Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2023

 

ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ COVID-19
Τελευταία ενημέρωση: 1 Ιανουαρίου 2023, 22:49 GMT

Κρούσματα κορωνοϊού:

665.020.868

Θάνατοι:

6.697.458

Ανακτήθηκε:

636.937.831
Daily New CasesCases per DayData as of 0:00 GMT+0Jan 22, …Mar 12, 2020May 01, 2020Jun 20, 2020Aug 09, 2020Sep 28, 2020Nov 17, 2020Jan 06, 2021Feb 25, 2021Apr 16, 2021Jun 05, 2021Jul 25, 2021Sep 13, 2021Nov 02, 2021Dec 22, 2021Feb 10, 2022Apr 01, 2022May 21, 2022Jul 10, 2022Aug 29, 2022Oct 18, 2022Dec 07, 202201M2M3M4M5M7-day moving average
Daily DeathsDeaths per DayData as of 0:00 GMT+0Jan 22, 2…Mar 12, 2020May 01, 2020Jun 20, 2020Aug 09, 2020Sep 28, 2020Nov 17, 2020Jan 06, 2021Feb 25, 2021Apr 16, 2021Jun 05, 2021Jul 25, 2021Sep 13, 2021Nov 02, 2021Dec 22, 2021Feb 10, 2022Apr 01, 2022May 21, 2022Jul 10, 2022Aug 29, 2022Oct 18, 2022Dec 07, 202205k10k15k20k7-day moving average
Τα παραπάνω γραφήματα ενημερώνονται μετά το τέλος της ημέρας σε GMT+0. Δείτε περισσότερα γραφήματα

 


Αναφερόμενα κρούσματα και θάνατοι ανά χώρα ή επικράτεια

Ο κορωνοϊός COVID-19 επηρεάζει 229 χώρες και εδάφη . Η ημέρα επαναφέρεται μετά τα μεσάνυχτα GMT+0 . Ο κατάλογος των χωρών και η περιφερειακή τους ταξινόμηση βασίζεται στο Γεωσύστημα των Ηνωμένων Εθνών . Οι πηγές παρέχονται στην ενότητα "Τελευταίες ειδήσεις ." Μάθετε περισσότερα σχετικά με τα δεδομένα COVID-19 του Worldometer

Επισημαίνεται με πράσινο χρώμα
= όλα τα περιστατικά έχουν αναρρώσει από τη μόλυνση
Τονίζεται με γκρι χρώμα
= όλες οι περιπτώσεις είχαν έκβαση (δεν υπάρχουν ενεργές περιπτώσεις)





Εβδομαδιαίες νέες περιπτώσεις:

3.133.637
-699.584 (-18%)
(έναντι προηγούμενης εβδομάδας) Προβολή ανά χώρα

Εβδομαδιαίοι νέοι θάνατοι:

10.064
-2.689 (-21%)

Εβδομαδιαία ανάκτηση:

2.631.346
+125.239 (+5%)

Εβδομαδιαίες Τάσεις

 Νιάλα. Η χιονισμένη κορυφογραμμή των Αγράφων όπου έκαναν ειρήνη οι Έλληνες στον εμφύλιο

Πώς αντάρτες και στρατιώτες μοιράστηκαν τα ίδια αντίσκηνα

(Κείμενα και φωτογραφίες από ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ και ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟ)

Τον Απρίλιο του 1947 μια ομάδα ανταρτών του “Δημοκρατικού Στρατού” στην προσπάθειά τους να διαφύγουν, συνάντησαν στην Νιάλα Αγράφων τους στρατιώτες του εθνικού στρατού. Εν μέσω φοβερής χιονοθύελλας οι στρατιώτες που ήταν μέσα στα αντίσκηνα δέχτηκαν τους αντιπάλους τους και τους πρόσφεραν φιλοξενία.  

Έτσι αντάρτες και στρατιώτες συμφιλιώθηκαν στη βουνοκορφή  ώστε να αντιμετωπίσουν από κοινού τη σφοδρή χιονοθύελλα σε υψόμετρο 2.000 μ.


Η “συμφιλίωση της Νιάλας” αποτελεί το μοναδικό περιστατικό ανακωχής μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, που όμως σημαδεύτηκε από πολλούς θανάτους λόγω της κακοκαιρίας. 

 Στις 5 Απριλίου 1947 τέθηκε σε εφαρμογή η “Επιχείρηση Αετός”, με την οποία επιδιωκόταν η εξόντωση των ανταρτών στην περιοχή της νότιας Πίνδου “Επιχείρηση Αετός” για την εκδίωξη των ανταρτών από τη νότια Πίνδο.

 Στις αρχές του 1947 ο εμφύλιος πόλεμος ήταν σε πλήρη εξέλιξη και ο κυβερνητικός στρατός προσπαθούσε με οργανωμένες επιχειρήσεις να εγκλωβίσει τις δυνάμεις των ανταρτών. Έτσι, στις 7 Φεβρουαρίου η κυβέρνηση του εξωκοινοβουλευτικού πρωθυπουργού Δημητρίου Μάξιμου ενέκρινε το “Σχέδιο Τέρμινους” του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), που αποτελούσε την πρώτη συστηματική εκκαθαριστική επιχείρηση. Βασικό στόχος του σχεδίου ήταν ο εγκλωβισμός των μονάδων του ΔΣΕ και η εξουδετέρωση ή η εκδίωξή τους έξω από τα σύνορα της χώρας. Στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου στις 5 Απριλίου 1947, τέθηκε σε εφαρμογή η “Επιχείρηση Αετός“, με την οποία επιδιωκόταν η εξόντωση των ανταρτών στην περιοχή της νότιας Πίνδου. Χαρακτηριστικά η ιστορία του στρατού αναφέρει:

 “Η ζώνη αυτή προεκρίθη δι’ επιχειρήσεις λόγω της στρατιωτικής  αξίας του υψιπέδου της Νευροπόλεως, η κατοχή του οποίου επέτρεπεν εις του Κ/Σ εκ μιας κεντρικής και δυσπροπελάστου περιοχής την ενέργειαν επιδρομών προς Θεσσαλίαν, Δυτικήν Στερεάν και την Ήπειρον.”

