Γλυκόπικρες αναμνήσεις εκπαίδευσης χειριστού ελικοπτέρων σε δύσκολους παλιούς καιρούς...

 Γλυκόπικρες αναμνήσεις...

Ελικόπτερο Bell Sioux OH-13...

Με ένα τέτοιο πέταξα, νοιώθοντας πανευτυχής γι αυτό 48,5 ώρες. Από αυτές, 8ώρες και 45 λεπτά 17 ή 18 πτήσεις 20λεπτες περίπου , τις πιο απολαυστικές, "σόλο" (μόνος).

"Σόλο" εγκρίθηκε να πετάξουμε-άρα και να συνεχίσουμε για πτυχίο χειριστή- μετά από 15 ώρες πτητικής εκπαίδευσης οι 7 από τους 18 επιλεγέντες εθελοντές

(130 περίπου είχαν δηλώσει στο κέντρο νεοσυλλέκτων στην Κόρινθο, καμιά 40ριά γίναμε έφεδροι αξιωματικοί, απ΄αυτούς πήραν στην Σχολή Αεροπορίας Στρατού 20 αρχικά, μείον 2 που έκοψαν οι γιατροί).

Από τους υπόλοιπους 11 σε 2 δόθηκε παράταση επανεξέτασης μετά από άλλες 2 ώρες πτήσεων, οι 9 κόπηκαν. Τελικά έτσι, 9 άτομα συνεχίσαμε.

Πέταξα λοιπόν 48,5 ώρες, περίπου 60 πτήσεις, ως εκπαιδευόμενος πιλότος αεροπορίας στρατού τον Ιούνιο και Ιούλιο ως αρχές Αυγούστου του 1973...

Το πιο δύσκολο, αρχικά ...σαν να προσπαθείς να ισορροπήσεις σε αφηνιασμένο άλογο, ήταν να κρατήσεις περίπου σταθερό 2-3 μέτρα πάνω απ΄το έδαφος το ελικόπτερο και αργά να κάνεις οριζόντια περιστροφή 90 ως 180 μοιρών. Χρειάζεται να συγχρονίζεις διπλή κίνηση πάνω-κάτω και περιστροφής γκαζιού την αριστερή μανέτα με ελαφρά κίνηση εμπρός ή επαναφορά ή πολύ ελαφρά δεξιά αριστερά του ανάμεσα στα πόδια σου μοχλού-στικ αυξομείωσης ταχύτητας και πορείας και ταυτόχρονα αριστερο ή δεξί ποδωστήριο/πεντάλ για αυξομείωση δύναμης ουραίου στροφείου ανάλογα με το αν επιταχύνεις ή επιβραδύνεις το σκάφος...

Ήταν όνειρο η πανοραμική και κατά κανόνα χαμηλή πτήση, στα 500 πόδια/170-200 μέτρα και ενίοτε, όταν βγαίναμε από τον κύκλο αεροδρομίου, όπως μια φορά που πήγαμε με τον εκπαιδευτή μου ως πάνω από το φράγμα Καστρακίου του Αχελώου, ως τα 1.500 πόδια/500μέτρα περίπου.

Χωρίς πόρτες, λόγω καλοκαιριού, αισθανόσουν να πετάς ο ίδιος, ελεύθερος έχοντας παντού σχεδόν γύρω και κάτω κι επάνω ελεύθερη ορατότητα λόγω του σχήματος "φούσκας" του διάφανου πιλοτηρίου! Σαν όνειρο...

-Ενέσεις αδρεναλίνης οι (μια σε σε κάθε πτήση) ασκήσεις αυτοπεριστροφής! Το ελικόπτερο έχει μηχανισμό ικανό να διατηρεί ώσπου να κατέβει στο έδαφος τον ίδιο αριθμό στροφών του μεγάλου οριζόντιου στροφείου του αν σβήσει ο κινητήρας, αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να μηδενίσεις το βήμα της πάνω μεγάλης έλικας, το σκάφος τότε βυθίζεται οριζόντια μεν αλλά... σαν να κάνεις ελεύθερη πτώση, τα εντόσθιά σου νομίζεις πως ανεβαίνουν στο λαιμό σου, 10-15 μέτρα πριν το έδαφος τραβάς την αριστερή πλάι στο κάθισμα μανέτα, αυξάνεις πολύ το βήμα στροφείου κι έτσι αυτό "βιδώνει" στον αέρα, φρενάρει εντελώς για ένα μικρό διάστημα την πτώση, όσο πρέπει ώσπου να προσγειωθείς.

Για λόγους ασφαλείας δεν σβήναμε φυσικά τον κινητήρα, τον αφήναμε στο ρελαντί και αντί να ακουμπήσουμε στη γη, για να μην κάνουμε πιθανά ζημιά στα πέδιλα, σταματούσαμε σε αιώρηση 1,5 ως 2 μέτρα περίπου πάνω απ΄το έδαφος, ανεβάζοντας ισχύ κινητήρα...

