H «μυστήρια» επίσκεψη Ερντογάν, η Εθνική στρατηγική και η «Α έως Ω» Τουρκική απειλή

       του Παναγιώτη Ήφαιστου*

Το παρόν κείμενο γράφεται με αφορμή την επίσημη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο 2017. Σε ένα πρόσφατο σχόλιο γράψαμε ότι για αυτή την «μυστήρια» επίσκεψη για την οποία πολλοί διερωτήθηκαν δεν μπορούμε να μιλήσουμε με βεβαιότητα πριν καθότι ως προς κάποια ζητήματα χειρισμών για να μιλάς έγκυρα απαιτείται να γνωρίζεις τι υπάρχει μέσα στα αθέατα διπλωματικά κουτιά των πελατειακών διπλωματικών συναλλαγών. Μολαταύτα, στεκόμαστε κριτικά για μια σειρά σημαντικούς λόγους.

Μεταξύ άλλων, στην βάση της δικής μας αντίληψης για το πως συμπλέκονται οι στρατηγικοί σκοποί και μεθοδεύσεις με διπλωματικές στάσεις όπως αυτή, μια τόσο σημαντική επίσκεψη θα ήταν νοητή μόνο εάν είχαν ήδη σταθεροποιηθεί συμφωνίες τερματισμού των διενέξεων στο Αιγαίο και στην Κύπρο στην βάση του διεθνούς δικαίου. Προσκαλώντας ένα ακραία αμφιλεγόμενο αρχηγό κράτους με το βαρύ μητρώο του Ερντογάν και όλα τα θέματα να αιωρούνται είναι τουλάχιστον αξιοπερίεργο. 

Μόνο κριτικά μπορούμε λοιπόν να σταθούμε όσον αφορά μια τέτοια επίσκεψη εκτός και εάν στα διπλωματικά παρασκήνια έγιναν συναλλαγές πρωτίστως με τις ΗΠΑ και κάποια μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη για ελιγμούς και χειρισμούς που εντάσσονται σε αυτό που στην στρατηγική θεωρία ονομάζουμε «πελατειακές σχέσεις – patron client relations» και που εξυπηρετούν ζωτικά Ελληνικά συμφέροντα.

Τα προαναφερθέντα «μαύρα κουτιά της διπλωματίας» έχουν κάποιο νόημα μόνο εάν ήταν ενταγμένα σε μια συνολική εθνική αποτρεπτική στρατηγική η οποία ποτέ δεν είναι υπόθεση ενός ατόμου αλλά του κράτους στο σύνολό του και κυρίως του εκάστοτε πρωθυπουργού και των Υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας. Είναι;

Εκτιμάται πως δεν είναι καθότι με όρους κοινώς αποδεκτούς διεθνώς η κρατική οργάνωση και το πολιτικό σύστημα πασίδηλα και καθημερινά καταμαρτυρείται πως είναι ελλειμματικά. Αυτό πρέπει να αναφέρουμε, δεν είναι μόνο φαινόμενο των τελευταίων δεκαετιών αλλά κατάσταση που επικρατεί ήδη από την δεκαετία του 1830.

Το σημαντικό ζήτημα στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας όπως και με κάθε άλλο κράτος στο ανελέητα συγκρουσιακό και ανταγωνιστικό σύγχρονο διεθνές σύστημα είναι η διάγνωση του κατά πόσο υπάρχει ή δεν υπάρχει αναθεωρητική απειλή. 

Αυτό απαιτεί πρώτον ορισμό της απειλής και δεύτερον σωστές εκτιμήσεις για την σχέση μεταξύ απειλής, ικανότητας και μπλόφας του αμυνόμενου και επιτιθέμενου.
Ιδιαίτερα όσον αφορά το αμυνόμενο κράτος ισχύει η ρήση του Sun Zu, «εάv γvωρίζεις τov αντίπαλο και τov εαυτό σoυ, δεv έχεις αvάγκη vα φoβάσαι τo απoτέλεσμα (ακόμη και) εκατό μαχώv. Εάv γvωρίζεις τov εαυτό σoυ αλλά όχι τov αντίπαλο, για κάθε vίκη πoυ κερδίζεις θα έχεις και μια ήττα. Εάv δέv γvωρίζεις τov εαυτό σoυ, oύτε τov αντίπαλό σου, θα ηττηθείς σε κάθε μάχη».

Στο νεοελληνικό κράτος το τελευταίο τουλάχιστον τέταρτο του αιώνα δεν γνωρίζουμε αυτόν που μας απειλεί, δεν θέλουμε να ξέρουμε καν αν υπάρχει απειλή, δεν μας ενδιαφέρει εάν μας απειλεί και στρεφόμαστε με ύβρεις και δολοφονίες χαρακτήρα κατά όποιου επιχειρήσει χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της στρατηγικής θεωρίας να ορίσει την απειλή, να περιγράψει τον κίνδυνο και να εξηγήσει τι είναι μια αποτρεπτική στρατηγική ενός αμυνόμενου κράτους.
Πριν πούμε οτιδήποτε άλλο μπορούμε να αναφερθούμε στην πρώτη μετά από πολλές δεκαετίες επίσκεψη αρχηγού του Τουρκικού κράτους στην Ελλάδα.

Ο Ταγίπ Ερντογάν σε συνέντευξή του πριν αποβιβαστεί στην Αθήνα όρισε παραστατικά την Τουρκική απειλή κατά της Ελλάδας. Στην ερώτηση τι εννοεί για την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης απάντησε:  «η Συνθήκη της Λωζάνης δεν περιβάλλει μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την περιοχή. Πιστεύω ότι όλες οι Συνθήκες χρειάζονται μια επικαιροποίηση. Και η Λωζάνη, με βάση τα πρόσφατα γεγονότα, χρειάζεται μια επικαιροποίηση». Και συνέχισε, «Όταν μιλάω για επικαιροποίηση, μπορούμε να συζητήσουμε τα πάντα, από το Α ως το Ω».

Στην στρατηγική θεωρία αυτού του είδους η απειλή ονομάζεται απέραντη απειλή. Δηλαδή τα σύνορα των αναθεωρητικών αξιώσεων είναι τόσο θολά και απροσδιόριστα ούτως ώστε να εκτείνονται, ακριβώς από το Α εως το Ω.

Με πιο πρακτικούς όρους η στρατηγική ανάλυση αν και τα θεωρεί συνδεδεμένα, διακρίνει μεταξύ διαπραγματεύσεων και έναρξης μιας στρατιωτικής σύρραξης.
Όταν η απειλή είναι απέραντη πάνω σε ένα κατευναστικό τραπέζι όπου ο αμυνόμενος δέχεται να συζητήσει αλλαγή της ισχύουσας διεθνούς τάξης οι αναθεωρητικές διεκδικήσεις είναι εκτεταμένες, άγνωστες και διαρκώς αυξανόμενες ανάλογα με το πόσο αναλώσιμο θεωρεί την αμυνόμενο.
Εάν η απειλή προσδιοριστεί ως απέραντη και εάν και όταν η αποτροπή καταρρεύσει και αρχίσει στρατιωτική σύγκρουση τα στρατεύματα του κράτους που απειλεί εάν υπερφαλαγγίσουν τον αμυνόμενο δεν υπάρχουν όρια για το που θα σταματήσουν.

Τι σημαίνει λοιπόν Α έως Ω; Η δήλωση του Ερντογάν ως προς τούτο είναι ιστορική και αποκαλυπτική γιατί για μια ακόμη φορά επαληθεύει τον απέραντο χαρακτήρα της Τουρκικής απειλής.

Στην περίπτωση μιας σύρραξης που θα προκαλέσει η κατευναστική τακτική τα στρατεύματα εκεί που θα σταματήσουν τα στρατεύματα θα είναι και τα τετελεσμένα της βίας τα οποία η εμπειρία δείχνει ότι είναι δύσκολο ή ανέφικτο να ανατραπούν, οπότε και αρχίζουν διαπραγματεύσεις αναγνώρισης του νέου διεθνούς status quo, της νέας δηλαδή διεθνούς τάξης.
Για να μην αναφερθώ σε άλλες ιστορικές εμπειρίες μπορούμε να μνημονεύσουμε την πολύ γνωστή σε όλους και ολοζώντανη περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

Με την επισήμανση μάλιστα ότι πέραν του ότι το αμυνόμενο κράτος προχώρησε σε διαπραγματεύσεις αναγνώρισης των τετελεσμένων της παράνομης και καταχρηστικής άσκησης βίας, οι σπάνιες για τον ΟΗΕ ξεκάθαρες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας για αυτή την παράνομη παραβίαση της διεθνούς τάξης –ιδιαίτερα του 1983, αλλά και της Συνθήκης της Γενεύης για το έγκλημα πολέμου των εποίκων και την κατάφωρη παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην οποία είναι μέλη όλοι οι εμπλεκόμενοι– αποδεικνύονται αναποτελεσματικές εάν η απαίτηση του αμυνόμενου δεν συνοδεύεται από επαρκή ισχύ.

Στο σημείο αυτό, υπογραμμίζουμε ότι γενικότερα ένα κράτος θεωρείται βιώσιμο όταν διαθέτει επαρκή ισχύ να διατηρήσει ή να εφαρμόσει τις πρόνοιες του διεθνούς δικαίου που ορίζουν την διεθνή τάξη και κατά συνέπεια την Επικράτειά του και την οριοθέτηση της κυριαρχίας του με τα άλλα κράτη.
Υπό αυτό το πρίσμα κανείς μπορεί εύλογα να διερωτηθεί που βρίσκονται τα θαλάσσια σύνορα (χωρικά, υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ) της Ελλάδας και πως θα αποκατασταθεί η διεθνής τάξη στην Κύπρο για να διερωτηθεί σε ποιο βαθμό το νεοελληνικό κράτος και το κυπριακό κράτος είναι πλέον βιώσιμα.

Πέραν της καθημερινότητας και της μυστήριας επίσκεψης του Ερντογάν τον Δεκέμβριο 2017 η οποία όπως προχωρούμε θα κριθεί εκ του αποτελέσματος, το μείζον για ένα κράτος το οποίο υπερασπίζεται το status quo είναι να έχει επίγνωση κάποιων πραγμάτων.

Με «επίγνωση» εννοούμε ότι τα κρατικά επιτελεία οφείλουν να γνωρίζουν επακριβώς την απειλή, να διαθέτουν ανά πάσα στιγμή αξιόπιστες εκτιμήσεις για τις ικανότητες του αντιπάλου και να προχωρούν έτσι σε εκτιμήσεις για τον βαθμό μπλόφας και έτσι για τον βαθμό του κινδύνου που διατρέχει το κράτος.

Επειδή τα ζητήματα αυτά έχουν αναλυθεί επανειλημμένα σε δοκίμια άρθρα και εκτενέστερα κείμενα –εκτενέστερο κείμενο είναι το «Αποτρεπτική στρατηγική και Ελληνική Εξωτερική Πολιτική» στο βιβλίο Ελληνική Αποτρεπτική Στρατηγική του 1991 το οποίο δεν εκδόθηκε ξανά επειδή δεν υπάρχει οτιδήποτε για να αλλάξει ή να συμπληρωθεί (είναι εξαντλημένο και θα δημοσιευτεί σύντομα ξανά με επίμετρο)– εδώ θα περιοριστούμε μόνο στην σκιαγράφηση κάποιων πραγμάτων, κάποιων όρων και κάποιων εννοιών που (ας μας επιτραπεί να πούμε «δυστυχώς») θα μας είναι εξαιρετικά χρήσιμοι τους μήνες και χρόνια που έρχονται.
Προσθέτω ότι αυτοί οι όροι και αυτές οι έννοιες αν και αποτελούν Αλφαβητάριο στην στρατηγική θεωρία στην Ελλάδα το μέλημα πολλών εδώ και δεκαετίες είναι να τις εξορκίσουν ή και να τις εξαφανίσουν. Το γιατί δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά μας να το εξιχνιάσουμε.

Απειλή στις διακρατικές σχέσεις είναι η εκδηλωμένη πρόθεση της μιας πλευράς vα πρoκαλέσει κάπoια ζημιά εις βάρoς τωv συμφερόvτωv της άλλης, εάv η τελευταία δέv συμμoρφωθεί ως πρoς τις απαιτήσεις και τηv θέληση της πρώτης. 

Μία απειλή δημιoυργεί κίvδυvo, όταv o απειλώv έχει τα μέσα και τηv θέληση vα τηv εκτελέσει. Η Τουρκία έχει τα μέσα και την πρόθεση. Η απάντηση είναι ότι τα έχει.
Ο κίvδυvoς, βασικά, είvαι η διαφoρά μεταξύ της απειλής και της ικαvότητας τoυ αμυvoμέvoυ vα τηv αvτιμετωπίσει. Κινδυνεύει η Ελλάδα; Στον βαθμό που αλλάζει ο συσχετισμός των συντελεστών ισχύος –οπλικά συστήματα αλλά όχι μόνο– η απάντηση ότι ο κίνδυνος εκπλήρωσης των σκοπών της Άγκυρας είναι πλέον πολύ μεγάλος, ιδιαίτερα εάν η Ελληνική πλευρά διαπράξει το μοιραίο σφάλμα κατάργησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και δημιουργίας ενός κρατικού εκτρώματος στην Μεγαλόνησο.

Δύo σημαvτικoί και αλληλoσχετιζόμεvoι παράγovτες, είvαι η ικαvότητα εκτέλεσης της απειλής (συvάρτηση της πoσότητας και πoιότητας τωv μέσωv), και η αξιoπιστία (συvάρτηση της θέλησης τoυ απειλoύvτoς, της ικαvότητάς τoυ vα αξιoπoιήσει απoτελεματικά τα μέσα πoυ διαθέτει, και της ικαvότητάς τoυ vα μεταδόσει στηv άλλη πλευρά τα κατάλληλα μυvήματα).
Παρά τo ότι, η στρατιωτική ικαvότητα είvαι o ύστατoς παράγovτας, η δυvατότητα εvός κράτoυς vα αvτιμετωπίσει τις απειλές εvαvτίov τωv συμφερόvτωv τoυ, είvαι συvάρτηση πάρα πoλλώv, σύvθετωv και ρευστώv παραγόvτωv, συμπεριλαμβανομένης της ύπαρξης ή ανυπαρξίας στρατηγικής κουλτούρας που συντείνει σε ομοφωνία όσον αφορά τις έσχατες λογικές.
Αρκεί να πούμε ότι Έλληνες φορείς επιστημονικών τίτλων προηγήθηκαν του Τούρκου προέδρου καθότι είπαν πως η γενοκτονία το 1922 οφειλόταν σε κάποιου είδους συνωστισμό, υποβοηθώντας έτσι τον κ Ερντογάν να δηλώσει ενώπιον Ελλήνων πολιτικών ηγετών ότι το 1922 και 1955 «αποχώρησαν από το νεοτουρκικό κράτος».

Υπάρχει Τoυρκική απειλή; Η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών, καταμαρτυρεί ότι η απάντηση δεν είναι αυτονόητη για όλους τους νεοέλληνες. Με αυτούς, ασφαλώς, δεν συμπεριλαμβάνουμε όσους προγραμματικά και εξ ορισμού τάσσονται εναντίον των εθνικών συμφερόντων και των οποίων οι στάσεις είναι μορφικά πανομοιότυπες με κάθε Εφιάλτη της ιστορίας όταν δε υπάρξει κατοχή της χώρας είναι αυτό που μεταπολεμικά στην Ελλάδα για τους γνωστούς ιστορικούς λόγους επικράτησε να ονομάζονται γερμανοτσολιάδες.
Τα αίτια οφείλονται στο γεγονός ότι για δύο κυρίως λόγους υπάρχουν μεγάλες διαφορές στο επίπεδο της κοινωνίας, της πολιτικής και των φορέων επιστημονικών τίτλων.

Πρώτον, τα εμφύλια ιδεολογικά δόγματα που ενσαρκώθηκαν και σε εμφύλιους κομματικούς σχηματισμούς θολών συνόρων οδήγησαν σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση σχεδόν παντελούς άγνοιας της μορφής, του χαρακτήρα και των λειτουργιών της διεθνούς πολιτικής.
Παντελούς επίσης άγνοιας απόρροια νομικισμού και ευσεβοποθισμού σε βαθμό απελπισίας για τον πραγματικό ρόλο των διεθνών θεσμών και πιο συγκεκριμένα του ΟΗΕ, τον οποίο εν τούτοις θα μπορούσαν να κατανοήσουν εάν διέθεταν 2-3 ώρες για να διαβάσουν τον Καταστατικό Χάρτη.

Δεύτερον, η επισκίαση στρατηγικών αναλύσεων που στα βιώσιμα κράτη θεωρούνται Αλφαβητάριο από φωνασκίες, από δολοφονικά βέλη σε άθλιες επιφυλλίδες ή αρθρίδια και από ασυναρτησίες νηπιακού χαρακτήρα γνώσης της διεθνούς πολιτικής.
Γιατί, χαρακτηριστικά, να αναλύονται οι παράγοντες που συγκροτούν και καθιστούν αξιόπιστη μια εθνική αποτρεπτική στρατηγική,

• αφού για την μεταψυχροπολεμική νεοελληνική συμβατική σοφία μετά το 1990 όλοι κολυμπούμε μέσα στον κοπανιστό αέρα των φαντασιώσεων περί παγκοσμιοποίησης και έλευσης της μυστήριας μετά-εθνικής εποχής, [έτσι δικαιολογήθηκε το αντιδημοκρατικό και ανελεύθερο σχέδιο Αναν σε επιφυλλίδες συμβατικής περιωπής]
•  αφού στον σύγχρονο μετά-εθνικό κόσμο που δημιουργούν αλματώδη ιδεολογήματα το κράτος και η κρατική κυριαρχία δεν χρειάζονται,
• αφού το νομικίστικα και ευσεβοποθιστικά νοούμενο υπερεθνικό διεθνές δίκαιο εξελίσσεται σε κάποιου είδους υπερεθνικό δίκαιο που δικαιολογεί επεμβάσεις στο εσωτερικό των κρατών οι περιφέρειές μας μπορούν να τυγχάνουν μεταχείρισης σύμφωνα με αποφάσεις των ηγεμονικών κέντρων και ερήμην των ενδιαφερομένων κρατών.
• αφού οι μεγαλόψυχες πλέον μεγάλες δυνάμεις δεν θα είναι ηγεμονικές αλλά περίπου αγκαλιασμένες φιλικά θα έφερναν μια περίπου αδιατάραχτη διεθνή τάξη
• αφού ο κατευνασμός, οι χοροί και τα τραγούδια και οι εκλεκτικές συγγένειες, οι αγκαλιές και τα φιλιά θα εξαφανίσουν τους διεθνείς ανταγωνισμούς
• αφού «Μη» Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) που χρηματοδοτούνται από κυβερνήσεις ή και τον Σόρος ή άλλους κερδοσκόπους ή άλλες πολιτικά αδιάφορες ανεξιχνίαστες πηγές συγκροτούν μια παγκόσμια κοινωνία των μακάριων φαντασιώσεων.

Οι αναφορές αυτές και τα αιχμηρά πλην αναπόφευκτα υπονοούμενα δεν θα γίνονταν εάν τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια δεν είχαμε δεκάδες χιλιάδες δημοσιευμένα άρθρα, δοκίμια και επιφυλλίδες που έτσι προσανατολίζονταν επισκιάζοντας κάθε σοβαρή συζήτηση για το διεθνές σύστημα και την εθνική στρατηγική.

Για τους σκοπούς του παρόντος κειμένου περιοριζόμαστε να πούμε ότι πιο συγκεκριμένα εντός ενός ρευστού και ασταθούς μεταψυχροπολεμικού στρατηγικού περιβάλλοντος και των κινούμενων στρατηγικών πλακών της περιφέρειάς μας η Τουρκική απειλή κατά της Ελλάδας έχει ήδη από καιρό περιορίσει την Ελληνική Επικράτεια που ορίζει η διεθνής τάξη στην βάση των Συνθηκών, των Συμβάσεων και του διεθνούς δικαίου.

Τα κύρια χαρακτηριστικά της Τουρκικής απειλής των τελευταίων δεκαετιών στο πλαίσιο την οποία κανείς θα πρέπει να συνεκτιμά κάθε απόφαση, στάση και ενέργεια του Ελληνικού κράτους είναι τα εξής και αφορούν ΔΥΟ ΔΕΣΜΕΣ ΚΥΡΙΩΝ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ:

Τα χαρακτηριστικά του νεοτουρκικού κράτους όπως ήταν πριν και όπως συνεχίζουν να είναι μετά την επισφαλή επικράτηση των νεοισλαμιστών.

Των σκοπών της Τουρκικής πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας οι οποίοι παρά τις εναλλαγές εξουσιών όχι μόνο δεν αλλάζουν αλλά καθίστανται ολοένα και ποιο αναθεωρητικοί για τα γειτονικά κράτη.

Στο σημείο αυτό, ακριβώς, κανείς δεν θα πρέπει να δαιμονοποιεί αλλά να θεωρεί όλα τα κράτη ορθολογιστικά, συμπεριλαμβανομένων των κρατών που εκπέμπουν αναθεωρητικές απειλές. Ορθολογισμός στην στρατηγική ανάλυση σημαίνει ότι πάνω στην πλάστιγγα κόστους και οφέλους εναλλακτικών στάσεων και αποφάσεων δεν θα κάνουν οτιδήποτε προκαλεί μεγαλύτερο κόστος παρά όφελος και αντίστροφα.

Υπό αυτό το πρίσμα είναι ένα πράγμα οι σχοινοβασίες και τα ρίσκα της τουρκικής στρατηγικής σύμφωνα με τις προϋποθέσεις κάθε συγκυρίας και άλλο τα λάθη που θα μπορούσε να διαπράξει και τα οποία η αποτρέπουσα χώρα απαιτείται να καιροφυλακτεί για να ενισχύσει την αποτροπή της εκπλήρωσης των απειλών.

Η θεώρηση του Clausewitz ισχύει πάντα. Όσον αφορά τον πόλεμο και τους πολλούς κρίκους του (παράσταση, σκοπός, προετοιμασία, διακήρυξη σκοπών, απειλές, εσωτερική και εξωτερική εξισορρόπηση αντιπάλων, στρατιωτικές πράξεις μικρής έντασης, γενικευμένος πόλεμος) τα κίνητρα των κρατών είναι πάντα πολιτικά. Τα αμιγώς στρατιωτικά μέσα και η χρήση τους δεν διαθέτουν αυτόνομη λογική και λογικά είναι πάντα ενταγμένα στους κρατικούς σκοπούς.

Υπό αυτό το πρίσμα η Τουρκική απειλή κατά της Ελλάδας εντάσσεται σε μια λογική κατάκτησης ηγεμονικής θέσης στην περιφέρειά μας, αύξησης της ισχύος της και επιβίωσης του Τουρκικού κράτους. Ενώ τα ίδια ακριβώς γράψαμε πριν 26 χρόνια στο προαναφερθέν βιβλίο για τους Τουρκικούς σκοπούς. Ο τελευταίος σκοπός που αφορά την επιβίωση του κράτους για τους Τούρκους ηγέτες ίσως είναι πλέον όχι μόνο ο σημαντικότερος αλλά και ο πλέον ευάλωτος.

Πιο συγκεκριμένα, οι στρατηγικές προσεγγίσεις της Άγκυρας απέτυχαν παταγωδώς τόσο λόγω λανθασμένων προσεγγίσεων όπως τα υποκριτικά μηδενικά προβλήματα των Νταβούτογλου / Ερντογάν όσο και λόγω καταιγιστικών στρατηγικών εξελίξεων στο τετράγωνο Ιράκ, Τουρκία, Συρία, Ιράν οι οποίες δημιούργησαν πολλές στρατηγικές Συμπληγάδες μέσα από στις οποίες πορεύεται η Τουρκία τα τελευταία χρόνια.

Οι Συμπληγάδες αυτές αφορούν πρωτίστως τους ηγεμονικούς ανταγωνισμούς, τις ραγδαίες καθημερινές εναλλαγές συμμαχιών τις οποίες συνήθως μόνο οι μεγάλες δυνάμεις έχουν την πολυτέλεια να μπορούν να κάνουν και τις εναλλαγές σκοπών και στάσεων των εμπλεκομένων συμπεριλαμβανομένων των Ισραηλινών όσον αφορά το μείζον Κουρδικό ζήτημα.

Αυτά οδήγησαν την νεοισλαμική πολιτική ηγεσία σε στρατηγικές σχοινοβασίες, υποχρεωτική αντιπαράθεση με τους δυτικούς της συμμάχους και σε προσπάθεια να κινηθεί μέσα στο Μεσανατολικό ναρκοπέδιο διασώζοντας το Τουρκικό από μια διάσπαση εάν το κουρδικό ζήτημα εξελιχθεί με συγκεκριμένο τρόπο.
Αυτών λεχθέντων κανείς θα πρέπει να λάβει υπόψη δύο αλληλένδετα πλην διαφορετικής τάξης ζητήματα, τα οποία δημιουργούν για την Τουρκία αντιθέσεις, αντιφάσεις και κινδύνους πέραν του κανονικού.

• Πρώτον, τον ορθολογισμό των σχοινοβασιών του Ερντογάν ιδιαίτερα όσον αφορά τον Ρωσικό παράγοντα.
• Δεύτερο, το γεγονός ότι αυτές οι σχοινοβασίες είναι ριψοκίνδυνες.

Η έκβαση της διαλεκτικής σχέσης στρατηγικού ορθολογισμού και αποτελέσματος συναρτάται με πολλές μεταβλητές συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της Ελλάδας και του τρόπου που εξελίσσονται τόσο οι στρατηγικές σχέσεις των μεγάλων δυνάμεων όσο και οι περιφερειακοί συσχετισμοί στην Μέση Ανατολή.
Το μείζον λοιπόν είναι το νόημα της επίσκεψης του Αρχηγού του Τουρκικού κράτους στην Ελλάδα και κατά πόσο η κίνηση αυτή είναι πρώτον μελετημένη, δεύτερον, ενταγμένη σε ένα πλέγμα συντεταγμένων στρατηγικών στάσεων και τρίτον, σε ένα σύστημα διαρκών πελατειακών συνεννοήσεων με τις δυτικές δυνάμεις. Το κατά πόσο επίσης σε ένα δεδομένο ανταγωνιστικό πλαίσιο Ελληνοτουρκικών σχέσεων οι κινήσεις της Ελληνικής πλευράς αποδυναμώνουν και αποτρέπουν την Τουρκική απειλή ή κατά πόσο την οξύνουν, εντείνουν και καθιστούν επικίνδυνη και άμεση.

Η απειλή αυτή μπορεί να τύχει περιγραφής πρώτον, ως απειλή γενικευμένης ή περιορισμένης πολεμικής σύρραξης που επιφέρει καίρια πλήγματα στα Ελληνικά εθνικά συμφέροντα και δεύτερον ως απειλή που όσον αφορά την Τουρκική πλευρά θα εκπληρώσει τους περισσότερους στρατηγικούς τους σκοπούς χωρίς σύρραξη επειδή η κατευναστική πολιτική της Ελλάδας οδηγεί σε θανατηφόρες υποχωρήσεις στην Θράκη, στο Αιγαίο και στην Κύπρο.

Η νίκη αυτού που απειλεί χωρίς πολεμική σύρραξη (win by fright instead of fight) θεωρείται στην στρατηγική ανάλυση ως μεγάλη επιτυχία και αντίστροφα μεγάλη αποτυχία για τον αμυνόμενο. Η ιδιομορφία της Τουρκικής απειλής, ως προς αυτά, έγκειται στο γεγονός ότι είναι διφυής, κάτι που συνεπάγεται μεγάλες κυμάνσεις πιθανών εκβάσεων. 

• Πρώτον, ενώ αφορά για συγκεκριμένα ζητήματα για την Θράκη και το Αιγαίο ταυτόχρονα θολώνονται τα νερά με απειλές που στην στρατηγική ανάλυση ονομάζονται απέραντες γιατί όπως ο Τούρκος Πρόεδρος είπε αφορούν «επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης από Α έως το Ω».
• Δεύτερον, στην Ανατολική Μεσόγειο όπου η Ελλάδα έχει ζωτικά συμφέροντα αλλά και όπου κινδυνεύει να παγιδευτεί στρατηγικά εάν δημιουργηθεί ένα μη βιώσιμο κρατίδιο που θα ελέγχεται από την Άγκυρα μέσω εποίκων, η Τουρκία πλέον πέρασε ήδη μετά το 1974 από την αξίωση διχοτόμησης (ταξίμ) στην αξίωση πλήρους ελέγχου της Κύπρου (σχετικές αναφορές του Νταβούτογλου στο «Στρατηγικό βάθος» αλλά πρωτίστως εμπράγματα μέσα από αξιώσεις για την δομή του νέου κράτους που εν πολλοίς ήδη έγινε αποδεκτό από τον νυν πρόεδρο της υποψήφιας για αυτό-κατάργηση Κυπριακής Δημοκρατίας)

Δεν χρειάζεται να επεκταθούμε και να αναφέρουμε ότι με κλασικούς όρους προσδιορισμού μιας απειλής στις διακρατικές σχέσεις η Τουρκική απειλή εκδηλώνεται καθημερινά με δηλώσεις, στρατιωτικές προκλήσεις και απειλές που εάν αρχίσουν να εκπληρώνονται στρατιωτικά εμπίπτουν στην λογική του απέραντου «Α στο Ω».

Η ζωντανή και διαρκώς εξελισσόμενη Τουρκική απειλή σχετίζεται με την απειλητική ανάπτυξη των Ενόπλων της Δυνάμεων, τις διαρκείς παραβιάσεις του κυριαρχικού χώρου που σχετίζονται με συγκεκριμένες αναθεωρητικές αξιώσεις των θαλάσσιων και εναέριων συνόρων, τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, τις απροκάλυπτες προκλήσεις στην Θράκη και ασφαλώς την συνεχιζόμενη παράνομη στρατιωτική παρουσία στην Κύπρο που συνδυάζεται με καθημερινές απειλές και ενέργειες.
Στο πλαίσιο ενός μια τόσο ζωντανής καθημερινής επί δεκαετίας αντιπαράθεσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας η Ελλάδα που υπεραμύνεται του status quo απαιτείται να διαθέτει αποτρεπτική στρατηγική υψηλών προδιαγραφών.

Μόνο στο πλαίσιο μιας τέτοιας στρατηγικής είναι νοητές εξυπηρετικές τακτικές κινήσεις οι οποίες για να είναι εξυπηρετικές στην εκπλήρωση των εθνικών συμφερόντων απαιτείται να προκαλούν ενίσχυση της αποτρεπτικής αξιοπιστίας και όχι το αντίθετο.

Το αντίθετο σημαίνει ενθάρρυνση της Τουρκίας για όξυνση της «Α έως το Ω» απειλής, μετάδοση λανθασμένων μηνυμάτων για την αποφασιστικότητα της Ελληνικής πλευράς να υπεραμυνθεί των εθνικών συμφερόντων ακόμη και με στρατιωτικά μέσα (κάτι που θα κάνει ούτως ή άλλως αν της επιτεθεί η Τουρκία) και δημιουργία συνθηκών που οδηγούν σε περιφερειακή αστάθεια. 

Επισκέψεις και συναντήσεις αρχηγών και αξιωματούχων κρατών με τα οποία η Ελλάδα έχει τόσο σοβαρά προβλήματα όπως με την Τουρκία απαιτούν, τέλος, μια λογική, ένα ορθολογισμό και μια συντεταγμένη διασύνδεση τακτικών και στρατηγικών σκοπών, κινήσεων, ελιγμών και συναλλαγών. Οι εξελίξεις είναι μπροστά μας.

*Ο Παναγιώτης Ήφαιστος είναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών. Σπούδασε στη Nομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (πτυχίο), στο Πανεπιστήμιο τουΜάντσεστερ (MA European Studies) και στο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών (Διδακτορικό στις Διεθνείς Σχέσεις, με ειδίκευση στα Στρατηγικά και Ευρωπαϊκά θέματα). Από το 1990 μέχρι το 2007 δίδαξε στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου. Το 2007 μετατάχθηκε στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. 
Δημοσίευσε 16 βιβλία και πολλά επιστημονικά άρθρα και δοκίμια. Παρεμβαίνει επίσης στις συζητήσεις της δημόσιας σφαίρας όταν αυτό αφορά ζητήματα Ελευθερίας και Δημοκρατίας. Ελευθερίας νοούμενης ως Εθνική Ανεξαρτησία και της Δημοκρατίας ως πολιτική ελευθερία. Στο πανεπιστήμιο διδάσκει, μεταξύ άλλων, Στρατηγική θεωρία, πολιτικές όψεις του διεθνούς συστήματος, τις πολιτικές όψεις των διεθνών θεσμών και τους διεθνούς δικαίου, τον ρόλο της ισχύος στην διεθνή πολιτική, τον ρόλο του πολέμου στις διεθνείς σχέσεις στην ιστορική διαδρομή των ανθρώπων, την θέση της ηθικής στην διεθνή πολιτική, ζητήματα διεθνούς πολιτικής οικονομίας και συνολικά οτιδήποτε αφορά την πολιτική θεωρία του διεθνούς συστήματος στα τρία επίπεδα ανάλυσης, δηλαδή του Ανθρώπου, του Κράτους και της Διεθνούς Πολιτικής.
Τα μέχρι στιγμής δημοσιευμένα βιβλία είναι τα πιο κάτω:

• European Political Cooperation. Towards a Framework of Supranational Diplomacy?, Gower Publishers, England, 1987.
• Nuclear Strategy and European Security Dilemmas. Towards an Autonomous European Defence System?, Gower Publishers, England, 1988.
• «Η αίτηση ένταξης της Κύπρου και η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, 1987-1990», μέρος Β΄, στο Ήφαιστος Π., Τσαρδανίδης Χ., Οι σχέσεις της Κύπρου με τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες 1972-1992, Παπαζήσης, Αθήνα, 1991.
• «Το ευρωπαϊκό σύστημα ασφαλείας προς το 2000», μέρος Β΄, στο Ήφαιστος Π., Τσαρδανίδης Χ., Το ευρωπαϊκό σύστημα ασφαλείας και η ελληνική εξωτερική πολιτική προς το 2000, Σιδέρης, Αθήνα, 1992.
• «Στρατηγική της αποτροπής και η ελληνική εξωτερική πολιτική», μέρος Α΄, στο Ήφαιστος Π., Πλατιάς Α., Ελληνική αποτρεπτική στρατηγική, Παπαζήσης, Αθήνα, 1992.
• Ευρωπαϊκή άμυνα και ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων και κατηγοριών κατά της ευρωπαϊκής ιδέας, Οδυσσέας, Αθήνα, 1994.
• Αμερικανική εξωτερική πολιτική, από την ιδεαλιστική αθωότητα στο πεπρωμένο του έθνους, Οδυσσέας, Αθήνα, 1994.
• Η εξωελληνική νοοτροπία και τα αίτιά της, Ποιότητα, Αθήνα, 1997.
• Διπλωματία και στρατηγική των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, Γαλλίας, Γερμανίας, Μεγάλης Βρετανίας, Ποιότητα, Αθήνα, 2000.
• Θεωρία διεθνούς και ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, Ποιότητα, Αθήνα, 2000.
• Ιστορία, θεωρία και πολιτική φιλοσοφία διεθνών σχέσεων, Ποιότητα, Αθήνα, 2000.
• «Η γεωπολιτική και γεωστρατηγική διάσταση του ευρωατλαντικού βάθρου ισχύος», και «Ατλαντική Συμμαχία και ευρωατλαντικός χώρος», μέρος Α΄ και Γ΄, στο Αρβανιτόπουλος Κ., Ήφαιστος, Ευρωατλαντικές σχέσεις, Ποιότητα, Αθήνα, 2000.
• Κοσμοθεωρητική ετερότητα και αξιώσεις πολιτικής κυριαρχίας. Ευρωπαϊκή άμυνα, ασφάλεια και πολιτική ενοποίηση, Ποιότητα, Αθήνα, 2001.
• Ο πόλεμος και τα αίτιά του. Τα πολλά πρόσωπα του ηγεμονισμού και της τρομοκρατίας, Ποιότητα, Αθήνα, 2002.
• Οι διεθνείς σχέσεις ως αντικείμενο επιστημονικής μελέτης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Διαδρομή, αντικείμενο, περιεχόμενο και γνωσιολογικό υπόβαθρο, Ποιότητα, Αθήνα, 2006.
• Κοσμοθεωρία των Εθνών. Συγκρότηση και συγκράτηση των κρατών, της Ευρώπης και του κόσμου, Ποιότητα, Αθήνα, 2009.


Ιστολόγια και σελίδες facebook

Π. Ήφαιστος – P. Ifestos
www.ifestosedu.gr – info@ifestosedu.gr

Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/
Διεθνής πολιτική 21ος αιώνας https://www.facebook.com/groups/InternationalPolitics21century/
Ελλάδα-Τουρκία-Κύπρος: Ανισόρροπο τρίγωνο https://www.facebook.com/groups/GreeceTurkeyCyprusImbalance/
Ειρηνική Πολιτική Επανάσταση https://www.facebook.com/groups/PolitPeacefulRevolution/
Άνθρωπος, Κράτος, Κόσμος–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/Ifestos.political.thought/
Κονδυλης Παναγιώτης– https://www.facebook.com/groups/Kondylis.Panagiotis/
Θολό βασίλειο της ΕΕ https://www.facebook.com/groups/TholoVasileioEU/
Θουκυδίδης–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/thucydides.politikos.stoxasmos/
Μέγας Αλέξανδρος–Ιδιοφυής Στρατηγός και Στρατηλάτης https://www.facebook.com/groups/M.Alexandros/
Προσωπική σελίδα https://www.facebook.com/p.ifestos
Πολιτισμός, Περιβάλλον, Φύση, Ψάρεμα https://www.facebook.com/Ifestos.DimotisBBB
«Κοσμοθεωρία των Εθνών» https://www.facebook.com/kosmothewria.ifestos
Προσωπικό προφίλ https://www.facebook.com/panayiotis.ifestos

Σελίδες facebook μερικών βιβλίων

• Θεωρία διεθνούς και ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Αθήνα, Εκδόσεις Ποιότητα, Αθήνα 2000. [https://www.facebook.com/thewria.diethnous.ifestos]
• Ιστορία, θεωρία και πολιτική φιλοσοφία διεθνών σχέσεων. Αθήνα: Εκδόσεις Ποιότητα 2000 [https://www.facebook.com/istoria.thewria.ifestos]
• «Η γεωπολιτική και γεωστρατηγική διάσταση του ευρωατλαντικού βάθρου ισχύος», και «Ατλαντική Συμμαχία και ευρωατλαντικός χώρος», μέρος Α΄ και Γ΄ στο Αρβανιτόπουλος Κ. & Ήφαιστος, Ευρωατλαντικές σχέσεις. Αθήνα: Εκδόσεις Ποιότητα 2000. [https://www.facebook.com/eurwatlantikes.sxeseis]
• Κοσμοθεωρητική ετερότητα και αξιώσεις πολιτικής κυριαρχίας, Ευρωπαϊκή Άμυνα, Ασφάλεια και Πολιτική Ενοποίηση. Αθήνα: Ποιότητα 2001. [https://www.facebook.com/kosmothewrhtikh.eterothta.ifestos]
• Διπλωματία και Στρατηγική των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Γερμανία Εκδόσεις Ποιότητα) [https://www.facebook.com/diplwmatia.ifestos]
• Ο πόλεμος και τα αίτιά του. Αθήνα: Ποιότητα 2002. [https://www.facebook.com/polemos.aitia.ifestos]
• Οι διεθνείς σχέσεις ως αντικείμενο επιστημονικής μελέτης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Διαδρομή, αντικείμενο, περιεχόμενο και γνωσιολογικό υπόβαθρο. Αθήνα: Ποιότητα 2006. [https://www.facebook.com/diethneis.sxeseis.ifestos]
• Κοσμοθεωρία των Εθνών, Συγκρότηση και συγκράτηση των κρατών, της Ευρώπης και του κόσμου (Εκδόσεις Ποιότητα 2009) [https://www.facebook.com/kosmothewria.ifestos]

(Αναδημοσίευση από την σελίδα του Παν. Ήφαιστου στο facebook stiw 8/12/2017)

Ούβε Τιμ: Τι είναι πραγματικά φασισμός; Η οικονομία του Εθνικοσοσιαλισμού

Ποιες είναι οι σημαντικότερες διαφορές μεταξύ Εθνικοσοσιαλισμού και φασισμού; Είναι ο Εθνικοσοσιαλισμός αντικαπιταλιστικός; 
Απόσπασμα από το βιβλίο του Γερμανούυποτιθέμενου  ..."αναρχικού" Ούβε Τιμ 

«Τι είναι πραγματικά ο φασισμός;»

"Ο Εθνικοσοσιαλισμός στο σκέλος της οικονομίας δεν έχει την οικονομική οργάνωση του κορπορατιβισμού και αυτή είναι η βασική του διαφορά με τον φασισμό.

 Εθνικοκοινωνισμός=Εθνικοσοσιαλισμός .

Οι βασικές διαφορές με τον φασισμό βασίζονται σε 3 άξονες :

1) Ο φασισμός είναι το συντεχνιακό κράτος ενώ στον Εθνικοσοσιαλισμό δεν υπάρχει κορπορατισμός εξ ορισμού . 

Ο Εθνικοσοσιαλισμός βασίζεται στην ιδιωτική οικονομία, είναι καπιταλιστικός.

"Υγιής καπιταλισμός" που βασίζεται στην πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή .

Οι μόνες επιχειρήσεις ιδιωτικές που είχαν πρόβλημα ήταν οι εβραϊκές τις οποίες δεν κρατικοποίησε αλλά «αριοποίησε»(τις δήμευσε και τις παρέδωσε στους «Άριους» Γερμανούς ιδιώτες και τους Εβραίους τους απέλασε) και οι παρασιτικές (ενεχυροδανειστήρια όπως τα δικά μας του Εβραίου Ρικάρντο, εισπρακτικές εταιρίες φάκτορινγκ, χρηματιστηριακές όπως Hedge Funds ). Ως προς το τελευταίο, ο Εθνικοσοσιαλισμός δεν ανέχεται εισοδήματα που δεν βγαίνουν από την εργασία.

Όλες οι ιδιωτικές επιχειρήσεις της πραγματικής οικονομίας άνθισαν σαν το μπουμπούκι . Η συνεργασία των τάξεων δεν επιβάλλεται με το συντεχνιακό σύστημα όπως έκανε ο Μεταξάς, ο Μουσολίνι κτλ αλλά με οικονομικούς τοποτηρητές σε κάθε βιομηχανική περιοχή , με την κατάργηση των απεργιών, με ένα κομματικό στέλεχος στο ΔΣ της κάθε μεγάλης Ανώνυμης Εταιρίας με εποπτικό και μόνο ρόλο , με την παρουσία του «Ενιαίου Γερμανικού Μετώπου Εργασίας»(η μόνη συντεχνία που έκανε διαλύοντας όλα τα συνδικάτα ) με συμβούλια επιχειρήσεων.

Επιπλέον θεσπίστηκε η υποχρέωση για τις εταιρίες υψηλής κεφαλαιοποίησης ενός μικρού αποθεματικού στα καθαρά κέρδη το οποίο θα πήγαινε σε :

α) επανεπένδυση στην εταιρεία με σκοπό τη μεγέθυνση της και οπότε σε νέες προσλήψεις και με αυτόν τον τρόπο εξάλειψε την ανεργία ,

β) σε αυξήσεις μισθών και με αυτόν τον τρόπο αύξησε την παραγωγικότητα του εργαζομένου και το οριακό προϊόν εργασίας 

γ) σε παραχώρηση μετοχών της ιδίας εταιρίας στους εργαζόμενους ώστε να τους βάλει στην εταιρική φαμίλια και να αυξήσει τη συμμετοχή τους στην παραγωγική διαδικασία .

Στην πραγματική οικονομία οι ιδιώτες έκαναν ότι γούσταραν και δεν υπήρχαν περιορισμοί . 

Στις αποφάσεις του corporatemanagement δεν υπήρχαν περιορισμοί. Δεν απέχει δηλαδή από το φιλελεύθερο μοντέλο αλλά δίνει έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις . 

Ξαναλέω συντεχνιακή οργάνωση της οικονομίας δεν υπάρχει εδώ . 

Κανένας ξένος επιχειρηματίας δεν είχε πρόβλημα πλην των Εβραίων . 

Οι Εβραίοι είχαν κυρίως παρασιτικές επιχειρήσεις που δεν ήταν εντάσεως εργασίας αλλά γρήγορου και εύκολου χρήματος (καμπαρέ, χρηματιστηριακές κοράκια, εισπρακτικές κτλ).

Δεν εθνικοποίησε τις ιδιωτικές τράπεζες παρά μόνο την κεντρική τράπεζα.

Δεν εφάρμοσε την «κατάργηση της δουλείας του τόκου» του Γκόντφριντ Φέντερ απλά οι τράπεζες πριν χορηγήσουν ένα δάνειο έπρεπε να κοινοποιήσουν τη σύμβαση στην κεντρική τράπεζα και στο υπουργείο οικονομικών για έλεγχο των ρητρών και δη του επιτοκίου (ώστε να μην είναι τοκογλυφικό ). 

