα «καταγραφών»
στην Σκέψη προσδιορίζει και το νοητικό επίπεδο κάθε λαού. Επομένως και
το νοητικό επίπεδο καθορίζει και την ικανότητα της δημιουργίας Πολιτισμού.
* Το Ελληνικόν Αλφάβητον, στην πορεία των χιλιάδων ετών του ήταν αρχικά:
Ιδεογραφικό, στη συνέχεια επινοήθηκε το Εικονογραφικό, έπειτα φθάσαμε
στο Γραμμογραφικό, κατόπιν στο Συλλαβογραφικό (Γραμμική Α και Β) και
τέλος καθιερώθηκε το ισχύον σήμερα Φθογγογραφικό, που είναι αξεπέραστο
και στο οποίο οφείλεται η δημιουργία της Ελληνικής Γλώσσας και του
Ελληνικού Οικουμενικού Πολιτισμού.*
Έχουμε χρέος να διαφυλάξουμε, ως κόρην οφθαλμού, την Ελληνική Γλώσσα και
να αντισταθούμε στην κακοποίησή της.

 

Το μίσος στη ζωή των ανθρώπων: Γνώμες σοφών

Στο μίσος και στον έρωτα η γυναίκα είναι περισσότερο βάρβαρη από τον άντρα.
Φρήντριχ Νίτσε, 1844-1900, Γερμανός φιλόσοφος

-Η αγάπη, η φιλία και ο θαυμασμός δεν ενώνουν τους ανθρώπους τόσο, όσο το κοινό μίσος για κάτι.
Άντον Τσέχωφ, 1860-1904, Ρώσος συγγραφέας

 -Το σκοτάδι δεν μπορεί να διώξει το σκοτάδι. Μόνο το φως μπορεί να το κάνει αυτό.
Το μίσος δεν μπορεί να διώξει το μίσος. Μόνο η αγάπη μπορεί να το κάνει αυτό.
Martin Luther King, 1929-1968, Αφροαμερικανός ηγέτης

-Πατριωτισμός είναι όταν η αγάπη για τους δικούς σου ανθρώπους έρχεται πρώτη. 
Εθνικισμός είναι όταν το μίσος για τους άλλους έρχεται πρώτο.
Σαρλ Ντε Γκωλ, 1890-1970, Γάλλος πρόεδρος

-Δύο πράγματα πρέπει να φοβάται κανείς: τον φθόνο των φίλων του και το μίσος των εχθρών του.
Κλεόβουλος ο Ρόδιος, 6ος π.Χ. αιών, Εκ των 7 σοφών της Αρχ. Ελλάδος

-Αν αυτός είναι ο δικός σας τρόπος να αγαπάτε, σας παρακαλώ να με μισήσετε.
Μολιέρος, 1622-1673, Γάλλος θεατρικός συγγραφέας

-Οι ουρανοί δεν έχουν γνωρίσει μεγαλύτερη μανία από την αγάπη που μετατράπηκε σε μίσος, ούτε η κόλαση οργή παρόμοια μ’ αυτή της περιφρονημένης γυναίκας.
William Congreve, 1670-1729, Άγγλος συγγραφέας
("…hell hath no fury like a woman scorned")

-Το μίσος πηγάζει από την καρδιά, η περιφρόνηση, από το κεφάλι.
Άρθουρ Σοπενχάουερ, 1788-1860, Γερμανός φιλόσοφος

-Αυτούς που αγαπάμε μπορούμε να τους μισήσουμε. Οι άλλοι μας είναι αδιάφοροι.
Henry David Thoreau, 1817-1862, Αμερικανός συγγραφέας

-Ένας πραγματικός άντρας δεν μισεί κανέναν.
Ναπολέων Βοναπάρτης, 1769-1821, Γάλλος ηγέτης

-Μην επιτρέψεις σε κανέναν να σε σύρει τόσο χαμηλά κάνοντάς σε να τον μισήσεις.
Martin Luther King, 1929-1968, Αφροαμερικανός ηγέτης

-Αν κρίνουμε την αγάπη από τα αποτελέσματά της, τότε μοιάζει περισσότερο με μίσος παρά με φιλία.
Λα Ροσφουκώ, 1613-1680, Γάλλος συγγραφέας

-Η φιλοφροσύνη κάνει φίλους, η ειλικρίνεια γεννάει το μίσος.
Τερέντιος, περ185-159 π.Χ., Ρωμαίος κωμωδιογράφος

-Οι άντρες ξέρουν να μισούν. Οι γυναίκες ξέρουν μόνο να απεχθάνονται. Αυτό είναι πολύ χειρότερο.
Henri de Regnier, 1864-1936, Γάλλος συγγραφέας

-Καλύτερα να σε μισούν γι’ αυτό που είσαι, παρά να σ’ αγαπούν γι’ αυτό που δεν είσαι.
André Gide, 1869-1951, Γάλλος συγγραφέας, Νόμπελ 1947

-Όταν μισούμε έναν άνθρωπο, τον μισούμε για κάτι που μας θυμίζει τον εαυτό μας. Κάτι που δεν έχουμε κι εμείς μέσα μας, δεν μπορεί ποτέ να μας συγκινήσει.
Herman Hesse, 1877-1962, Γερμανός συγγραφέας

-Στην πραγματικότητα, οι μονοθεϊστικές γραφές δεν κηρύσσουν ούτε την ειρήνη ούτε την αγάπη ούτε την ανοχή. Είναι κείμενα μίσους.
Michel Houellebecq, 1958-, Γάλλος συγγραφέας


-Δεν υπάρχει εξουσία χωρίς μίσος.
Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

-Το μίσος και ο φόβος είναι ψυχικές ασθένειες.
Harry A. Overstreet, 1875-1970, Αμερικανός κοινωνιολόγος

Το μίσος είναι ο θυμός των αδύναμων.
Alphonse Daudet, 1840-1897, Γάλλος συγγραφέας

-Η περιφρόνηση της ευτυχίας είναι συνήθως περιφρόνηση της ευτυχίας των άλλων και είναι μια έντεχνη μεταμφίεση του μίσους προς το ανθρώπινο είδος.
Bertrand Russell, 1872-1970, Βρετανός φιλόσοφος

