Σάββατο 22 Ιουνίου 2013

Παγκόσμιος πρωτοπαλαιστής Τζιμ Λόντος (Χρήστος Θεοφίλου): Το, άγνωστο σήμερα, προπολεμικό καμάρι των όπου γης Ελλήνων! (1)

Στην Αμερική, όταν οι αθλητικογράφοι συναντούν παλιούς παλαιστές, τους κάνουν πάντα την ίδια ερώτηση: Ποιος ήταν ο μεγαλύτερος παλαιστής όλων των εποχών; Για μας τους έλληνες, η απάντηση είναι εύκολη. Ο Τζιμ Λόντος. Aπό το 1930 μέχρι το 1946, ο Λόντος ήταν ο αδιαφιλονίκητος μάστερ της πάλης στην Αμερική. Ο ικανότερος και o διασημότερος. Τα κατορθώματά του παραμένουν αλησμόνητα για όσους τον είδαν να παλεύει στα ρινγκ.
Του Ζήση Ψάλλα
Ο Τζιμ γεννήθηκε σ'Α ένα χωριό έξω από το Αργος, το Κουτσοπόδι, πιθανότητα το 1891 -ο ίδιος δεν ήταν σίγουρος πότε ακριβώς. Το πραγματικό του όνομα ήταν Χρίστος Θεοφίλου και ήταν το 13ο παιδί μιας αρχοντικής οικογένειας. Από παιδί, οι γονείς του τον έστειλαν στην Αθήνα, στα μεγαλύτερα αδέρφια του που διατηρούσαν ένα κλωστήριο-υφαντήριο στην οδό Ηφαίστου αλλά ο Χρίστος ήταν ζωηρό παιδί και τους δημιουργούσε προβλήματα. Είχε προκαλέσει μια σειρά από έντονα περιστατικά και το αποκορύφωμα ήταν όταν σε ηλικία 13 ετών, περιφερόμενος στα πόδια των εργατών του κλωστηρίου, τον μάλωσε ο επιστάτης και αντί απάντησης ο Χρίστος τον πέταξε μέσα στο βραστό χυλό με τον οποίο βάφονταν τα νήματα. Μετά από αυτό, η οικογένεια αποφάσισε να τον στείλει σ'Α έναν άλλο μεγαλύτερο αδερφό του που ήταν εγκατεστημένος στην Αμερική.
Στην Αμερική, την προσοχή του 15άχρονου έλληνα τράβηξε ένα αγωνιστικό παιγνίδι. Σε μια μικρή λίμνη, επιβιβάζονταν επί μιας σχεδίας καμιά τριανταριά άτομα έναντι εισιτηρίου και όποιος κατόρθωνε να μείνει μόνος ρίχνοντας τους άλλους στο νερό εισέπραττε μια γενναία αμοιβή. Εκεί ο Χρίστος εντοπίστηκε από αμερικανούς μάνατζερ οι οποίοι του ζήτησαν να υπογράψει ένα πενταετές συμβόλαιο με έναν τοπικό σύλλογο ελεύθερης πάλης. Όταν ο Χρίστος γίνεται 20 χρονών, το συμβόλαιο τελειώνει αλλά έχει παίξει μόνο σε εσωτερικούς αγώνες του συλλόγου. Δυστροπεί γιατί είναι φιλόδοξος και θέλει να διακριθεί όμως παραμένει στο σύλλογο και ανανεώνει το συμβόλαιό του χάρη στον προπονητή του ο οποίος ασκεί σημαντική επιρροή πάνω του.
Με το νέο συμβόλαιο, ο Χρίστος δίνει αγώνες και από τη πρώτη στιγμή αφήνει κατάπληκτους του αθλητικογράφους που τον θεωρούν μεγάλη αποκάλυψη και τον αναφέρουν ως Golden Greek . Παρότι δ εν ήταν ψηλότερος από 1,75 μ. και δεν ζύγιζε πάνω από 91 κιλά, είναι εμφανές ότι μπορεί να διαπρέψει ακόμη και στη βαριά κατηγορία. Έχει φοβερή δύναμη, κυκλώπειο στήθος, ηράκλειους μηρούς και σβελτάδα αιλουροειδούς. Τα θηρία της πάλης του ρίχνουν ένα κεφάλι και είναι 20-30 κιλά βαρύτεροι αλλά ο Χρίστος έχει τη στόφα του πρωταθλητή.
Στη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, ο νεαρός έλληνας κάνει περιοδείες από την μια άκρη της Αμερικής ως την άλλη παρουσιαζόμενος ως «Χρίστος Θεόφιλος, ο Μαχόμενος Σοβατζής». Ήταν η εποχή που χτίζονταν στην Αμερική ουρανοξύστες και ο Χρίστος εμφανίζεται στα ρινγκ κυκλωμένος με σχοινιά, φορώντας στολή οικοδόμου και παπούτσια πασαλειμμένα με ασβέστη. Τα μεγάλα όνομα της πάλης εκείνη την περίοδο στις ΗΠΑ ήταν ο Τζόε Στέτσερ ( Joe Stecher ) που στεφανώθηκε πρωταθλητής το 1915 και ο Φρανκ Γκοτς ( Frank Gotch ) που ήταν ακόμα μεγαλύτερο ταλέντο. Όμως τα σημαντικά γεγονότα την περίοδο του πολέμου ήταν οι σκοτωμοί και οι καταστροφές κι ο κόσμος δεν είχε όρεξη για σπορ και διασκέδαση.
Μετά την τρομακτική εμπειρία του πολέμου, ο αμερικανικός λαός γίνεται εσωστρεφής. Τα χρόνια της ειρήνης, οι μετανάστες ήταν ευπρόσδεκτοι αλλά ο πόλεμος καλλιέργησε τον εθνικισμό. Λόγω αυτής της κατάστασης, το κοινό ήθελε να βλέπει για πρωταθλητή έναν όσο το δυνατόν πιο καθαρόαιμο αμερικανό. Κάθε μειονότητα είχε τον δικό της ήρωα, ο ι Ρώσοι, οι Γερμανοί, οι Εβραίοι, οι Ιταλοί και φυσικά οι Έλληνες είχαν τον Χρίστο Θεοφίλου, αλλά ήταν πολύ δύσκολο να λάμψουν οι εθνικοί πρωταθλητές. Αυτόν που προτιμούσαν οι αμερικανοί ήταν ο Εντ Λούις, ο Στραγγαλιστής που ήταν τρομερός σαν ταύρος και είχε κερδίσει τον τίτλο του πρωταθλητή πέντε φορές. Ονομάστηκε Στραγγαλιστής από το φοβερό κεφαλοκλείδωμα που έκανε στους αντιπάλους του, το οποίο όταν πετύχαινε, κανείς δεν μπορούσε να σπάσει. Ο Χρίστος είχε αντιμετωπίσει τον Στραγγαλιστή επτά φορές μέχρι το 1925 και δεν είχε καταφέρει να τον κερδίσει. Σε λίγο τα πράγματα θα άλλαζαν από τη μεγάλη οικονομική κρίση.
Η γένεση του πρωταθλητή
Το 1928, οι ΗΠΑ ένιωσαν τη συμφορά. Κραχ στο χρηματιστήριο. Πτωχεύσεις. Πτώσεις από τους ουρανοξύστες. Απολύσεις και ανεργία. Μια μαύρη εποχή. Εκατομμύρια κόσμος στις ουρές για συσσίτια. 'Αγνωστο το μέλλον της χώρας. Τα πλήθη πάλευαν να επιβιώσουν και κανείς δεν είχε διάθεση να βλέπει τους παλιούς τερατόμορφους παλαιστές με τα φοβερά ονόματα γιατί θύμιζαν την ασχήμια της ζωής. Οι οικονομικές συνθήκες στραγγάλιζαν τους ανθρώπους και κανείς δεν ήθελε να επευφημεί έναν πρωταθλητή που λεγόταν Στραγγαλιστής. Οι θεατές ήθελαν να δουν στο ρινγκ το αντίθετο από αυτό που έβλεπαν τόσα χρόνια. Έναν αθλητή με κανονική μορφή που θα νίκαγε τα τέρατα. Ένα όμορφο πρόσωπο, ένα αψεγάδιαστο σώμα, έναν αγωνιστή που θα τους έδινε το μήνυμα ότι μπορούσαν και οι ίδιοι να ξεπεράσουν τις αντιξοότητες της ζωής. Ο παλαιστής που συγκέντρωνε αυτά τα προσόντα ήταν ο Χρίστος Θεοφίλου. Έμοιαζε σαν σταρ του Χόλλυγουντ και οι εφημερίδες τον ανέφεραν ως «Έλληνα 'Αδωνι» ή «'Ανθρωπο με το Σώμα του Ενός Εκατομμυρίου». Το μόνο χρειαζόταν για να κερδίσει το κοινό ήταν να αμερικανοποιήσει το όνομά του.
Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το πώς ο Χρίστος πήρε το όνομα Τζιμ Λόντος. Ο προπονητής του έλεγε ότι το έκανε επειδή αγαπούσε τον συγγραφέα Τζακ Λόντον, με τον οποίο μάλιστα έμοιαζε στην όψη αλλά η αλήθεια είναι αυτή που διηγείται ο ανιψιός του Δημήτρης Θεοφίλου. Μετά τους πρώτους αγώνες ήρθαν στην Ελλάδα οι φωτογραφίες του Χρίστου και τα αδέρφια του έτρεξαν να τις δείξουν στον πατέρα τους. Αυτός όμως δεν ενθουσιάστηκε καθόλου όταν είδε τον γιό του γυμνό από τη μέση και πάνω. «Τι πράγματα είναι αυτά; O γιός μου χωρίς ρούχα; N 'Α αλλάξει όνομα». Οι γιοί του έμειναν εμβρόντητοι αλλά ο γέρος ήταν ανένδοτος. «Ν'Α αλλάξει όνομα». Επήλθε οικογενειακή ρήξη και ένα από τα αδέρφια, ο Δημήτρης, έφυγε από το σπίτι. Ο Χρίστος πικράθηκε όταν έμαθε την απαίτηση του πατέρα του αλλά δεν ήταν και τίποτα σπουδαίο ν'Α αλλάξει όνομα. Όλοι συνήθιζαν να το κάνουν αυτό στην Αμερική. Πήρε λοιπόν ως μικρό όνομα το Τζιμ για να τιμήσει τον αδερφό του Δημήτρη και το επίθετο του προπονητή του που λεγόταν Λόντον. Το ν έγινε ς για να δηλώνει την ελληνικότητα και μ'Α αυτό το όνομα έμελλε να θριαμβεύσει. Οι αμερικανικές εφημερίδες για να του κάνουν πλάκα τον ανέφεραν ως Jeemy , αντί για Jimmy όπως ήταν το σωστό, λόγω της ελληνικής προφοράς του. 