Ο Γκόντφριντ Φέντερ ήταν ο άνθρωπος που επηρέασε τον Αδόλφο στην οικονομία και τον αναφέρει και στο Μάιν Κάμπφ.

Όμως από το 1933 που ανέλαβαν οι εθνικοσοσιαλιστές την εξουσία ο Φέντερ (σημ. "Αντίλογου"και κάθε "αντικαπιταλιστική" προηγούμενη διακήρυξη...) εξαφανίστηκε από το πολιτικό προσκήνιο...

Στην αγροτική οικονομία έκανε αντικαπιταλιστική παρέμβαση. Δήμευσε τα τεράστια αγροτεμάχια των φεουδαρχών Γιούνκερς και τα παρέδωσε στους αγρότες.

(σημ Αντίλογου: Εξωφρενικές μπούρδες γράφει ο ..."αναρχικός" Ούβε Τιμ! Αυτό είναι κλασσικό ανά τον πλανήτη ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΤΑΤΟ-αντιφεουδαρχικό μέτρο-προϋπόθεση ανάπτυξης αγροτοβιομηχανικού καπιταλισμού!)

Αυτό ήταν το μόνο σοσιαλιστικό μέτρο απ`όλα τα σημεία που εφαρμόστηκε του προγράμματος του 1920. Ήταν αναγκαίο μέτρο μιας και οι αγρότες ψοφούσαν της πείνας μετά από 13 χρόνια «μνημονίων»(συνθήκη των Βερσαλλιών).

2) Ο φασισμός δεν είναι αντισημιτικός ενώ ο Εθνικοσοσιαλισμός είναι και με αυτά που βλέπουμε να εξελίσσονται δικαιώνεται...

Ο Μουσολίνι υιοθέτησε τον αντισημιτισμό του Χίτλερ και τους αντισημιτικούς νόμους της Νυρεμβέργης του 1935, ύστερα από παρότρυνση του τελευταίου μετά τη σύναψη του «Άξονος Ρώμης-Βερολίνου» το Σεπτέμβριο του 1936.

3) Επιστημονικός φυλετισμός. Στον φασισμό δεν υπάρχει καθόλου ευγονική και επιστημονικές μελέτες εξευγενισμού και ανάπτυξης της φυλής. Φυλετική ιδεολογία είχε μόνο ο Χίτλερ κατά το μεσοπόλεμο.

Σύμφωνα με τον Robert Paxton- «ανατομία του φασισμού» , όλα τα αντιδραστικά αντισυστημικά κινήματα ξεκινούν με ριζοσπαστικές ρηξικέλευθες αντικαπιταλιστικές ιδέες αλλά όσο αυτά βαίνουν ολοταχώς προς την εξουσία επικρατεί ο «πολιτικός ρεαλισμός». Το ίδιο συνέβη και στην περίπτωση των Εθνικοσοσιαλιστών.Ξεκίνησαν άκρως αντικαπιταλιστικά, όπως όριζε το πρόγραμμα του NSDAP του 1920 με τα 25 σημεία, αλλά κατάλαβαν ότι δεν μπορούσαν με κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας να αντικαταστήσουν την αποτελεσματικότητα(efficiency) του ελεύθερου εμπορίου και του καπιταλισμού εν γένει...

Περιόρισαν τον αχαλίνωτο καπιταλισμό(sic)  και εστίασαν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στην πραγματική οικονομία.(Σημ. Αντίλογου: εννοεί, παριστάνοντας τον .."αναρχικό", την εξωφρενική, ΚΥΡΙΩΣ ΠΟΛΕΜΙΚΗ, ΠΑΡΑΓΩΓΗ! -ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΣΙΓΝΩΣΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΟΛΙΓΑΡΧΩΝ ΡΟΚΦΕΛΕΡ-ΡΟΤΣΙΛΝΤ ΕΝΩ ΟΙ ΝΑΖΙ ΕΔΙΩΧΝΑΝ ΤΟΥΣ ΜΗ ΣΙΩΝΙΣΤΕΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΥΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ- !!!)  

 Ο ισχυρισμός ότι ανάστησαν την οικονομία μονάχα με Κεϋνσιανές μεθόδους αύξησης των δημοσίων δαπανών για τη διεκπεραίωση μεγάλων δημόσιων έργων και προγραμμάτων πολεμικού εξοπλισμού είναι και ψευδής και ημιτελής .Είναι καθαρή προπαγάνδα των κομμουνιστών (Σημ. Αντ: ΠΙΟ ΝΑΖΊ ΠΕΘΑΊΝΕΙς!!!!)και των φιλελευθέρων κατά του καθεστώτος του Ράιχ. Δεν πείραξαν την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών και εφάρμοσαν μια λιγότερη αυστηρή εποπτεία στην οικονομική ζωή εν συγκρίσει με οποιοδήποτε άλλο ολοκληρωτικό καθεστώς του 20ου αιώνα . Εν αντιθέσει με τη φιλελεύθερη δημοκρατία, ο καπιταλισμός εδώ δεν ελέγχει την πολιτική αλλά η πολιτική καθορίζει την οικονομική ζωή του τόπου και η οικονομία δεν είναι το ιδεώδες αλλά το μέσο , το εργαλείο που εξασφαλίζει τους πόρους της εθνικής ολοκλήρωσης."

*Σημ Αντίλογου: 

1.Το βιβλίο του Γερμανού ..."αναρχικού" συγγραφέα κι "ιστορικού ερευνητή" Ούβε Τιμ είναι διαθέσιμο στα βιβλιοπωλεία .

2. Ο Ούβε Τιμ αναφέρει για το σύστημα τιμών του καπιταλιστικού συστήματος και πόσο "αποτελεσματικό" είναι κατ΄αυτόν (ε, δεν θα ήταν αναρχικός αν  δεν πίστευε τυφλά στην (μικρο)αστική αναρχοκαπιταλιστική ατομικιστική οικονομία...) σε σύγκριση με τον σοσιαλιστικό κεντρικό σχεδιασμό, ειδικά στις κύριες μικροοικονομικές ερωτήσεις : ΤΙ θα παράγουμε, για ΠΟΙΟΝ θα παράγουμε, ΠΩΣ θα το παράξουμε. 

Το σύστημα τιμών δίνει πληροφορίες τόσο ποσοτικές όσο και ποιοτικές για το οικονομικό σύστημα εν γένει. Αυτό, όπως κι ο Ούβε Τιμ,  το "κατάλαβαν" οι εθνικοσοσιαλιστές... Όλα τα σφόδρα αντικαπιταλιστικά τσιτάτα της δεκαετίας του `20 πήραν πόδι και επικράτησε ο "πολιτικός ρεαλισμός". 
...Πόσο θυμίζει ίδιες ακριβώς  (όσον αφορά πρώην σοσιαλιστικές κομπορημοσύνες και ακραία καπιταλιστικές κυβερνητικές πρακτικές ) κωμικοτραγικές στροφές, ΠΑΣΟΚ 1974-79 με ΠΑΣΟΚ 1980 και προπαντός 1985 ως την ουσιαστική αυτοκατάργησή του και πρώην "ΚΚΕεσωτερικού-ΣΥΡΙΖΑ 1968-2015 με τον μνημονιακό και εκθειαστή των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ κυβερνώντα μετάτο 2015 ΣΥΡΙΖΑ!...
Στροφές, να το σημειώνουμε κι αυτό,  υποστηριζόμενες φανατικά όμως (για μερικά χρόνια ως την απόλυτη τελειωτική φθορα και εξευτελισμό) και από αγέλες εκατομμυρίων εξίσου μεταλλασσόμενων πολιτικά κουτοπόνηρων μικροαστών μελών και ποδοσφαιρικού τύπου ηθικά και πολιτικά ανερμάτιστων οπαδών τους... 

-Αν το συνδυάσουμε με το κεφάλαιο "Η Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών" από το εξαιρετικό βιβλίο-μελέτη  του Νίκου Βεργίδη  "Χίτλερ και Εθνικοσοσιαλισμός" καταλαβαίνει κανείς  γιατί έγιναν (όπως έγινε και γίνεται  σε όλα τα ανά τον κόσμο πάσης αποχρώσεως κόμματα που πέρασαν από σοσιαλιστικές διακηρύξεις στην υπηρεσία των καπιταλιστικών ελίτ) οι εσωκομματικές εκκαθαρίσεις του 1934.  
Ο Βεργίδης αναφέρει: Από το 1930 στα SA παρεισέφρησαν πολλοί κομμουνιστές του «κόκκινου μετώπου» οι οποίοι έβλεπαν ότι δεν υπάρχει προκοπή για σοσιαλιστική επανάσταση με το KPD-ΚΚ Γεραμανίας (το 1933 έπιασε ταβάνι με 16%). Το 1933 τα SA(τάγματα εφόδου) είχαν 4.000.000 μέλη που σε πολύ μεγάλο ποσοστό ήταν πρώην  κομμουνιστές. 

Επίσης ήταν οι "εθνικομπολσεβίκοι"  Όττο και Γκρέγκορ Στράσερ που μαζί με τον Έρνστ Ρεμ και τα SA πίεζαν προς την κατεύθυνση της «εθνικής σοσιαλιστικής επανάστασης». 
Ο πρέσβης της Αγγλίας Ήντεν διαμήνυσε στον Χίτλερ ότι στην περίπτωση μπολσεβικοποίησης της γερμανικής οικονομίας οι Άγγλοι θα επιτίθεντο στη Γερμανία γιατί θα το θεωρούσαν ευθεία σύγκρουση με τα συμφέροντα της Αγγλίας.

Οπότε ο Χίτλερ δεν θέλησε να ρισκάρει την "εθνικοσοσιαλιστική αναγέννηση" με το να προβοκάρει τους συμμάχους της συνθήκης των Βερσαλιών και δη εκείνη την περίοδο που η Γερμανία δεν ήταν στρατιωτικά έτοιμη να αντιμετωπίσει τους Άγγλους . 

Η κατάληξη είναι γνωστή με την εκκαθάριση της "Νύχτας των Μεγάλων Μαχαιριών" του τετραημέρου του 1934.
Αυτός ήταν ο λόγος που καθάρισε τους αντιφρονούντες .  
Πίεζαν προς μιαν αντικαπιταλιστική, εθνικιστική μεν αλλά  σοσιαλιστική επανάσταση . 

Έτσι, γράφει (έχοντας δίκιο σ΄αυτό μόνο) ο Ούβε Τιμ,  

"το συνθετικό «σοσιαλισμός» στον εθνικοσοσιαλισμό παρέμεινε στα χαρτιά και δεν έχει καμία σχέση με τον σοσιαλισμό..."

ΤΟ  Κ. Κ. ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ  ΣΤΗΝ  ΑΝΟΔΟ  ΤΟΥ  ΧΙΤΛΕΡΙΣΜΟΥ

του Τ. Ντεμπρέντ

Το ΚΚ Γερμανίας (ΚΚΓ) και οι μαζικές του οργανώσεις στις αρχές της δεκαετίας του 1930 είχαν περίπου ένα εκατομμύριο μέλη και είχε πάρει περίπου έξι εκατομμύρια ψήφους. Από τη δεκαετία του 1920, με την προοπτική μιας προλεταριακής επανάστασης, είχε αναπτύξει μια εντυπωσιακή πολιτικο-στρατιωτική οργάνωση που την διεύθυνε ο «Στρατιωτικός Μηχανισμός», έχοντας τις αρμοδιότητες Γενικού Επιτελείου, Υπηρεσίας Ασφαλείας και Πληροφοριών.

Η μυστική αυτή οργάνωση είχε στενές σχέσεις με τις υπηρεσίες ασφαλείας του σοβιετικού κράτους (GPU και μετά τη NKVD) και με τον παράνομο μηχανισμό της Κομμουνιστικής Διεθνούς και ακριβέστερα το λεγόμενο «West Büro» («Δυτικό Γραφείο») που διεύθυνε ο Γκ. Ντιμιτρόφ.

Η βάση του πολιτικο-στρατιωτικού κομμουνιστικού μηχανισμού ήταν μια μαζική ένοπλη οργάνωση: Η Ενωση των μαχητών του Κόκκινου Αγωνιστικού Μετώπου (RFB: Rotfront Kampferbund). Αυτή η οργάνωση (και η οργάνωση της Κόκκινης Νεολαίας), η οποία είχε πάνω από 100.000 μέλη, εκπαίδευε στρατιωτικά τα μέλη της, εξασφάλιζε την προστασία των διαδηλώσεων και των δυναμικών απεργιών, εμπόδιζε δυναμικά τους δικαστικούς κλητήρες να κάνουν εξώσεις εργατικών οικογενειών, συγκρουόταν στο δρόμο με τους ναζί. Η Κόκκινη Νεολαία απαγορεύτηκε το 1929 και δρούσε στη συνέχεια ως «Ενωση του Αγώνα κατά του φασισμού»,  έχοντας περίπου 250.000 οπαδούς.

Ανάμεσα στα 1928 και 1933 οι S.A.(1) των ναζί πολλαπλασίασαν στις λαϊκές γειτονιές τις βάσεις τους, τις οποίες χρησιμοποιούσαν ταυτόχρονα και ως τόπους συναθροίσεων, κέντρα προπαγάνδας και οινοπωλεία. Το ΚΚ Γερμανίας αποφάσισε με μια επίθεση να εξαφανίσει αυτούς τους χώρους και εξαπέλυσε εναντίον τους τις ομάδες εφόδου της «Ενωσης Αντιφά». Από το Δεκέμβρη του 1930 ως το Δεκέμβρη του 1931 αυτή η επίθεση είχε ως αποτέλεσμα 79 νεκρούς ναζί και 103 νεκρούς μεταξύ των κομμουνιστών. 
Από τους κομμουνιστές, οι 51 είχαν σκοτωθεί από τους ναζί και σχεδόν όλοι οι άλλοι από την αστυνομία της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης η οποία στο όνομα της διατήρησης της τάξης και της νομιμότητας έτρεχε να βοηθήσει τα ναζιστικά κέντρα. Η επίθεση εναντίον αυτών των κέντρων των S.A. σταμάτησε ώστε να αποφευχθεί η απαγόρευση του ΚΚ Γερμανίας μετά από την απαγόρευση του Κόκκινου Αγωνιστικού Μετώπου.(2)

Δεν έχουν τέλος τα δημοσιεύματα ότι το ΚΚ Γερμανίας με τον ακραίο του αγώνα ενάντια στους σοσιαλδημοκράτες έστρωσε το δρόμο στον Χίτλερ. Η κομμουνιστική ηγεσία θεωρούσε ότι ο αντιφασιστικός αγώνας περνούσε μέσα από την εξάλειψη της σοσιαλδημοκρατικής επιρροής στο προλεταριάτο, γιατί η επιρροή αυτή το απομάκρυνε από έναν πραγματικά αντιφασιστικό και αντικαπιταλιστικό αγώνα. Η ανάλυση αυτή είχε δύο προϋποθέσεις: Η πρώτη -λαθεμένη- ήταν η πολύ διαδεδομένη ιδέα την εποχή εκείνη ότι το ναζιστικό κίνημα δε θα μπορούσε να αντέξει στη δοκιμασία της εξουσίας και ότι θα διαλυόταν λόγω της ταυτόχρονης εργατικής αντίδρασης και των εσωτερικών του αντιθέσεων. (3)

Η δεύτερη προϋπόθεση όμως της ανάλυσης του ΚΚΓ ήταν σωστή: Στη σοσιαλδημοκρατία έλειπε ολοκληρωτικά η θέληση να αντιμετωπιστεί ο χιτλερισμός. 
Η νομιμοφροσύνη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) το οδηγούσε να μάχεται κατά των κομμουνιστών παρά εναντίον των ναζί. Ηταν ο διευθυντής της αστυνομίας (της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης της Πρωσίας), ο Τσοργκιεβέλ, ο οποίος διέταξε να πυροβοληθεί η διαδήλωση των κομμουνιστών την Πρωτομαγιά του 1929 στο Βερολίνο, σκοτώνοντας 33 διαδηλωτές. 
Στη συνέχεια ήταν ο Πρώσος σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εσωτερικών, ο Σέβερινγκ, ο οποίος απαγόρευσε το Κόκκινο Αγωνιστικό Μέτωπο. Τον επόμενο χρόνο οι σοσιαλδημοκράτες επέτρεψαν την υιοθέτηση του βαθιά κατασταλτικού «νόμου για την προστασία της Δημοκρατίας».

Οι κομμουνιστές δήμαρχοι δε νομιμοποιούνταν πλέον στα καθήκοντά τους και η αστυνομία έκλεισε τα γραφεία του ΚΚ Γερμανίας. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ψήφισε το άρθρο 48 -το οποίο θα έδινε απόλυτες εξουσίες στον Χίτλερ- και πρωτοστάτησε στην επανεκλογή το 1932 του στρατάρχη Χίντεμπουργκ ο οποίος ονόμασε τον Χίτλερ καγκελάριο (πρωθυπουργό) λίγους μήνες αργότερα.

Την ίδια πολιτική ακολούθησαν οι σοσιαλδημοκράτες και στη Γενική Συνομοσπονδία Γερμανικών Συνδικάτων ADGB, της οποίας η σοσιαλδημοκρατική ηγεσία πραγματοποίησε μαζικούς αποκλεισμούς κομμουνιστών από τα συνδικάτα.

Στις 17 Ιούλη του 1932 στην Αλτόνα, εργατική συνοικία του Αμβούργου, τα πολυβόλα της αστυνομίας που διοικούσε ο σοσιαλδημοκράτης Εγκερσταντ προσέτρεξαν σε βοήθεια μιας ναζιστικής διαδήλωσης που απειλούνταν από μια κομμουνιστική διαδήλωση. Το αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν 17 κομμουνιστές διαδηλωτές.

Τα γεγονότα αυτά έδιναν εξαιρετική βαρύτητα στην ανάλυση που είχε κάνει ο Στάλιν το 1924, σύμφωνα με την οποία «η σοσιαλδημοκρατία είναι αντικειμενικά η μετριοπαθής πτέρυγα του φασισμού....οι δύο αυτές οργανώσεις δεν αποκλείουν η μια την άλλη, αντίθετα, συμπληρώνουν η μια την άλλη» (4).

Συνοψίζοντας, η ηγεσία του ΚΚΓ απέρριπτε την ιδέα του αγώνα αποκλειστικά εναντίον των ναζί και θεωρούσε ότι η ιδέα μιας συμμαχίας «στην κορυφή» μεταξύ του ΚΚΓ και του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας ήταν μια δεξιά παρέκκλιση. Η γραμμή του ΚΚΓ, η οποία προέβλεπε αγώνα σε δύο μέτωπα, ταλαντευόταν μόνιμα γύρω από μια κεντρική αρχή, αυτή του «ενιαίου μετώπου στη βάση».

Η αρχή αυτή συνοψιζόταν στην ένωση με τους σοσιαλδημοκράτες εργάτες στα εργοστάσια και τις συνοικίες, με ταυτόχρονο αγώνα κατά των σοσιαλδημοκρατικών ηγεσιών και οργανώσεων. Η πραγματοποίηση αυτής της πολιτικής ήταν δύσκολη. 
Το ΚΚΓ, ό,τι κι αν έκανε, εξυπηρετούσε «αντικειμενικά» είτε τους σοσιαλδημοκράτες είτε τους ναζί. Αυτοί οι τελευταίοι εκπροσωπούσαν την πιο μαύρη αντίδραση, αλλά το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ήταν απείρως πιο δυνατό, κυρίως όμως ήταν στην εξουσία. 
Ήταν οι διαχειριστές του γερμανικού καπιταλισμού.

Ζητήματα όπως η συμμετοχή σε ένα δημοψήφισμα -που προωθούσαν οι ναζί- εναντίον της κυβέρνησης του κράτους της Πρωσίας, εύκολο να κριθούν εκ των υστέρων, αποτελούσαν την εποχή εκείνη προβλήματα πολύ περίπλοκα και τόσο φορτισμένα με κινδύνους, που οδηγούσαν σε τρομερές συγκρούσεις στους κόλπους της ηγεσίας του ΚΚΓ. (5)

Το Γενάρη του 1933 οι ναζί παίρνουν την εξουσία. Οι κομμουνιστές αντιδρούν σε πολλές μεγάλες πόλεις με απεργίες και διαδηλώσεις που αντιμετωπίστηκαν με αγριότητα.

Το Φλεβάρη η αστυνομία εισέβαλε στην έδρα του ΚΚ Γερμανίας, στο «Σπίτι του Καρλ Λίμπκνεχτ» και έθεσε το κόμμα εκτός νόμου.

Μόνο τη νύχτα της 27 προς 28 Φλεβάρη μετά από τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ, πιάστηκαν 10.000 κομμουνιστές, ανάμεσά τους ο μεγαλύτερος αριθμός μελών της Κεντρικής Επιτροπής και τα δύο τρίτα των μεσαίων στελεχών. Λίγες εβδομάδες αργότερα θα φτάσουν τους 20.000. Εξήντα στρατόπεδα, τριάντα ειδικά τμήματα στις κρατικές φυλακές, εξήντα κέντρα κράτησης άνοιξαν για να υποδεχτούν όλους αυτούς. Σε κάθε συνοικία, σε κάθε κοινότητα, οι μικροί τοπικοί ναζί ηγέτες διαμόρφωσαν τη δική τους φυλακή, το δικό τους ιδιωτικό κέντρο ατομικών βασανιστηρίων, μέσα σε υπόγεια ή σε εγκαταλελειμμένα εργοστάσια. Το χάος και οι καταχρήσεις ήταν τέτοια -500 ως 600 άτομα δολοφονήθηκαν ή βασανίστηκαν μέχρι θανάτου, οικογένειες ληστεύτηκαν, δημόσιοι υπάλληλοι που αρνήθηκαν να συμμετάσχουν σε αυτές τις αθλιότητες συνελήφθησαν, ξυλοκοπήθηκαν, εξευτελίστηκαν και υπέστησαν διάφορες άλλες ταπεινώσεις- ώστε έγιναν αντικείμενο του αγώνα επιρροών μεταξύ των ναζί.

Τον Απρίλη τα S.A. όφειλαν να παραδώσουν τους κρατουμένους τους στα Ες-Ες, τα οποία ανέπτυξαν σε όλη τη Γερμανία ένα δίκτυο στρατοπέδων συγκέντρωσης έχοντας ως μοντέλο το Νταχάου. Στα στρατόπεδα αυτά εφαρμοζόταν ο τρόμος με μεθοδικό και μελετημένο τρόπο…

Τον Ιούνη τα Ες-Ες εγκαινιάζουν την πρακτική να κρεμούν τους απείθαρχους κρατουμένους στο χώρο συγκέντρωσης μπροστά σε όλους τους κρατουμένους, που όφειλαν να είναι σε στάση προσοχής. 
Το πρώτο θύμα αυτής της πρακτικής ήταν ο κομμουνιστής εργάτης Εμίλ Μπαργκάτζκι.

Παρά το κύμα των συλλήψεων (ο Ερνστ Τέλμαν, Γενικός Γραμματέας του ΚΚΓ πιάστηκε στις 3 Μάρτη στο Βερολίνο σε ένα παράνομο διαμέρισμα του Κόμματος) οι κομμουνιστές συνέχισαν να συγκρούονται ανοιχτά με τους S.A., οι οποίοι επωφελούνταν της ιδιότητάς τους ως βοηθητικών αστυνομικών.

Η εφημερίδα της Λοζάνης «Gazette de Lausan» στις 2 Μάρτη έγραφε: «Μόνο οι κομμουνιστές αντιστέκονται […]φυσικά ο αγώνας είναι άνισος, έχουν εναντίον τους όλες τις δυνάμεις του κράτους. Αλλά την έλλειψη μεγάλου αριθμού αναπληρώνουν το πάθος, ο φανατισμός: Μάχονται “δρόμο με δρόμο”».

Σ’ ένα μήνα, σύμφωνα με επίσημες στατιστικές, υπήρξαν 62 νεκροί στις μάχες στους δρόμους, ανάμεσα στους οποίους 29 κομμουνιστές, 14 ναζί και 8 σοσιαλιστές.(6)

Τα νούμερα αυτά είναι πολύ κατώτερα από την πραγματικότητα. Αρκεί να διαβάσει κανείς τις σελίδες του Ριχάρδου Κρεμπς, με το ψευδώνυμο Ζαν Βαλτέν, αφιερωμένες στις μάχες του δρόμου στο Αμβούργο, για να καταλάβει την ακραία βιαιότητα των συγκρούσεων.(7)

Καθώς γινόταν αντιληπτό κάθε μέρα ότι το ΚΚΓ έχανε, αποφάσισε να προετοιμαστεί για παράνομη δράση μεγάλης διάρκειας. Είναι αυτήν τη στιγμή που πολλά μέλη ή οπαδοί του Κόμματος, δοκιμασμένοι και ταυτόχρονα ελάχιστα γνωστοί, δέχτηκαν την υπόδειξη να υποκριθούν ότι προσχωρούν στο ναζιστικό κόμμα και να προωθήσουν δουλειά υπονομευτική και απόσπασης πληροφοριών.

Με την άνοδο των ναζί στην εξουσία, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα με τη συμπεριφορά του επιβεβαίωνε την ανάλυση του Κόμματος, προτιμώντας τη συνεννόηση από τη σύγκρουση. Ετσι οι σοσιαλδημοκράτες αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στη γενική αντιχιτλερική απεργία την επομένη του χτυπήματος στο Ράιχσταγκ. Επρόκειτο για απόφαση θεμελιώδη, γιατί στο προλεταριάτο πίστευαν ότι η γενική απεργία μπορούσε να αντιμετωπίσει αποφασιστικά το δυναμικό χτύπημα των ναζί, όπως είχε αντιμετωπίσει το πραξικόπημα του Καπ το Μάρτη του 1920.

Από το Ημερολόγιο του Γκέμπελς φαίνεται ότι οι ναζί φοβούνταν αυτήν τη γενική απεργία περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο. Η πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου του Χίτλερ ασχολήθηκε αποκλειστικά με την πιθανότητα αυτή. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας στάθηκε ανίκανο να εμποδίσει τους βουλευτές της Δεξιάς να παραχωρήσουν στον Χίτλερ το πλεονέκτημα του άρθρου 48.

Οι βουλευτές του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και του Κομμουνιστικού Κόμματος είχαν την πλειοψηφία, αλλά οι βουλευτές του Κομμουνιστικού Κόμματος ήταν ήδη καταδιωκόμενοι, είχαν συλληφθεί, βασανιστεί σύμφωνα με τους καταλόγους της Αστυνομίας που είχαν ετοιμάσει οι σοσιαλδημοκράτες νομάρχες, ενώ οι βουλευτές του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος συνέχιζαν τις κοινοβουλευτικές συζητήσεις. Για ν’ αποφύγει την κριτική των ναζί ότι είναι «κόμμα από το εξωτερικό», το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας αποχώρησε από τη Σοσιαλιστική Διεθνή και, μάλιστα, το Μάη του 1933 ενέκρινε το πρόγραμμα της εξωτερικής πολιτικής των ναζί !...(8)

Αν και πολλοί σοσιαλδημοκράτες ηγέτες οδηγήθηκαν στα στρατόπεδα ή στην εξορία, πολλοί άλλοι συνεργάστηκαν με τους ναζί ή παρέμειναν στις κρατικές θέσεις τους χωρίς να ενοχληθούν καθόλου.

Για παράδειγμα, ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός Σέβερινγκ αποχώρησε από την πολιτική, αλλά παρέμεινε στη Γερμανία, δεχόμενος τη σύνταξη που του κατέβαλε το νέο καθεστώς. Ιδια ήταν η περίπτωση του σοσιαλδημοκράτη ηγέτη Νόσκε που είχε διευθύνει τη συντριβή των Σπαρτακιστών και τη σφαγή της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ.

Η ηγεσία των Σοσιαλδημοκρατών του Βίρτεμπεργκ αποφάσισε την αυτοδιάλυση του κόμματος και κάλεσε τις κοινότητες που διοικούνταν από το ΣΚΓ να «υποστηρίξουν τη Νέα Τάξη και την Εθνική Επανάσταση».

Οταν το τμήμα της εργατικής Σοσιαλιστικής Νεολαίας του Βερολίνου οργάνωσε παράνομη δράση κι έκρυψε τα χρήματα της οργάνωσης από τους ναζί, ο ηγέτης της απαίτησε να σταματήσουν «αυτές τις παράνομες εξυπνάδες».

Στην περιφέρεια του Βερολίνου-Βρανδεμβούργου τα ένοπλα τμήματα (Σιδηρούν Μέτωπο) της υπηρεσίας τάξης του ΣΚΓ, που αριθμούσαν 160.000 μέλη, δέχτηκαν την παρακάτω εγκύκλιο:

«Μας μένουν τρεις δυνατότητες:

- Η χρησιμοποίηση των βίαιων μεθόδων των κομμουνιστών. Αλλά είναι καθαρό στον κάθε σύντροφό μας ότι οι μέθοδοι αυτές είναι εγκληματικές και πρέπει να εγκαταλειφθούν.

- Η αποχή.

- Η επιδίωξη μιας συνεργασίας στο πλαίσιο της καθημερινής ζωής.

Χρόνια τώρα κρατάμε στην καρδιά μας την πίστη στη Γερμανία. Να γιατί διεκδικούμε τη θέση μας στη νέα ζωή του γερμανικού κράτους και θα εργαστούμε για εκείνο που η Γερμανία περιμένει από εμάς, δηλαδή το καθήκον μας.

Η διευθύνουσα επιτροπή διαπραγματεύεται με τις αρμόδιες υπηρεσίες σχετικά με τη δραστηριότητα της Ενωσής μας. Τα παρακάτω σημεία είναι θεμελιώδη: Καλλιέργεια της φιλίας. Βοήθεια στους παλαιούς πολεμιστές. Μόρφωση της νεολαίας. Στρατιωτική προετοιμασία. Προσφορά εθελοντικής εργασίας».

Ολες οι μαρτυρίες βεβαιώνουν από τη μια την κομμουνιστική αντίσταση και από την άλλη τη σύγχυση των σοσιαλδημοκρατών μέσα από άρθρα στον Τύπο, όπως: «Η συμπεριφορά των κομμουνιστών μπροστά στους αιμοσταγείς δικαστές τους είναι άψογη και παραδειγματική, που δίνει την εντύπωση ότι αυτοί μόνον είχαν δεχτεί την εντολή να διατηρήσουν την Αντίσταση»(9). Ή οι αναφορές των μυστικών υπηρεσιών: «Διαπιστώνουμε πάνω απ’ όλα ότι κανένας ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος δεν υποτάχθηκε μπροστά στην Εθνική Επανάσταση(10). Oλοι τους είναι στη φυλακή ή διαφεύγουν ή κρύβονται. Είναι κυρίως οι κομμουνιστές που γεμίζουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης […] Κάποιοι έχουν φύγει στο εξωτερικό […] Η δυσκολία στην οποία βρίσκονται τα στελέχη που παρέμειναν στις θέσεις τους, να κρύβονται και να δρουν παράνομα, περιορίζει τη δράση τους πάρα πολύ και είναι αμφίβολο αν η δράση τους αυτή θα μπορέσει να παραταθεί για πολύ απέναντι στις έρευνες μιας αστυνομίας η οποία έχει αναπτυχθεί πολύ […] Εάν οι κομμουνιστές, οι οποίοι το επαναλαμβάνουμε έδειξαν ένα θάρρος αδιαμφισβήτητο, υψηλού βαθμού ως τον τελευταίο Μάρτη, είναι ακόμα εδώ, εύκολα μπορεί να φανταστεί κανένας μέχρι πού έφτασαν οι σοσιαλιστές […] Δεν είχαν παρά να υποταχθούν ή να φύγουν όπως οι Μπράουν, Γκρεζίνσκι, Μπρειτσχέιντ, Ντίτμαν, Κίσπρεϊν, Νόσκε, Μπέργκεμαν, εκτός και αν πρόσφεραν στο νέο καθεστώς μια λίγο ή πολύ κρυφή προσχώρηση όπως οι Λέιπαρτ, Γκράσμαν, Ταρνόβ, Βελς, Στάμπφερ, Χίλφερντιγκ»(11).

Η συνδικαλιστική ηγεσία των σοσιαλδημοκρατών υπέκυψε πολύ γρήγορα στους ναζί: Ο πρόεδρός της έγραψε στον Χίτλερ για να τον ενημερώσει ότι η Γενική Συνομοσπονδία Γερμανικών Συνδικάτων (ADGB) είχε διακόψει τις σχέσεις της με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας. Στις 20 του Μάρτη η ADGB δημοσιεύει ένα καταθλιπτικό μανιφέστο:

«Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι η έκφραση μιας αδιαμφισβήτητης κοινωνικής ανάγκης, ένα απαραίτητο τμήμα της ίδιας της κοινωνικής τάξης […] Σα συνέχεια της φυσικής τάξης πραγμάτων, όλο και περισσότερο (σ.μ.: οι συνδικαλιστικές οργανώσεις) εισέρχονται στο κράτος. Ο κοινωνικός σκοπός των συνδικάτων πρέπει να εκπληρωθεί, όποια και αν είναι η φύση του κρατικού καθεστώτος […] Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν ισχυρίζονται ότι επιθυμούν να επηρεάσουν την πολιτική του κράτους. Το καθήκον τους με αυτήν την έννοια δεν μπορεί παρά να είναι να θέσουν στη διάθεση της κυβέρνησης και της Βουλής τις γνώσεις και τις εμπειρίες που έχουν στον τομέα αυτό».

Στις 22 Απρίλη του 1933 η ADGB ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από τη Διεθνή Συνδικαλιστική Ενωση. Η ADGB προσπάθησε να ενωθεί με τις οργανώσεις των επιχειρήσεων του ναζιστικού κόμματος (ΝSΒΟ), ώστε ν’ αποτελέσουν ένα μοναδικό συνδικάτο, και συμμετείχε στην Πρωτομαγιά των ναζί. Αλλά αυτές οι συνθηκολογήσεις δεν την έσωσαν από τις απαγορεύσεις.