Στις 5 του Απρίλη του 1947 ο κυβερνητικός στρατός εξορμά με 7 Μεραρχίες με σύνολο 40 τάγματα πεζικού, 36 λόχους ΛΟΚ, 20 τάγματα χωροφυλακής, 43 τάγματα εθνοφρουράς,γενικό σύνολο 80.000, με 60 αεροπλάνα και 40 πυροβόλα. 

Απέναντι, το Αρχηγείο Ρούμελης του Δημοκρατικού Στρατού έχει να αντιπαραθέσει όλους κι όλους 1.000 αντάρτες...


               Ο αυχένας της Νιάλας στα Άγραφα. 
Το δύσβατο και χιονισμένο μονοπάτι οδήγησε το 1947 σε μια απρόβλεπτη συνάντηση τους αντάρτες με τους στρατιώτες που τους καταδίωκαν.Αεροφωτογραφία: Μάκη Θεοδώρου.

Από Καρδίτσα, Καρπενήσι και Αρτα τρεις καλά εξοπλισμένες ταξιαρχίες του κυβερνητικού στρατού ξεκινούν τις επιχειρήσεις στα Αγραφα.

Στην περιοχή δρούσε το τάγμα του Σοφιανού και μικρές ομάδες ανταρτών. Οι πρώτες σκληρές μάχες δόθηκαν στα ριζά των Αγράφων και την περιοχή της Νεβροπόλεως, όπου σήμερα είναι η λίμνη Πλαστήρα. Κάτω από την πίεση ισχυρών κυβερνητικών δυνάμεων το τάγμα του Σοφιανού, με 350 – 400 μαχητές, ακολουθούμενο από εκατοντάδες καταδιωκόμενους πολίτες αναγκάστηκε να αποτραβηχτεί στα Πετρίλια και κατόπιν στα Μεγάλα Βραγγιανά. Η κατάσταση ήταν κρίσιμη. 

Μόνη διέξοδος το πέρασμα από τον ορεινό αυχένα της Νιάλας.

Στα Βραγιανά Ευρυτανίας οι τρεις ταξιαρχίες έσφιξαν σαν τανάλια το τάγματος του ΔΣΕ. Εκεί βρισκόταν επίσης ένα κινητό νοσοκομείο με βαριά τραυματίες, καθώς και οικογένειες ανταρτών, που κυνηγημένες από τη Χωροφυλακή είχαν εγκαταλείψει τα χωριά τους, αναζητώντας καταφύγιο στις πλησιέστερες μονάδες του Δημοκρατικού Στρατού.

Ο Σοφιανός όταν κατάλαβε ότι θα περικυκλωθεί αποφάσισε να εγκαταλείψει τα Βραγγιανά, όπου βρισκόταν, και να κατευθυνθεί προς τον αυχένα της Νιάλας των Αγράφων και στη συνέχεια μέσω των χωριών Σάικα και Καροπλέσι να βγει στην περιοχή Βουλγάρα, όπου βρισκόταν το Αρχηγείο Αγράφων και το Αρχηγείο Θεσσαλίας του ΔΣΕ.

 Η ανάβαση στη Νιάλα 

Η πορεία της φάλαγγας ξεκίνησε το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής 11 Απριλίου, μέσα σε έντονη βροχή και κρύο. Μπροστά μπήκε ο 1ος και 2ος λόχος, στην μέση ακολουθούσαν πολιτικά στελέχη, άμαχοι και τραυματίες, ενώ στην οπισθοφυλακή τοποθετήθηκε ο 3ος λόχος υπό τον λοχαγό Γιάννη Παπαϊωάννου (Ερμής)

Όπως προκύπτει από μαρτυρίες και αναφορές, η ομάδα με τους άμαχους και τα πολιτικά στελέχη ξεστράτισε. Πιθανόν παρέσυραν σε λάθος πορεία και τον τρίτο λόχο που ακολουθούσε. Έτσι αποκόπηκαν από την πορεία του τάγματος και ακολούθησαν ένα μονοπάτι που τους οδήγησε σε αφάνταστη δοκιμασία και αφανισμό. Το μονοπάτι προς τη Νιάλα ήταν εξαιρετικά δύσβατο και επικίνδυνο. Όσο προχωρούσαν η έντονη βροχή μετατράπηκε σε χιονοθύελλα. Η πορεία προς την κορυφή εξελίχθηκε σε εφιαλτική εμπειρία, καθώς το μονοπάτι ήταν σαθρό και κατέρρεε. Έτσι πολλοί οδοιπόροι έπεφταν και τσακίζονταν στις χαράδρες. Η μαρτυρία του Μενέλαου Μούστου (Δάφνης) από το Λαμπερό Καρδίτσας είναι συγκλονιστική.