Ο Τζιμ κατέκτησε το αμερικανικό κοινό γιατί πρώτα απ'Α όλα ήταν δουλευταράς. Από την αρχή της καριέρας του ακολουθούσε ένα πολύ αυστηρό πρόγραμμα προπόνησης και είχε την καλύτερη φυσική κατάσταση από όλους τους αντιπάλους του. Μπορούσε να δίνει τρεις με πέντε αγώνες την εβδομάδα κάτι που κανείς άλλος δεν ήταν σε θέση να κάνει. Ασκούνταν πάντα, ακόμα και στα ώριμα χρόνια της ζωής του. Όταν ερχόταν στην Αθήνα, κατέλυε στη Μεγάλη Βρετανία κι από εκεί έφευγε τροχάδην για το Λυκαβηττό. Διέσχιζε την Κριεζώτου, την Πινδάρου και ανέβαινε στον Αϊ Γιώργη όπου άναβε ένα κερί και επέστρεφε πάλι τρεχάδην. Αυτό το έκανε τρεις φορές την ημέρα. Κι όταν κάποιος δημοσιογράφος ζητούσε συνέντευξη, του έλεγε για να μη χάνει το χρόνο του: «Εντάξει, έλα με τη φόρμα σου, θα τρέξουμε παρέα και θα στα λέω». Από τους γνωστούς αθλητικογράφους της εποχής, ο Σισμάνης είχε αντέξει μέχρι την Ακαδημίας, ο Γαρουφαλής μέχρι τη Σκουφά και μόνο Καράγιωργας που διέπρεψε στο τζούντο κατάφερε να φτάσει μέχρι το Λυκαβηττό.
Πέρα από τη σκληρή προπόνηση, ο Λόντος πρόσεχε πολύ τη διατροφή του. Συνήθιζε να τρώει κουάκερ, δηλαδή νιφάδες βρώμης και ήταν αυτός η αιτία που άρχισαν να γίνονται οι εισαγωγές αυτού του προϊόντος στην Ελλάδα. Και βέβαια, σε μια εποχή που κάπνιζε το 80% των ανδρών, αυτός δεν έβαζε τσιγάρο στο στόμα του. Ούτε έπινε ποτέ αλκοόλ κι αν τύχαινε να βρεθεί και κάποιο μπαρ παρήγγειλλε γάλα.
Κάλλος εναντίον Τεράτων
Ο Λόντος έδωσε τον πρώτο του αγώνα παγκόσμιας εμβέλειας το 1928 εναντίον του ρώσου πρωταθλητή Κόλα Κβαριάνι στην Αθήνα. Πάνω από 100.000 κόσμος συγκεντρώθηκε στο Παναθηναϊκό Στάδιο και πολλοί βέβαια έμειναν απέξω. Το στάδιο ήταν κατάμεστο τρεις ώρες πριν αρχίσει ο αγώνας και πρώτη φορά γέμιζε μετά του Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. Όταν ήρθε η ώρα, οι τηλεβόες φώναξαν: «Εισέρχεται ο Τζιμ Λόντος». Μαζί μπήκε και ο πατέρας του: «Και τώρα εισέρχεται ο πατέρας Λόντος». Τα πλήθη επευφημούσαν και τον πατέρα: «Γειά σου γέρο Λόντο». Ο αγώνας διήρκησε 15 γύρους, ήταν συνταρακτικός και ο Λόντος νίκησε με το περίφημο αεροπλανικό κόλπο που είχε εφεύρει. Αφού έπαιζε τον αντίπαλο αρκετούς γύρους και τον κούραζε, ξαφνικά επιδείκνυε τη δύναμή του. Τον έπιανε μ'Α ένα πολύ γρήγορο ελιγμό από τον καβάλο και το σβέρκο, τον σήκωνε σε οριζόντια θέση και τον περιέφερε 4-5 σβούρες. Ο αντίπαλος ζαλιζόταν από την περιφορά και από την πίεση που ασκούσαν τα χέρια του Λόντου. Πολλοί τινάζονταν μήπως ξεφύγουν από τη λαβή αλλά δεν μπορούσαν και ο Λόντος τους άπλωνε στο καναβάτσο όπου τους καθήλωνε μέχρι ο διαιτητής να μετρήσει ως το τρία. Όταν τελείωσε ο αγώνας με τον Κβαριάνι, ο πατέρας του πήγε να δει τον Λόντο στα αποδυτήρια όπου ήταν κουκουλωμένος κάτω από τις κουβέρτες σύμφωνα με τα συστήματα της εποχής. Οι μασέρ ειδοποιούν: «Τζιμ, έρχεται ο ντάντι». Τον ξεσκεπάζουν και ο Λόντος του λέει: «Καλωσόρισες πατέρα. Δεν ήθελες να με φωνάζουν με το όνομά σου. Πως σου φαίνεται τώρα που φωνάζουν εσένα με το δικό μου;». Ο γέρος απείλησε να σηκώσει τη μαγγούρα του αλλά στο τέλος συμφιλιώθηκαν και ακολούθησαν οικογενειακά τραπέζια.
Μετά τον αγώνα της Αθήνας, ο Λόντος θα γινόταν πρωταθλητής στις ΗΠΑ. Τ ο 1930, κέρδισε τον τίτλο στη βαριά κατηγορία νικώντας τον Ντικ Σίκατ ( Dick Shikat ) στη Φιλαδέλφεια, σ'Α ένα ματς που διήρκησε 1 ώρα και 29 λεπτά. Διατήρησε το στέμμα πέντε χρόνια και το έχασε από τον Ντάνο Ομαχόνι στη Βοστώνη. Το ξανακέρδισε το 1937 νικώντας τον Μπρόνκο Ναγκούσκι και το κράτησε μέχρι που αποσύρθηκε από την πάλη το 1946. Ο μεγαλύτερος αγώνας που έδωσε ήταν το 1934 στο Σικάγο, εναντίον του Εντ Λούις του Στραγγαλιστή. Η δημοσιότητα αυτού του αγώνα ήταν ανεπανάληπτη. Επειδή οι δυο τους είχαν να συναντηθούν δέκα χρόνια, το κοινό περίμενε με αγωνία τι θα γίνει και το ματς παρακολούθησαν 35.265 θεατές. Οι εφημερίδες έγραψαν ότι ήταν το μεγαλύτερο γεγονός της πάλης στην ιστορία της Αμερικής. Φυσικά, όλοι οι έλληνες πήραν θέση στο ραδιόφωνο να ακούσουν την αναμετάδοση. Τα στοιχήματα ήταν υπέρ του Στραγγαλιστή γιατί είχε νικήσει στις προηγούμενες αναμετρήσεις και ήταν 16 κιλά βαρύτερος αλλά αυτή τη φορά δεν θα είχε τύχη. Μετά από 49 λεπτά και 27 δευτερόλεπτα, ο Τζιμ κέρδισε κάνοντας τους έλληνες πανευτυχείς. Ο Στραγγαλιστής είπε αργότερα ότι τον άφησε να νικήσει επειδή είχε στοιχηματίσει υπέρ του Τζιμ αλλά κανείς δεν τον πίστεψε.
Μετά την περιφανή νίκη κατά του Στραγγαλιστή, ο Λόντος ξεκίνησε περιοδεία σ'Α όλο τον κόσμο. Όσο έλλειπε από την Αμερική, μια νέα φουρνιά παλαιστών εμφανίστηκε που διεκδικούσε το θρόνο του. Ο Ναγκούσκι ( Brongo Naguski ) στη Καλιφόρνια, ο Μάσαλ ( Everett Mashall ) στο Κολοράντο, ο Γουίκοφ ( Lee Wycoff ) στο Κάνσας, ο Κάζεϊ ( Casey ) o Θρυμματιστής στη Βοστώνη και πολλοί άλλοι. Όλοι αυτοί έλεγαν ότι ήταν οι νέοι πρωταθλητές αλλά όταν γύρισε ο Λόντος πίσω, πάλεψε με τους επίδοξους μνηστήρες της ζώνης του –μ'Α όσους συμφώνησαν- και τους νίκησε διατηρώντας τον τίτλο του.
Ο μάνατζερ του Τζιμ, ο παμπόνηρος Έντ Γουάιτ, φρόντιζε πάντα να τονίζει τον τίτλο του Έλληνα 'Αδωνι. Διάλεγε να παλεύει ο Τζιμ με τερατώδεις, κακάσχημους και βλοσυρούς αντιπάλους. Όσο πιο ψηλοί και θεόρατοι ήταν οι αντίπαλοι, τόσο το καλύτερο. Ο Δαβίδ εναντίον του Γολιάθ. Ο Τζιμ αντιπροσώπευε το μετανάστη που προέρχονταν από έναν αρχαίο υψηλό πολιτισμό. Που υπέφερε στα ριγκ από τα τέρατα όπως ο αμερικανικός λαός από την οικονομική κρίση αλλά στο τέλος κατάφερνε να νικήσει. Για την ελληνική κοινότητα αυτό είχε έναν ιδιαίτερο συμβολισμό. Όπως ο Τζιμ νικούσε τους αντιπάλους του, έτσι και οι έλληνες θα μεγαλουργούσαν στην Αμερική. Στην διάρκεια του αγώνα, οι αντίπαλοι του Τζιμ ε κδήλωναν τα μισητά τους ένστικτα με αντικανονικά χτυπήματα, ασφυκτικές λαβές, και απειλητικές διαθέσεις. Ο μικρόσωμος έλληνας δεινοπαθούσε και οι ακροατές άκουγαν τον σπίκερ να ουρλιάζει στο ραδιόφωνο: «Ο Λόντος στο καναβάτσο…Σφαδάζει από τον πόνο…». Ο σπίκερ συνέχιζε: «Ο Λόντος σπάει τη λαβή. Και είναι γρήγορος. Πετάγεται όρθιος σαν… αγγούρι έτοιμος να πολεμήσει». Στη συνέχεια, ο Τζιμ έδειχνε τις υπερφυσικές δυνάμεις του. Σήκωνε σαν πούπουλο τον σωματώδη αντίπαλό και τον έριχνε στο καναβάτσο. Το Κάλλος νικούσε το Τέρας και το κοινό παραληρούσε. 

