Κατά την διαλεκτική φιλοσοφική αντίληψη των Αριστοτέλη,Ηράκλειτου, Χέγγελ, Μαρξ κλπ) υπάρχει αμφίδρομη, διαλεκτική σχέση αλληλεπίδρασης πραγματικότητας και ιδεών, όπως και γενικότερα, για τα πάντα στην Φύση και στην Κοινωνία.
Με καθοριστική κατά τους Ίωνες "Φυσιοκράτες" Φιλοσόφους και τον Μαρξ την αντικειμενική -αντιληπτή ή όχι από εμάς- υλική πραγματικότητα,
κατά το αριστοτελικό σχήμα:
Θέση-αντίθεση-σύνθεση, μέσω της ενότητας και πάλης θέσης και αντίθεσης,
σε μια νέα ποιοτική κατάσταση.
Μετά, ως νέα θέση η σύνθεση αυτή έρχεται σε νέα σύγκρουση με μια νέα αντίθεση, δημιουργείται έτσι μια νέα διαλεκτική-υπερβατική των συγκρουόμενων μερών σύνθεση και ούτω καθεξής.
Έτσι το εκάστοτε είναι, δεν είναι στατικό, γίνεται ένα διαρκές, διαλεκτικά εξελισσόμενο γίγνεσθαι...
Οι δυο άλλες σχολές ερμηνείας της σχέσης του είναι και του γίγνεσθαι, με πολλές μεταξύ τους παραλλαγές και αποχρώσεις, είναι
1.)Ο υποκειμενικός ιδεαλισμός -"βολουνταρισμός", βουλησιαρχία δηλαδή, ιδεαλιστικός ετσιθελισμός θα έλεγα, που νομίζει πως η σκέψη,οι "υπερβατικές" ιδέες καθορίζουν το γίγνεσθαι. Η πρώτη φιλοσοφική- εξευγενισμένη τέτοια εκδοχή υποστηρίχτηκε από τον Πλάτωνα, που ήρθε γιαυτό σε μεγάλη σύγκρουση με τις φυσιοκρατικές, ριζικά αντίθετες εκδοχές, των Ιώνων Φιλοσόφων, Αναξαγόρα, Θαλή, Αναξίμανδρου, Αναξιμένη και προ παντός του Δημόκριτου.
2.Ο πραγματισμός-απόλυτος υλισμός, η κυρίαρχη σήμερα σε ΗΠΑ και μεγάλες βιομηχανικές χώρες, "φιλοσοφία" ή μάλλον, Τεχνοκρατία που οι διάφορες εκφράσεις του είτε νομίζουν είτε θεωρούν ότι πρακτικά έτσι βολεύει να σκεφτόμαστε και να δρούμε, πως καθορίζει τα πάντα η αντιληπτή από εμάς-συχνά φαινομενική, επιφανειακή- υλική πραγματικότητα... Η τελευταία του (πολιτικοφιλοσοφίζουσα) κυνική έκφραση είναι η περιβόητη "Πολιτική Ορθότητα".
Ένα πολιτικής κατασκευής δόγμα δικαιολόγησης κάθε επιλογής που προωθεί τα υλικά συμφέροντα μιας ελάχιστης παγκόσμιας ελίτ με μύριες όσες μορφές,μέσα και μεθόδους, με ελεγχόμενη ροή πληροφοριών,αξιοποίηση της μαζικής ψυχολογίας χειραγώγησης συμπεριφοράς κλπ...
Κώστας Σ. Ντουντουλάκης