“Το χιόνι πέφτει πυκνό. Ο αυχένας αρχίζει να κοντοζυγώνει μα είναι ακόμη μακριά. Θέλει δρόμο, ανήφορο πολύ. Κι εμείς, δεν μπορούμε άλλο, αποκάναμε. […] Δεν αντέχω άλλο πια. Μούδιασε το σώμα μου και με μυρμηγκίζει. Βαδίζουμε νηστικοί και ξυπόλητοι, χωρίς στάση, χωρίς ανάσα, κάτω από τη βροχή και το χιόνι […] Η φάλαγγα προχωρεί, αλλά όλο και κλονίζονται πιο πολλοί. Το βήμα γίνεται αργό. Τα πόδια ασήκωτα από την κούραση. Εκατό οκάδες το ένα. Η φάλαγγα κόβεται […] Πλησιάζουμε στον αυχένα της Νιάλας. […] Μια απεγνωσμένη κραυγή και ύστερα το κατρακύλισμα στο γκρεμό. Κάποιος γλίστρησε και χάθηκε. Κόπηκαν τα ήπατα. Τρέμουν τα πόδια”.   Το κεντρικό μονοπάτι στον αυχένα της Νιάλας. Οι δύο ομάδες που βρέθηκαν εκτός πορείας μέσα στην χιονοθύελλα αντίκρισαν το θάνατο από την κατολισθήσεις, την παγωνιά και την εξάντληση. Αεροφωτογραφία Μάκης Θεοδώρου. Δεξιά πορεία του ΔΣΕ (αρχείο ΚΚΕ) Στο βιβλίο του Μενέλαου Μούστου (Δάφνη) «Αφηγήσεις για το Δημοκρατικό Στρατό», ο συγγραφέας περιγράφει το πέρασμα της Νιάλας, στο οποίο συμμετείχε και ο ίδιος ως μαχητής: Μια τρομερή χιονοθύελλα σηκώνεται άξαφνα από παντού. Ένα άσπρο σύννεφο τα κάλυψε όλα. Τίποτα δε φαίνεται. Μουγκρίζει μανιασμένα ο αέρας και παρασέρνει ό,τι βρει στο δρόμο του. Θέλει να μας ξεριζώσει, λες, από τη γη. […] Ταλαντεύεται πάλι η φάλαγγα. […] Ένας έπεσε ξερός. Ο διπλανός κάνει μια υπεράνθρωπη προσπάθεια να τον σηκώσει και μένει και κείνος κόκκαλο. “Θα πεθάνουμε”, σκέφτηκα, “από το κρύο”. Τρεις πολίτες σβήνουν από το κρύο. Όσο προχωρούμε, τόσο πιο μανιασμένος φυσάει ο αγέρας. Θα μας παρασύρει. Θα μας κατρακυλήσει στον γκρεμό. Προχωράμε. Μα να, άλλοι δύο πέφτουν. Τους τρίβουμε με χιόνι, τους κουνάμε, τίποτα. Πέθαναν. Κάναμε μερικά βήματα και πέφτει κι άλλος. Τι είναι τούτο; Στα καλά- καλά,  ο άνθρωπος ενώ βαδίζει να ξεραίνεται. Ο Λάμπρος Οικονόμου, ο οπλοπολυβολητής, πάγωσε και μας έφραξε τον δρόμο. Πάλι σταματάει η φάλαγγα. Τραβάμε να του πάρουμε το οπλοπολυβόλο μα δεν ξεκολλάει από το ώμο του. Πάγωσε κι έγινε σάρκα και σίδερο ένα πράγμα. Φρίκη”. 

Η πορεία του τάγματος Σοφιανού έως τη Νιάλα και στη συνέχεια η πορεία των αιχμαλώτων

 Εκείνο το παγωμένο βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου οι αποκαμωμένοι μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού μαζί με τους πολίτες που τους ακολουθούσαν, συνάντησαν ένα τμήμα του εθνικού στρατού που τους καταδίωκε. Η χιονοθύελλα είχε αποδυναμώσει και τους άντρες του κυβερνητικού σταρτού. Πολλοί από αυτούς είχαν πεθάνει μέσα στις σκηνές τους. Τα επόμενα λεπτά στην κορυφογραμμή της Νιάλας γράφτηκε μια ασυνήθιστη ιστορία μεγαλείου και ανθρωπιάς ανάμεσα σε διώκτες και καταδιωκόμενους. Οι στρατιώτες άνοιξαν τις σκηνές τους και μπροστά στην απειλή του θανάτου, ενώθηκαν όλοι μαζί. Έγιναν μια αγκαλιά. 

Το λιτό μνημείο: «Στη θέση αυτή έπεσαν χτυπημένοι από φοβερή χιονοθύελλα αντάρτες του ΔΣΕ – στρατιώτες του κυβερν. Στρατού και άμαχοι πολίτες, στις 12.4.1947». Στη μικρή μαρμάρινη πλάκα δεξιά: «Διαβάτη που περνάς άφησε εδώ ένα λουλούδι για όλους τους αδικημένους του εμφύλιου». Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης


“Ταχματάρχα, δεν σκοπεύετε καλά” 

Την επόμενη ημέρα, πρωί της Κυριακής του Πάσχα, 13 Απριλίου, κι ενώ οι καιρικές συνθήκες είχαν βελτιωθεί οριακά, ο υποδιοικητής του 617 ΤΠ ταγματάρχης Δημοσθένης Αλευράς έφτασε από το χωριό Άγραφα στη Νιάλα “προς συγκρότησιν του λόχου μετά πολιτών και στρατιωτών“. Εκεί διαπίστωσε πως στα αντίσκηνα του στρατιωτικού φυλακίου είχαν βρει καταφύγιο και οι αντάρτες του ΔΣΕ, μαζί με πολιτικά στελέχη του ΚΚΕ και πολίτες. Αμέσως ζήτησε από τον ασυρματιστή του λόχου να μεταδώσει το ακόλουθο σήμα προς τον διοικητή της 72ης Ταξιαρχίας: “Από δριμύτατον ψύχος, συμμορίται Σοφιανού επάγωσαν άπαντες είς κορυφήν Νιάλας. Υπολείμματα περί τους εκατό συμμορίτας, κρατούνται αιχμάλωτοι εις τα αντίσκηνά μας. Αποστείλατε άνδρες προς παραλαβήν. Ταγματάρχης Αλευράς”. Την ίδια ώρα ο Παπαϊωάννου (Ερμής) αναζητούσε τους διμοιρίτες του λόχου του για να συνεχίσει την πορεία προς τη Σάικα. Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, ο ίδιος διηγήθηκε πως τον πυροβόλησε ο ταγματάρχης του εθνικού στρατού και εκείνος ανταπέδωσε και τον σκότωσε: 