Μέγιστος σε όλα
Μια άλλη πρωτιά του Τζιμ ήταν ότι έβγαζε τα περισσότερα χρήματα από όλους τους συναδέλφους του. Ήταν φυσικό, γιατί ο κόσμος αυτόν ήθελε να βλέπει. Τον Ιανουάριο του 1931, οι New York Times έγραψαν ότι 22.000 θεατές πήγαν στο Madison Square Garden να δουν τον Λόντο να αγωνίζεται εναντίον του Μακμίλλαν που επί χρόνια ήταν το αμερικανικό είδωλο. Στα μέσα του έτους, 30.000 άτομα πήγαν να τον δουν στον αγώνα εναντίον του Ρέι Στηβ ( Ray Steeve ) και τον Νοέμβριο 17.000 άτομα τον παρακολούθησαν στην αναμέτρηση με τον Κάλζα.( Calza ). Εκείνη τη χρονιά, στο απόγειο την οικονομικής κρίσης, ο Τζιμ κέρδισε 1,5 εκατομμύρια δολάρια αγωνιζόμενος σε 140 αγώνες. Σύμφωνα με μια εφημερίδα που έχει κατατεθεί στον ελληνικό μουσείο του Σικάγου, κέρδιζε κατά μέσο όρο 500.000 δολάρια το χρόνο, ένα τεράστιο ποσό για την εποχή.
Η εικόνα του Τζιμ ως Έλληνα 'Αδωνι είχε φέρει κοντά του και πολλές θαυμάστριες. Ήταν ο αγαπημένος των γυναικών και το πρώτο αντρικό σύμβολο του σεξ. Πολλές καλοντυμένες γυναίκες της εποχής πήγαιναν να τον δουν στα ρινγκ και οι θεατρινούλες στριφογύριζαν στα πόδια του για μια φωτογραφία μαζί του. Αυτό δεν ήταν ενοχλητικό για τον Τζιμ ο οποίος συνεχώς συνδεόταν ρομαντικά με σταρλετίτσες και ενζενί της υψηλής κοινωνίας, τη μία μετά την άλλη. Συγχρόνως ήταν και εγκρατής –όσο μπορούσε βέβαια- διότι υπήρχε τότε η πεποίθηση ότι το πολύ σεξ αφαιρεί δυνάμεις. Έτσι ανάμεσα στις χιλιάδες γυναίκες που του την έπεφταν, ο Τζιμ ήταν πολύ επιλεκτικός. Μ'Α αυτή την κατάσταση βέβαια, δεν είχε στο μυαλό του το γάμο και μόνο όταν αποφάσισε να αποσυρθεί, έκανε οικογένεια. Η γερμανοαμερικανίδα σύζυγός του 'Αβρα Ροτσγουάιτ ( Avra Rochwite ) ήταν 17 χρόνια νεότερή του και του χάρισε τρεις κόρες.
Για τους Έλληνες, ο Λόντος ήταν ο «Ο Μεγαλύτερος Παλαιστής όλων των Εποχών». Μ'Α αυτόν ακριβώς τον τίτλο αναφέρθηκε το όνομά του στο Breitbard Hall of Fame , στο μουσείο των πρωταθλητών όλων των σπορ. Ήταν ο διασημότερος, ο ομορφότερος, ο πλουσιότερος, ο θεαματικότερος και ο ικανότερος παλαιστής επί 16 χρόνια. Όλοι οι αντίπαλοί του τον σέβονταν εκτός από έναν, τον Στραγγαλιστή, επειδή μετά την ήττα που υπέστη πέρασε στην αφάνεια. Ο Στραγγαλιστής έκανε κατά καιρούς υποτιμητικές δηλώσεις περιγράφοντας τον Τζιμ ακόμα και ως δειλό, όμως οι άλλοι μεγάλοι παλαιστές δεν ήταν τόσο μικρόψυχοι και αναγνώριζαν δημόσια την αξία του. Ο πρώην πρωταθλητής Τζόε Στέτσερ ( Joe Stecher ) είπε στη δύση της καριέρας του: «Ο Λόντος ήταν ο καλύτερος αθλητής που πάλεψα ποτέ». Κι ο Κβαριάνι, δήλωσε: «Ο Λόντος ήταν καλύτερος από τον Λούις τον Στραγγαλιστή και απ'Α όλους τους άλλους». Την περίοδο της ακμής του, ο Τζιμ δεν είχε χάσει κανένα ματς επί εννιά συνεχόμενα χρόνια. Αφότου έγινε πρωταθλητής, έδωσε συνολικά 2.500 ματς και έχασε μόνο καμιά δεκαριά. Ή ταν αυτός που προσέλκυσε τα πλήθη την περίοδο της οικονομικής ύφεσης στην Αμερική και έσωσε το άθλημα πάλης.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι κάποια ματς ρυθμίζονταν από το συνδικάτο της πάλης. Από τη μια μεριά υπήρχαν οι πραγματικοί αγώνες που μπορούσαν να διαρκούν πάνω από μια ώρα και οι θεατές να βλέπουν το αίμα να ρέει, και από την άλλη υπήρχαν οι λεγόμενοι “επιχειρηματικοί” αγώνες που κανονίζονταν από ορισμένους μάνατζερ. Το 1933, ένας πρώην παλαιστής και διοργανωτής αγώνων, ο Τζάκομπ Πφίφερ, ( Jacob Pfefer ) εξοστρακίστηκε από το άθλημα και αποφάσισε να εκδικηθεί. Ήξερε τα μυστικά και πλησίασε ένα συντάκτη της New York Daily Mirror στον οποίο περιέγραψε με καταπληκτικές λεπτομέρειες πώς στήνονταν τα παιγνίδια. Οι παλαιστές ανήκαν σε ομάδες, και μοιράζονταν ισόποσα τα κέρδη από τα στοιχήματα. Ο κόσμος ταράχτηκε από τις αποκαλύψεις αλλά ο Τζιμ ανέλαβε να τον κρατήσει στο άθλημα δηλώνοντας: «Κάλπικοι είναι όσοι τα λένε αυτά και κανένας άλλος. Εγώ δεν έχω κάνει κοινοπραξία. Είμαι με τον εαυτό μου». Ένας αμερικανός δημοσιογράφος έγραψε: «Εκατομμύρια κόσμος πίστεψε τον Τζιμ γιατί ήταν ειλικρινής, υπερήφανος και ακέραιος». Εκείνη την εποχή, το άθλημα διατηρούσε ακόμα την αξιοπιστία του αλλά αργότερα θα κατρακυλούσε στη γελοιότητα. Ήρθε το κατς όπου επιτρέπονται τα χτυπήματα και οι κλοτσιές. Ασφαλώς το κατς είναι σήμερα ένα πολύ εντυπωσιακό θέαμα στην Αμερική, αλλά όχι αγώνισμα.
Όταν ο Λόντος, μεσήλιξ πια, ετοιμαζόταν να αποσυρθεί, υπήρχαν οπωσδήποτε αρκετοί νεαρότεροι και δυνατότεροι παλαιστές, αλλά είχε τόσο πολύ κερδίσει το σεβασμό των αντιπάλων του που θεωρούνταν ντροπή κάποιος να κάνει δηλώσεις διεκδίκησης του τίτλου. Έτσι η ζώνη του πρωταθλητή που ήταν σημαντικής αξίας διότι είχε πάνω της αρκετό χρυσάφι και πολύτιμα πετράδια δεν πέρασε σε άλλον. Ο Λόντος, άριστα ποιούμενος, δεν το εκμεταλλεύτηκε αυτό, άλλωστε ήταν ζάμπλουτος, και κατέθεσε τη ζώνη του σ'Α ένα μουσείο του Λος 'Αντζελες.
Τυπικά, ο Λόντος αποσύρθηκε το 1946 και αποτραβήχτηκε με την οικογένειά του σε ένα ράντζο στη Καλιφόρνια που ονόμασε Argos . Εκεί διαχειριζόταν τα δέντρα του και τις επενδύσεις που είχε κάνει. Η λαμπρή πορεία του στα ριγκ ήταν γι'Α αυτόν προσοδοφόρα αλλά και ο ίδιος ήταν γενναιόδωρος. Μετά την απόσυρσή του, αφιέρωσε τη ζωή του στις φιλανθρωπίες και προσέφερε σημαντικά χρηματικά ποσά για τα ελληνόπουλα που έμειναν ορφανά στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο και το 1970 τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Φοίνικα από τον βασιλιά Παύλο. Την ίδια χρονιά, ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Ρίτσαρντ Νίξον, μνημόνευσε το όνομά του. Ο Λόντος που στα τελευταία του χρόνια είχε Πάρκινσον, πέθανε στον ύπνο του από καρδιακή ανακοπή σε ηλικία περίπου 80 ετών, το 1973. Όπως είπε ένας αμερικανός δημοσιογράφος, ήταν ο Μοχάμεντ 'Αλι την εποχή που δεν υπήρχε τηλεόραση.

Όπως στους ελληνικούς θρύλους, ο Τζιμ Λόντος έχει σμιλεύσει μια μοναδική θέση στην καρδιά της ελληνικής ομογένειας της Αμερικής αλλά δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός στην νέα γενιά. Υπάρχει λοιπόν ένα παράπονο. Ενώ υπήρξε ο σύγχρονος έλληνας ημίθεος, δεν έχει γραφτεί η βιογραφία του. Ο Λόντος αξίζει να τιμηθεί με ένα βιβλίο κι ένα καλό ντοκιμαντέρ, ενώ το ελληνικό κράτος μπορεί να βοηθήσει στέλνοντας στις ΗΠΑ έναν δημοσιογράφο, από τους τόσους που απασχολεί, για να συγκεντρώσει στοιχεία και να μιλήσει μ'Α αυτούς που έζησαν από κοντά τον Λόντο, όσο που είναι ακόμα ζωντανοί.

Παγκόσμιος πρωτοπαλαιστής Τζιμ Λόντος (Χρήστος Θεοφίλου): Το, άγνωστο σήμερα, προπολεμικό καμάρι των όπου γης Ελλήνων! (2)

Τζιμ Λόντος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

O Τζιμ Λόντος, εφ. "Η Αθλητική", 17/11/1928.
Τζιμ Λόντος (αγγλ.Jim Londos) υπήρξε θρυλικός Ελληνοαμερικανός επαγγελματίας παλαιστής της ελεύθερης πάλης. Γεννήθηκε στοΚουτσοπόδι του Άργους στις 2 Ιανουαρίου 1897 και πέθανε στις 19 Αυγούστου 1975. Το πραγματικό του όνομα ήταν Χρήστος Θεοφίλου(Christos Theofilou ή Christopher Theophelus).

Βιογραφικό 

Ο Χρήστος Θεοφίλου ήταν ο πιο μικρός από 13 αδέλφια. Εγκαταστάθηκε στην Αμερική σε ηλικία 14 ετών. Αρχικά εργάστηκε σε διάφορες δουλειές για βιοπορισμό, όπως αχθοφόρος, καμαρώτος, μοντέλο για ζωγράφους και φωτογράφους κ.ά. Παράλληλα επιδόθηκε στα αγωνίσματα ελεύθερης πάλης όπου και διακρίθηκε. Τρία μόλις χρόνια από την ενασχόλησή του με την πάλη θεωρείτο από τους ικανότερους ερασιτέχνες παλαιστές στην περιφέρεια του Σαν Φρανσίσκο.
Μεταπήδησε στην επαγγελματική πάλη, αφου πρώτα εργάστηκε σε τσίρκο ως κατσέρ σε ακροβατικό νούμερο. Αρχικά εμφανιζόταν ως "The Wrestling Plasterer" Christopher Theophelus και αργότερα καθιέρωσε το Jim Londos. Προικισμένος εκ φύσεως με καταπληκτική δύναμη αλλά και τεχνικά καταρτισμένος άρτια είχε καταστεί το ίνδαλμα των φιλάθλων, όχι μόνο των Ελλήνων αλλά και όλου του κόσμου. Σπάνιας αντοχής, είχε δώσει μεγάλη σειρά αγώνων ασυνήθους αριθμού στην Αμερική, Ευρώπη, Αφρική (Αίγυπτο) και Αυστραλία. Συνδύαζε τη σωματική ρώμη με την τεχνική της πάλης. Έγινε ταχύτατα γνωστός για το λεγόμενο "αεροπλανικό κόλπο" (τεχνική), με το οποίο εξουδετέρωνε τους αντιπάλους του.

Σωματομετρικά μεγέθη 

Ήταν κοντός αλλά πολύ γεροδεμένος. Την περίοδο της ακμής του τα σωματομετρικά του μεγέθη ήταν τα ακόλουθα:
  • ύψος: 1,68μ.
  • βάρος: 88 κιλά.
  • περιφέρεια λαιμού: 0,47μ.
  • περιφέρεια στήθους: 1,15-1,20μ.
  • περιφέρεια βραχιόνων: 0,41-0,43μ.
  • περιφέρεια μηρών: 0,55μ.
  • περιφέρεια κνήμης: 0,39μ.

Αγωνιστικοί σταθμοί 

Κέρδισε πολλές διακρίσεις στην πάλη με σημαντικότερη την ανάδειξή του σε παγκόσμιο Πρωταθλητή βαρέων βαρών στις 18 Νοεμβρίου 1938. Σκληρότεροι αντίπαλοί του, κατά τους αθλητικούς χρονογράφους της εποχής, ήταν ο "στραγγαλιστής Λιούις" και οι "Στέκερ" Μπράουνιγκ και Σίκατ.
Στην πορεία του προς την κορυφή πέτυχε τις ακόλουθες σημαντικές νικες:
  • 1916: νικά δύο φορές τον Ρωσοαμερικανό Εϋτζάζ, πρωταθλητή Δυτικών Πολιτειών ΗΠΑ.
  • 1917: νικά τον Πίτερσον, πρωταθλητή ακτών Ειρηνικού ΗΠΑ.
  • 1918: νικά τον Νορβηγό Μπένσον, πρωταθλητή Όρεγκον.
  • 1921: νικά τον Ελληνοαμερικανό πρωταθλητή ΗΠΑ Δημητρέλλη και ανακηρύσσεται πρωταθλητής.
  • 1921: δεν καταφέρνει να νικήσει τον παγκόσμιο πρωταθλητή Στέκερ, σε αγώνα για τον παγκόσμιο τίτλο.
  • 1926: αναδεικνύεται ισόπαλος με τον" Στέκερ" Μπράουνιγκ και δεν καταφέρνει να του πάρει τον παγκόσμιο τίτλο. Στη συνέχεια ο Στέκερ έχασε τον τίτλο από τον Λούις. και ορίζεται αγώνας Λόντου
  • 1927: στον αγώνα για τον παγκόσμιο τίτλο με τον Λούις, ο Λιούις δεν εμφανίζεται. Ορίζεται προθεσμία ενός μηνός για την τέλεσε του αγώνα και μετά την παρέλευσή της ο Λόντος ανακηρύσσεται επίσημα πρωταθλητής κόσμου.
  • 6 Ιουνίου 1930: προκάλεσε σε αγώνα στην Αμερική τον τότε παγκόσμιο πρωτοπαλαιστή Ριχάρδο Σίκατ (Dick Shikat), τον οποίο και κατανίκησε λαμβάνοντας ταυτόχρονα τον τίτλο του παγκόσμιου πρωτοπαλαιστή βαρέων βαρών της National Wrestling Association.
  • 10 Αυγούστου 1937: νίκησε στο Παρίσι τον διεκδικητή του τίτλου Πολωνό Κάρολ Νόβινα Ζμπίσκο.
  • 18 Νοεμβρίου 1938: αναδεικνύεται παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών (World heavyweight championship) λαμβάνοντας την περίφημη χρυσή και αδαμαντοποίκιλτη ζώνη. Διατήρησε τον τίτλο του ως το 1946 που αποσύρθηκε από την ενεργό δράση.