-Το μίσος είναι η αγάπη που έχει ξεμεθύσει.
Σέρεν Κίρκεγκορ, 1813-1855, Δανός φιλόσοφος

-Δεν ήταν πρακτικό να μισήσει τον εαυτό της. Ευτυχώς ο Θεός έστειλε ένα υποκατάστατο, έναν σύζυγο.
Saul Bellow, 1914-2005, Αμερικανοκαναδός συγγραφέας, Νόμπελ 1976--

-Όταν πραγματικά γνωρίζεις κάποιον, δεν μπορείς να τον μισήσεις. Ή, ίσως, απλά δεν μπορείς να τον γνωρίσεις μέχρι να σταματήσεις να τον μισείς.
Orson Scott Card, 1951-, Αμερικανός συγγραφέας επιστ. φαντασίας

-Στην πολιτική, τα κοινά μίση αποτελούν -σχεδόν πάντα- μια καλή βάση για φιλίες.
Alexis de Tocqueville, 1805-1859, Γάλλος πολιτικός φιλόσοφος

-Αν θέλεις να δυναμώσεις έναν εχθρό και να τον κάνεις να αγαλλιάσει, μίσησέ τον.
Idries Shah, 1926-1996, Ινδοαφγανός συγγραφέας

Έξι ποιήματα που αξίζει να έχεις διαβάσει (έστω μια φορά) στη ζωή σου

(Από το cosmo.gr)

Υπάρχουν βέβαια κι άλλα, πολύ αξιόλογα...

πολλά 

Ιθάκη - Κωνσταντίνος Καβάφης

Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, 

να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.

Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας, τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,

αν μεν' η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.

Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας, τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις, αν δεν τους κουβαλείς μες στην ψυχή σου, αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.

Να εύχεσαι νά ναι μακρύς ο δρόμος. Πολλά τα καλοκαιρινά πρωϊά να είναι που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους,

να σταματήσεις σ' εμπορεία Φοινικικά, και τες καλές πραγμάτειες ν' αποκτήσεις σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ' έβενους, και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,

όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά, σε πόλεις Αιγυπτιακές πολλές να πας, να μάθεις και να μάθεις απ' τους σπουδασμένους.

Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη. Το φθάσιμον εκεί ειν' ο προορισμός σου. Αλλά μη βιάζεις το ταξίδι διόλου.

Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει και γέρος πια ν' αράξεις στο νησί, πλούσιος με όσα κέρδισες στο δρόμο, μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.

Η Ιθάκη σ'έδωσε τ' ωραίο ταξείδι. Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο. Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.

Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δε σε γέλασε. Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν.

Η Σονάτα του Σεληνόφωτος - Γιάννης Ρίτσος  (απόσπασμα)

"Ἄφησέ με ναρθῶ μαζί σου. Τί φεγγάρι ἀπόψε! Εἶναι καλὸ τὸ φεγγάρι, - δὲ θὰ φαίνεται ποὺ ἄσπρισαν τὰ μαλλιά μου. Τὸ φεγγάρι θὰ κάνει πάλι χρυσὰ τὰ μαλλιά μου. Δὲ θὰ καταλάβεις. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

Ὅταν ἔχει φεγγάρι, μεγαλώνουν οἱ σκιὲς μὲς στὸ σπίτι, ἀόρατα χέρια τραβοῦν τὶς κουρτίνες, ἕνα δάχτυλο ἀχνὸ γράφει στὴ σκόνη τοῦ πιάνου λησμονημένα λόγια - δὲ θέλω νὰ τ᾿ ἀκούσω. Σώπα.

Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου λίγο πιὸ κάτου, ὡς τὴ μάντρα τοῦ τουβλάδικου, ὡς ἐκεῖ ποὺ στρίβει ὁ δρόμος καὶ φαίνεται ἡ πολιτεία τσιμεντένια κι ἀέρινη, ἀσβεστωμένη μὲ φεγγαρόφωτο τόσο ἀδιάφορη κι ἄϋλη, τόσο θετικὴ σὰν μεταφυσικὴ ποὺ μπορεῖς ἐπιτέλους νὰ πιστέψεις πὼς ὑπάρχεις καὶ δὲν ὑπάρχεις πὼς ποτὲ δὲν ὑπῆρξες, δὲν ὑπῆρξε ὁ χρόνος κ᾿ ἡ φθορά του. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.

Θὰ καθίσουμε λίγο στὸ πεζούλι, πάνω στὸ ὕψωμα, κι ὅπως θὰ μᾶς φυσάει ὁ ἀνοιξιάτικος ἀέρας μπορεῖ νὰ φαντάζουμε κιόλας πὼς θὰ πετάξουμε, γιατί, πολλὲς φορές, καὶ τώρα ἀκόμη, ἀκούω τὸ θόρυβο τοῦ φουστανιοῦ μου, σὰν τὸ θόρυβο δυὸ δυνατῶν φτερῶν ποὺ ἀνοιγοκλείνουν, κι ὅταν κλείνεσαι μέσα σ᾿ αὐτὸν τὸν ἦχο τοῦ πετάγματος νιώθεις κρουστὸ τὸ λαιμό σου, τὰ πλευρά σου, τὴ σάρκα σου, κι ἔτσι σφιγμένος μὲς στοὺς μυῶνες τοῦ γαλάζιου ἀγέρα, μέσα στὰ ρωμαλέα νεῦρα τοῦ ὕψους, δὲν ἔχει σημασία ἂν φεύγεις ἢ ἂν γυρίζεις οὔτε ἔχει σημασία ποὺ ἄσπρισαν τὰ μαλλιά μου, δὲν εἶναι τοῦτο ἡ λύπη μου - ἡ λύπη μου εἶναι ποὺ δὲν ἀσπρίζει κ᾿ ἡ καρδιά μου. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου".

Δε σ' αγαπώ - Pablo Neruda

Δε σ' αγαπώ σα νά 'σουν ρόδο αλατιού, τοπάζι,

σαΐτα από γαρούφαλα που τη φωτιά πληθαίνουν:

σ' αγαπώ ως αγαπιούνται κάποια πράγματα σκούρα,

μυστικά, μέσ' από την ψυχή και τον ίσκιο.