“Όταν εγώ εκείνη τη στιγμή περνούσα κατά σύμπτωση από κοντά τους (τους άνδρες του κυβερνητικού στρατού), ένα χέρι έφραξε το στήθος μου και ταυτόχρονα μου λέει κάποιος: “Πού πας εσύ;” […]”Και ποιος είσαι εσύ;”, του απαντάω. “Ο ταγματάρχης”, λέει με βροντερή και αυστηρή φωνή. Έκανα ένα σάλτο παραμερίζοντας το χέρι του και προχώρησα το δρόμο μου, χωρίς να του πω τίποτα.. “Στάσου, στάσου!”, άρχισε να φωνάζει θυμωμένα. Εγώ πήγαινα χωρίς να του δώσω  σημασία. Όμως αγρίεψε, φώναζε δυνατά και απειλούσε: “Θα πυροβολήσω, σταμάτα!”. Θα είχα απομακρυνθεί, όταν γύρισα κατά μέτωπο προς αυτούς για να δω τι συμβαίνει. Βλέπω τον ταγματάρχη με το περίστροφο στο χέρι να απειλεί κι να βρίζει […]. Ακαριαία, έχωσα το χέρι μου κάτω από τη χλαίνη, και τράβηξα από τη θήκη το πιστόλι μου, που κατά καλή τύχη δεν είχε παγώσει τελείως η σκανδάλη του. Τη στιγμή εκείνη, μια σφαίρα πέρασε και πήρε ξυστά τη χλαίνη πάνω από τον αριστερό μου ώμο. “Δεν σκοπεύετε καλά, ταγματάρχα” του λέω και τράβηξα κι εγώ τη σκανδάλη. Η σφαίρα τον χτύπησε στο κεφάλι και ο ταγματάρχης σωριάστηκε πάνω στο χιόνι. Ούτε ένα “αχ” δεν πρόλαβε να πει[…]. Μετά το σκοτωμό του ταγματάρχη όλοι ησύχασαν, οι αξιωματικοί τους μούδιασαν και λούφαξαν στα αντίσκηνα. Οι δυο πολίτες- σύνδεσμοι του Αλευρά- προθυμοποιήθηκαν να εξυπηρετήσουν τώρα εμάς και να μας οδηγήσουν μέχρι το χωριό Σάικα […]”. 

Η “συμφιλίωση της Νιάλας” αποτελεί το μοναδικό περιστατικό ανακωχής μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου πολέμου.

 Η επίσημη εκδοχή του ελληνικού στρατού για το τέλος του ταγματάρχη είναι ότι έπεσε νεκρός σε ενέδρα: ” Εν ω χρόνω, ο εν Αγράφοις ευρισκόμενος υποδιοικητής του Τάγματος Ταγ/ρχης Αλευράς Δημοσθένης μετέβαινε προς Καυκία [..] προπορευόμεος προς διάνοιξιν οδού ενέπεσε εις ενέδραν βληθείς εξ αποστάσεως 2 μέτρων και εφονεύθη […]”. 


Οι συλλήψεις και οι εκτελέσεις 

Ο θάνατος όμως του Αλευρά έγινε αιτία να πάρει τέλος η εκεχειρία. Ο Ερμής σήμανε αμέσως συναγερμό και μαζί με τα στελέχη του γύριζαν από σκηνή σε σκηνή φωνάζοντας: «Φεύγουμε – φεύγουμε!».

Γρήγορα – γρήγορα μαχητές και «πολιτικοί», αφού ευχαρίστησαν θερμά τους στρατιώτες για τη φιλοξενία, τους αποχαιρέτησαν, μπήκαν στη σειρά, σχημάτισαν φάλαγγα και άρχισαν να κατηφορίζουν προς τη Σιάκα, όπου έφτασαν αργά το απόγευμα.

Όμως η τραγωδία είχε συνέχεια. Σε 4-5 αντίσκηνα που ήταν κάπως απομακρυσμένα, ο δυνατός άνεμος και το διαβολεμένο βουητό δεν επέτρεψαν να ακουστούν οι φωνές «φεύγουμε… φεύγουμε…». Μέσα σε αυτές τις σκηνές είχαν βρει καταφύγιο 31 αντάρτες και «πολιτικοί», ανάμεσά τους και μια γυναίκα, η Βαγγελίτσα Κουσιάντζα.

Όπως διηγείται ο μαχητής του ΔΣΕ Βαγγέλης Λαζαρίδης και μεταφέρει ο Π. Μπόζεμπεργκ:

«Αργά το απόγευμα όταν φτάσαμε στη Σιάκα εκεί διαπιστώσαμε την απώλεια 31 συντρόφων μας. Ο Ερμής τότε διάλεξε μια ομάδα από 15 αντάρτες, με επικεφαλής τον Επίτροπο του λόχου Κοσμά Κιουτόγλου, πρωί – πρωί να κινήσουμε για τον αυχένα και να δούμε τι απέγιναν οι σύντροφοί μας…

Χαράματα η ομάδα κίνησε και ύστερα από μια δύσκολη πορεία 3 ωρών μέσα στα χιόνια και με χίλιες προφυλάξεις φτάσαμε στον αυχένα της Νιάλας.