Επίλογος 

Μετά το 1946 αποσύρθηκε από την ενεργό δράση, διατηρώντας εθιμικά τον τίτλο του ισόβιου παγκόσμιου πρωταθλητή και λαμβάνοντας στην Αμερική τη περίφημη χρυσή και αδαμαντοποίκιλτη ζώνη που φορά σε πολλές φωτογραφίες.
Τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του εργάστηκε για λογαριασμό διαφόρων φιλανθρωπικών οργανώσεων, κυρίως για την περίθαλψη και προστασία ορφανών Ελληνόπουλων, θυμάτων του Β΄ παγκοσμίου πολέμου. Για την φιλανθρωπική του δράση τιμήθηκε από την ελληνική και αμερικανική πολιτεία, από τον βασιλιά της Ελλάδος Παύλο και από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον.
Απεβίωσε από καρδιακή προσβολή στις 19 Αυγούστου 1975 και το μνημείο του υπάρχει στο Oak Hill Memorial Park στο Escondido της Καλιφόρνια.

Αγώνες και φήμη στην Ελλάδα 

Το Νοέμβριο του 1928 επισκέφθηκε την Ελλάδα και οργάνωσε αγώνα στο Παναθηναϊκό Στάδιο αντιμετωπίζοντας τον αήττητο ως τότε Πολωνοαμερικανό πρωταθλητή Ευρώπης Καρλ Ζμπύσκο, τον οποίο νίκησε. Στις προπονήσεις του Λόντου μαζεύονταν χιλιάδες θεατές και στον αγώνα επικράτησε το αδιαχώρητο παρά τη βροχή. Ο αγώνας έγινε με μεγάλη επισημότητα. Οργανωτής ήταν η εφ. "Η Αθλητική" και επίτιμοι συνδιοργανωτές ο υπουργός Παιδείας, οι πρέσβεις των ΗΠΑ και της Πολωνίας, η Ολυμπιακή Επιτροπή, ο ΣΕΓΑΣ, ο Δήμαρχος Αθηναίων κ.ά. Ο αγώνας αναβλήθηκε δύο φορές, την πρώτη λόγω επειδή ο Λόντος ασθένησε από δάγκειο πυρετό και τη δεύτερη λόγω κακοκαιρίας και τελικά έγινε στις 2 Δεκεμβρίου 1928 με διαιτητή τον παλιό ολυμπιονίκη Δημήτρη Τόφαλο.
Το 1933 επανήλθε στην Ελλάδα και αγωνίσθηκε και πάλι στο Παναθηναϊκό Στάδιο αντιμετωπίζοντας νικηφόρα τον Ρωσοπολωνό γίγαντα Κόλα Κοβριάνι. Για τη μεγάλη νίκη αυτή, ο μεγάλος του ρεμπέτικου Μάρκος Βαμβακάρης, έγραψε και ηχογράφησε ένα τραγούδι σε ρυθμό ζεϊμπέκικο:
"Πάρ' την αιμοβορία σου, και τράβα στην πατρίδα σου, αγαπητέ Κοριάνι, που σ' έστειλε ο Λόντος μας σε μακρινό σεργιάνι. Ήρθες απ' την πατρίδα σου το ζόρικο να κάνεις, κι ο κόσμος αν δε σε γλύτωνε, κόντεψες να πεθάνεις. Να είσουνα μονάχα εσύ, κομμάτια πια να γίνει, μα πόσοι ευρεθήκανε την πάθανε κ' εκείνοι. Έτσι λοιπόν ο Λόντος μας, βρέθηκε παλληκάρι, κι όλος ο κόσμος τον αγαπά , του Άργους το καμάρι."
Το όνομά του έγινε θρύλος στην Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις δεκαετίες του '50 και του '60 σχεδόν σε όλη την Ελλάδα όταν ήθελαν να χαρακτηρίσουν ένα άτομο δυνατό, τον αποκαλούσαν"Τζιμλόντο", σε παραφθορά του ονόματός του. Αναφορά επίσης στο όνομά του κάνουν και κάποια ελληνικά λαϊκά τραγούδια της ίδιας εποχής.

Πέμπτη 20 Ιουνίου 2013

Τα τύμπανα των αγορών “χτυπούν” σε ρυθμό παγκοσμίου πολέμου

end-of-the-world
Μαζικές τοποθετήσεις σε Siemens, GE, Philips κλπ αμέσως μετά την ανακοίνωση του Ομπάμα για βοήθεια στους ισλαμοφασίστες εισβολείς της Συρίας, μετά από τη νουθεσία του ανεγκέφαλου συζύγου της Κλίντον. Το βαμπίρ έχει κάνει τις τοποθετήσεις του που όλως τυχαίως, εξαργυρώνουν ποτάμια αίματος. Από την Σερβία στο Κοσυφοπέδιο, την “Ελληνική κρίση” (όπου η “οικογένεια” έβγαλε εκατομμύρια) και τώρα στην Συρία.
Μπορεί στις προηγούμενες κρίσεις να υπήρχε ένας αχυράνθρωπος μεθύστακας Γιέλτσιν ή ένα κατευθυνόμενο πρεζόνι ως αντίπαλον δέος.
Τώρα όμως υπάρχει μία Ρωσία που σε θεωρητικό επίπεδο, δείχνει αποφασισμένη να μην επιτρέψει την υλοποίηση του σχεδιασμού. Σε θεωρητικό επίπεδο πάντα. Αν και εντός έδρας, ο Πούτιν απέδειξε ότι δεν αστειεύεται, κυνηγώντας και εξοντώνοντας κάθε Τσετσένο ισλαμοφασίστα που είχε εμπλακεί σε σφαγές εντός του Ρωσικου εδάφους. Οι σφαγείς εμβρύων και μανάδων στο μαιευτήριο του Μπουντιόνοφσκ (1995) κυνηγήθηκαν ανηλεώς και εξοντώθηκαν μέχρις ενός εως και το 2006. Το ίδιο και με τους υπανθρώπους, δολοφόνους μωρών στο Μπεσλάν.
Η επέμβαση όμως εκτός συνόρων, παρότι τα Ρωσικά στρατεύματα βρίσκονται ήδη εδώ και έναν μήνα σε βαθμό ετοιμότητας για “Regional” εμπλοκή, είναι πολύ πιο δύσκολη.
Η Κλίντον υλοποιούσε μεθοδικά τον (αφανή) γερμανικό σχεδιασμό επανασύστασης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Από την Βοσνία εως την Αίγυπτο. Η Βουλγαρία έχει ήδη αφοπλιστεί, ενώ η Ελλάδα λόγω μνημονίου, στηρίζεται αποκλειστικά στο έμψυχο δυναμικό αφού οι ένοπλες δυνάμεις ρημαγμένες υλικοτεχνικά από τα λαμόγια, πλέον στερούνται βασικών πόρων. Πολιτικά, παραμένουν προσδεδεμένες στο άρμα των σφαγέων τους, ενώ η Ελλάδα έχει ήδη εσωτερικό εχθρό που προβαίνει σε “δοκιμαστικά” στρατιωτικά χτυπήματα σε διάφορους στόχους, ενώ αποκτά και πολιτικό πάτημα μέσω της δομής Παπανδρέου – Σόρος με Καμίνη και Μπουτάρη να συνηγορούν σε “στρατηγεία” συντονισμού.
Η Ρωσία από την άλλη, έχει ως ισχυρό όπλο το Ιράν, ενώ στο Ιράκ συντελείται πραγματικός εμφύλιος – αντάρτικο κατά των μεθοδεύσεων Κλίντον, με τις εκεί Αμερικάνικες δυνάμεις να κάνουν τα “στραβά μάτια” στην ευθεία στήριξη της Ιρακινής κυβέρνησης στην Συρία. Αντίθετα, οι ισλαμοφασίστες απαντούν με λουτρό αίματος κατά αμάχων στις μεγάλες πόλεις του Ιράκ, προκειμένου να αναγκάσουν την κεντρική διοίκηση να αποσύρει περί τους 25,000 άνδρες που πολεμούν στα συροιρακινά σύνορα κατά των “ανταρτών” με την Κουρδική πολιτοφυλακή στο πλευρό τους.
Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι η συνεχιζόμενη ύφεση στις ΗΠΑ, κάνει και τις αγορές ‘θετικές” στο ενδεχόμενο πολεμικής εμπλοκής αφού η εκεί πολεμική βιομηχανία είναι η μόνη που δεν έχει “κινέζους ανταγωνιστές” σε περίπτωση “αύξησης της ζήτησης”.
Όλα λοιπόν κρέμονται από μία κλωστή. Η Ελλάδα δεν πρέπει να κάνει το λάθος να μείνει σιωπηλή, πολλώ δε να συνταχθεί με τους σφαγείς. Έρχεται η σειρά της αμέσως μετά, ενώ ακόμα διατηρεί το δικαίωμα Βέτο στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ. Ας το χρησιμοποιήσει. Αποδείχθηκε πως λειτουργεί στο Βουκουρέστι. Όποιος έχει πάρει βαλίτσες από τους Γερμανούς και δεν μπορεί να τους χαλάσει χατήρι, ας αποσυρθεί διακριτικά. Εδώ δεν είναι παιχνιδάκια κονόμας.

Τετάρτη 19 Ιουνίου 2013

Βυσσινί Μέλισσα: Το μπακαλοδεύτερο της βασιλοτροφίας (ή το ημερολόγ...

Βυσσινί Μέλισσα: Το μπακαλοδεύτερο της βασιλοτροφίας (ή το ημερολόγ...:     Πριν ένα χρόνο περίπου είχα αφιερώσει στην μελισσοκομική μπλογκόσφαιρα ένα από από τα πιο ιδιαίτερα και παθιασμένα άρθρα μου για την τέ...

MELISSOCOSMOS: Η Αντικατάσταση της Βασίλισσας

MELISSOCOSMOS: Η Αντικατάσταση της Βασίλισσας: Αυτό το θεμα ήθελα καιρό να το γράψω. Πρόκειται για ενα πολύ σημαντικό κεφάλαιο της μελισσοκομίας και πραγματικά μεγιστοποιεί την όπ...

Παρασκευή 14 Ιουνίου 2013

"Το έθνος να λυπάστε": Χαλίλ Γκιμπράν, “O Κήπος του Προφήτη” (1923)


“Το έθνος να λυπάστε αν φορεί ένδυμα που δεν το ύφανε.
Ψωμί αν τρώει, αλλά όχι απ’ τη σοδειά του.
Κρασί αν πίνει, αλλά όχι από το πατητήρι του.
Το έθνος να λυπάστε που δεν υψώνει τη φωνή παρά μονάχα στη πομπή της κηδείας.
Που δεν συμφιλιώνεται παρά μονάχα μες τα ερείπιά του.
Που δεν επαναστατεί παρά μονάχα σαν βρεθεί ο λαιμός του ανάμεσα στο σπαθί και την πέτρα.
Το έθνος να λυπάστε που έχει αλεπού για πολιτικό, απατεώνα για φιλόσοφο, μπαλώματα και απομιμήσεις είναι η τέχνη του.
Το έθνος να λυπάστε που έχει σοφούς από χρόνια βουβαμένους.”