Το αισθάνομαι ακόμα, σαν να το έκανα χτες...

Τέλειωσε η εκπαίδευση στα μικρά ελικόπτερα κι ετοιμαζόμασταν να εκπαιδευτούμε και στα μεγάλα τα UH-1 που σημειωτέο ήταν ευκολότερα στον χειρισμό ελιγμών αιώρησης αν και 13θέσια...

Ελληνικό ελικόπτερο UH-1 "Χιούι"

Κωμικοτραγική όμως για μένα η συνέχεια, πρώτη φορά την αναφέρω δημόσια:

Μετά το αποτυχόν κίνημα του βασιλιά, ήρθε το δημοψήφισμα χούντας Παπαδόπουλου (Κυριακή 29 Ιουλίου 1973) για "προεδρευόμενη ή βασιλευόμενη δημοκρατία".

Ως έφεδροι αξ/κοί ψηφίζαμε σε εκλογικά κέντρα πολιτών όχι στο στρατόπεδο. Την προηγούμενη του δημοψηφίσματος μας μάζεψαν για "οδηγίες" μαζί με τους μόνιμους στο διοικητήριο της ΣΑΣ (Σχολή Αεροπορίας Στρατού) που τότε είχε μεταφερθεί προσωρινά από τα Μέγαρα στο ανενεργό εφεδρικό πολεμικό αεροδρόμιο Αγρινίου σε αναμονή μεταφοράς της στο αεροδρόμιο του τότε ΤΕΑΣ (Τάγματος Ελικοπτέρων Αεροπ. Στρατού) στον Βόλο όπου είναι επί δεκαετίες ως και σήμερα.

Ο διοικητής πιο "ήπια" και πιο ωμά ο αξ/κός υπεύθυνος του 2ου Γραφείου (πληροφοριών-φανατικός χουντικός) μας τόνισαν πως

..."ως αξ/κοί (αν και εκτός υπηρεσίας- με πολιτικά ντυμένοι θα ψηφίζαμε) οφείλουμε να ψηφίσουμε φανερά ναι, να μη μπούμε στα παραβάν όπως οι πολίτες"!

Την επομένη, στην ουρά για να πάρουμε από της εφορευτική τα ψηφοδέλτια, συζητούσαμε για πτήσεις κλπ φιλικά και χαλαρά τρεις συνεκπαιδευόμενοι που νοικιάζαμε και συγκατοικούσαμε στο ίδιο διαμέρισμα ώσπου ήρθε η σειρά μου να ψηφίσω, πρώτος από τους τρεις μας και...

αφηρημένος, μπήκα στο παραβάν όπως έκαναν όλοι οι προηγηθέντες πολίτες. Βγαίνοντας, βλέπω κατακόκκινο τον επόμενο από εμένα, συνεκπαιδευόμενο, Τυρεκίδης λέγεται, ξεχνώ το μικρό του, καλή του ώρα, δεν ξέρω πού βρίσκεται, και μου ψιθυρίζει με γουρλωτά μάτια: "Τι έκανες ρε μ.....α;" Πάγωσα! Τότε μόνο-βλέποντας και τον λοχαγό/εκπαιδευτή μας και επικεφαλής του 2ου Γραφείου, στην είσοδο του εκλογικού τμήματος όπου έστεκε "βάρδια", να με καρφώνει με ένα φαρμακερό βλέμμα αντιλήφθηκα πως μάλλον προκάλεσα λόγω ...αφηρημάδας την αποπομπή μου από την Σχολή!

Τι κι αν, λόγω αντιβασιλικών αισθημάτων και οικογενειακών καταβολών αν και απολιτίκ νεαρός τότε, θεώρησα ευκαιρία να καταργηθεί η βασιλεία και ψήφισα ναι (αν και ναι θα έβγαινε ακόμα κι αν το 90% ψήφιζαν όχι όπως παρότρυνε με πηχυαίο "αντιστασιακό" τίτλο τότε η επιτρεπόμενη να κυκλοφορεί γνωστή δεξιά εφημερίδα "Βραδυνή"...

Μπήκα στο παραβάν ενώ είχαμε σαφή αντίθετη οδηγία, άρα σίγουρα θεωρούμαι τώρα απόλυτα ύποπτος...

Δε μου είπαν τίποτα, επίσημα η χούντα μιλούσε για "φιλελευθεροποίηση", είχε βαλει ή θα έβαζε πολιτικούς της επιλογής της σε διάφορα υπουργεία με επικεφαλής τον Μαρκεζίνη,

οι οδηγίες για μη είσοδο σε παραβάν ήταν τυπικά παράνομες, υποτίθεται από υπερβάλλοντα ζήλο μερικών ανωτέρων μας, αλλά...