Σ' αγαπώ καθώς κάποιο φυτό που δεν ανθίζει,

μα που μέσα του κρύβει το λουλουδόφως όλο,

και ζει απ' τον έρωτά σου σκοτεινό στο κορμί μου

τ' άρωμα που σφιγμένο μ' ανέβηκε απ' το χώμα.

Σ' αγαπώ μη γνωρίζοντας πώς, από πού και πότε,

σ' αγαπώ στα ίσια δίχως πρόβλημα ή περηφάνια:

σ' αγαπώ έτσι γιατί δεν ξέρω μ' άλλον τρόπο,

παρά μ' ετούτον όπου δεν είμαι μήτε είσαι,

που το χέρι σου πάνω μου το νιώθω σαν δικό μου,

που όταν κοιμάμαι κλείνουν και τα δικά σου μάτια.

Το Μονόγραμμα του Οδυσσέα Ελύτη (απόσπασμα)

Σ’ αγαπάω μ’ ακούς;

Κλαίω, πως αλλιώς, αφού αγαπιούνται οι άνθρωποι

κλαίω για τα χρόνια που έρχονται χωρίς εμάς

και τραγουδάω για τα αλλά που πέρασαν, εάν είναι αλήθεια.

Για τα «πίστεψέ με» και τα «μη.»

Μια στον αέρα μια στη μουσική,

εάν αυτά είναι αλήθεια τραγουδάω

κλαίω για το σώμα πού άγγιξα και είδα τον κόσμο.

Έτσι μιλώ για ‘σένα και για ‘μένα..

Επειδή σ’ αγαπάω και στην αγάπη

ξέρω να μπαίνω σαν πανσέληνος

από παντού, για ‘σένα

μέσα στα σεντόνια, να μαδάω λουλούδια κι έχω τη δύναμη.

Αποκοιμισμένο, να φυσάω να σε πηγαίνω παντού,

σ’ έχουν ακούσει τα κύματα πως χαϊδεύεις,

πώς φιλάς, πώς λες ψιθυριστά το «τι» και το «ε.»

Πάντα εμείς το φως κι η σκιά.

Πάντα εσύ τ’ αστεράκι και πάντα εγώ το σκοτάδι,

πάντα εσύ το πέτρινο άγαλμα και πάντα εγώ η σκιά πού μεγαλώνει.

Το κλειστό παντζούρι εσύ, ο αέρας πού το ανοίγει εγώ.

Στροφή - Γιώργος Σεφέρης

Στιγμή, σταλμένη ἀπὸ ἕνα χέρι

ποὺ εἶχα τόσο ἀγαπήσει

μὲ πρόφταξες ἴσια στὴ δύση

σὰ μαῦρο περιστέρι.

Ὁ δρόμος ἄσπριζε μπροστά μου,

ἁπαλὸς ἀχνὸς ὕπνου

στὸ γέρμα ἑνὸς μυστικοῦ δείπνου...

Στιγμὴ σπυρὶ τῆς ἄμμου,

ποὺ κράτησες μονάχη σου ὅλη

τὴν τραγικὴ κλεψύδρα

βουβή, σὰ νὰ εἶχε δεῖ τὴν Ὕδρα

στὸ οὐράνιο περιβόλι.

Αν  του R. Kipling

Αν μπορείς στην πλάση τούτη να περιφρονείς τα πλούτη κι αν οι έπαινοι των γύρω δεν σου παίρνουν το μυαλό,

αν μπορείς στην τρικυμία να κρατήσεις ψυχραιμία, κι αν μπορείς και στους εχθρούς σου να σκορπίσεις το καλό,

αν μπορείς με μιας να παίξεις κάθε τι που ’χεις κερδίσει, στην καταστροφή ν’ αντέξεις και να δώσεις κάποια λύση,

αν μπορείς να υποτάξεις πνεύμα, σώμα και καρδιά, αν μπορείς όταν σε βρίζουν να μην βγάζεις τσιμουδιά,

αν μπορείς στην καταιγίδα να μη χάνεις την ελπίδα, κι αν μπορείς να συγχωρήσεις όταν σ’ έχουν αδικήσει,

αν μπορέσεις τ' όνειρό σου να μη γίνει ο όλεθρός σου, κι αν μπορέσεις ν’ αγαπήσεις όσους σ’ έχουνε μισήσει,

αν μπορείς να είσαι ο ίδιος στην χαρά και στην οδύνη, αν η πίστη στην ψυχή σου μπρος σε τίποτα δεν σβήνει,

αν μιλώντας με τα πλήθη τη συνείδηση δεν χάνεις, αν μπορέσεις να χωνέψεις πως μια μέρα θα πεθάνεις,

αν ποτέ δεν σε μεθύσει του θριάμβου το κρασί, αν στα ψέματα των άλλων δεν λες ψέματα κι εσύ,

αν μπορείς να μη θυμώνεις, αλλά μήτε και να κλαις όταν άδικα σου λένε πως εσύ μονάχα φταις.

Αν μπορείς με ηρεμία δίχως νεύρα ή δυσφορία και τα ίδια σου τα λόγια να τ’ ακούς παραλλαγμένα,

αν μπορείς κάθε λεπτό σου να ’ναι μια δημιουργία και ποτέ σου να μην μένεις με τα χέρια σταυρωμένα.

Αν οι φίλοι σου κι οι εχθροί σου δεν μπορούν να σε πληγώσουν, αν οι σχέσεις με μεγάλους τα μυαλά δεν σου σηκώνουν

αν τους πάντες λογαριάζεις μα… κανένα χωριστά, αν μπορέσεις να φυλάξεις και τα ξένα μυστικά…

Έ! Παιδί μου τότε… Θα μπορέσεις ν’ απολαύσεις όπως πρέπει τη ζωή σου… Θα ’σαι Άνθρωπος σπουδαίος κι όλη η γη θα ’ναι δική σου!