Πέμπτη 13 Ιουνίου 2013

Με αφορμή την ταύτιση Σαμαρά-Χρυσής Αυγής για το κλείσιμο της ΕΡΤ

Η ακροδεξιά στην Ελλάδα ήταν πάντα με τους κατακτητές:Άγγλους,Γερμανούς,Αμερικανούς (Εβραίους πίσω από αυτούς...) .Έτσι παριστάνοντας την άκρως αντισυστημική στηρίζει σε κάθε κρίσιμη για το καθεστώς φάση,τον δωσιλογισμό που καμώνεται πως αντιπαλεύει!κι αν δεν υπήρχε "Χ.Α." θα την εφεύρισκαν οι εξουσιάζοντες,όπως δημιούργημα των Γερμανών βιομηχάνων και των σιωνιστών (μυστική εταιρεία της Θούλης,μέλος της ήταν...) ήταν ο Χίτλερ.Οι υποκινητές των δυο παγκοσμίων πολέμων μεγαλοεβραίοι Ροκφέλερς, που στήριξαν τις ΗΠΑ και στηρίχθηκαν από αυτές προμήθευαν πχ τον Χίτλερ το 25% των πετρελαίων του στρατού του ως το τέλος του πολέμου.Και η εβραιοαμερικανικών συμφερόντων SDK που κατασκεύαζε τα απαραίτητα χιλιάδες ρουλμαν για κάθε αεροπλάνο και τανκ των ναζί, τους προμήθευε με αυτά ως το τέλος...

Κ.Ντ.

Τετάρτη 12 Ιουνίου 2013

Τρίτη 11 Ιουνίου 2013

ΜΑΝΤΙΝΑΔΑ: ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΠΑΝΑΡΧΑΙΩΝ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ ΣΕ ΑΥΤΗΝ


Πολλοί ρωτούν να μάθουνε, είντά ΄ναι οι μαντινάδες:
Χαρές, αγάπες και καημούς, να λες σε δυο αράδες!





Σε επιστημονικό συνέδριο με θέμα "Η κρητική μαντινάδα", του τότε δήμου Ακρωτηρίου το 2001 (υπάρχει ο τόμος των εργασιών του με όλες τις εισηγήσεις και πορίσματα) ο πανεπιστημιακός καθηγητής, φιλόλογος και βαθύς γνώστης της ιστορίας και κοινωνιολογίας του κρητικού και γενικότερου ελληνικού λαϊκού πολιτισμού Ερατοσθένης Καψωμένος, αναφέρει μεταξύ πολλών άλλων στην εισήγησή του:

"...Η μαντινάδα εμφανίζεται ως ουσιώδες συστατικό της συλλογικής ζωής, η οποία για να λειτουργήσει απαιτεί την ενεργή και δημιουργική συμμετοχή των μελών της. 
Το κοινωνικό μοντέλο που προϋποθέτει την χρήση της μαντινάδας είναι λοιπόν ένα μοντέλο συμμετοχικό, μιας κοινωνίας που επιφυλάσσει στα μέλη της ένα ρόλο δημιουργικό. Όχι τον παθητικό ρόλο του καταναλωτή-τηλεθεατή που επιφυλάσσει στα μέλη της η η σύγχρονη αστική κοινωνία στη φάση της παγκοσμιοποίησης..." 

-Γι΄αυτό και χαριτολογώντας, λέει για την πολιτισμικά αντιστεκόμενη Κρήτη, ο σύγχρονος λαϊκός ριμαδόρος:

"Η παγκοσμιοποίηση, την Κρήτη δεν τη πιάνει!
Γιατί σε κάθε εποχή, νέα βλαστάρια βγάνει"!...

Όπως, έχοντας επίγνωση της τωρινής έμμεσης πλην σαφούς, στρατιωτικής οικονομικής και πολιτισμικής κατοχής λέει:

"Παντέρμη Κρήτη πού ΄σουνα δασκάλα των αρμάτω΄
κι εδά ΄σαι χεροπόδαρα δεμένη μες στο ΝΑΤΟ'!...


Λίνος Πολίτης, στην "Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" (σελ 101, έκδ 1980) γράφει":
"...Το δημοτικό τραγούδι είναι ακόμη, χωρίς αμφιβολία, το μέσο με το οποίο ο λαός έδωσε την εγκυρότερη έκφραση στον κόσμο και στο πρόσωπό του. Ό,τι συνηθίζουμε να ονομάζουμε ψυχή ενός λαού....θα το βρούμε στην αποκρυσταλλωμένη ανώτατη ποιητική έκφραση, του δημοτικού τραγουδιού..." 

-Ο εκ των κορυφαίων της παγκόσμιας λογοτεχνίας Γκαίτε, το 1815, σε γράμμα στον γιο του αναφέρει:

"...Τα νεοελληνικά δημοτικά τραγούδια είναι το πιο έξοχο δείγμα της δραματικής επικής ποίησης..."


-Στην Κρήτη, δημοτικά τραγούδια είναι κυρίως τα ριζίτικα και οι μαντινάδες. 
Τα Ριζίτικα είναι καταγεγραμμένα σε αρκετά βιβλία μελετητών ή συλλεκτών τους. 
Κορυφαία η βραβευμένη από την Ακαδημία εξαιρετική εργασία-πολύτιμο βιβλίο, του λαογράφου-δασκάλου Σταμάτη Αποστολάκη "Ριζίτικα, τα δημοτικά τραγούδια της Κρήτης" με πάνω από 700 καταταγμένα σε θεματικές ενότητες, με σημείωση για τον σκοπό με τον οποίο τραγουδιέται καθένα και με πλούσια ιστορικά στοιχεία για πολλά από αυτά....
Οι περισσότεροι σκοποί από τους καταγεγραμμένους σε αυτό 32 ομάδων ριζίτικων που, κάθε ομάδας, τραγουδιούνται με τον ίδιο σκοπό και μερικοί σκοποί ιδιόμελων, έχουν αποδοθεί αυθεντικά, σωστά σε δίσκους και κασσέτες, μετά από επιστημονική καταγραφή συνδυασμένη με βιωματική εμπειρία, από μη κερδοσκοπικούς Συλλόγους όπως οι "Κρητικές Μαδάρες," οι Πολιτιστικοί  Σύλλογοι Σελίνου και Αποκορώνου, ο "Γκίγκιλος" κλπ. 
Αυτό δεν ισχύει δυστυχώς με μερικούς επαγγελματίες (όπως ο Μαρκόπουλος) που παράλλαξαν σκοπούς σε υπάρχοντα από αιώνες Ριζίτικα, ενέργεια την οποία αν έκαναν στο πιο άσημο τραγουδάκι οποιουδήποτε συνθέτη χωρίς την έγκρισή του, θα αντιμετώπιζαν τον πέλεκυ του νόμου... 
Δικαίωμα κάθε καλλιτέχνη, να τροποποιεί όπως θέλει παλιές φόρμες, αλλά να βάζει μετά άλλον τίτλο σε κάθε παραλλαγμένη φόρμα, σκοπό τραγουδιού εν προκειμένω, οποιονδήποτε τίτλο θέλει, διαφορετικό όμως από αυτόν του αρχικού έργου του άλλου καλλιτέχνη, ειδικά όταν αυτός είναι όπως σε όλα τα δημοτικά, όχι ένα γνωστό πρόσωπο, αλλά συλλογικά-διαχρονικά ο λαός και οι μακραίωνες παραδόσεις ενός τόπου...



Όσον αφορά τις μαντινάδες

Σε αντίθεση με τα κλασσικά δημοτικά τραγούδια, δεν είναι δυνατό ποτέ να καταγραφούν όλες γιατί αφενός αυτές συνεχίζουν να παράγονται, από εκατοντάδες, συστηματικούς ή περιστασιακούς,  περισσότερο ή λιγότερο ταλαντούχους  γνωστούς και μη "μαντιναδολόγους", αφετέρου πολλές από αυτές (οι πλείστες...)  είναι απλά ...ομοιοκαταληξίες ή κοινοτοπίες, χωρίς ιδιαίτερες νοηματικές και λογοτεχνικές αξιώσεις.
Και οι καλύτεροι στιχουργοί εξάλλου συνήθως,στα άφθονα  βιβλία που έχουν βγάλει συμπεριλαμβάνουν ανάμεσα σε πολλές που είναι  λογοτεχνικά διαμάντια και πολλές άλλες "του σωρού"
-Απαράβατοι, άτεγκτοι  λογοτεχνικοί και αξιολογικοί σχετικοί κανόνες δεν ισχύουν, μα γενικά η "καλή"  μαντινάδα έχει περιεχόμενο που συγκινεί, μέτρο,αποφεύγει χασμωδίες, κοινοτυπίες κι επαναλήψεις λέξεων πλην ειδικών περιπτώσεων (δύσκολης, περίτεχνης) λογοτεχνικής επανάληψης 

πχ: "Χαρώ το και χαρύνω το, χαρύνω το χαρώ το! 
Στα χέρια μου τ΄αναβαστώ και πάλι αναζητώ το!" 

χρησιμοποιεί σωστά μα και χωρίς εξεζητημένες ακρότητες  την κρητική τοπολαλιά.

Η λογοτεχνικής αξίας  μαντινάδα είναι 
ένα υπέροχο συνταίριασμα σε δύο μόλις, λακωνικά περιεκτικούς, 15σύλλαβους στίχους,  επιδέξιας πλοκής λέξεων, εκφράσεων και μηνύματος!...

 Μήνυμα,"μαντάτο" λοιπόν!

Αυτό είναι η ουσία, το περιεχόμενο των, πανάρχαιων καταβολών,  δεκαπεντασύλλαβων!

Στην Κρήτη ακόμα και σήμερα (πολύ περισσότερο πριν λίγες δεκαετίες) λέμε: "Είντα μαντάτα;" (Τι μηνύματα, τι νέα;) 
Η λέξη "μαντάτο" είναι ηλίου φαεινότερο ότι προέκυψε από τις αρχαίες "μαντείο, μαντεύω".
- Είναι γνωστό πως οι χρησμοί (τα "μαντέματα"-μαντάτα δηλαδή) εδίδοντο σε έμμετρο 15σύλλαβο.
Ενίοτε και  σε 12σύλλαβο αλλά έμμετρο και κατά κανόνα, με ομοιοκαταληξίες
 
πχ: "ΑΛΙΝ ΠΟΤΑΜΟΝ ΔΙΑΒΑΣ ΜΕΓΑΝ ΣΤΡΑΤΟΝ ΩΛΕΣΕΙΣ"(15σύλλαβος) 

ή: "ΗΞΕΙΣ ΑΦΗΞΕΙΣ ΟΥΚ ΕΝ ΠΟΛΕΜΩ ΘΝΗΞΕΙΣ" 
(12σύλλαβος με ομοιοκαταληξίες)



Από εκεί λοιπόν η ετυμολογία της λέξης "μαντινάδα" 
και όχι από το  ιταλικό "matinata" που υπέθεσε κάποιος και το αναπαράγουν άκριτα  μερικοί ...
Οι 15σύλλαβοι στίχοι (δίστιχα, μονόστιχα και πολλών στίχων 15σύλλαβα τραγούδια, γνωμικά, παροιμίες που περιέχουν σαφές μήνυμα, "μαντάτο"  καθένα τους) υπήρχαν και υπάρχουν, γεννήθηκαν και γεννιούνται ακόμα, σε όλα τα μέρη της Ελλάδας, του Ελληνισμού γενικότερα (πχ Ποντιακά, Γκρεκάνικα κλπ) πολύ πριν έρθουν στην Ελλάδα οι Λατίνοι. 
Αιώνες πολλούς πριν  υπάρξουν οι μετά τον τρωικό πόλεμο Λατίνοι του ομιλούντος όπως όλοι οι Τρώες ελληνική διάλεκτο  Αινεία, ελληνικά άλλωστε και όλα τα ονόματα, και οι κοινοί με των Ελλήνων θεοί των Τρώων-γεναρχών των Λατίνων.
 Αδιάψευστος μάρτυρας οι ραψωδίες του Ομήρου...
Και πολύ παλιότερα ακόμα, η "Θεογονία" του Ησιόδου και άλλα.