Εδώ δεν βρήκαμε κανέναν, ούτε στρατό, ούτε αντάρτες…

Ο Στρατός την προηγούμενη μέρα είχε ανέβει και τα μάζεψε όλα. Ο καιρός ήταν καλός και έτσι μπορέσαμε να χτενίσουμε τον καταυλισμό ψάχνοντας. Ψάχνοντας λοιπόν, κάτω από έναν βράχο είδα ένα κομμάτι από αντίσκηνο σκεπασμένο από πολύ χιόνι, το τραβάω και τότε βλέπω μελανιασμένο, σχεδόν κοκαλιασμένο, μόλις ανέπνεε… τον σύντροφό μας Χρήστο Μανούδη, από το χωριό Κριτσώνα Κιλκίς, ανάμεσα σε δυο παγωμένους – πεθαμένους στρατιώτες. Φώναξα την ομάδα και κουβαλητό τον μεταφέραμε στη Σιάκα, όπου του δώσαμε τις πρώτες βοήθειες… Ο Μανούδης σώθηκε…»

Τα μισοπαγωμένα μέλη της πολιτικής οργάνωσης και μερικούς άλλους πολίτες τους ξύπνησαν από το λήθαργο οι βρισιές και οι κλοτσιές ανδρών του κυβερνητικού στρατού, οι οποίοι ήρθανε πρωί πρωί από το χωριό Αγραφα, για να δούνε τους δικούς τους, τους φόρεσαν χειροπέδες και έπειτα από ένα πικρό οδοιπορικό τους μετέφεραν στη Λαμία. Εκεί τους πέρασαν από το έκτακτο Στρατοδικείο, στις 3 Μάη 1947, και δέκα απ’ αυτούς τους καταδίκασαν σε θάνατο, τους δε υπολοίπους σε ισόβια δεσμά.

                        Η εκτελεσθείσα ηρωική δασκάλα Βαγγελίτσα Κουσιάντζα

Η ώρα της εκτέλεσης για τους δέκα μελλοθανάτους φθάνει στις 4 το πρωί, στις 9 Μάη 1947. Τόπος εκτέλεσης το νεκροταφείο της Ξηριώτισσας. Οι μελλοθάνατοι στήνουν τον ηρωικό χορό του Ζαλόγγου. Η Βαγγελίτσα Κουσιάντζα, φορώντας το κόκκινο μεταξωτό φουστάνι της, σέρνει πρώτη το χορό και την ακολουθούν οι υπόλοιποι εννέα τραγουδώντας, σ’ αυτό το “παράξενο” το συγκλονιστικό ξεφάντωμα.

‘Εκπληκτοι, οι άνδρες του εκτελεστικού αποσπάσματος που προέρχονται από το 106 Τάγμα, από το ανεπανάληπτο αυτό θέαμα, αρνούνται να τους εκτελέσουν. 

Το φονικό έργο θα το αναλάβουν παρακρατικοί “ΜΑΥδες”...



Ο μύθος του «συστήματος κοινωνικής πίστωσης» της Κίνας

 

Το νομοσχέδιο για το «σύστημα κοινωνικής πίστωσης» της Κίνας, δείχνει πως είναι λιγότερο Όργουελ και περισσότερο τραπεζικός Τειρεσίας.
Η παγκόσμια ανησυχία γύρω από την παρακολούθηση όλων από το κράτος μέσω της τεχνολογίας (όχι δεν εννοώ τον παντήκοο πρωθυπουργό μας, εννοώ τη νόμιμη και ενσωματωμένη στις λειτουργίες του κράτους παρακολούθηση) γίνεται όλο και πιο δικαιολογημένη με την πρόοδο της τεχνολογίας.

Έχει, άλλωστε, γίνει πλέον αυτονόητη η συνθήκη. Ο κόσμος περιμένει να τον παρακολουθούν όλο και περισσότερο, η απαίτηση για αποεπιτήρηση θεωρείται κάποιου είδους ανέφικτη ουτοπία. 

Παρόλα αυτά, υπάρχει μια διευρυνόμενη ανησυχία για το «πού θα φτάσει αυτό». Και ο μπαμπούλας που επισείεται είναι η Κίνα, με αιχμή της κινδυνολογίας το διαβόητο «σύστημα κοινωνικής πίστωσης».

Υποτίθεται πως πρόκειται για ένα εθνικό σύστημα παρακολούθησης, καταγραφής και αξιολόγησης της κοινωνικής συμπεριφοράς των πολιτών, διαδικτυακής και πολιτικής, το οποίο φέρνει σκληρές τιμωρίες για τους «αντικοινωνικούς» και αμοιβές για τους υπάκουους. Όλα αυτά μέσα σε ένα πλαίσιο συνεχούς, οργουελiανής παρακολούθησης, ένα πανοπτικό δίχτυ το οποίο παρακολουθεί κάθε – offline και online – πράξη και λόγο, κάθε πολίτη. Πρόκειται για μια υλοποιημένη δυστοπία λοιπόν, ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος, το οποίο επιζητεί τον απόλυτο έλεγχο των πολιτών του.

Το πρόβλημα με τα παραπάνω είναι πως δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα. Χειρότερα, προβάλλουν στην Κίνα, συστήματα και πρακτικές τα οποία έχουν ανάλογη ή και μεγαλύτερη παρουσία και ανάπτυξη στην καθ’ ημάς Δύση. Από τη μία, αυτό έχει σχέση με τη γενικότερη δαιμονοποίηση της Κίνας στα πλαίσια ενός ατύπου αμερικανο-σινικού οικονομικού πολέμου. Από την άλλη, είναι μια προσπάθεια να παρουσιαστεί – συγκριτικά- ως ηπιότερη η όλη κουλτούρα επιτήρησης που κυριαρχεί σήμερα στο σύνολο του πλανήτη.