 

ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΤΗΣ «ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ»

Το κοσμολογικό πρότυπο της Μεγάλης Έκρηξης (Big Bang) είναι αποτέλεσμα μιας φανερής παρεξήγησης των εμπειρικών ενδείξεων εξαιτίας της προκατάληψης, ότι το Σύμπαν πρέπει να έχει μια αρχή ύπαρξης και της επιπόλαιας ερμηνείας του φαινομένου Doppler. Η αξιοπιστία του έχει αμφισβητηθεί από γνωστούς φυσικούς και από πολλούς φιλόσοφους και   γίνονται προσπάθειες να ξεπεραστούν τα αδιέξοδα με νεότερες παραλλαγές της (με τις αποκαλούμενες θεωρίες του πληθωριστικού Σύμπαντος). Όταν θεωρούμε, πως έχει μια αρχή δημιουργίας ή εξέλιξης σαν σύνολο μέσα στο χρόνο και ότι πριν από αυτήν την αρχή δεν υπήρχε -ή τουλάχιστον έτσι όπως το γνωρίζουμε- τότε με έναν πρωτοφανή αντιεπιστημονικό τρόπο το απομονώνουμε σαν ένα μέρος. Καταστρέφουμε την έννοια του χρόνου και ορίζουμε παράλογα, ότι το Σύμπαν δεν είναι το σύνολο όλων των πραγμάτων και απ’ όλους τους χρόνους. Κάνουμε αυτό, το οποίο ο Σπινόζα ονόμαζε «αναγωγή εις την άγνοια». Είναι αδιανόητο να ονομάζουμε Σύμπαν το σύνολο των πραγμάτων ως ένα όριο του χρόνου ή του χώρου και πέρα από εκείνο το όριο να το θεωρούμε εκτός Σύμπαντος (ή σαν μια τελείως διαφορετική πραγματικότητα, χωρίς κοινά στοιχεία με τη δική μας). Με αυτήν την έννοια του Σύμπαντος, βέβαια, η επιστήμη δε θα μπορούσε να εξηγήσει την ανυπαρξία του πριν από τη στιγμή της δημιουργίας του! Η απλή λογική μας οδηγεί να αναγνωρίσουμε ότι το Σύμπαν δεν έχει αρχή σαν σύνολο ή ότι πριν από την αρχή υπήρχε μια άλλη πραγματικότητα που αποτελεί μέρος του και όχι ένα άλλο Σύμπαν. Αν αμφισβητούμε αυτήν την απλή λογική των εννοιών, τότε να μην αποδεχόμαστε ότι ορισμένα στοιχεία της πιο άμεσης περιβάλλουσας πραγματικότητας αποτελούν κοινά  γνωρίσματα  μιας   πολύ ευρύτερης πραγματικότητας μέσα στο χώρο και στο χρόνο (και για ένα μεγαλύτερο αριθμό πραγμάτων από εκείνα που έχουμε αντιληφθεί). Γιατί, όμως, η επιστήμη έφθασε σε αυτό το άτοπο μέσα από την εμπειρική γνώση, που η αξιοπιστία και η συνέπειά της είναι αποδεδειγμένη; Ο αποπροσανατολισμός τροφοδοτήθηκε από τις συνέπειες της επαναστατικής θεωρίας της σχετικότητας (της περιορισμένης και της γενικής), την οποία διατύπωσε ο Alb. Einstein (1879-1955). Σύμφωνα με την πρώτη, η ταχύτητα του φωτός καθορίστηκε αξιωματικά σαν αξεπέραστο όριο και σταθερή ανεξαρτήτως των σχετικών κινήσεων μέσα στο χώρο. Επομένως, προέβλεψε τους όρους, με τους οποίους αυτό επιτυγχάνεται ανεξάρτητα από τις σχετικές κινήσεις και ειδικά στις πολύ μεγάλες ταχύτητες, στις οποίες οι προηγούμενες θεωρίες της κίνησης αποτύγχαναν. Η οριακή ταχύτητα του φωτός και οι προηγούμενοι νόμοι της κίνησης έπρεπε να είναι τα ίδια για όλους (τους αδρανειακούς παρατηρητές όπως τους αποκαλούν), ανεξαρτήτως της σχετικής κίνησης του ενός προς το άλλο. Αλλά αυτό μπορούσε να γίνεται χωρίς  να χρειάζεται ένας κοινός χρόνος για όλες τις σχετικές κινήσεις και χωρίς τον υπολογισμό μίας απόστασης ανεξάρτητης από την κίνηση. Έτσι, η έννοια του χρόνου έπαψε να εκφράζει μία σταθερή ή μία κοινή πραγματικότητα και δε βρέθηκε κανένα σημείο αναφοράς, σε σχέση με το οποίο να μπορεί να προσδιοριστεί η κίνηση, η ταχύτητα και η απόσταση, ανεξάρτητα από τις κινήσεις των άλλων πραγμάτων. Παρέμεινε, όμως, η ταχύτητα του φωτός (c = 2,9979245 x108 m/sec) σαν η μοναδική κίνηση που γίνεται με σταθερή ταχύτητα για όλους και αυτό δεν έπρεπε να προσπεραστεί αδιάφορα. Έχει ενδιαφέρον να διαβάσουμε μερικά αποσπάσματα από τις σκέψεις του Χαίκελ (ή Χέκελ, Ernest Haeckel 1834-1919) που αγγίζουν το γενικότερο ζήτημα της δημιουργίας του κόσμου, για να αντιληφθούμε πόσο εύκολο ήταν να γίνουν ορισμένες φιλοσοφικές σκέψεις από έναν φυσιοδίφη, που λίγο αργότερα απορρίφτηκαν εύκολα και στο χώρο της φυσικής επικράτησαν οι αντίθετες απόψεις. Στην εποχή του Χαίκελ : Το 1887, οι Άλμπερτ Μάικελσον (Albert Michelson) και Έντουαρντ Μόρλεϋ (Edward Morley) πραγματοποίησαν το πείραμα που απόδειξε τη σταθερότητα της ταχύτητας του φωτός και οδήγησε στην απόρριψη ενός λεπτεπίλεπτου μέσου, μίας αόρατης ουσίας, την οποία ονόμαζαν "αιθέρα". Το 1888, ο Χερτς παρήγαγε ραδιοκύματα και απόδειξε την ύπαρξη τους, όπως