-Ως  επίλογο στις παραπάνω επισημάνσεις περί πανάρχαιας ελληνικής ρίζας της μαντινάδας, παραθέτω μερικές καταγραμμένες σε βιβλία και μελέτες από αξιόλογους συλλέκτες, παλιές κρητικές μαντινάδες αρχαίων (εποχής Δωδεκάθεου, πίστης στην ύπαρξη του "Χάρου" και του "Άδη-Κάτω Κόσμου", για  "Τάρταρα", της "Μοίρας" ή  των "τριών  Μοιρών" κλπ) μα και πανάρχαιων καταβολών (προδωδεκαθεϊστικές, λατρείας του Ουρανού-πατέρα και  Γης-Μητέρας, θεοποίησης Ήλιου, Σελήνης κλπ):

Ώ Ουρανέ πατέρα μου και Γης, μάνα γλυκειά μου!
Να μην τα δώκετε αλλουνού τα πάθη τα δικά μου!

Τον Ήλιο βάνω μάρτυρα, τον Ουρανό κριτή μου,
πως σου χαρίζω αγάπη μου για πάντα τη ζωή μου!

Όρκό ΄καμα στον Ουρανό,  ποτέ μην τραγουδήσω!
Μα ΄δά για το χατήρι σας, τον όρκο θα πατήσω!

Μα τ΄ άστρα, μα τον Ουρανό, μα τση φωτιάς τη λόχη! (λόγχη)
Εγώ για σένα χάνομαι, μα ΄σύ για μένα όχι!

Όποιος την κάθε ώρα του μ΄έργο καλό γεμίζει, 
τον κουτσοπόδη διάολο, στα Τάρταρα γκρεμίζει!

Σαν κατεβώ στη μαύρη γης, εκειά στον Κάτω Κόσμο
θα βρω τσοι φίλους να γλεντώ γή (ή) τα σκουλήκια μόνο;...

Πες μου βρε νύχτα, να χαρείς το μαύρο σου σκοτάδι,
πώς τα περνούνε οι νεκροί στο βουλισμένον Άδη;...

Ο Κάτω Κόσμος είν΄ κακός, γιατί δε ξημερώνει!
Εκειά δεν κράζει πετεινός, δεν κελαηδεί τ΄αηδόνι...

Με τη μια χέρα η μοίρα σου, σού μοίρασε τα κάλη
και με την άλλη μ΄αρρωστειά, σού τα επήρε πάλι!...

Να θυμήσουμε και την  ...αρχαία-πρόσφατη του Ψαραντώνη
 για τον "Κρηταγενή Δία":


-Ο Δίας ήτονε βοσκός, στ΄Ανωγειανό Αόρι. (το Όρος)
Κι ήτονε  και το σπίτι του, μέσα στο Περαχώρι!...


Αυτά είναι τα μαντάτα μου για τσι μαντινάδες...

  
Κώστας  Σ. Ντουντουλάκης










ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΝΑΩΝ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΧΤΙΣΤΙΚΑΝ ΠΑΝΩ ΤΟΥΣ (ΠΛΗΡΗΣ ΟΔΗΓΟΣ) | ANEΞΗΓΗΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΝΑΩΝ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΧΤΙΣΤΙΚΑΝ ΠΑΝΩ ΤΟΥΣ (ΠΛΗΡΗΣ ΟΔΗΓΟΣ) | ANEΞΗΓΗΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

Δευτέρα 10 Ιουνίου 2013

"Εμείς αδερφέ μου, δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε απ΄τον 

κόσμο! 

Τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο!"

-Κι άλλοι, των Ελλήνων μεγάλε ποιητή, τραγουδάνε, 


πασκίζουν μέσα στην καταθλιπτικά πεζή συνήθως 


καθημερινότητα,

ονειρεύονται,
 
δραπετεύουν στην Ουτοπία 


κι επανέρχονται...


προσπαθώντας να σμίξουνε μ΄έναν κόσμο 


που να μοιάζει, κάπως, δικός τους!...



Κ.Ντ.

Τα Καβείρια μυστήρια και η ιστορία τους




"Αμύητον μη εισιέναι"

Ποιοι ήταν οι Κάβειροι;
Για τα Καβείρια μυστήρια σώζονται οι λιγότερες ίσως πληροφορίες σε σχέση με τα άλλα ελληνικά μυστήρια. Ο Στράβων γράφει σχετικά με τις λίγες πληροφορίες που γνώριζαν από την εποχή του ακόμα: «Για τους Σαμοθράκη τιμώμενους θεούς πολλοί έχουν πει ότι είναι οι Κάβειροι οι ίδιοι, αλλά ούτε και αυτοί που είπαν αυτό μπορούν να μας πουν ποιοι ήταν οι Κάβειροι στην πραγματικότητα».

Είναι πολύ απροσδιόριστα τόσο ο αριθμός όσο και τα ονόματα τους, έτσι που η σύγχυση γύρω απ’ την προσωπικότητα τους αυξάνει συνεχώς. Στις αρχαίες πηγές υπάρχουν αρκετές εκδοχές σχετικά με την προέλευση τους και επικρατέστερη εκδοχή είναι ότι οι Κάβειροι είναι μια ομάδα χθονίων Θεοτήτων Θρακοπελασγικής προέλευσης, οι οποίοι είναι δαίμονες και παιδιά του Ηφαίστου, του θεού της φωτιάς και των τεχνών. Άλλοι έλεγαν πως οι Κάβειροι είναι η Μεγάλη Μητέρα, η μητέρα γη (στην τοπική γλώσσα λεγόταν Αξίερος, ταυτίζονταν με την Δήμητρα και την αποκαλούσαν Ηλέκτρα, Λαμπρή, Στρατηγίδα και Ηγέτιδα), ο σύζυγός της ο Καδμίλος [θεός της γονιμότητας που πολλές φορές ταυτίζονταν με τον Ερμή γιατί τα σύμβολα του (το ιερό του ζώο, ο κριός, που συμβόλιζε τη γονιμοποιό δύναμη και τον αρχηγό ποιμένα, καθώς και το φιδοκέφαλο κηρύκειο του) βρέθηκαν χαραγμένα σε νομίσματα και σε επιγραφές του Ναού]. Άλλοι λένε πως ήταν δύο αρένες δίδυμοι Θεοί και τους συνέδεαν με τους Διόσκουρους, άλλοι πάλι, πως οι Θεοί ήταν τρεις και τα τοπικά ονόματα τους Αξίερος, Αξιόκερσα και Αξιόκερσος υποδήλωναν ότι ήταν η Δήμητρα, η Κόρη και ο Ερμής. Άλλοι προσθέτουν και τον Άδη, την Εκάτη, τη Ρέα, τους Οκριβάντες, τον Ουρανό και τη Γαία. Ακόμα και η Αφροδίτη που ίσως είναι αυτή που παριστάνεται σε περίεργα τρίμαστα γυμνά ειδώλια που βρέθηκαν στις ανασκαφές, φαίνεται να θεωρείται πως ανήκε στους Κάβειρους. Αυτή η πολυπροσωπία που υπάρχει στην λατρεία των Καβειριων οδηγεί στη σκέψη πως στα μυστήρια της Σαμοθράκης φανερώνονταν η γενική και απρόσωπη θεωρία για την θεότητα που υπάρχει και στα Ορφικά μυστήρια (που ο Θεός προσφωνείτε «Μέγα πνεύμα», «Μέγας Ελευθερωτής», «Μεγάλη ψυχή του κόσμου», «Λόγος»).

Το βέβαιο είναι ότι οι πρώτοι Αχαιοί το 2000 π.Χ περίπου κατέγραψαν στον κατάλογο των θεοτήτων τα ονόματα του Δια, της Εκάτης, του Απόλλωνα και των Καβείρων. Η λατρεία των Καβείρων σχετιζόταν με τον Ήφαιστο και τα Καβείρια μυστήρια τελούνταν κυρίως στη Σαμοθράκη , την Λήμνο, την Ίμβρο, την Μακεδονία, την Θράκη, την Βοιωτία, την Μικρά Ασία και την Κάρπαθο από τα οποία το πιο κέντρο λατρείας ήταν στη Σαμοθράκη.

Ο Όμηρος αναφέρεται στην Σαμοθράκη με το επίθετο «Ζαθέη» δηλαδή Σεπτή και Αγιότατη και επίσης την ονομάζει Ιερά χώρα: Σαμοθράκη όπου τελετές προκαλούν ρίγος φόβου γίνονται για χάρη των θεών οι οποίες είναι απόρρητες στους κοινούς θνητούς.

"Ζαθέη Σαμοθράκη ένθα και όργια φρικτά Θεών άρρητα βροτοΐσιν". (Σεπτή και αγιωτάτη Σαμοθράκη όπου τελετές που προκαλούν ρίγος φόβου γίνονται για χάρη των θεών, οι όποιες είναι απόρρητες στους κοινούς θνητούς).


Πότε ξεκίνησαν τα Καβείρια Μυστήρια;
Στην λατρεία των Καβειρίων μυστηρίων πρωτεύοντα ρόλο έπαιζε το πυρ, η φωτιά, από όπου φαίνεται πήραν το όνομα τους και η εσωτερική διδασκαλία των Καβειρίων μυστηρίων ήταν η γέννηση και η αναγέννηση του ανθρώπου. Οι κάτοικοι της Λήμνου, της Ίμβρου και της Σαμοθράκης τους ταύτιζαν με τον Πρωτέα, ο οποίος προσωποποιούσε την θάλασσα και το «ηφαιστειώδες πυρ» του οποίου κύρια θεότητα είναι ο Ήφαιστος ενώ ο Παυσανίας γράφει ότι ο Προμηθέας και ο γιος του Αιτναίος λατρευόταν ως Κάβειροι στην Βοιωτία.

Η αρχή της τελέσεως των καβειρίων μυστηρίων χάνεται στα βάθη της ελληνικής προϊστορίας και εδώ πάλι οι απόψεις διίστανται. Ο Ηρόδοτος υποστηρίζει ότι η λατρεία των Κάβειρων ήταν αυτόχθων μυστηριακή λατρεία των Πελασγών. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει ότι στη Σαμοθράκη οπού τελούσαν τα Καβειρια κατοικούσαν Πελασγοί και ότι οι Αθηναίοι πρώτοι από όλους τους Έλληνες ηρθαν σε επαφή με τους Πελασγούς της Σαμοθράκης, τα αγάλματα του Ερμή με τον φαλλό του στραμενο προς τα πανω και την λατρεία των Κάβειρων, όταν οι Πελασγοί μετοίκησαν στην Αττική και άρχισαν να θεωρούνται και αυτοί Έλληνες:

"Αυτά και πολλά άλλα τα οποία εγώ θα υπομνήσω παρέλαβαν οι Έλληνες παρά των Αιγυπτίων, ότι Δε τα αγάλματα του Ερμού έχουν τα αιδοία ορθά, τούτο δεν το έμαθον παρά των Αιγυπτίων, αλλά παρά των Πελασγών μεν το έμαθον πρώτοι εξ όλων των Ελλήνων οι Αθηναίοι, παρά τούτων Δε οι άλλοι Έλληνες. Κατά την εποχήν Δε, καθ' ην ήδη οι Αθηναίοι ελογίζοντο μεταξύ των Ελλήνων, μετώκησαν εις την Αττικήν ως σύνοικοι οι Πελασγοί, και έκτοτε ήρχισαν να θεωρούνται ως Έλληνες. Εκείνος Δε, ο οποίος έχει μυηθή εις τα μυστήρια των Καβείρων, τα οποία επιτελούν οι Σαμοθράκες παραλαβόντες παρά των Πελασγών, αυτός θα καταλάβει τι θέλω να είπω με τα λόγια μου. Διότι την Σαμοθράκην κατώκουν προηγουμένως αυτοί οι Πελασγοί, οι οποίοι έγιναν σύνοικοι με τους Αθηναίους, παρ' αυτών Δε παρέλαβον τα μυστήρια οι Σαμοθράκες. Των οποίων τα αγάλματα του Ερμού, του να έχουν ορθά τα αιδοία έμαθον εκ των Ελλήνων παρά των Πελασγών πρώτοι οι Αθηναίοι. Περί τούτου παραδίδεται κάποιος Ιερός Λόγος, ο οποίος αποκαλύπτεται εις τα εν Σαμοθράκη μυστήρια."

Ο Στησίμβροτος υποστηρίζει ότι η λατρεία των Κάβειρων εισάγεται στον ελλαδικό χώρο από την Μικρά Ασία που την κατοικούσαν Πελασγοί.

Μια ακόμα σημαντική πληροφορία είναι αυτή που μας έχει δώσει ο χριστιανός συγγραφέας Ιππόλυτος (2ο αιώνας μ.X) που αναφέρει τα εξής: «Οι Σαμοθρακες ονομάζουν αυτόν που τιμούν στα μυστήρια που τελούν Αδαμο, τον αρχικό άνθρωπο, ενώ στο ιερό της Σαμοθράκης υπάρχουν δυο αγάλματα γυμνών ανθρώπων με τα χεριά τεντωμένα προς τον ουρανό και τους φαλλούς στραμενους προς τα πανω, όπως έχει και το άγαλμα του Ερμή στην Κυλλήνη. Τα αγάλματα αυτά είναι εικόνες του πρώτου ανθρώπου και του αναγεννημένου πνευματικά ανθρώπου».

Οι Τελετές και ο πανανθρώπινος χαρακτήρας των Καβειριων.

Δεν γνωρίζουμε ακριβώς το τι γινόταν στις τελετές γιατί οι μυημένοι τις τελούσαν μυστικά και δεν μιλούσαν γι’αυτές. Αυτό που ξέρουμε και είναι αξιοσημείωτο είναι ότι αντίθετα με αλλά μυστήρια τα Καβειρια είχαν πανανθρώπινο χαρακτήρα. Δηλαδή μπορούσαν να πάρουν μέρος άτομα ανεξαρτήτου φύλου, εθνότητας, αξιώματος η ηλικίας! (Στα Ελευσίνια μυστήρια για παράδειγμα μπορούσαν να λάβουν μέρος μονό Έλληνες ελεύθεροι πολίτες). Άνδρες και γυναίκες, δούλοι και δουλοπάροικοι, αλλοεθνείς, και αλλόπιστοι ήταν δεκτοί ενώ θεμελιώδης σκοπός των μυστηρίων αυτών ήταν η ηθικοποίηση του ανθρώπου. Με τη μύηση τους αναλάμβαναν ηθικές και κοινωνικές υποχρεώσεις και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης λέει ότι «οι μυούμενοι εγίνοντο ευσεβέστεροι, δικαιότεροι και κατά πάντα καλλίτεροι».

Επίσης, κάτι ακόμα που διαφοροποιεί τα μυστήρια σε σχέση με όλα τα αλλά ήταν ένας ρητός και απαράβατος όρος που υπήρχε και τον συναντάμε μονό εδώ. Βασική και απαραίτητη προϋπόθεση και προπαρασκευαστικό στάδιο της μυήσεως, ήταν η ψυχική κάθαρση του ανθρώπου που ζητούσε να μυηθεί, η εξομολόγηση. Γι' αυτόν τον σκοπό υπήρχε ένας ειδικός ιερέας γνωστός ως Κοής ο οποίος άκουγε τον εξομολογούμενο και είχε το αξίωμα να εξαγνίζει ακόμα και τον φονιά που μετάνιωνε για την πράξη του. Έτσι, εκτός απ’ τη λατρευτική και θρησκευτική έννοια, βλέπουμε πως τα μυστήρια της Σαμοθράκης, είχαν φιλοσοφική βάση και χαρακτήρα κοινωνικής αρετής.

Ύστερα από την εξομολόγηση και την έγκριση του Κοή και των Ανακτοτελεστών, ο κατηχημένος μπορούσε να προσέλθει στην τελετή της μυήσεως. Πιστεύεται πως η μύηση γινόταν τη νύχτα, με το φως των δαδιών και των λυχναριών των μυημένων που παραβρίσκονταν στην τελετή. Πολλά λυχνάρια που βρέθηκαν στις ανασκαφές είχαν χαραγμένο το γράμμα Θ δηλωτικό των Μεγάλων Θεών, αλλά και στους τοίχους του Ιερού υπάρχουν πολλές οι θέσεις για τοποθέτηση δαδιών. Ο μειούμενος καθόταν πάνω σε θρόνο γι' αυτό και η τελετή λεγόταν «θρονισμός». Φαίνεται πως σ' αυτό το στάδιο οι μυούντες χόρευαν γύρω απ’ τον μυούμενο. Πολλές μαρτυρίες και κυρίως του Πλούταρχου υπάρχουν γι' αυτή τη φάση της τελετής. «Καθάπερ ειώθασιν εν τω καλουμένω θρονισμώ καθίσαντες τους μυουμένους οι τελούντες κύκλω περιχορεύειν».

Ύστερα από τον θρονισμό, ο ιερέας οδηγούσε τον μύστη στο άβατο του Ιερού και εκεί το νέο μέλος, είχε δηλαδή την εποπτεία, κάποιας ιερής αναπαράστασης με πιθανό αντικείμενο την έκφραση κοσμογονικών ιδεών στις όποιες πρώτευε η μυστηριώδης τους γενεαλογία. Έτσι, έφθανε στον βαθμό της εποπτείας. Μπροστά στο άβατο του Ιερού υπήρχε επιγραφή, που αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη και που απαγόρευε με λιτό αλλά απόλυτο τρόπο, την είσοδο. «Αμύητον μη εισιέναι». Αργότερα, με την προσέλευση και των Ρωμαίων στα μυστήρια, προστέθηκε απαγορευτική επιγραφή και στα Λατινικά.

Στον καινούργιο μύστη προσέφεραν στεφάνι από ελιά και πορφυρή ζώνη που τον προφύλαγε απ’ τους κινδύνους. H μύηση μπορούσε να γίνει σ' οποιαδήποτε εποχή και κυρίως απ’ τον Απρίλη ως τον Σεπτέμβριο. Φαίνεται δηλαδή πώς δεν ήταν απαραίτητο να συμπέσει η μύηση με τις ετήσιες πανηγυρικές εκδηλώσεις. Αυτές, διαρκούσαν εννιά μέρες κατά τις όποιες κάθε πόλη απ’ τα νησιά, τη Θράκη και τα Μικρασιατικά παράλια έστελνε τους πρεσβευτές της. Πρεσβευτή έστελνε ακόμα και η πόλη της Σαμοθράκης κι' αυτό αποδεικνύει ότι το Ιερό δεν θεωρούνταν ότι ανήκε στο νησί αλλά πως ήταν όλου του κόσμου.


Πριν από τις τελετές έσβηναν γενικά κάθε φωτιά στο νησί και έφερναν νέα φλόγα απ’ το ιερό των Καβείρων της Δήλου. Δεν μπόρεσε να καθορισθεί πότε γίνονταν οι γιορτές αυτές ενώ ο αρχαιολόγος Λέμαν που ήταν επί χρόνια επικεφαλής της Αμερικανικής Αρχαιολογικής αποστολής στην Σαμοθράκη αποτολμά σε ένα σύγγραμμα του να αναφέρει ότι πιστεύει πως οι τελετές είναι πολύ πιθανόν να γίνονταν τον Ιούλιο.

Παρ' όλο που η μύηση γίνονταν αποκλειστικά στη Σαμοθράκη, όπου η λατρεία των Καβείρων άρχισε πριν από τον 7ο αιώνα, η διδασκαλία ξαπλώθηκε γρήγορα, πρώτα στα γειτονικά νησιά, Λήμνο, Ίμβρο, Τένεδο, πέρασε στις ακτές της Θράκης και της Ιωνίας και τελικά έφτασε σ' ολόκληρη την Ελλάδα. Σύμφωνα με περιγραφές του Στράβωνα και του Παυσανία αλλά και διαπιστώσεις από ανασκαφές, ιερά των Καβείρων υπήρχαν στη Σύρο, στη Θήβα, στη Δήλο, στην Πάρο, στην Χίο, στην Πέργαμο, ακόμα και στο Ιόνιο, στην Κέρκυρα. Μάλιστα ο Παυσανίας, αναφερόμενος στο ιερό των Καβείρων στη Θήβα, λέει ότι ήταν ανέκαθεν «άγιον» και «θαυματουργόν».

Οι Κάβειροι εξακολούθησαν να λατρεύονται και τα μυστήρια τους να τελούνται μέχρι το τέλος του 4ου μ.Χ αιώνα. Διαπιστώθηκε από τις ανασκαφές ότι οι Ρωμαίοι περιτείχισαν τον ιερό χώρο και πως παρ' όλο που μεγάλες καταστροφές σημειώθηκαν στα 200 μ.Χ. πιθανώς από σεισμό, αμέσως έγιναν αναστηλώσεις και αποκαταστάσεις των ζημιών σε μεγάλη έκταση. Ο ιερός χώρος εξακολούθησε να ακμάζει, η φήμη του παρέμεινε αμείωτη και η αρχαία θρησκεία είχε πάντα τους πιστούς της, ως το τέλος του 4ου μ.Χ. αιώνα οπότε εγκαταλείφθηκε αφού εγκαταστάθηκε η νέα θρησκεία. Στα μέσα του 6ου αιώνα μ.Χ. ένας καταστρεπτικός σεισμός ισοπέδωσε ότι είχε απομείνει.


Άλλες σημαντικές πληροφορίες:
• Στα Καβείρια μυστήρια είχαν μυηθεί ο Ορφεας , ο Ηρακλής, οι Διόσκουροι Κάστωρ και Πολυδεύκης, ο Αγαμέμνων, ο Οδυσσεας, ο Ιάσωνας αλλά και άλλοι Έλληνες που έλαβαν μέρος στον τρωικό πόλεμο.
• Στην Λήμνο οι Κάβειροι ήταν και προστάτες της αμπελουργίας.
• Οι Κάβειροι της Σαμοθράκης τιμόνταν από τους Έλληνες και σαν προστάτες των ναυτικών. Οι διασωθέντες από ναυάγια κατέθεταν αφιερώματα στο ιερό της Σαμοθράκης
• Ο Πίνδαρος αναφέρει για τους μυημένους στα Μυστήρια των Καβείρων: «Ευτυχής εκείνος ο οποίος αφού είδε αυτό το θέαμα, κατέρχεται στα βάθη της Γης. Γνωρίζει το τέλος της ζωής, γνωρίζει την Θεία πηγή».
• Ο Περσέας, ο τελευταίος Βασιλιάς της Μακεδονίας, κατά την διάρκεια των μαχών εναντίον των Ρωμαίων πήγε στην Σαμοθράκη για να ζητήσει την βοήθεια των Μεγάλων Θεών.
• Ο Βασιλιάς Φίλιππος ήταν μυημένος στα μυστήρια της Σαμοθράκης, όπου και γνώρισε την Ολυμπιάδα την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η οποία ήταν και ιέρεια των Καβείρων.
• Ο Γερμανικός, ο διάδοχος του Αυτοκράτορα Τιβέριου πηγαίνοντας στην Συρία για να αναλάβει την διοίκηση των Ρωμαϊκών στρατευμάτων, πήγε μέσω του Αιγαίου στην Σαμοθράκη για να μυηθεί στα Καβείρια μυστήρια, αλλά λόγω των σφοδρών βορείων ανέμων δεν μπόρεσε να φτάσει. Αυτό θεωρήθηκε κακός οιωνός και μετά λίγους μήνες ο Γερμανικός πέθανε, δηλητηριασμένος από την γιαγιά του Λυβια, γυναίκα του Αυγούστου.