Το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα παρέμεινε μειοψηφία στις εκλογές του Μάρτη του 1933, αλλά στη Βουλή επωφελήθηκε της υποστήριξης που του πρόσφεραν κόμματα της Δεξιάς, ώστε να παραχωρηθούν στον Χίτλερ πλήρεις εξουσίες που προβλέπονταν από το άρθρο 48. Ετσι η καταστολή διευρύνεται προοδευτικά στους συνδικαλιστές -τα S.A. κατέλαβαν στις 2 Μάη του 1933 το κτήριο των συνδικάτων και οι συλλήψεις άρχισαν από την επομένη- στους Σοσιαλδημοκράτες -το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα διαλύθηκε με νόμο στις 22 Ιούνη του 1933- καθώς και στους Χριστιανούς που αντιτίθονταν στην πολεμοκαπηλία και το ρατσισμό των ναζί.

Στις 23 του Μάη του 1933 άρχισαν τα δικαστήρια. Δύο κομμουνιστές ήταν οι πρώτοι που καταδικάστηκαν σε θάνατο από το νέο καθεστώς.

Τον Ιούλη του 1933 δεκάδες χιλιάδες πέρασαν από τις φυλακές και ήδη υπολογίζονταν σε 27.000 οι πολιτικοί κρατούμενοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το Νοέμβρη οι συλληφθέντες κομμουνιστές έφτασαν τους 60.000 και οι δολοφονημένοι κομμουνιστές τους 2.000.

Η ναζιστική καταστολή άφηνε στους οπαδούς του Κομμουνιστικού Κόμματος, οι οποίοι δεν μπόρεσαν ή δε θέλησαν να εγκαταλείψουν τη Γερμανία, τρεις επιλογές. Ορισμένοι, αποθαρρυμένοι από την τρομερή ήττα του κομμουνιστικού κινήματος, απομονωμένοι και φοβισμένοι από την κρατική τρομοκρατία, εγκατέλειψαν τον αγώνα. Μεταξύ αυτών ήταν και μια χούφτα ηγετών, γιατί δεν μπόρεσαν όλοι να παρακολουθήσουν τη ραγδαία εξέλιξη των γεγονότων.

Για παράδειγμα, τον Απρίλη του 1933 η εφημερίδα «Arbeiter Zeitung», όργανο του ΚΚΓ στο Σαρ, την περιοχή αυτή που κατεχόταν από τη Γαλλία από το 1919 ως το 1935, δημοσίευε την παρακάτω αγγελία: «Ο τομέας του ΚΚΓ του Μπαντ-Παλατινάτου μας ζήτησε να δημοσιεύσουμε την παρακάτω διαγραφή: Ο βουλευτής στο Ράιχσταγκ Μπενεντομ-Κούσελ, εγκατεστημένος από μερικές εβδομάδες στο Σαρ και έχοντας δεχτεί από τον τομέα του τη διαταγή να επιστρέψει στη Γερμανία, αδιαφόρησε στην πρόσκληση αυτή και διαγράφηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας για δειλία μπροστά στον ταξικό εχθρό».

Ενας μικρός αριθμός μελών του ΚΚΓ συνεργάστηκε με το ναζιστικό καθεστώς, απλοί οπαδοί της βάσης και συχνά μέλη που πρόσφατα είχαν γίνει δεκτά στο κόμμα.(12)

Αλλά δεκάδες χιλιάδες κομμουνιστών υιοθέτησαν στάση αντίστασης. Συχνά η στάση αυτή ήταν μακριά από την οργανωμένη, παράνομη και αποτελεσματική δράση.

Οι δομές του κόμματος είχαν κομματιαστεί, τα στελέχη ήταν στις φυλακές ή εξόριστοι, οι οπαδοί παρακολουθούνταν. Αλλά γρήγορα παράνομες οργανώσεις του κόμματος ανασυγκροτήθηκαν, για να διαλυθούν και πάλι να ανασυγκροτηθούν.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

* Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο του Βέλγου συγγραφέα Τ. Ντεμπρέντ «Κομμουνιστική Αντίσταση στη Γερμανία 1933-1945» που μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Τριαντάφυλλο Γεροζήση.

1. Σ.μ.: Sturmabteilung (S.A.) είναι τα Τάγματα Εφόδου, παραστρατιωτική ομάδα του Ναζιστικού Κόμματος, που ιδρύθηκαν το 1920.

2. Nicos Poulantzas: «Fascisme et dictature: La troisième internationale face au fascisme», Editions Maspero, collection «Les textes à l' appui», Paris, 1970, pp. 201-203. Αυτή η έγνοια, να διατηρηθεί το νόμιμο εκλογικό έδαφος, συμφωνούσε με τη «νόμιμη» γραμμή της Κομιντέρν των χρόνων 1930 και δεν έγινε αντικείμενο επανεκτίμησης. Στη ΧΙΙΙ Ολομέλεια της Κομιντέρν το Νοέμβρη-Δεκέμβρη του 1933 ακόμα ο Μανουΐλσκι απαντούσε στους ξένους κομμουνιστές που έκαναν κριτική στο ΚΚ Γερμανίας για τη μικρή του αντίσταση ότι: «Εάν το ΚΚ Γερμανίας είχε αρχίσει ένοπλο αγώνα κατά του Χίτλερ θα είχε πέσει στην προβοκάτσια» (...)

3. Αυτές οι αντιθέσεις ξέσπασαν για τα καλά. Τα S.A., που μιλούσαν για «δεύτερη αντικαπιταλιστική επανάσταση», θα εκκαθαριστούν από το καλοκαίρι του 1933 και καθώς οι εκκαθαρίσεις αυτές δεν αρκούσαν, ο Χίτλερ διέταξε τη «Νύχτα των μεγάλων μαχαιριών», όπου οι Ες-Ες κατάσφαξαν εκατοντάδες μέλη των S.A., αρχίζοντας από τους αρχηγούς τους Ρεμ, Γκρέγκορ Στράσερ, Ερνστ και άλλους.

4. Σε ένα άρθρο του το Σεπτέμβρη του 1924 με τίτλο «Σχετικά με τη διεθνή κατάσταση», ο Στάλιν ορίζει τη σοσιαλδημοκρατία ως τη «μετριοπαθή πτέρυγα του φασισμού», όπου λανσάρει τη διάσημη διατύπωση: «Η σοσιαλδημοκρατία είναι ο δίδυμος αδελφός του φασισμού». Η ανάλυση αυτή παρουσιάζεται γενικά ως ένα από τα μαργαριτάρια του σταλινισμού, ενώ έχει γίνει λίγο πριν το θάνατο του Λένιν. Από τις 9 Γενάρη του 1924, σύμφωνα με πρόταση του Προεδρείου της Κομιντέρν, «οι ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας δεν είναι παρά ένα κομμάτι του φασισμού που καλύπτεται πίσω από τη μάσκα του σοσιαλισμού» (Τα μαθήματα των γεγονότων της Γερμανίας). Κάτι που θα αναπτύξει ο Ζινόβιεφ στην αναφορά του στο 5ο Συνέδριο με τίτλο «Σοσιαλδημοκρατία, μια πτέρυγα του φασισμού».

5. Cf. Pierre Broué: «Histoire de l' lnternationale Communiste 1919-1943», Librairie Arthèmes Fayard, Paris 1997, pp. 530-531. Οι Τέλμαν και Νόιμαν στο θέμα αυτό ήρθαν στα χέρια σε συνεδρίαση της ολομέλειας του Πολιτικού Γραφείου. Ο αποκλεισμός της ομάδας Νόυμαν στα τέλη του 1932 δεν τερμάτισε τους δισταγμούς.

6. Cf.Gilbert Badia: «Histoire de I' AlIemagne contemporaine- Tome sécond: 1933-1962», éditions sociales, Paris 1962, ρ.14. Τα έργα του Badia είναι τα μόνα που παραχωρούν μια αξιοπρεπή θέση στην κομμουνιστική αντίσταση.

7. Jan Valtin: «Sans patrie ni frontières», éditions Actes Sud, collection Babel, Arles 1997, pp. 478 et suivantes. Τo βιβλίο αυτό πρέπει να διαβαστεί με επιφύλαξη. Ο συγγραφέας του πραγματικά ανήκε στον παράνομο μηχανισμό της Κομιντέρν, με τον οποίο ήρθε σε σύγκρουση όταν δέχτηκε τη διαταγή να επιστρέψει στο Αμβούργο για ν’ αναδιοργανώσει το δίκτυο της Διεθνούς των ναυτικών και των λιμενεργατών. Πιάστηκε, βασανίστηκε, κατέδωσε αυτούς που τον φιλοξενούσαν κι έγινε πράκτορας της Γκεστάπο - χωρίς διαταγή της Κομιντέρν, όπως ισχυρίζεται για να δικαιολογηθεί. Καθώς αποφασίστηκε η εκτέλεσή του από την NKVD και από την υπηρεσία ασφαλείας της Κομιντέρν «S-Apparat», ο Κρεμπς κατέφυγε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1937. Εχει εκδοθεί μια βιογραφία του Ριχάρδου Κρεμπς: Ernst Von Waldenfels: Der Spion, der aus Deutschland kam: Das geheime Leben» des Seemanns Richard Krebs, Aufbau Verlag, Berlin 2002.

8. Σ’ αυτήν τη ψηφοφορία τo κοινοβουλευτικό κομμάτι του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος είχε περιοριστεί σε 60 βουλευτές επί 129, 18 βουλευτές ήταν στη φυλακή, άλλοι ήταν στην εξορία στο εξωτερικό ή είχαν θεληματικά αποσυρθεί από την πολιτική και συνταξιοδοτηθεί.

9. Cité par Gilbert Badia, Histoire de I' AlIemagne contemporaine, op.cit. p.59.

10. Μόνο ένας από τους 422 ηγέτες του ΚΚ Γερμανίας θα λιγοψυχήσει. Ο Ερνεστ Τόργκλερ ήταν συγκατηγορούμενος του Ντιμιτρόφ στην περίφημη δίκη της Λειψίας. Υπέφερε από βαθιά κατάθλιψη στη διάρκεια της δίκης και είχε υιοθετήσει ατομική γραμμή άμυνας, αρνούμενος και θεωρώντας «αυτοκτονική» την υπόδειξη του Κόμματος να κατηγορηθούν οι ναζί για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ. Διαγράφηκε από το ΚΚ Γερμανίας το 1935, αποφυλακίστηκε το 1936, έγινε εμπορικός αντιπρόσωπος ως την έναρξη του πολέμου, στη διάρκεια του οποίου δέχτηκε μια θέση σε κάποιο υπουργείο. Τέλειωσε τη ζωή του στη Δυτική Γερμανία... ως μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Cf Gilbert Badia: «Feu au Reichstag - L' acte de naissance du régime nazi», Editions Sociales, collection Problèmes, Paris, 1983, pp. 245-248.

11. Αναφορά της υπηρεσίας πληροφοριών της 18 Μάη του 1933 (J.C.5.A. 4509) που ξέθαψε η ιστορικός Annie Lacroix-Riz.

12. Το 1932 το ΚΚ Γερμανίας έβγαινε από μια περίοδο εκκαθαρίσεων. Το 4-5% των μελών του ήταν στο Κόμμα από την ίδρυσή του -δώδεκα χρόνια πριν- και πάνω από 40% λιγότερο από ένα χρόνο.

(Από την "Κομμουνιστική  Επιθεώρηση",  2013 Τεύχος 4)