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως πολλές από τις υπηρεσίες που λειτουργούν στην Κίνα αποτελούν εργαλεία επιτήρησης – συνηθέστερα εμπορικής, αλλά και πολιτικής βέβαια: Οι πληροφορίες π.χ. από το Σιντζιάνγκ, την αυτόνομη επαρχία των Ουιγούρων μιλάνε για ένα εκτεταμένο δίκτυο παρακολουθήσεων, υπό τον φόβο των αυτονομιστικών κινημάτων της περιοχής, ενώ το «Μεγάλο ηλεκτρονικό τείχος της Κίνας» εξασφαλίζει την άμεση λογοκρισία και έχει περιγραφεί ως το «πιο εξελιγμένο καθεστώς φιλτραρίσματος περιεχομένου του Ίντερνετ στον κόσμο». Είναι όμως αμφίβολο αν οι κινέζικες πρακτικές σε εθνικό επίπεδο είναι χειρότερες από πρακτικές κοινές στον υπόλοιπο κόσμο. Είναι διαφορετικές, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις υπολείπονται αυτών που – μέσω του ιδιωτικού τομέα, αλλά όχι μόνο – υπάρχουν και έχουν εδραιωθεί στην Δύση.

Διακυβέρνηση δεδομένων και ψηφιακή κυριαρχία

Το συγκεκριμένο σύστημα λοιπόν δεν έχει σαν βασικό στόχο την επιτήρηση των πολιτών, αλλά – όπως λέει ο Έουνσαν Τσο στο Journal of Public and International Affairs του Πανεπιστημίου του Princeton, το Σύστημα Κοινωνικής Πίστωσης (ΣΚΠ):

…αντιπροσωπεύει την απάντηση της Κίνας στα ερωτήματα για τον βαθμό κατά τον οποίο τα κράτη μπορούν να χρησιμοποιήσουν με επιτυχία την επιστήμη και την τεχνολογία για να εξορθολογίσουν και να ελέγξουν την κοινωνία. Με το ΣΚΠ η Κίνα παρουσιάζει εμφατικά την φιλοδοξία της να αποδείξει την βιωσιμότητα της παρακολούθησης των “Μεγάλων Δεδομένων” (Big Data) ως υποκατάσταστο ανεξάρτητων και λογοδοτούντων θεσμών, όπως οι τράπεζες, τα δικαστήρια και οι διαφανείς γραφειοκρατίες, που παραδοσιακά θεωρούνται προαπαιτούμενα για την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη

Ρομπότ της Baidu με μάσκα αντι-covid

Οι λόγοι που επιλέγει αυτήν την κατεύθυνση η Κίνα αφορούν πολιτικούς και υλικοτεχνικούς περιορισμούς της χώρας. Παράλληλα όμως η Κίνα – σύμφωνα με το άρθρο – δρα ώστε να ορίσει αυτή και να εξάγει όπου είναι εφικτό τους δικούς της κανόνες στην διακυβέρνηση των δεδομένων, ένα ζήτημα υψηλής προτεραιότητας για την ασιατική υπερδύναμη. 

Ο αποκλεισμός, ας πούμε, της Google και του Facebook από την Κίνα, έχει σχέση με το ότι όλα τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι δυνητικά εργαλεία υβριδικού πολέμου, οπότε η απαγόρευση ΜΚΔ μιας εχθρικής στην Κίνα χώρας όπως οι ΗΠΑ, μοιάζει πράξη γεωπολιτικής άμυνας, αλλά και οικονομικής αυτοτέλειας στην αναζήτηση της ψηφιακής της κυριαρχίας. Οι ανάλογες υπηρεσίες των Facebook, Google και Amazon στην Κίνα, χονδρικά το Tencent, Baidu και Alibaba, είναι οικονομικοί κολοσσοί και είναι αυτές – και μόνον αυτές – που μέσω της ψηφιακής κυριαρχίας της Κίνας, βρίσκονται σε ανταγωνισμό με τις μεγάλες αμερικανικές αντίστοιχες. 

Στην αποκλειστική εκμετάλλευση από τις εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης των ιδίων «εθνικών» πόρων ψηφιακών διαδρομών των χρηστών και δεδομένων (ανάλογες με τις πρακτικές της Google και του Facebook) , βασίζονται σε έναν βαθμό άλλωστε και τα μεγάλα βήματα που η κινεζική επιστήμη και κινεζική οικονομία έχει κάνει στην μηχανική εκμάθηση (Τεχνητή Νοημοσύνη), έτσι ώστε να θεωρείται πρωτοπόρος της τεχνολογίας αυτής και να έχει εξαπολυθεί εναντίον της από τις ΗΠΑ κανονικός οικονομικός πόλεμος ώστε να την χαλιναγωγήσει. 

Ας σημειωθεί πως παρά την υπεροπλία της στην «Τεχνητή Νοημοσύνη» η Κίνα – σε αντίθεση με ΗΠΑ, Ρωσία, Ισραήλ κτλ – συμμετείχε στην προσπάθεια να απαγορευτούν τα φονικά drones, τα οποία αποφασίζουν αλγοριθμικά και αυτόνομα για το ποιους θα σκοτώνουν στο πεδίο δράσης τους.

Υπερ-Τειρεσίας, όχι υπερ-πανοπτικό

Η εφαρμογή, λοιπόν και η προτεραιότητα του ΣΚΠ δεν αφορά κυρίως τους ιδιώτες. Αυτό έχει γίνει σαφές χρόνια τώρα, καθώς έχουν γραφτεί πολλά άρθρα στον δυτικό Τύπο που «απομυθοποιούν» το σύστημα: στο Foreign Policy π.χ. ήδη από το 2018 που κατέρριπτε την ιδέα ενός ήδη υλοποιηθέντος και πανοπτικού συστήματος, ή άλλα ρεπορτάζ που το περιέγραφαν ως «βαρετό». Ουσιώδες είναι επίσης ένα άρθρο του περιοδικού Wired το 2019, με τίτλο «Πώς η Δύση έχει παρανοήσει το Σύστημα Κοινωνικής Πίστωσης της Κίνας» το οποίο γράφτηκε έναν χρόνο πριν την επίσημη προθεσμία που το Πεκίνο είχε ορίσει για να καταθέσει ένα νομοθετικό πλαίσιο για τη λειτουργία του. 