___________________________________________
Βιβλιογραφία & άλλες πηγές πληροφοριών:
Ηροδότου, Ιστορίαι. Μετάφρ. Ε. Πανέτσου. Βιβλ. ΙΙ έκδ. Πάπυρος.
Πλουτάρχου, Βίοι Παράλληλοι. Μετάφρ. Α. Ι. Πουρνάρα έκδ. Πάπυρος.
Εγώ ο Κλαύδιος, Ρομπερτ Γκρεηβς, εκδόσεις Ηριδανός
http://www.metafysiko.gr/epikairotita.php?id=13
http://www.diodos.gr/diodos/index.php?opti...d=133&Itemid=54
http://www.ysee.gr/index.php?type=article&f=kaveiria
http://www.freehellenes.org/keimena/kaveiria/kaveiria.htm
http://www.esoterica.gr/articles/esoteric/...ria/kaviria.htm


Διαβάστε περισσότερα: http://www.ellinikoarxeio.com/2012/01/kabeiria-mysthria.html#ixzz2VpqpMV2Y

Πέμπτη 6 Ιουνίου 2013

Ανάβρα, ένα χωριό πρότυπο με 0% κρίση και 0% ανεργία


Οι 500 κάτοικοι που ζουν σαν ... Κροίσοι στο πιο πλούσιο χωριό της Ελλάδας μοιράζονται μαζί μας το μυστικό της επιτυχίας τους



Οι 500 κάτοικοι που ζουν σαν ... Κροίσοι στο πιο πλούσιο χωριό της Ελλάδας μοιράζονται μαζί μας το μυστικό της επιτυχίας τους
Της Στέλλας Νοβάκη – Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
Πριν 16 χρόνια η Ανάβρα ήταν απλά ένα απομακρυσμένο χωριό της Μαγνησίας, όπου λίγοι κάτοικοι και πολλά ζώα συμβίωναν σε ένα ερειπωμένο και εγκαταλελειμμένο από τους πάντες τόπο. Λίγα χρόνια μετά, όχι μόνο κατάφερε να σταθεί όρθιο, αλλά και να γίνει το χωριό πρότυπο ανάπτυξης για όλη την Ευρώπη. Κρατικά κανάλια κάθε ευρωπαϊκής χώρας, αλλά και επισκέπτες τόσο από την Ευρώπη όσο και από την Ελλάδα, έχουν επισκεφθεί το χωρίο για να καταγράψουν και να «κλέψουν» το μυστικό της Ανάβρας ή έστω για να δουν ζωντανά αυτά που ακούν και διαβάζουν.
Η Ανάβρα, όπου εδώ και χρόνια ζει το θαύμα της ανάπτυξης, συνεχίζει ακόμη και εν μέσω κρίσης να απασχολεί και να προωθείται ως πρότυπο λειτουργίας και ανάπτυξης, αφού είναι η μόνη περιοχή της Ελλάδας που σημειώνει αρνητικά ρεκόρ σε ανεργία και κρίση. Σε υψόμετρο 1000 μέτρων η Ανάβρα δεν γνώρισε ποτέ ανεργία, αλλά κυρίως οι κάτοικοί τους δεν ξέρουν τι είναι η οικονομική κρίση.
Οι 500 περίπου κάτοικοι του χωριού, είναι όλοι κτηνοτρόφοι με σύγχρονες και οργανωμένες κτηνοτροφικές ομάδες και με ετήσιο εισόδημα για κάθε κάτοικο 30.000 έως 100.000 ευρώ το χρόνο, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας των κατοίκων είναι κάτω από 40 ετών.

Οι κάτοικοι της Ανάβρας απολαμβάνουν παροχές όμοιες με αυτές των κατοίκων της Ελβετίας. Το μικρό Γκστάαντ της Ελλάδας, διαθέτει δωρεάν παρκινγκ για όλους, δωρεάν γυμναστήριο, δύο σχολεία ολοήμερα, αιολικό πάρκο που δίνει έως και 100.000 ευρώ έσοδα στην κοινότητα, γήπεδα ποδοσφαίρου και μπάσκετ, λαογραφικό μουσείο και φυσικά το περιβαλλοντικό-πολιτιστικό πάρκο, έκτασης 240 στρεμμάτων.
Κι αν δεν ερχόταν το πρόγραμμα Καλλικράτης και η αναγκαστική συνένωση με το Δήμου Αλμυρού να περιορίσει την ανάπτυξή του, λόγω της γενικότερης κρίσης που υπάρχει στη χώρα, οι κάτοικοί του σήμερα θα είχαν εξασφαλίσει δωρεάν ρεύμα και θέρμανση. Θα ήταν το πρώτο αυτόνομο χωριό στην Ευρώπη, ίσως και στον κόσμο.
Το ... μυστικό της Ανάβρας 
Ο πρωτεργάτης αυτού του έργου και πρώην κοινοτάρχης Ανάβρας κ. Δημήτρης Τσουκαλάς (Πρόεδρος της εθελοντικής οργάνωσης ΑΝΑΒΡΑ-ΖΩ) δέχεται πολυάριθμες προσκλήσεις για να παρουσιάσει το φαινόμενο αυτό τοπικής ανάπτυξης σε διάφορα forum, ημερίδες, συνέδρια, σεμινάρια κ.α.
«Πάντα μου κάνουν την ίδια ερώτηση. Πού βρήκατε τα λεφτά; Μέσα από προγράμματα τους απαντάω. Και πού βρήκατε τα προγράμματα. Τα βρήκα τους απαντάω γιατί απλά ... υπάρχουν», δηλώνει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ο κ. Τσουκαλάς, που μας αποκάλυψε το μυστικό της Ανάβρας.

«Ως κοινοτάρχης της περιοχής επί 16 χρόνια, είχα σχεδιάσει ένα όραμα για την περιοχή. Σεβαστήκαμε το περιβάλλον, τους κατοίκους και τις ανάγκες τους. Έτσι κάναμε τα πρώτα βήματα για να αναπτύξουμε την κτηνοτροφία που ήταν το κύριο επάγγελμα των κατοίκων της περιοχής. Με την δημιουργία του αιολικού πάρκου, εξασφαλίσαμε για την κοινότητά μας ένα σημαντικό έσοδο και έτσι ξεκίνησε η οικολογική ανάπτυξη της περιοχής που δυστυχώς μετά την συνένωση λόγω Καλλικράτη δεν συνεχίστηκε. Σήμερα οι κάτοικοι της Ανάβρας θα ήταν ακόμη ένα βήμα μπροστά, αφού θα ήταν οι μοναδικοί κάτοικοι της Ελλάδας που δεν θα πλήρωναν ρεύμα και θέρμανση».
Το μυστικό της επιτυχίας της Ανάβρας είναι ο τρόπος αυτοδιοίκησής της και μας το αποκαλύπτει μόλις με πέντε λέξεις ο κ. Τσουκαλάς «Ενθουσιασμό, όραμα, κέφι, μεράκι, αγάπη, πίστη. Έτσι διοικήσαμε. Ακόμη κι όταν ήμουν Κοινοτάρχης, δρούσα σαν εθελοντής. Βρήκαμε όλα αυτά τα πρωτοποριακά προγράμματα και τα εντάξαμε στο Δήμο μας ακριβώς επειδή ... υπάρχουν. Δεν ασχοληθήκαμε με κόμματα, με προσωπικές φιλοδοξίες και με πολιτικά παιχνίδια. Η διάθεσή μας ήταν να προσφέρουμε στον τόπο και στους κατοίκους της περιοχής».
Η Ανάβρα έγινε γνωστή στην Ευρώπη για δύο λόγος. Ο πρώτος λόγος για την ανάπτυξη που παρουσίασε. Επί δέκα χρόνια ήταν στις πρώτες θέσεις μεταξύ όλων των ΟΤΑ στην Ελλάδα και στην τρίτη θέση από τις ευρωπαϊκές χώρες του Νότου. (Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ελλάδα).
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι επιχείρησε και έκανε έργα φιλικά προς το περιβάλλον. Μια μικρή κοινότητα ορεινή έχει ήδη εδώ και 8 χρόνια αιολικό πάρκο και σε εξέλιξη βρίσκονται άλλα δύο. Ένα περιβαλλοντικό-πολιτισμικό πάρκο, από τα καλύτερα στην Ελλάδα, Μόνιμο καταφύγιο θηραμάτων και μια μελέτη τηλεθέρμανσης, η οποία δεν ολοκληρώθηκε, τουλάχιστον από τον κ. Τσουκαλά, μετά την συνένωση με το Δήμο Αλμυρού.
«Σεβόμαστε ότι υπάρχει κρίση, αλλά αυτό δεν δικαιολογεί την εγκαταλείψει μιας κοινότητας με αυτή την ανάπτυξη. Έτσι κάναμε την ομάδα ΑΝΑΒΡΑ-ΖΩ και συνεχίζουμε την προσπάθεια.
Είμαστε αισιόδοξοι ακόμη για την Ανάβρα και πιστεύουμε ότι θα έρθουν κι ακόμη καλύτερες ημέρες για την περιοχή μας, με άλλες αυτοδιοικήσεις που να έχουν ικανότητα και ενδιαφέρον».
Η κρίση δεν έφτασε ποτέ στην Ανάβρα 
Η μάχη με τη μιζέρια άρχισε τις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν τα ηνία της κοινότητας πήρε ο Δημήτρης Τσουκαλάς, ένας άνθρωπος που άφησε την Αθήνα για να γυρίσει στο χωριό του και να προσφέρει στη γενέτειρά του. Όταν η κοινότητά του, με το νόμο Ραγκούση συνενώθηκε με τον Δήμο Αλμυρού Μαγνησίας, εκείνος έφυγε από την αυτοδιοίκηση. «Πρέπει να ξέρεις πότε θα φεύγεις. Είναι καλύτερο να σε ρωτάνε γιατί έφυγες κι όχι πότε θα φύγεις».

Την Αθήνα εγκατέλειψε και η Νικολέτα και έχει τώρα την δική της οικογενειακή επιχείρηση εκτροφής αγελάδων στην Ανάβρα. «Εργαζόμαστε με τον σύζυγό μου και τα παιδιά μας στην οικογενειακή επιχείρηση που έχουμε και όχι μόνο νοιώθουμε ότι ζούμε στον παράδεισο, αλλά και τα παιδιά μας, μετά τις σπουδές τους δεν σκέφτονται να ζήσουν αλλού. Θα επιστρέψουν στην Ανάβρα», δηλώνει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ.
Ο Αποστόλης σπουδάζει στην Γεωπονική Σχολή Αθηνών, αλλά όταν τελειώσει τις σπουδές του, θα κάνει ό,τι και οι υπόλοιποι συνομήλικοι του. Θα ξεκινήσει την δική του επιχείρηση στην Ανάβρα. «Ούτε που το σκέφτομαι να πάω κάπου αλλού. Θα επιστρέψω στο χωριό μου, στο σπίτι μου. Εκεί θέλω να κάνω οικογένεια, άλλωστε στην Ανάβρα με περιμένει σίγουρη δουλειά, αλλά και ένα σίγουρο εισόδημα. Ποιος δεν θέλει να ζήσει σε έναν τόπο με 0% ανεργία, 0% κρίση, 0% εγκληματικότητα και 100% φύση;»