Η σφαγή 73 άμαχων Σφακιανών τη Μεγ. Παρασκευή του 1824 στον "Ξωτικόσπηλιο" Κεραμωτής Κισσάμου

Η σφαγή 73 αμάχων τη Μεγ. Παρασκευή του 1824 στον "Ξωτικόσπηλιο" Κεραμωτής Κισσάμου

Γράφει ο Κώστας Ντουντουλάκης

Η είσοδος στον Ξωτικόσπηλιο, όπως είναι σήμερα. Το 1824 και πάρα πολλά χρόνια μετά, ήταν κρυμμένη πίσω από μεγάλους θάμνους και καλαμιές.

Κάτω: Η παραλία λίγο πιο πέρα από το σπήλαιο.  

ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΕΝΝΙΑΧΩΡΙΑΝΟΊ, ΟΠΩΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ ΕΙΠΩΘΗΚΕ ΚΑΠΟΥ, ΑΛΛΆ ΓΥΝΑΙΚΌΠΑΙΔΑ ΚΑΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ ΣΦΑΚΙΑΝΟΊ,

ΑΜΑΧΟΙ ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ, ΠΟΥ ΦΥΓΑΔΕΥΟΝΤΑΝ ΓΙΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ ΛΟΓΩ ΑΓΡΙΑΣ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗΣ ΤΗΣ ΤΟΤΕ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

Δεν υπήρξε φυσικά καμιά απολύτως αναφορά ποτέ από το 19ο αιώνα ως τώρα από κανένα γέρο κοντοχωριανό μου (κατάγομαι από μητέρα από τα "Εννιά Χωριά") ούτε υπήρξε ποτέ σε κανένα ιστορικό κείμενο γραμμένο έστω και ένα όνομα Εννιαχωριανού που να δολοφονήθηκε τότε στον Ξωτικόσπηλιο.

Απεναντίας είναι εδώ και πάνω από ενάμισι αιώνα καταγραμμένα τα ονόματα των επικεφαλής και οικογενειαρχών των 73 Σφακιανών γυναικόπαιδων που έφευγαν με δυο πλεούμενά τους για Επτάνησα αλλά σαν είδαν τουρκικά πλοία άραξαν τα δικά τους και αποβιβάστηκαν τρέχοντας να κρυφτούν προσωρινά στην έρημη ακτή, όπου βρήκαν τον σπήλιο και μπήκαν μέσα.

Λεπτομερής ιστορική καταγραφή του πώς τι και πότε υπάρχει στην Ιστορία Σφακίων του εξαίρετου αγωνιστή της περιόδου εκείνης και ιστοριογράφου Γρηγόρη Παπαδόπετρου.

-Βλ. σελ. 349 Ιστορίας Σφακίων Γρηγ. Παπαδόπετρου:

"...οι οικογένειες των παπά Αντρουλή Σκορδύλη και παπά Γιώργη Χαρούπη, οι γέροντες Αντώνιος Λυκάκης, Θεόδωρος Κούργελης,, Γιώργος Πωλάκης, Σφακιανοί, παρέλαβον τας εαυτών οικογενείας και άλλας στενών συγγενών και φίλων το όλον 73 ψυχάς και απέπλευσαν εκ Σφακίων δια τας νήσους, αλλά διερχόμενοι τον Κάβο Σφηνάρι..."

Το μέρος που κρύφτηκαν το πρόδωσε ένας ντόπιος, (καταγραμμένο το όνομά του, Γ.Χ....) από τον Κάμπο, που η κατακραυγή των χωριανών, ακόμα και των συγγενών του που φυσικά δεν ευθύνονται γι αυτό το κάθαρμα, τον ανάγκασε να πάει με τους Τούρκους και να φύγει κάπου Αίγυπτο ή Λιβύη...

Το πραγματικό γεγονός της σφαγής μετά από προδοσία και μερικά ακόμη που καθόλου δεν τιμούν τους ντόπιους δυστυχώς, περιέγραψε λεπτομερώς η μόνη διασωθείσα, η σύζυγος του παπά Αντρουλή από το Μουρί Σφακίων (ΒΑ πάνω απ΄την Ανώπολη είναι) η οποία κατάφερε να κρυφτεί σε κοντινό καλαμιώνα όπου έμεινε τρία μερόνυχτα καταπληγωμένη, νηστική και διψασμένη, ώσπου τη μάζεψε σε άθλια κατάσταση σφακιανό πλοιάριο που περνούσε ή έψαχνε τι απέγιναν τα δυο άλλα των δολοφονηθέντων.

Αυτή τα διηγήθηκε στον αγωνιστή και ιστοριογράφο Παπαδόπετρο που τα παραθέτει με πόνο ψυχής και δικό του σχολιασμό στην σελ 349 της "Ιστορίας Σφακίων" που συνέγραψε.

Η όλη γύρω από τον Ξωτικόσπηλιο περιοχή.

Όλοι όσοι ενδιαφέρονται για την ιστορία πρέπει να ψάξουν στην Δημοτ. Βιβλιοθήκη το βιβλίο και να λάβουν γνώση...

Σελίδα 349 είπαμε...