Προ λίγων ημερών, το MIT Technology Review, επανήλθε (μετά το 2019) με ένα ενδελεχές άρθρο σχετικά με το νομοσχέδιο (που κατατέθηκε με δυο χρόνια καθυστέρηση τελικά) σχετικά με το ΣΚΠ (αρχείο). Στο άρθρο τονίζεται πως «δεν υπάρχει κανένα στοιχείο ακόμα που να δείχνει πως το σύστημα αυτό έχει χρησιμοποιηθεί για να ελέγξει την Κοινωνία». Η Κίνα στο ενδιάμεσο είχε συνυπογράψει μια σύσταση του ΟΗΕ για την ηθική χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία αποκηρύσσει την χρήση των παρεμφερών τεχνολογιών για σκοπούς παρακολούθησης των πολιτών.

Τι μας λένε εντέλει όλα αυτά τα άρθρα σε σοβαρές και έγκριτες εκδόσεις, καθ’ ύλην αρμόδια για την εποπτεία των ψηφιακών πολιτικών; Μας λένε κατ’αρχάς πως κεντρικός στόχος του ΣΚΠ είναι η δημιουργία ενός συστήματος οικονομικού πιστωτικού ελέγχου, ένα είδος διευρυμένου Τειρεσία μαζί με οργανισμούς ελέγχου, για το αξιόχρεο και αξιόπιστο των επιχειρήσεων, των οργανισμών και δευτερευόντως των ιδιωτών. Αυτό είναι προτεραιότητα διότι δεν υπάρχει άλλος καθολικός τέτοιος μηχανισμός ελέγχου στη χώρα, κάτι που καθιστά πολλές συναλλαγές επισφαλείς και επιτρέπει καταχρήσεις όπως δείχνουν οι επανειλημμένες απάτες και σκάνδαλα. Από τη νοθεία στο παιδικό γάλα με μελαμίνη, μέχρι λογιστικά και τραπεζικά σκάνδαλα και απουσία ρυθμιστικών παρεμβάσεων κ.ο.κ. Ο ρυθμιστικός έλεγχος των επιχειρήσεων και της οικονομίας είναι ο πυλώνας της νέας νομοθεσίας η οποία περιγράφεται σαν «ένα μείγμα από απόπειρες να ρυθμιστεί η χρηματοοικονομική πιστωτική αγορά, να επιτρέψει σε κρατικές υπηρεσίες να μοιράζονται δεδομένα μεταξύ τους και να προωθήσουν κρατικά προωθούμενες ηθικές αξίες – όσο αόριστο και να μοιάζει το τελευταίο».

Το δεύτερο σκέλος, η «κοινωνική αξιολόγηση» ας πούμε, είναι δευτερεύον και ήδη καλύπτεται από τοπικές πρωτοβουλίες, οι οποίες έχουν διαφορετικά κριτήρια, διαφορετικούς στόχους, διαφορετικές αρχιτεκτονικές και δεν μοιάζει εφικτή η ενοποίησή τους, ακόμα και αν αυτό ήταν στόχος της Κινεζικής κυβέρνησης. Το τοπίο αυτό επιχειρεί το νέο νομοθετικό πλαίσιο να οργανώσει και να ρυθμίσει. Η πιο «επεκτατική» τοπική εφαρμογή στην πόλη Ρονγκτσένγκ (εδώ μια αναλυτική περιγραφή), αναγκάστηκε από την κεντρική κυβέρνηση το 2016 να περικόψει τις παρεμβάσεις και τις αξιολογήσεις του σε πράγματα που είναι παράνομα και όχι απλά «αντικοινωνικά». Οι γενικές αρχές είχαν διατυπωθεί σε συστάσεις από την κεντρική κυβέρνηση.

Μια ανάλυση του – συντηρητικού – βρετανικού περιοδικού Spectator που απομυθοποιεί το ΣΚΠ

Η κυβέρνηση της Κίνας λοιπόν, παρότι δρα σίγουρα περιοριστικά στον διαδικτυακό λόγο και επεκτείνεται στην τεχνολογία της επιτήρησης, δεν έχει εφαρμόσει κάποιο οργουελικό σύστημα επιτήρησης και αξιολόγησης όλων των πολιτών της, πολλώ δε μάλλον με τεχνολογίες καθολικής αναγνώρισης προσώπων και τα παρόμοια. Πρόκειται περί συστηματικών τερατολογιών.

Ο αποδιοπομπαίος της ψηφιακής επιτήρησης

Οι λόγοι για τον υπερβάλλοντα ζήλο στα Δυτικά ΜΜΕ σχετικά με κινέζικο ΣΚΠ είναι δύο:

  • Από τη μια ο προφανής: η δαιμονοποίηση της Κίνας τρέφεται με κάθε είδους υπερβολές που περνάνε χωρίς μεγάλο έλεγχο γιατί επιβεβαιώνουν την ήδη παγιωμένη εικόνα ενός αυταρχικού, πέρα από κάθε μέτρο καθεστώτος.
  • Από την άλλη αυτό που λέει o Jeremy Daum, του Πανεπιστημίου Yale: «Επειδή η Κίνα εμφανίζεται σαν το ένα άκρο του φάσματος, νομίζω πως αυτό μεταθέτει τα γκολπόστ όλης της συζήτησης… Έτσι οτιδήποτε λιγότερο αδιάκριτο από την φανταστική εικόνα που έχουμε για το ΣΚΠ μοιάζει κάπως αποδεκτό διότι τουλάχιστον δεν έχουμε γίνει Κίνα».