Από την επόμενη μέρα μου άλλαζαν σε κάθε πτήση εκπαιδευτή, ενώ επί πάνω από 40 ώρες (πάνω από 50 πτήσεις 45-50 λεπτών) κάθε εκπαιδευόμενος είχε έναν μόνο βασικό εκπαιδευτή και αραιά και πού πετούσαμε με 2-3 ακόμα εκπ/τές. Υπήρχαν 8 εκπαιδευτές και οι 8 εναλλάξ, μόνο σε εμένα άλλος σε κάθε πτήση ερχόταν! Γιατί;

Δύο από τους εκπαιδευτές, καλή τους ώρα, αυτός που είχα εξαρχής, ο λοχαγός Τόλης δεν θυμάμαι το μικρό του, και ο τότε επίλαρχος, που διετέλεσε μετά από χρόνια διοικητής Σχολής (και του Σώματος θαρρώ) Κώστας Παπαδόπουλος, συνέχιζαν να μου βάζουν "πράσινο" σε κάθε μου πτήση, όλα μια χαρά όπως πριν.

Προφανώς ήταν άνθρωποι με ήθος και όχι φερέφωνα της κλίκας φανατικών χουντικών...

Οι άλλοι 6 (τι σύμπτωση!) όλοι πάντα μου έβαζαν κόκκινο με ή χωρίς προσχήματα. Και για να βρουν προσχήματα πχ ενώ είχαμε διδαχθεί και έτσι κάναμε πάντα, κάνοντας "κύκλο αεροδρομίου" στο σκέλος καθόδου κρατούσαμε μια κατ΄εκτίμηση γωνία περίπου 35-40 μοιρών, άλλοι από τους 6 αυτούς εκπαιδευτές απαιτούσαν να κατεβαίνω ...σχεδόν κάθετα, άλλοι λες κι ήταν αεροπλάνο κι όχι ελικόπτερο, με γωνία κάτω από 30 μοίρες...

Και μετά έγραφαν ό,τι ήθελαν ώστε να με κοψουν...

Με τη συμπλήρωση 45 ωρών πτήσεων περνούσαμε αξιολόγηση για να συνεχίσουμε μετά στα μεγάλα ελικόπτερα όπως προανέφερα. Ουδέποτε ως τότε επί χρόνια δεν κόπηκε κανείς εκπαιδευόμενος σε αυτήν. Όσοι κόβονταν κόβονταν στην 15ωρη. Στην σειρά μας πέρασα μαζί με άλλους 6, από τους 18, κι όταν 2 επενεξετάστηκαν μετά από 2-3 πτήσεις ακόμα, γίναμε 9 οι "σολίστες" όπως περιέγραψα παραπάνω.

Με περνούν λοιπόν "Συμβούλιο Κρίσεως" μετά από τις από την επόμενη του δημοψηφίσματος αισχρές μεθοδεύσεις,

έθεσα τα ερωτήματά μου για το πώς ξαφνικά μετά από μια ημερομηνία μόνο σ εμένα άλλαζαν κάθε ώρα εκπαιδευτή κλπ κλπ, ξεφούρνισα και πως καταλαβαίνω ότι υπάρχει σκοπιμότητα, ο διοικητής με διέκοψε φωνάζοντας οργισμένος πως ...είμαι θρασύς και απαράδεκτος, πως με συγχωρεί μόνο δια το νεαρόν της ηλικίας μου αλλιώς θα με παρέπεμπε ...στρατοδικείο!!!

Μετά τη λήξη της σύσκεψης για την προειλημμένη σε βάρος μου απόφαση, με πλησίασε ο εκπαιδευτής επίλαρχος Κώστας Παπαδόπουλος, του όπλου μου, δόκιμος έφεδρος ανθυπίλαρχος τεθωρακισμένων ήμουν, με χτυπάει φιλικά στην πλάτη και μου λέει:

"Γεια σου ρε λεβέντη Κρητικέ, πολύ καλά τους τα είπες. Μη στεναχωριέσαι καλύτερα που τους ξεφορτώθηκες".

(Αν δε με έκοβαν, υποχρεωτικά θα συνέχιζα για 4 επιπλέον της θητείας μου χρόνια. Οι περισσότεροι επιδίωκαν μονιμοποιηση μετά με διπλά συντάξιμα χρόνια, προσωπικά δεν είχα αυτό τον σκοπό...)

Στεναχωρέθηκα πάρα πολύ πάντως, μου άρεσαν τόσο οι πτήσεις...

Ακόμα ονειρεύομαι συχνά ότι πετώ...

Δυστυχώς η πτήση με ελικόπτερο κοστίζει πάνω από 250 ευρώ την ώρα ενώ με ελαφρό αεροπλάνο της αερολέσχης από 50 ως 80 το πολύ...

Κι όταν, συνταξιούχος δάσκαλος πια, γράφτηκα το 2009 σε ομάδα της Αερολέσχης Χανίων για πτήσεις έστω με υπερελαφρό αεροπλάνο 50 ευρώ την ώρα, το ματαίωσα μόλις μας πετσόκοψαν άγρια τις συντάξεις με το μνημόνιο του Τζωρτζ Τζέφρι Μινέικο Παπάντριου...

Αυτά...

Κώστας Ντουντουλάκης