την είχε προβλέψει θεωρητικά ο Μάξγουελ το 1865. Ο Νικόλα Τέσλα εκείνα τα χρόνια πειραματιζόταν με τα ραδιοκύματα και το εναλλασσόμενο ρεύμα και επινοούσε συσκευές για την αξιοποίηση των ηλεκτρομαγνητικών φαινομένων. Το 1901, ο Γκουλιέλμο Μαρκόνι επέτυχε την πρώτη ραδιοτηλεγραφική σύνδεση μεγάλης εμβέλειας. Η Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein διατυπώθηκε το 1905 και η Γενική Θεωρία της Σχετικότητα το 1916. " Ο πολύ λεπτός και ελαφρός, αλλά όχι και αστάθμητος αιθέρας, παράγει με τις κυματοειδείς κινήσεις του όλα τα φαινόμενα του φωτός και της θερμότητας, του ηλεκτρισμού και του μαγνητισμού. Όταν τον παίρνουμε είτε σαν ουσία συνεχή που γεμίζει το ενδιάμεσο διάστημα ανάμεσα στα άτομα ή και σαν ν' αποτελείται επίσης από ξεχωριστά μόρια, θα πρέπει ν' αποδώσουμε σ' αυτά τα άτομα του αιθέρα, μια εσωτερική δύναμη απώθησης σε αντίθεση με την έμφυτη στα άτομα της σταθμητής ύλης δύναμη της έλξης. Με την έλξη των τελευταίων και την απώθηση των πρώτων, θάπρεπε με τη διαδοχή να εξηγηθεί μια για πάντα ο μηχανισμός της παγκόσμιας ζωής. Μπορούμε επίσης να αναγάγουμε "την ενέργεια του παγκόσμιου διαστήματος", σύμφωνα με τον καθηγητή Schlesinger, στους κραδασμούς του παγκόσμιου αιθέρα (...) Οι πρόοδοι που επιτεύχθηκαν με την επίγνωση του αιθέρα αποτελούν μεγάλη ωφέλεια για την μονιστική φιλοσοφία. Και πραγματικά, μ' αυτές τις προόδους, οι εσφαλμένες υποθέσεις για το κενό διάστημα και τις από απόσταση ενέργειες των σωμάτων ανατράπηκαν. Το άπειρο διάστημα του σύμπαντος, παρ' όλο που τα άτομα με βάρος, η σταθμητή ύλη δεν καταλαμβάνουν αυτό ολότελα, ωστόσο είναι γεμάτο απ' τον αιθέρα. Η συνειδητή γνώση του χρόνου και του διαστήματος είναι κάθε άλλο παρά αυτή που πριν ένα αιώνα εξαγγέλθηκε απ' τον Καντ (...) Με ποιο τρόπο προσφέρεται ο παγκόσμιος ελαφρός, ο ενεργών αυτός αιθέρας στη βαριά και αδρανή μάζα αυτής της σταθμητής ύλης, την οποία εξετάζουμε χημικά και την οποία μπορούμε να υποθέσουμε μοναχά σαν ν' αποτελείται από άτομα; (...) Εδώ όμως συναντάμε αυτό το νέο μεγάλο ζήτημα: πώς καθορίζονται οι σχέσεις της αρχικής αυτής ύλης με τον αιθέρα; Αυτές οι δύο αρχικές ουσίες βρίσκονται σε ουσιαστική και αιώνια αντινομία; Ή μήπως ο εν δράσει ευρισκόμενος αιθέρας προηγήθηκε και παρήγαγε την σταθμητή μάζα; ". (22-26) Η συνέπεια της σχετικότητας του χρόνου -λόγω της εξάρτησης του χρόνου από την κίνηση, την απόσταση και από την ύπαρξη ανώτερης οριακής ταχύτητας- δεν ανέτρεψε τη δυνατότητα ενός κοινού χρόνου. Όπως δεν ανέτρεψε την ύπαρξη ενός κοινού χώρου και μιας χρονικής προτεραιότητας ανεξάρτητης από άλλες. Αντιθέτως, έβαλε αιτιολογημένα και υπολογισμένα ένα όριο στη γενική χρήση της έννοιας του χρόνου και διόρθωσε μια υπεραπλουστευμένη θεώρηση της αλλαγής και της σταθερότητας. Μια πλάνη, η οποία δημιουργείται όταν χρησιμοποιούμε την αφηρημένη έννοια του χρόνου αποσπασμένη από τα πράγματα, ενώ  αυτή δεν έχει νόημα παρά μόνο όταν υπάρχουν πράγματα που αλλάζουν το ένα σε σχέση με το άλλο. Είναι αξιοπρόσεχτο πως μεγάλοι επιστήμονες έχουν πέσει σαν τυφλοί στην παγίδα τέτοιων μεγάλων λαθών και έχουν συμπαρασύρει πολλούς άλλους, εξαιτίας της απρόσεκτης σημασιοδότησης των αφηρημένων εννοιών στην απόπειρά τους να διατυπώσουν τις γενικές σχέσεις των πραγμάτων. Κοινός εξωτερικός χρόνος θα σήμαινε, βέβαια, ότι ένα πράγμα και ένα γεγονός υπάρχουν στην ίδια στιγμή με όλα τα άλλα, ανεξαρτήτως του τρόπου που συνδέονται και μια επίδραση πάνω σ’ ένα πράγμα θα έπρεπε να είναι ταυτοχρόνως μια επίδραση και στα άλλα. Όταν, όμως, ένα πράγμα επενεργεί πάνω σ’ ένα άλλο, αυτό είναι ένα γεγονός που μοιράζονται τουλάχιστον αυτά τα δύο και αυτή η επενέργεια δεν υπάρχει για τα άλλα πράγματα παρά μόνο στη διάνοιά τους και όταν αντιλαμβάνονται. Υπήρξαν φιλόσοφοι, όπως ο Ντεκάρτ, ο Λάιμπνιτς και ο Μπέρκλεϋ, οι οποίοι απέφυγαν με τον τρόπο τους να δώσουν μια τέτοια αφηρημένη σημασία στο χρόνο. Ωστόσο, καλό είναι να προσέξουμε ότι ο κοινός εξωτερικός χρόνος δεν είναι μια τυχαία διανοητική σύλληψη ή μια αυταπάτη, χωρίς κανένα νόημα για την πραγματικότητα. Μπορούμε να θεωρούμε πως τα πράγματα βρίσκονται σ’ έναν κοινό εξωτερικό χρόνο υπό τον όρο, ότι στην ίδια στιγμή δεν υπάρχουν και δε συνδέονται όλα ταυτόχρονα (με όλους τους δυνατούς τρόπους) και ότι ταυτοχρόνως θα επέλθουν πολλές αλλαγές.  Αυτή την άποψη για τον κοινό χρόνο που συνυπάρχει με τους ιδιαίτερους χρόνους των επιμέρους μεταβολών, την είχε σκεφτεί ήδη ο Αριστοτέλης.* Η ύπαρξη κοινού εξωτερικού χρόνου για πολλά πράγματα και αλλαγές και η ύπαρξη του χώρου, αυτά από μόνα τους δείχνουν την ανεπάρκεια της θεωρίας της περιορισμένης σχετικότητας. Διότι  ΑΝ  Η ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΚΑΙ Η ΙΔΙΑ ΣΧΕΤΙΚΗ, ΤΟΤΕ Η ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΘΑ ΗΤΑΝ ΑΝΕΞΗΓΗΤΑ ΚΑΙ ΤΥΧΑΙΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ. Ακόμα και με τον πιο αφηρημένο τρόπο μπορούμε να πούμε πως αν ο χρόνος  εξαρτιόταν και καθοριζόταν μόνο έτσι σχετικά και έμμεσα από τις κινήσεις των εξωτερικών πραγμάτων, αυτό θα σήμαινε πως η πραγματικότητα είναι ευρύτερη εκ τύχης ή ότι η συνύπαρξη πολλών συσχετισμένων κινήσεων είναι σχετική και θα μπορούσαν να μη συνυπάρχουν αλληλεξαρτημένες σαν ένα σύνολο! Δεν υπάρχει 'αιθέρας', δεν υπάρχει 'απόλυτη' κίνηση, 'απόλυτο' σύστημα αναφοράς, μόνο 'σχετικές' κινήσεις 'ειδικών' παρατηρητών διακήρυξε ο Αϊνστάιν και κυριολεκτικά από τότε μας έχουν ζαλίσει για να το αποδεχτούμε με την επίκληση του “θεού” των μαθηματικών. Παρόλα αυτά, η σχετικότητα του χρόνου και του μήκους στο χώρο της φυσικής δεν τους εμπόδισε να αναφέρονται συνολικά στα πράγματα, να μετράνε τις αποστάσεις των γαλαξιών και την ηλικία του Σύμπαντος. Την ανεπάρκεια της περιορισμένης σχετικότητας -ακριβώς λόγω του περιορισμού της στις ευθύγραμμες σταθερές κινήσεις- διαπίστωσε πολύ εύστοχα και ο ίδιος ο Αϊνστάιν, όταν πρόσθεσε μέσα στην επιστημονικά αφηρημένη έννοιά του για τα πράγματα τις μεταβαλλόμενες κινήσεις και την ενότητα των φαινομένων, που αντιλαμβανόμαστε σαν χώρο και ενεργητική σαν βαρύτητα, που επηρεάζει την ευθύγραμμη κίνηση των πραγμάτων. Να ο κοινός χρόνος: είναι ο ισότροπος χώρος, με το κοινό όριο της μέγιστης απόστασης και της ταυτόχρονης ενέργειας για την ύλη, με την ενέργεια του οποίου διατηρείται η ύλη (σαν εξωτερική παρουσία), με τα ίδια όρια μίας μέγιστης και μίας ελάχιστης απομάκρυνσης, με τον ίδιο ταχύτατο τρόπο και πάντα σε αλληλεπίδραση εντός των ίδιων μέγιστων χρονικών ορίων, ανεξάρτητα από τον όποιο σχετικό τρόπο αλληλεπίδρασης. Γι’ αυτό, ο Αϊνστάιν με τη συνέπεια του επιστήμονα και μαζί με τη φιλοσοφική καχυποψία του προχώρησε ένα άλμα πιο πέρα και διατύπωσε τη " Γενική Θεωρία της Σχετικότητας " εξίσου επαναστατική και εκπληκτική. Εκεί, η ελκτικότητα έπαψε να περιγράφεται με τους όρους της Νευτώνειας φυσικής, σαν μία δράση εξ αποστάσεως, που εξασκείται από τα πράγματα ταυτόχρονα επάνω στα άλλα μ’ έναν απεριόριστο τρόπο. Αφού η βαρύτητα “απλώνεται” παντού, θεωρήθηκε σαν ιδιότητα που έχει ο χώρος (και ο χρόνος) λόγω της καμπυλότητάς του και της τοπικής παραμόρφωσής του από τα υλικά πράγματα. Ο Einstein από μία άμεση και φιλοσοφική αντίληψή του για την ενότητα, την ομοιοτροπία και την κανονικότητα της ευρύτερης πραγματικότητας προέβλεψε και υποστήριξε την πεπερασμένη (χωρίς σταθερά όρια) και σφαιροειδή μορφή του χώρου. Από τις εξισώσεις της θεωρίας της γενικής σχετικότητας προέκυπτε ένας υλικός κόσμος σε κίνηση και όχι στατικός. Όπως είναι γνωστό, ο ίδιος προσπάθησε ν’ αποφύγει αυτή τη συνέπεια της θεωρίας του με την εισαγωγή μίας κοσμολογικής σταθεράς, την οποία μετά απέρριψε σαν ένα μεγάλο λάθος του. Η αστρονομική ανακάλυψη της ερυθράς μετάλλαξης του φωτός (της ελάττωσης της συχνότητάς του, redshift), που έρχεται από τους μακρινούς γαλαξίες και η εκπληκτική παρατήρηση από τον Έντουιν Χάμπλ (Edwin P. Hubble 1889-1953), ότι η μετάλλαξη είναι τόσο περισσότερη όσο πιο μακρινούς γαλαξίες παρατηρούμε, “πυροδότησε” τη θεωρία για την ομοιότροπη απομάκρυνση ανάμεσα στα υποσύνολα των γαλαξιακών μαζών του Σύμπαντος, εξ' αιτίας της διαστολής του χώρου, που κατά τη λογική τους έπρεπε να έχει ξεκινήσει από ένα αρχικό σημείο. Αυτή η ερμηνεία με παρεξηγημένο το φαινόμενο Doppler δεν ήταν αντίθετη στους υπολογισμούς της θεωρίας της γενικής σχετικότητας. Οι μετέπειτα αστροφυσικές ανακαλύψεις (ιδιαίτερα η ανίχνευση της προβλεπόμενης μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου CMB, το 1964 από τους A. Penzias και R. Wilson) ενίσχυσαν την αντίληψη μίας συνολικής εξέλιξης του Σύμπαντος. Ωστόσο, τα αναπάντητα ερωτήματα και ορισμένες νεότερες παρατηρήσεις  που δεν εξηγούνται από την αρχική θεωρία του Big Bang, οδήγησαν σε διάφορες παραλλαγές της θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης. Το αρχικό μοντέλο της Μεγάλης Έκρηξης άφησε αναπάντητες απορίες και εκκρεμή προβλήματα, τα κυριότερα από τα οποία είναι τα εξής: • Το Σύμπαν φαίνεται το ίδιο στις αντίθετες πλευρές του ουρανού. Άρχισαν να διαστέλλονται όλα ταυτόχρονα; Εάν ναι, τότε πώς μπόρεσαν όλα τα διαφορετικά μέρη του σύμπαντος να συγχρονίσουν το ξεκίνημα της διαστολής τους και να εξελίσσονται σε κάθε κατεύθυνση έτσι όπως χρειάζεται ώστε να αποτελούν ενιαίο σύνολο μαζί με τις εξελίξεις του προς τις άλλες κατευθύνσεις; Αυτό το ονομάζουν "πρόβλημα του ορίζοντα". • Τι υπήρχε πριν από τη στιγμή της Μεγάλης Έκρηξης, η οποία συμπίπτει με αρχή του χρόνου και του χώρου, και έχει νόημα ένα τέτοιο ερώτημα; Υπήρχαν προηγουμένως οι νόμοι που ρυθμίζουν τις εξελίξεις του Σύμπαντος ή οι νόμοι αποκτήθηκαν μετά; • Παρατηρώντας το Σύμπαν σε τεράστιες αποστάσεις και σε παρελθόντα χρόνο μερικών δισεκατομμυρίων ετών, το Σύμπαν φαίνεται να λειτουργεί και να σχηματίζεται με τους ίδιους νόμους και η ύλη να μοιράζεται ομοιόμορφα, όπως προβλέπεται με τη λογική της διαστολής του χώρου. Όμως σε τοπικές διαστάσεις δεν λείπουν οι σημαντικές αποκλίσεις, οι ιδιαιτερότητες και οι διαδικασίες που δημιουργούν νέες δομές. • Μελετώντας τις κινήσεις των Γαλαξιών, προκύπτει ότι η παρατηρούμενη μάζα του Σύμπαντος είναι πολλές φορές μικρότερη από αυτή που υπολογίζουμε ότι χρειάζεται για να διατηρούν οι Γαλαξίες τη δομή τους. Αυτό είναι γνωστό σαν πρόβλημα της μάζας που λείπει ή της αθέατης ύλης. • Το Σύμπαν εμφανίζεται επίπεδο, παρά την έκταση που το παρατηρούμε, ενώ θεωρητικά ο χώρος θα μπορούσε να είναι κυρτός σε πολύ μικρή απόσταση. Οι προβλέψεις και οι θεωρητικοί υπολογισμοί απέχουν αρκετά από τις παρατηρήσεις. • Οι φυσικές σταθερές εμφανίζονται ακριβώς με την αριθμητική τιμή που χρειάζεται για να είναι ο κόσμος αυτός που ζούμε, ενώ με την ελάχιστη απόκλιση δεν θα υπήρχαν τα περιθώρια να εμφανιστεί η ζωή. Με τέτοιες ανεξήγητες φυσικές σταθερές και με δεδομένο ότι ζούμε σε έναν τετραδιάστατο κόσμο, αναγκάζονται στα θεωρητικά μοντέλα να εισάγουν περισσότερες διαστάσεις και φαινόμενα που δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε. • Ενώ η θεωρία προβλέπει την ύπαρξη των λεγόμενων μαγνητικών μονοπόλων, ακόμα δεν έχει παρατηρηθεί κανένα. • Από τις νεότερες παρατηρήσεις και υπολογισμούς, προέκυψε, ότι η αποκαλούμενη Διαστολή του Σύμπαντος είναι επιταχυνόμενη και όχι  επιβραδυνόμενη, όπως αναμενόταν σαν πιο συνεπές. • Ο ρόλος της βαρύτητας και η σχέση της με τις υπόλοιπες φυσικές δυνάμεις (ιδιαίτερα με την πυρηνική και την ηλεκτρομαγνητική) που καθορίζουν την τύχη και τη δομή της ύλης παντού μέσα στο Σύμπαν, παραμένει σκοτεινός. Το Σύμπαν (στο σύνολό του) δεν ξεκίνησε από κάποια Μεγάλη Έκρηξη, αντιθέτως υπήρχε ανέκαθεν και ήταν το ίδιο! Όπως έχω εξηγήσει, ο σχετικός χρόνος δεν αποκλείει να υπάρχει ένας κοινός. Παρόμοια, όπως οι διαφορετικές απόψεις ενός πράγματος δεν προέρχονται κατ’ ανάγκην από τη δική του αστάθεια και δεν αποκλείουν την περίπτωση, το πράγμα αυτό να είναι συγχρόνως με πολλούς τρόπους και με όλες τις διαφορετικές απόψεις, που εμείς προσέχουμε σε διαφορετικές στιγμές, από διαφορετικές θέσεις και με διάφορους τρόπους. Τελικά έχει ή δεν έχει μια αρχή στο χρόνο το Σύμπαν; Σε αυτό έχουμε απαντήσει καθαρά ότι το Σύμπαν σαν σύνολο υπήρχε ανέκαθεν και με την ίδια ποιότητα. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία γι’ αυτό. Όμως δε λείπουν οι μικρότερες στιγμές της ύπαρξής του και γίνεται ταυτοχρόνως σε πολλές μικρότερες στιγμές σαν έμμεσο. Δεν λείπουν ποτέ όλες μαζί, όπως δεν του λείπει ποτέ η ποιότητα ή η μορφή. Ένα Σύμπαν «άπειρα μικρό», με «μηδενικές διαστάσεις», με «άπειρη θερμοκρασία, πίεση και πυκνότητα», με κάποιον ανεξήγητο τρόπο δημιουργείται από μια συμπυκνωμένη ποσότητα ενέργειας. Από το τίποτε αρχίζει να υπάρχει ο χρόνος και ο χώρος και να δημιουργείται ποιότητα και μορφή από τυχαίες και ανεξήγητες ποσοτικές αλληλεπιδράσεις. Αυτή είναι η πασίγνωστη κοσμολογική θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Διατυπωμένη με μαθηματικά, αλλά με τη στενόμυαλη περιφρόνηση προς τη φιλοσοφική ανάλυση και το συσχετισμό των γενικών εννοιών, τις οποίες ωστόσο χρησιμοποιούν με υπερβολική άνεση για να υπερβούν την προσγειωμένη εμπειρία τους. Από την άλλη, έχουμε μια θεωρία διατυπωμένη με τις πιο κοινές έννοιες του κόσμου και εδώ χωρίς αριθμητικές σχέσεις. Εξηγεί και συμπεραίνει ένα μεγάλο αριθμό φαινομένων και τι σύμπτωση, μπορεί να τα περιγράφει με λίγες και τις ίδιες λέξεις! Χωρίς να μεταθέσει το πρόβλημα στο άπειρο, σε αποκομμένους κόσμους ή στην προσωπική επιθυμία ξεκινάει από τη λογική αρχή ενός Σύμπαντος αυτοτελούς, το οποίο προϋπήρχε ανέκαθεν με μια σταθερή ποιότητα και όχι από το μηδέν ούτε μόνο σαν ποσότητα. Συνταυτίζει το Σύμπαν με το χρόνο και προκύπτει το πρόβλημα της συνύπαρξης του ταυτόχρονου με το ετερόχρονο, της σταθερότητας με την αλλαγή και της ύπαρξης της ενέργειας. Από την πιο πέρα λογική ανάλυση, προκύπτει μόνιμη αλληλεπίδραση μεταξύ του κενού χώρου και του παρόντος υλικού σύμπαντος, σε μικροσκοπικές διαστάσεις. Ποιο πρόβλημα είναι πιο λογικό και πιο πιθανό να επιλυθεί εύστοχα; Ποιο έχει διατυπωθεί πιο σωστά και πιο αξιόπιστα; Ακόμα και αν αγνοούσαμε τη σωστή φυσική ερμηνεία, η περίπτωση της δημιουργίας όλου του κόσμου και του χώρου από έναν άλλο τελείως διαφορετικό κόσμο ή από κάποιο Θεό φαίνεται πιο δυσεπίλυτη για το χώρο της επιστήμης. Στον επιστημονικό χώρο της φυσικής επέλεξαν να αποδεχτούν, να ανεχθούν και να προβάλλουν σαν μεγάλο επίτευγμα το μεγαλύτερο παραλογισμό όλων των εποχών. Στις φιλοσοφικές θεωρίες του J. Fichte και του Berkeley μπορούμε να βρούμε πιο λογικές και πιο έξυπνες σκέψεις για την απόρριψη της υλικής πραγματικότητας. Βολεύτηκαν με το μεγάλο αδιέξοδο της Μεγάλης Έκρηξης και δεν ντράπηκαν να αποδεχτούν τον παραλογισμό, διότι το “θεό” των μαθηματικών δεν τον αμφισβητεί κανένας. Όποιος τον επικαλείται εξασφαλίζει την προστασία του και δεν φοβάται ούτε ντρέπεται να ισχυριστεί οτιδήποτε. Η ύλη και τα συστατικά της στο σύνολό τους δεν ξεκίνησαν να υπάρχουν και ποτέ δεν υπήρξε μία πραγματικότητα χωρίς την ύλη*. Αυτή η διαπίστωση της Θεωρίας του Τελειωμένου Χρόνου μας καθοδηγεί για να αναζητήσουμε διαφορετική λύση για τον τρόπο της δημιουργίας και της διατήρησης του Σύμπαντος. Αναμφίβολα, είναι αδιέξοδο να απορούμε πώς δημιουργήθηκε το σύνολο του υλικού κόσμου. Το μεγάλο λάθος στην εξέλιξη της φυσικής επιστήμης αναφαίνεται καθαρότερα από ποτέ και διατυπώνεται πολύ απλά με φιλοσοφική προσέγγιση: Προσπαθούν να εξηγήσουν και να δημιουργήσουν θεωρητικά τα ουσιώδη γνωρίσματα του Σύμπαντος και αυτό το ίδιο από το καθαρό μηδέν. Ξεκινούνε από την ελάχιστη πραγματικότητα που αποτελεί η ύλη, αφαιρούν όλη τη πραγματικότητα που είναι το Σύμπαν και μετά προσπαθούν να φτιάξουν το Σύμπαν από την αρχική ύλη, δηλαδή από το σχεδόν τίποτα μίας ποσότητας σωματιδίων που θα υπήρχε πιο τυχαία από τα μόρια της σκόνης. Ενώ αντιθέτως, θα έπρεπε να αρχίσουν από το τελειωμένο σύνολο, από το κοινό προϋπάρχον, από το ολοκληρωμένο Σύμπαν στο συνολικό κοινό Χρόνο, για να εξηγήσουν πώς προκαλούνται οι μεταβολές και τα ίδια τα πράγματα σαν ξεχωριστά μέρη μέσα στο χρόνο, από το σχετικό μηδέν (του κενού χώρου). Πώς από την αρχική ενότητα και αμεσότητα του συνόλου και από μία κοινή ουσία προκύπτει και διατηρείται η εξωτερική πραγματικότητα, με την πολλαπλότητα και τη χρονική διαφορά της. Μάλλον, πώς συνυπάρχουν αυτά τα δύο μαζί. Η φιλοσοφική σχέση της πολλαπλότητας με την ενότητα με τους όρους της φυσικής εκφράζεται από τη σχέση του ισότροπου χώρου με τις διακυμάνσεις εκείνες που ανήκουν στον κόσμο των υλικών σωματιδίων.  Κοιτάξτε και στις σελίδες "ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ"  και "Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ "  Κοιτάξτε και την απόπειρα ενός σύγχρονου Έλληνα φιλόσοφου, του Γιάννη Ξανθάκου ΚΟΣΜΟΣ & ΥΛΗ - ΑΠΟΡΡΙΨΗ - ΕΞΩΓΗΙΝΗ ΖΩΗ

© copyright Κώστας Γ. Νικολουδάκης Επιμέλεια-Σχεδίαση  2004 - 2013