Αν και η Κίνα αναμφισβήτητα είναι μια κοινωνία με περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου και ένα σκληρά επιτηρούμενο ψηφιακό σύμπαν, δε μπορεί να είναι – ακόμα και αν το ήθελε – ένα οργουελικά εποπτευόμενο και ελεγχόμενο κράτος, όπως η συνεχής αποκάλυψη σκανδάλων, κακοδιαχείρησης, ελλειμμάτων υποδομής κτλ δείχνουν, ου μην αλλά και οι εκρήξεις των κινεζικών ΜΚΔ σε κάθε κοινωνική «στραβή», αλλά και οι πρόσφατες διαδηλώσεις εναντίον της καραντίνας για την COVID-19.

Ισραηλινός εργάτης τοποθετεί κάμεα επιτηρησης στην κατεχόμενη Ρας Αλ Αμούντ της Ιερουσαλήμ (πηγή)

Η επιτήρηση και η συλλογή δεδομένων με την χρήση προηγμένων τεχνολογιών, δεν αφορά μόνο την Κίνα. Από την αναγνώριση προσώπων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη από το Ισραήλ, με το σύστημα «Μπλε Λύκος», μέχρι την χρήση της τεχνολογίας για την αναγνώριση διαδηλωτών στις διαδηλώσεις με αφορμή την δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ το 2020, και από το παράθυρο για κρατική, μαζική επιτήρηση στη Γαλλία, μέχρι την «κοινωνία της επιτήρησης» στη Βρετανία, ανάλογης αν όχι μεγαλύτερης σε ένταση από οτιδήποτε μπορούν να επιτύχουν οι Κινέζοι, το να συζητάμε εμμονικά για την Κίνα σε αυτό το πλαίσιο είναι ένας τρόπος να κοιτάξουμε όλοι προς το Πεκίνο, αντί για τις Δυτικές πρωτεύουσες. Η βιομηχανία της επιτήρησης κάθε άλλο παρά Κινέζικο μονοπώλιο είναι άλλωστε.

Ας μην αναφερθούμε, τέλος, αναλυτικά στους τρόπους που τα ΜΚΔ κάθε είδους καταργούν κάθε έννοια ιδιωτικότητας και εμπορεύονται κάθε λεπτομέρεια της «εθελουσίας» επιτήρησης των χρηστών τους – και στην Κίνα και στην Δύση. 

Ή πόσο η Google και το Facebook είναι συνδεδεμένα με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες.

Δεν θα παρουσιάσουμε εδώ τα δεκάδες άρθρα στα Ελληνικά ΜΜΕ και μόνο (τα διεθνή είναι χιλιάδες) που αντέγραψαν τις ψευδείς – όπως αποδεικνύεται – ειδήσεις για το ΣΚΠ, μεγεθύνοντάς το και παρουσιάζοντάς το σαν κάτι δυστοπικό επεισόδιο του Black Mirror. Θα επιστήσουμε απλά την προσοχή των αναγνωστών σε κάθε πληροφορία που μεταφέρεται περί της Κίνας στα ΜΜΕ. Υπάρχει εν εξελίξει ένας πόλεμος πληροφορίας εναντίον της Κίνας στη Δύση, εξίσου έντονος με εκείνον που περιβάλλει τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο. Κάθε πληροφορία από την Κίνα από δυτικές πηγές ενδέχεται να είναι οπλοποιημένη προπαγάνδα.

Το μοιράζομαι:
Το εκτυπώνω

Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2022

Τα πέντε είδη κρόκου της Κρήτης

 Σε ολόκληρη την Κρήτη συναντάμε πέντε διαφορετικά είδη κρόκου. Το πιο κοινό είδος από αυτά που είναι εύκολο να το συναντήσουμε είναι ο Crocus laevigatus, ο κρόκος ο λείος όπως λέγεται στα Ελληνικά. Λέγεται λείος επειδή οι χιτώνες του βολβού του είναι λείοι. Είναι ενδημικό είδος της Νότιας Ελλάδας των Κυκλάδων και της Κρήτης.

Η ανθοφορία του ξεκινάει το φθινόπωρο και συνήθως τον Οκτώβριο και διαρκεί μέχρι τα μέσα του χειμώνα, ενώ στο νησί της Νάξου ανθίζει και την άνοιξη. 

Το είδος θεωρείται εδώδιμο και δεν είναι δηλητηριώδες όπως πολλά άλλα όμορφα λουλούδια. Έχει ωραίο και ευχάριστο άρωμα στη μύτη. Ο βιότοπος εξάπλωσής του καταλαμβάνει μεγάλο τμήμα του νησιού και μπορεί να τον συναντήσουμε από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι και την ορεινή αλπική ζώνη των βουνών. Γενικά προτιμά τα άγονα και βραχώδη εδάφη και τις σχισμές των βράχων.

Τα άνθη του μπορεί να ποικίλουν από μωβ μέχρι γαλάζια αλλά στην Κρήτη είναι σχεδόν πάντα λευκά ενώ οι ανθήρες του είναι λευκοί. Το χαρακτηριστικό τους είναι ότι έχουν σκούρες ραβδώσεις στην εξωτερική πλευρά των πετάλων τους και αυτό είναι και το χαρακτηριστικό γνώρισμα του λείου Κρόκου που τον κάνει να ξεχωρίζει από τον Crocus boryi, ένα άλλο χαρακτηριστικό κρόκο της Κρήτης.

Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης