Παρασκευή 22 Οκτωβρίου 2021

Ο τέως πρύτανης της Παντείου και αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος για τους αρχαίους Έλληνες θεμελιωτές της Φυσιοκρατικής Φιλοσοφίας και Επιστήμης

 


Ο διατελέσας Πρύτανης της Παντείου Ανωτάτης Σχολής Πολιτικών Επιστημών – Σχολής προγόνου του Παντείου Πανεπιστημίου – Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος*, μιλώντας στο επιστημονικό συμπόσιο της Ένωσης Σμυρναίων, τον Νοέμβριο του 1984, είπε μεταξύ άλλων:

 «Η απελευθέρωση του ανθρώπινου πνεύματος από τα δεσμά των προλήψεων και δεισιδαιμονιών και φαντασιώσεων, η απαλλαγή του δηλαδή από το πέπλο της μαγείας και από την αχλύ του μύθου, που συσκότιζαν ή θόλωναν τον λογισμό του ανθρώπου συντελέστηκε ή έστω εγκαινιάστηκε αποφασιστικά στην Ιωνία του έκτου π.Χ. αιώνα, προπάντων από τους τρεις Μιλήσιους φιλοσόφους, τον Θαλή, τον Αναξίμανδρο και τον Αναξιμένη, αλλά συνεχίσθηκε στην Έφεσο με τον Ηράκλειτο και ταυτόχρονα σχεδόν στο ιταλιώτικο παρέκταμα της Ιωνίας, την Ελέα, με τον Κολοφώνιο και τους Ελεάτες Παρμενίδη και Ζήνωνα, και ύστερα στο Θρακικό παρέκταμα της Ιωνίας, τα Άβδηρα, με τον Λεύκιππο και τον Δημόκριτο ή και τον Πρωταγόρα».

Εκτός από  τα παραπάνω ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, τόνισε τότε:

 «Σύνδρομα όμως με τη φιλοσοφία γεννήθηκε στην Ιωνία, είτε πρόβαλε καθαρή από εξωλογικές περιπλέξεις, η επιστήμη που έφτασε να γιγαντωθεί στους νεώτερους χρόνος και να προσδιορίζει τον βίο της ανθρωπότητας. 

Οι τρεις Μιλήσιοι φιλόσοφοι υπήρξαν και σπουδαίοι για την εποχή τους επιστήμονες, καθώς ο Δημόκριτος υπήρξε και μέγας επιστήμων. Ολίγον πρεσβύτερός του ο Ηρόδοτος από την Αλικαρνασσό ή και πριν απ’ αυτόν ακόμη ο Μιλήσιος Εκαταίος εγκαινίασαν την Ιστορία ως επιστήμη, στην Ευρώπη τουλάχιστον».

Αναφέρθηκαν εν συνεχεία από τον Κωνσταντίνο Δεσποτόπουλο στην παραπάνω ομιλία του, μεταξύ πολλών άλλων, οι διαπρεπέστεροι επιστήμονες των Ελληνιστικών χρόνων που γεννήθηκαν ή έδρασαν γόνιμα στις πόλεις της Μικράς Ασίας:

 1) Θέων ο Σμυρναίος, έξοχος μαθηματικός,

 2) Ζηνόδοτος ο Εφέσιος, κορυφαίος στην Αλεξάνδρεια φιλόλογος, 

3) Κράτης από την Κιλικία, κορυφαίος στην Πέργαμο φιλόσοφος, 

4) Ίππαρχος από τη Νίκαια της Βιθυνίας, ο σπουδαιότερος αστρονόμος της Ευρώπης έως τότε και ίσως όχι μόνο έως τότε.

 5) Από την Πέργαμο και ο μέγας ιατρός και φιλόσοφος Γαληνός, ο μέγιστος ύστερα απ’ τον Ιπποκράτη ιατρός της Αρχαιότητας,

 είπε ακόμη ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, που πρόσθεσε:

 «Ανεξάντλητος όμως είναι ο κατάλογος των Μικρασιατών εκπροσώπων του Ελληνικού πνεύματος, που με Γενάρχη τον Όμηρο άλλωστε, υπήρξαν οι σκαπανείς της παιδείας των λαών της Ευρώπης και οι πρωτοπόροι της πνευματικής δημιουργίας, της προσδιοριστικής ακόμη και σήμερα του πολιτισμού της Οικουμένης».


  Ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, συν τοις άλλοις, μετείχε στην Εθνική Αντίσταση από τις γραμμές του ΕΑΜ και ταλαιπωρήθηκε γι’ αυτό επί τριετία στη Μακρόνησο, πάντοτε ορθοστατών και ορθοβαδίζων, ενώ το 1978 ως πρύτανις του Παντείου κατά τον πανηγυρικό λόγο του για την 28η Οκτωβρίου 1940 τόνισε μεταξύ άλλων: 

«Η σημερινή  Ελληνική γενιά οφείλει να ατενίσει με υψηλοφροσύνη τα πριν από μια τριακονταετία γεγονότα [των συνυφασμένων με την τραγωδία του εμφυλίου πολέμου, που διαδραματίστηκε ύστερ’ από το Έπος του πατριωτικού πολέμου] και να υψώσει την Εθνική Αντίσταση, πλάι στο έπος του επταμήνου 1940-1941, σε κορυφαία θέση της ιστορικής μνήμης του Έθνους»

(Πηγή: Ο Κόσμος της Ν. Φιλαδέλφειας, 22/10/2021)

Δεν υπάρχουν σχόλια: