*Σημ. Αντίλογου: Θεωρούμε χρήσιμη την αναδημοσίευση της άποψης του ίδιου του ΚΚΕ για την περιβόητη 5η ολομέλεια της Κ.Ε. του 1949 για το μακεδονικό.
Παρασκευή 17 Γενάρη 1997
Σελίδα 13
Η 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ και το Μακεδονικό
Η 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το 1949, ανάμεσα στα άλλα, πήρε και αποφάσεις γύρω από το Μακεδονικό ζήτημα, που συζητήθηκαν πολύ τότε και συζητούνται ακόμη και σήμερα. Αναμφίβολα, το μέρος των αποφάσεων αυτών έχει διογκωθεί και φυσικά έχει διαστρεβλωθεί, εξαιτίας της επίδρασης του αστικού εθνικισμού, που επιδιώκει να ψαρεύει σε θολά νερά μέσα στις λαϊκές μάζες, εμφανίζοντας μια δήθεν ακόμη μεγάλη προδοσία του ΚΚΕ, σε βάρος της εδαφικής κυριαρχίας της Ελλάδας. Τελευταία έξαρση αυτού του παροξυσμού ζήσαμε πριν από μερικά χρόνια, με αφορμή το θέμα της αναγνώρισης της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Οφείλουμε, λοιπόν, να δώσουμε - στο μέτρο του δυνατού - την πραγματική διάσταση που είχε το θέμα το 1949, μέσα από τα αληθινά ιστορικά στοιχεία και γεγονότα.
Η απόφαση της Ολομέλειας για το Μακεδονικό
Είναι ευρύτερα γνωστό ότι με τις αποφάσεις της η 5η Ολομέλεια άλλαξε τη θέση του ΚΚΕ, για το Μακεδονικό, που μέχρι τότε ήταν "πλέρια ισοτιμία στις μειονότητες που ζούσαν στην Ελλάδα",με τη θέση για αυτοδιάθεση των Σλαβομακεδόνων. Συγκεκριμένα, στην πολιτική απόφαση της Ολομέλειας αναφερόταν: "Στη Βόρεια Ελλάδα ο μακεδονικός (σλαβομακεδονικός) λαός τα 'δωσε όλα για τον αγώνα και πολεμά με μια ολοκλήρωση ηρωισμού και αυτοθυσίας που προκαλούν το θαυμασμό. Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σαν αποτέλεσμα της νίκης του ΔΣΕ και της λαϊκής επανάστασης, ο μακεδονικός λαός θα βρει την πλήρη εθνική αποκατάστασή του έτσι όπως το θέλει ο ίδιος, προσφέροντας σήμερα με το αίμα του για να την αποχτήσει. Οι Μακεδόνες κομμουνιστές στέκονται πάντα επικεφαλής στην πάλη του λαού των. Ταυτόχρονα, οι Μακεδόνες κομμουνιστές πρέπει να προσέξουν τις διασπαστικές και διαλυτικές ενέργειες που ξενοκίνητα σοβινιστικά και αντιδραστικά στοιχεία αναπτύσσουν, για να διασπάσουν την ενότητα ανάμεσα στο μακεδονικό(σλαβομακεδονικό) και τον ελληνικό λαό, διάσπαση που μόνο τον κοινό τους εχθρό, το μοναρχοφασισμό και τον αμερικανοαγγλικό ιμπεριαλισμό θα ωφελήσει. Παράλληλα, το ΚΚΕ πρέπει ριζικά να βγάλει απ' τη μέση όλα τα εμπόδια, να χτυπήσει όλες τις μεγαλοελλαδίτικες σοβινιστικές εκδηλώσεις και τα έργα, που προκαλούν δυσαρέσκεια και δυσφορία μέσα στο μακεδονικό λαό και έτσι βοηθούν τους διασπαστές στην προδοτική δράση τους, ενισχύουν το έργο της αντίδρασης. Ο σλαβομακεδονικός και ελληνικός λαός μόνον ενωμένοι μπορούν να νικήσουν. Διασπασμένοι μόνον ήττες μπορούν να πάθουν. Γι' αυτό η ενότητα στην πάλη των δύο λαών πρέπει να φυλάγεται σαν κόρη οφθαλμού και να ενισχύεται και να δυναμώνει σταθερά και καθημερινά". ("Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ", τόμος 6ος, σελ. 337-338).
Είναι σαφές ότι αυτή η θέση αναγνωρίζει στους σλαβομακεδόνες το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, μέχρι και αυτού του αποχωρισμού. Η θέση, όμως, αυτή δε συνεπάγεται και δέσμευση, για τοΚΚΕ, να ταχτεί υπέρ του αποχωρισμού εάν και όταν θα ετίθετο κάποια στιγμή τέτοιο θέμα. Επίσης, είναι σαφές ότι σ' εκείνες τις συνθήκες, με την απόφασή του αυτή, το ΚΚΕ τίθεται κάθετα πολέμιο στις διασπαστικές - αποχωριστικές τάσεις, που είχαν εμφανιστεί μέσα στους Σλαβομακεδόνες και υπογραμμίζει την ανάγκη διαφύλαξης, ως κόρης οφθαλμού, της ενότητας Ελλήνων και Σλαβομακεδόνων. Η σημείωση αυτή έχει την αξία της για όσα θα πούμε στη συνέχεια.
Η μικρή προϊστορία αυτής της θέσης
Η θέση της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό, σε ό,τι αφορά το ΚΚΕ, έχει μια μικρή προϊστορία στην οποία αξίζει ν' αναφερθούμε, ώστε ο αναγνώστης να έχει πληρέστερη γνώση του θέματος. Τον Οκτώβρη του 1948 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Δημοκρατικός Στρατός" ένα άρθρο του αντισυνταγματάρχη του ΔΣΕ Παντελή Βαϊνά με τίτλο "Ο Δημοκρατικός Στρατός και οι Σλαβομακεδόνες". Στο άρθρο αυτό γινόταν μια ιστορική αναδρομή στους κοινούς αγώνες ελλήνων και Σλαβομακεδόνων, υπογραμμιζόταν η συμβολή των τελευταίων στον αγώνα του ΔΣΕ και ανάμεσα στα άλλα τονιζόταν το εξής: "Μέσα στην καινούρια λαϊκοδημοκρατική Ελλάδα που ανοικοδομείται πάνω στα ερείπια, που άλλοι συσσώρευσαν, ο σλαβομακεδονικός λαός θα βρει την ισοτιμία, ισονομία, ισοπολιτεία και θα βρει τον καιρό ν' αναπτύξει τον καινούριο εθνικό του πολιτισμό". (Βλέπε ολόκληρο το άρθρο: Περιοδικό "Δημοκρατικός Στρατός", έκδοση Ριζοσπάστη 1996, τόμος Α, σελ. 408-412).
Στο άρθρο αυτό απάντησε ο Ν. Ζαχαριάδης, με σημείωμα που δημοσιεύτηκε στο ίδιο περιοδικό - τεύχος 12, Δεκέμβρης 1948 - και έφερε για υπογραφή ένα "Κ". Στην απάντησή του αυτή, μεταξύ άλλων, ο Ζαχαριάδης έλεγε: "Ο μακεδονικός λαός θα αποκτήσει μια ανεξάρτητη, κρατικά ενιαία και ισότιμη θέση στην οικογένεια των λεύτερων λαϊκοδημοκρατικών λαών στα Βαλκάνια, στην οικογένεια αυτή, όπου αύριο θα ανήκει και ο ελληνικός λαός με τη Λαϊκή Δημοκρατία. Γι' αυτή την ανεξάρτητη κρατικά ενιαία και ισότιμη θέση παλεύει σήμερα και ο μακεδονικός λαός της Μακεδονίας του Αιγαίου και βοηθά με όλη του την ψυχή, με όλα του τα μέσα, τον ΔΣΕ, τόσο που ξεσηκώνει το θαυμασμό για το μεγαλείο και το ολοκαύτωμα της προσπάθειάς του" (στο ίδιο, σελ. 528).
Είναι φανερό, ότι αυτή η θέση του Ζαχαριάδη υπονοούσε τη δημιουργία ενιαίου μακεδονικού κράτους στα πλαίσια μιας λαϊκοδημοκρατικής - σοσιαλιστικής Βαλκανικής Ομοσπονδίας Κρατών. Πρέπει, όμως, να πούμε ότι αυτή η θέση ούτε εμφανίστηκε, ούτε συζητήθηκε και πολύ περισσότερο δεν υιοθετήθηκε στην 5η Ολομέλεια. Η θέση αυτή είναι εντελώς διάφορη απ' αυτή που η Ολομέλεια υιοθέτησε και, όπως θα δείξουμε στη συνέχεια, το ΚΚΕ την πολέμησε, όταν επιδίωξαν να την προωθήσουν οι σλαβομακεδονικές οργανώσεις.
Ποικιλία αντιδράσεων
Οι αποφάσεις της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό συνάντησαν ποικιλία αντιδράσεων και μάλιστα από τις πιο διαφορετικές κατευθύνσεις. Θα αναφερθούμε σ' αυτές τις αντιδράσεις σε συντομία.
Οπως ήταν αναμενόμενο, στο εσωτερικό της χώρας η ντόπια αντίδραση εκμεταλλεύτηκε, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, το θέμα, για να θεμελιώσει κατηγορία σε βάρος του ΚΚΕ περί εθνικής προδοσίας και να μπορέσει να ψαρέψει σε θολά νερά μέσα στις λαϊκές μάζες, επιχειρώντας, εκτός των άλλων, να δικαιώσει την πολιτική των διώξεων, των πογκρόμ και της τρομοκρατίας σε βάρος του κομμουνιστικού - λαϊκοδημοκρατικού κινήματος. Αντιδράσεις, όμως, υπήρξαν και από πολιτικούς παράγοντες που στο παρελθόν ήταν, άλλος περισσότερο κι άλλος λιγότερο, σύμμαχοι του ΚΚΕ, όπως π.χ. ο Σβώλος, ο Κριτικάς κ.ά.
Μετά την 5η Ολομέλεια, και συγκεκριμένα στις 15 Φλεβάρη 1949, δόθηκε στη δημοσιότητα μια εμπρηστική ανακοίνωση για το Μακεδονικό, της 2ης Ολομέλειας του Κεντρικού Συμβουλίου του ΝΟΦ (Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο). Η ανακοίνωση αυτή, που δημοσιεύτηκε στο κεντρικό δημοσιογραφικό όργανο του ΝΟΦ "ΝΕΠΟΚΟΡΕΝ", ανάμεσα στα άλλα έλεγε: "Το δεύτερο συνέδριο του ΝΟΦ θα είναι συνέδριο διακήρυξης των νέων προγραμματικών αρχών του ΝΟΦ. Αρχών που είναι ο προαιώνιος πόθος του λαού μας. Θα διακηρύξει την ένωση της Μακεδονίας σε ένα ενιαίο, ανεξάρτητο, ισότιμο μακεδονικό κράτος μέσα στη λαϊκοδημοκρατική ομοσπονδία των βαλκανικών λαών, που είναι η δικαίωση των πολύχρονων αιματηρών αγώνων του". Το ΚΚΕ παρέμβηκε αμέσως και η θέση αυτή του ΝΟΦ αποσύρθηκε και αντικαταστάθηκε από τη θέση που είχε πάρει για το Μακεδονικό η 5η Ολομέλεια του Κόμματος. Για να μπορέσει μάλιστα να έχει τον έλεγχο της κατάστασης μέσα στο ΝΟΦ, το ΚΚΕ συνένωσε τους Σλαβομακεδόνες κομμουνιστές και δημιούργησε στις 27 Μάρτη του 1949 την Κομμουνιστική Οργάνωση της Μακεδονίας του Αιγαίου (ΚΟΕΜ), η οποία οργανωτικά - πολιτικά και ιδεολογικά υπαγόταν στο ΚΚΕ.
Ομως, το ζήτημα που είχε προκύψει με το Μακεδονικό είχε και συνέχεια. Στις 6 Μαρτίου του '49 στην εφημερίδα "ΜΠΟΡΜΠΑ" του Βελιγραδίου δημοσιεύτηκε άρθρο του ηγετικού στελέχους του ΚΚ Γιουγκοσλαβίας και στενού συνεργάτη του Τίτο Μόσε Πιγιάντε με τίτλο "Για το ζήτημα της Βαλκανικής Ομοσπονδίας". Στο άρθρο αυτό, ο Πιγιάντε, αξιοποιώντας την προαναφερόμενη θέση του ΚΣ του ΝΟΦ και ανακατεύοντάς της με τη θέση της 5ης Ολομέλειας για το Μακεδονικό, κατηγόρησε το ΚΚΕ και το βουλγάρικο ΚΚ ότι επιδίωκαν τη δημιουργία της μεγάλης Βουλγαρίας σε βάρος της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας και της Γιουγκοσλαβίας. Το άρθρο αυτό - και οι συγκεκριμένες εκτιμήσεις του - όπως ήταν αναμενόμενο γνώρισε αρκετή δημοσιότητα, αφού οι ραδιοσταθμοί της ντόπιας αντίδρασης στην Ελλάδα και των ξένων αφεντικών της φρόντισαν να το αναμεταδώσουν.
Το ΚΚΕ απάντησε αμέσως στη νέα σε βάρος του συκοφαντία. Την επομένη της δημοσίευσης του άρθρου του Μ. Πιγιάντε, στις 7/3/1949, η ΚΕ του Κόμματος έδωσε στη δημοσιότητα την εξής ανακοίνωση - διάψευση: "Τις τελευταίες μέρες από διάφορες πλευρές, μα κυρίως από τη μοναρχοφασιστική Αθήνα και απ' το Λονδίνο, επαναλαμβάνεται σε διάφορους τόνους και με ποικιλόμορφους τρόπους η ίδια ψεύτικη και συκοφαντική είδηση ότι το ΚΚΕ έκλεισε διάφορες συμφωνίες κλπ., για τη δημιουργία Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας και Μακεδονικού κράτους που θα συνένωνε όλα τα κομμάτια της Μακεδονίας κάτω απ' τη γιουγκοσλαβική ή βουλγαρική ή την ελληνική κυριαρχία. Οι πληροφορίες αυτές είναι όλες ψεύτικες και συκοφαντικές. Και αποβλέπουν στο να υποβοηθήσουν τη μοναρχοφασιστική και ιμπεριαλιστική υπονόμευση του αγώνα μας, να διασπάσουν την ενότητα πάλης ανάμεσα στον ελληνικό και μακεδονικό λαό και να σπείρουν τη διχόνοια ανάμεσα στους βαλκανικούς λαούς".Στη συνέχεια, στην ανακοίνωση - διάψευση της ΚΕ του ΚΚΕ, αναλύεται συνοπτικά το περιεχόμενο της απόφασης της 5ης Ολομέλειας (Βλέπε: "Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ", τόμος 6ος, σελ. 356). Στο άρθρο του Μ. Πιγιάντε απάντησε και το Βουλγαρικό ΚΚ, χαρακτηρίζοντας το όλο θέμα προβοκάτσια, που στήθηκε με σκοπό να εξυπηρετηθεί ο ιμπεριαλισμός, να αμαυρωθεί το ΚΚΕ σαν προδοτικό και να ενισχυθεί η θέση του μοναρχοφασισμού στην Ελλάδα.
Τη θέση που πήρε το ΚΚΕ στην 5η Ολομέλεια για το Μακεδονικό, δεν την είδε θετικά ούτε η Σοβιετική Ενωση, η ηγεσία της οποίας αντιλαμβανόταν τους κινδύνους που περιέκλειε μια τέτοια ανακίνηση του ζητήματος. Το ΚΚΣΕ είχε κάθε λόγο να φοβάται για το τι μέλλει γενέσθαι, αφού με αφορμή αυτό το ζήτημα μπορούσαν να δημιουργηθούν ανεξέλεγκτες καταστάσεις στα Βαλκάνια, σε βάρος των λαϊκοδημοκρατικών καθεστώτων, τη στιγμή μάλιστα που το μέτωπο αυτών των κρατών είχε αδυνατίσει με τη Γιουγκοσλαβία εκτός σοσιαλιστικού στρατοπέδου. Στην ομιλία του στην 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (1950), ο Μ. Παρτσαλίδης αναφέρει ότι σε μια συνάντηση που είχε αυτός, ο Γ. Ιωαννίδης και ο Π. Ρούσος, το Μάρτη του '49, στο Βουκουρέστι, με τον Μπαράνωφ, ο σοβιετικός αξιωματούχος εξέφρασε την αποδοκιμασία του λέγοντας: "Δεν μπορώ να καταλάβω, γιατί μέσα στις στιγμές αυτές εσείς ανακινείτε ζήτημα Μακεδονικό" ("7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ - Εισηγήσεις - Λόγοι - Αποφάσεις - Μόνο για εσωκομματική χρήση", σελ. 38).
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Κυριακή 4 Δεκέμβρη 2011
Σελίδα 26
ΔΙΕΘΝΗ
Η θέση του ΚΚΕ για τις σχέσεις με την ΠΓΔΜ
Με αφορμή το γεγονός ότι αύριο αναμένεται να γίνει γνωστή η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης σχετικά με την προσφυγή της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ), κατά της Ελλάδας δημοσιεύουμε αποσπάσματα από την Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ το Μάρτη του 2011 «Για τις διεθνείς εξελίξεις στην περιοχή μας και στην ευρύτερη περιοχή και τις θέσεις του ΚΚΕ», όπου διατυπώνεται ξεκάθαρα η θέση του Κόμματος για το ζήτημα της ΠΓΔΜ. Η συγκεκριμένη προσφυγή της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ γίνεται με το «επιχείρημα» της «παραβίασης από την Ελλάδα της ενδιάμεσης συμφωνίας, απ' αφορμή του βέτο με το οποίο απείλησε η Ελλάδα, αν σε προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι συζητιόταν η ένταξη της ΠΓΔΜ».
Το ΚΚΕ υπογραμμίζει στην Απόφαση αυτή της ΚΕ:
«Τις εξελίξεις στην περιοχή σφραγίζει η διεύρυνση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια. Η στρατηγική ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, η πιο άμεση εμπλοκή τους στα ιμπεριαλιστικά σχέδια σηματοδοτεί γενικότερα αρνητικές εξελίξεις για τους λαούς της περιοχής. Ενεργό ρόλο για την υλοποίηση αυτής της στρατηγικής διαδραματίζει και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με τη λεγόμενη "Ατζέντα 2014", με την οποία επιδιώκεται η ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ έως το 2014.
Συνεχίζονται οι διπλωματικές κινήσεις της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ στο θέμα της ΠΓΔΜ για την αναζήτηση μιας συμβιβαστικής λύσης στο θέμα της ονομασίας, ώστε να δικαιολογηθεί η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ που απαιτούν οι ΗΠΑ, καθώς και το άνοιγμα του δρόμου για τη σύνδεσή της με την ΕΕ.
Ο αμερικανικός παράγοντας ενισχύει την παρέμβασή του. Στα τέλη Αυγούστου του 2010 (παραμονές της αναμενόμενης νέας πρωτοβουλίας Νίμιτς), ο Αμερικανός πρέσβης στα Σκόπια Φίλιπ Ρίκερ δήλωσε ότι η αμερικανική θέση δεν προβλέπει αλλαγή του συνταγματικού ονόματος της "Μακεδονίας", ούτε αλλαγή του Συντάγματος της χώρας και ουσιαστικά υποστηρίζει τη λύση της διπλής ονομασίας με την εξεύρεση "διεθνούς αναφοράς" που θα αντικαταστήσει μόνο το FYROM (όπου, δηλαδή, χρησιμοποιείται σήμερα, ενώ το "Δημοκρατία της Μακεδονίας" θα διατηρηθεί στο εσωτερικό και στις διμερείς σχέσεις των χωρών που έχουν αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ με το συνταγματικό όνομά της).
Ο ισχυρισμός των αστικών κομμάτων της χώρας, πως η ένταξη της Ελλάδας σε ΝΑΤΟ κι ΕΕ είναι τα "διαπραγματευτικά μας όπλα", αποδεικνύεται κι από τα παραπάνω πως είναι αναληθής.
Στην πραγματικότητα αυτά τα "ατού" είναι "δίκοπο μαχαίρι". Κι αυτό γιατί οι δεσμεύσεις που έχει η χώρα στα πλαίσια των ιμπεριαλιστικών οργανισμών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ οδηγούν σε αύξηση των ευρω-αμερικανικών πιέσεωνστην αστική τάξη της χώρας, που μπορεί να αναγκαστεί να κάνει επικίνδυνες υποχωρήσεις.
Την ίδια ώρα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μοιάζει να προσδοκά στην αύξηση της πίεσης του αλβανικού στοιχείου (που αποτελεί περίπου το 30% του συνολικού πληθυσμού) στις κυβερνητικές δυνάμεις της ΠΓΔΜ.
Πίεση που σαφώς κι έχει αυξηθεί μετά την απόφαση του δικαστηρίου της Χάγης για τη νομιμοποίηση του Κοσσόβου κι έχει ενισχύσει τις τυχοδιωκτικές βλέψεις περί "Μεγάλης Αλβανίας".
Να σημειωθεί πως το 2008 ο σημερινός αρχηγός της ΝΔ, Αντ. Σαμαράς, ως υπουργός Πολιτισμού της τότε κυβέρνησης, είχε προβλέψει πως σύντομα θα λυθεί το πρόβλημα με την ονομασία των Σκοπίων, καθώς η γειτονική χώρα θα διαλυθεί υπέρ μιας μεγαλύτερης Αλβανίας και μιας μεγαλύτερης Βουλγαρίας.
Πρόκειται για ενδείξεις που δείχνουν πως η αστική τάξη της Ελλάδας δεν έχει αντίρρηση να συμμετάσχει στα ιμπεριαλιστικά παιχνίδια στην περιοχή, ακόμη και σ' ένα τόσο επικίνδυνο σενάριο όπως η λεγόμενη "Μεγάλη Αλβανία" ή "Φυσική Αλβανία". Πρόκειται στην κυριολεξία για "παιχνίδι με τη φωτιά".
Ταυτόχρονα κι ενώ οι ελληνικές κυβερνήσεις διακηρύσσουν πως συζητούν μόνον το όνομα της γειτονικής χώρας, στην πραγματικότητα η αστική τάξη της ΠΓΔΜ θέτει με κάθε ευκαιρία ζήτημα αναγνώρισης "μακεδονικής" ταυτότητας και γλώσσας καθώς και ανάλογης "μειονότητας" στις βαλκανικές χώρες.
Πρόκειται για τη συνέχεια της πολιτικής που ακολούθησε η Γιουγκοσλαβία, μετά τη ρήξη του Τίτο με τη Σοβιετική Ενωση, χαρακτηρίζοντας τους κατοίκους του γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας ως χωριστή "μακεδονική" εθνότητα (οι οποίοι ζούσαν, όχι μόνο στο γιουγκοσλαβικό κομμάτι της Μακεδονίας, αλλά και στο ελληνικό και στο βουλγαρικό), κάτι που θα της έδινε το δικαίωμα να διεκδικήσει στο μέλλον ανεξάρτητη εθνική υπόσταση.
Από εκείνη τη στιγμή άρχισε μια προσπάθεια αναδρομικής ερμηνείας όλης της ιστορίας του μακεδονικού χώρου, για να θεμελιωθεί η θεωρία της χωριστής "μακεδονικής" εθνότητας, με χωριστή γλώσσα, καταγωγή και ιστορία.
Ουσιαστικά πρόκειται για συστηματική πλαστογράφηση της Ιστορίας, που μεταφέρθηκε και σε χώρες υποδοχής μεταναστών (ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία).
Την πολιτική του Τίτο την ανέχτηκαν οι μετεμφυλιακές ελληνικές κυβερνήσεις και την υπέθαλψαν οι ιμπεριαλιστές, γιατί, μετά τη σύγκρουση με τη Σοβιετική Ενωση, μια τέτοια πολιτική εξυπηρετούσε τα σχέδιά τους για τη δημιουργία προβλημάτων στην περιοχή.
Παρά τα όποια προβλήματα, χωρίς την ιμπεριαλιστική επέμβαση στην περιοχή και το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας, δεν ήταν δυνατόν από μόνα τους να αναβιώσουν το παλιό Μακεδονικό ζήτημα, το οποίο, σαν ζήτημα εδαφικών διεκδικήσεων, είχε πάψει να υπάρχει.
Σύμφωνα με τη μαρξιστική αντίληψη "έθνος είναι η ιστορικά διαμορφωμένη σταθερή κοινότητα ανθρώπων, που εμφανίστηκε πάνω στη βάση της κοινότητας της γλώσσας, του εδάφους, της οικονομικής ζωής και της ψυχοσύνθεσης που εκδηλώνεται στην κοινότητα του πολιτισμού".
Με βάση αυτήν την αντίληψη δεν υπάρχει γενικά μακεδονικό έθνος. Η Μακεδονία πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια μεγάλη γεωγραφική περιφέρεια, όπου ζούνε πολλά έθνη.
Το κυρίαρχο έθνος που υπάρχει στην ΠΓΔΜ δημιουργήθηκε ως τέτοιο μόνον μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν συνέτρεξαν οι παραπάνω όροι στην Αυτόνομη Δημοκρατία στα πλαίσια της Γιουγκοσλαβίας, ενώ υπάρχουν πολλές αποδείξεις πως μέχρι μια περίοδο ως προσδιορισμός χρησιμοποιούνταν επίθετο που αναφερόταν στη σλαβική καταγωγή (Σλαβομακεδόνας).
Η θέση του ΚΚΕ για τις σχέσεις με την ΠΓΔΜ: Το ΚΚΕ, χρόνια τώρα, στη βάση αρχών και ενάντια στο κυρίαρχο ρεύμα, υποστήριξε ότι η εμμονή στην ονοματολογία ήταν και είναι επικίνδυνη και αδιέξοδη πολιτική, ότι σε μια διαπραγμάτευση για εξεύρεση κοινώς αποδεκτής λύσης, στην οποία περιλαμβάνεται με οποιονδήποτε τρόπο το όνομα Μακεδονία και όποια παράγωγα, θα πρέπει ρητά να γίνει αποδεκτό μόνο ως γεωγραφικός προσδιορισμός.
Να μπει τέλος στην αλυτρωτική προπαγάνδα, να υπάρξει αμοιβαία αναγνώριση του απαραβίαστου των συνόρων, της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας των δύο χωρών.
Ταυτόχρονα θεωρούμε πως πρέπει να αναπτυχθεί ένα ισχυρό μέτωπο αντιμετώπισης της ιμπεριαλιστικής πολιτικής του "διαίρει και βασίλευε" στα Βαλκάνια, στα πλαίσια της ανάπτυξης ενός Αντιιμπεριαλιστικού, Αντιμονοπωλιακού κινήματος κατά των αμερικανο-ΝΑΤΟικών επεμβάσεων και των αστικών τάξεων της περιοχής, με κατεύθυνση το σοσιαλισμό, γραμμή πάλης που ενσωματώνει τις ανάγκες των λαών της περιοχής και μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της εργατικής, λαϊκής πάλης».
«Διαίρει και βασίλευε» των ιμπεριαλιστών για τις μειονότητες
Αναφορικά με το ζήτημα της ανακίνησης μειονοτικών ζητημάτων το ΚΚΕ σημείωνε:
«Οι επιδιώξεις για αναγνώριση "μακεδονικής εθνικής μειονότητας", καθώς και "τουρκικής μειονότητας" (στην Ελλάδα), όπως επιδιώκουν οι ΗΠΑ κι η ΕΕ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, θα αποτελέσει ένα ακόμα βήμα για την αμφισβήτηση των συνόρων (π.χ. της Συνθήκης της Λοζάνης) και του εδαφικού status στην περιοχή, κάτι άλλωστε, που δεν το κρύβουν εθνικιστικοί κύκλοι σε Τουρκία και ΠΓΔΜ.
Πρόκειται για προσπάθεια που συνειδητά επιδιώκει να δημιουργήσει προβλήματα, στα πλαίσια της πολιτικής του "διαίρει και βασίλευε", της άμβλυνσης του ταξικού κριτηρίου των εργαζομένων της περιοχής.
Το Κόμμα μας θεωρεί πως η βάση της καταπίεσης δεν είναι εθνική, ούτε θρησκευτική ή γλωσσική, αλλά ταξική!
Για το ΚΚΕ είναι ξεκάθαρο ότι πάνω στην ταξική καταπίεση, που είναι αναπόσπαστο στοιχείο της καπιταλιστικής κοινωνίας, αναπτύσσεται και η εθνική, εθνοτική καταπίεση, η καταπίεση μειονοτήτων, ανθρώπων με άλλη καταγωγή, άλλο γλωσσικό ιδίωμα, η φυλετική καταπίεση, η καταπίεση σε βάρος των γυναικών κλπ.
Ομως μόνον η κατάργηση της ταξικής καταπίεσης, της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, η κατάργηση της καπιταλιστικής εκμεταλλευτικής κοινωνίας κι η οικοδόμηση της νέας, της σοσιαλιστικής κοινωνίας μπορεί να θέσει τις βάσεις για την κατάργηση και κάθε άλλης καταπίεσης».
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Παλιά φερέφωνα των ιμπεριαλιστών οι μέντορες του «αυτοπροσδιορισμού» (20/4/2008)
Επικίνδυνη η ανακίνηση μειονοτικών ζητημάτων στα Βαλκάνια (12/4/2008)
Η θέση του ΚΚΕ επί κυριαρχίας σε αυτό τροτσκιστικών αντιλήψεων Πουλιόπουλου* κλπ (26/11/1924-03/12/1924). Δημοσιεύθηκε στον Ριζοσπάστη
*Από Βικιπαίδεια:
Ο Πουλιόπουλος μαζί με τους Σεραφείμ Μάξιμο και Λευτέρη Σταυρίδη πρωταγωνίστησε στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ[4], το Δεκέμβρη του 1924, στο οποίο το κόμμα μετονομάστηκε σε ΚΚΕ και αποφασίστηκε η μπολσεβικοποίηση του κόμματος, δηλαδή ο κομμουνιστικός του χαρακτήρας και η ένταξή του στην Κομμουνιστική Διεθνή (ΚΔ). Ο Πουλιόπουλος εκλέχτηκε πρώτος γενικός γραμματέας του ΚΚΕ σε ηλικία 24 ετών και πρωτοστάτησε στη διαγραφή των ιδρυτικών στελεχών του ΣΕΚΕ σαν οπορτουνιστές.
«Ανεξαρτησία στη Μακεδονία και στη Θράκη: Η ντόπια κεφαλαιοκρατία… καταπιέζει τις εθνικές μειονότητες στη Μακεδονία και στη Θράκη… η ελληνική πλουτοκρατία καταδυναστεύει ένα μέρος του μακεδονικού και θρακικού λαού, κρατώντας με το σίδερο και τη φωτιά τη μακεδόνικη και θρακική χώρα στην υποταγή της. Δίχως την καταπίεση του μακεδονικού και θρακικού λαού, δίχως την καταπίεση των ξένων εθνών, της είναι αδύνατο να δυναμώσει επάνω μας τον κοινωνικό της ζυγό. Η ντόπια μπουρζουαζία είναι εθνικός δυνάστης και καταπιεστής του μακεδονικού και θρακικού λαού και συγχρόνως ο κοινωνικός δυνάστης της εργατικής τάξεως και των φτωχών αγροτικών και προσφυγικών μαζών. Αν δεν συντρίψουμε τον εθνικό ζυγό της ντόπιας μπουρζουαζίας που βαρύνει στη Μακεδονία και στη Θράκη, δεν μπορούμε να τσακίσουμε τον κοινωνικό ζυγό της ίδιας μπουρζουαζίας που βαρύνει επάνω σε μάς. Δεν μπορούμε αλλιώτικα να γλιτώσουμε από τους κατακτητικούς και ιμπεριαλιστικούς πολέμους που ξεσπούν εις βάρος μας εν όσω εξακολουθεί η σημερινή κατάσταση του διαμελισμού και της καταπιέσεως της Μακεδονίας και Θράκης από τη Βαλκανική και Τουρκική μπουρζουαζία.
Να γιατί αγωνιζόμαστε εναντίον των εξοπλισμών, εναντίον των πολέμων που προετοιμάζει η κεφαλαιοκρατία, εναντίον της εθνικής καταπιέσεως και του βιαίου εκπατρισμού. Να γιατί αγωνιζόμαστε για την ένωση των τριών τμημάτων της Μακεδονίας και Θράκης και για ενιαία και ανεξάρτητη κρατική τους ύπαρξη…
Ζήτω η εργατοαγροτική επανάσταση της Βουλγαρίας! Ζήτω η ανεξάρτητη Μακεδονία και Θράκη!
Ζήτω η Ομοσπονδία των Βαλκανικών εργατοαγροτικών δημοκρατιών!
Ζήτω η Παγκόσμιος Προλεταριακή επανάσταση.
Αθήναι 3 Δεκεμβρίου 1924
Το Προεδρείο»
Ο Πουλιόπουλος μαζί με τους Σεραφείμ Μάξιμο και Λευτέρη Σταυρίδη πρωταγωνίστησε στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ[4], το Δεκέμβρη του 1924, στο οποίο το κόμμα μετονομάστηκε σε ΚΚΕ και αποφασίστηκε η μπολσεβικοποίηση του κόμματος, δηλαδή ο κομμουνιστικός του χαρακτήρας και η ένταξή του στην Κομμουνιστική Διεθνή (ΚΔ). Ο Πουλιόπουλος εκλέχτηκε πρώτος γενικός γραμματέας του ΚΚΕ σε ηλικία 24 ετών και πρωτοστάτησε στη διαγραφή των ιδρυτικών στελεχών του ΣΕΚΕ σαν οπορτουνιστές.
Επίσης, ήταν αντιπρόσωπος του κόμματος στο πέμπτο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς στη Μόσχα τον Ιούνιο του 1924, μαζί με τον Μάξιμο και τον Θόδωρο Μάγγο. Τον Ιούλιο του 1924 στη Μόσχα συνήλθε η 7η Συνδιάσκεψη της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας (ΒΚΟ) που επανέλαβε τη θέση της προηγούμενης συνδιάσκεψης για μια "Ανεξάρτητη Μακεδονία και Θράκη". Οι Πουλιόπουλος και Μάξιμος που αντιπροσώπευσαν το ΣΕΚΕ(Κ), ψήφισαν τη θέση χωρίς να υπάρχει σχετική απόφαση του κόμματος.[5]
Στις 15 Απρίλη του 1925 η κυβέρνηση του Ανδρέα Μιχαλακόπουλου συνέλαβε και φυλάκισε πολλά στελέχη του ΚΚΕ για το λεγόμενο "Μακεδονικό". Έτσι ο Πουλιόπουλος, ο Νίκολης, ο Θωμάς Αποστολίδης, ο Κώστας Σκλάβος, ο Τάκης Φίτσιος και άλλοι βρέθηκαν στις φυλακές Συγγρού, ενώ ο Μάξιμος εξορίστηκε στη Σκύρο. Την θέση του Γενικού Γραμματέα του ΚΚΕ κατέλαβε τότε ο Λευτέρης Σταυρίδης. Ο Πουλιόπουλος θα δικαστεί στις 8 Αυγούστου του 1925 και θα καταδικαστεί σε 1,5 χρόνο φυλάκιση για την "Αυτονόμηση της Μακεδονίας και της Θράκης" από το Στρατοδικείο της Αθήνας. Μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη ήταν και το πρώην ιδρυτικό μέλος της ΓΣΕΕ Κώστας Σπέρας.
Μακεδονικό
Στις 24 Αυγούστου 1925, ο Πουλιόπουλος, μαζί με άλλους 23 κομμουνιστές, δικάστηκε εκ νέου στην Αθήνα με την κατηγορία ότι προωθούσε την αυτονομία της Μακεδονίας και της Θράκης.[6] Στα πλαίσια της υπεράσπισης των εθνικών μειονοτήτων και της αυτοδιάθεσης των λαών, υπερασπίστηκε τις ιδέες του σε μια απολογία που προκάλεσε αίσθηση μιλώντας επί πέντε ώρες και η δίκη διακόπηκε. Στις 22 Φεβρουαρίου 1926, η δίκη των αυτονομιστών συνεχίστηκε. Οι κατηγορίες απορρίφθηκαν, αλλά αντί οι κατηγορούμενοι να απελευθερωθούν εξορίστηκαν στην Ανάφη, την Αμοργό και τη Φολέγανδρο. Ο Πουλιόπουλος εξορίστηκε στη Φολέγανδρο και αφέθηκε ελεύθερος στα τέλη Αυγούστου του 1926 με την πτώση της δικτατορίας του Θεόδωρου Πάγκαλου.
Διαγραφή από το ΚΚΕ και τροτσκιστική πορεία
Μετά την αποφυλάκισή του στη "Σύσκεψη Παραγόντων" στις 5-8 Σεπτέμβρη του 1926 ο Πουλιόπουλος εξελέγη ομόφωνα γραμματέας του ΚΚΕ, αλλά αυτός δεν αποδέχθηκε την εκλογή του και τη γραμματεία κατέλαβε ο Παστιάς Γιατσόπουλος.[7] Επίσης αρνήθηκε να είναι υποψήφιος του κόμματος για τις βουλευτικές εκλογές στις 7 Νοέμβρη 1926 και αφού η ΚΕ δεν έλαβε υπόψη της την άρνησή του, κατέθεσε σχετική δήλωση αποποίησης στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης. Η απάντηση της ΚΕ ήταν να τον θέσει εκτός κόμματος μέχρι το επόμενο συνέδριο, το οποίο ήταν το μόνο αρμόδιο να αποφασίσει για τα περαιτέρω.[7] Ο Πουλιόπουλος τότε αποσύρθηκε στη Θήβα και προετοιμάστηκε για το επόμενο συνέδριο του ΚΚΕ που είχε οριστεί για το Μάρτιο του 1927.
Στο 3ο Τακτικό Συνέδριο[8], το Μάρτιο του 1927, ξέσπασε μεγάλη διαμάχη με τις παρακάτω αντίπαλες ομάδες:
Ομάδα Πουλιόπουλου (τροτσκιστές)
Ομάδα Μάξιμου (κεντριστές)
Η αντιπαράθεση αυτή που ήταν ισχυρότατη αντανακλούσε την τιτανομαχία που διεξαγόταν εκείνη την εποχή στη Μόσχα μεταξύ των Στάλιν και Τρότσκι. Στο συνέδριο πλειοψηφούν οι σταλινικοί Χαϊτάς, Ευτυχιάδης, Κολοζώφ, Σιάντος, Θέος, αλλά με την παρέμβαση των κεντριστών ανακαλείται η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής (17/12/1926) για διαγραφή του Πουλιόπουλου. Πάντως ο Πουλιόπουλος, μαζί με τον Γιατσόπουλο, απομακρύνθηκαν από την Κεντρική Επιτροπή. Αργότερα στις 25 Σεπτέμβρη του 1927 διαγράφηκαν επίσημα από το κόμμα σαν Λικβινταριστές, αφού εξέδωσαν και κυκλοφόρησαν την μπροσούρα Νέο Ξεκίνημα. Στη συνέχεια, το Νοέμβριο του 1927, σχημάτισαν την αντιπολιτευτική ομάδα στο ΚΚΕ, Σπάρτακος, σε συντονισμό με τη Διεθνή Αριστερή Αντιπολίτευση, διεθνή αντιπολιτευτική τάση στην Κομμουνιστική Διεθνή και στο ΚΚΣΕ υπό την ηγεσία του Τρότσκι.
Άρχισαν να εκδίδουν από τον Ιανουάριο του 1928 μαζί με τους Κεντριστές Μάξιμο, Σκλάβο, Χαϊνόγλου το περιοδικό Σπάρτακος που ασκούσε αντιπολίτευση στην ηγετική ομάδα του ΚΚΕ.
Η ομάδα των τροτσκιστών του Πουλιόπουλου αρνήθηκε να ενωθεί με τους Αρχειομαρξιστές που είχαν διασπαστεί από το ΚΚΕ, κατηγορώντας τους για σεχταρισμό απέναντι στο κόμμα. Ο Τρότσκι όμως το 1930 αναγνώρισε τους Αρχειομαρξιστές ως ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αριστερής Αντιπολίτευσης, απόφαση που ο Πουλιόπουλος και η ομάδα του καταδίκασαν έντονα.[9][10] Το 1934, η ομάδα του Πουλιόπουλου και μια ομάδα που είχε διασπαστεί από τους Αρχειομαρξιστές με επικεφαλής τον Μιχάλη Ράπτη (Πάμπλο), ενώθηκαν για να σχηματίσουν την Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας (ΟΚΔΕ).
Ο μαχόμενος δικηγόρος
Παράλληλα με όλα αυτά, ο Πουλιόπουλος τελειώνει τη Νομική, κατορθώνει να μάθει δέκα ξένες γλώσσες και να διαβάζει νομικά και μαρξιστικά κείμενα στη γλώσσα που γράφτηκαν. Ο τότε Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ Σταυρίδης αναφέρει για τον Πουλιόπουλο ότι: "Ήτο άριστος δικηγόρος και πολλάκις εις δίκας είχε καταπλήξει τους δικαστάς δια την εμβρίθειαν και πολυμάθειάν του και από νομικής απόψεως, διότι είχε μελετήσει και πολλά ξένα νομικά συγγράματα."[11]
Την περίοδο 1927-1929 εκπαιδεύει μια ολιγομελή ομάδα νεαρών δικηγόρων (Λύσανδρος Μηλιαρέσης κ.α) στις δραστηριότητες της Εργατικής Βοήθειας Ελλάδας, της οργάνωσης αλληλεγγύης των εργαζομένων, με σκοπό να τους κάνει ικανούς να υποστηρίζουν αγωνιστές της εργατικής τάξης όταν καταδιώκονται. Δίνει καθημερινά ως δικηγόρος το παρών για να υπερασπιστεί εργάτες απέναντι στους εργοδότες τους, κατατρεγμένους και διαδηλωτές που συλλαμβάνονται, σωματεία που διαλύονται αυθαίρετα, συνελεύσεις που δέχονται αστυνομικές επιδρομές, εκλογές που ματαιώνονται, συνδικαλιστές, διανοούμενους και φοιτητές που οδηγούνται στα αστυνομικά τμήματα και σέρνονται στα δικαστήρια με βαριές κατηγορίες.
Ο χαρακτήρας της επανάστασης, τα Λαϊκά Μέτωπα
Εκείνη την περίοδο, που σηματοδοτείται από την επικράτηση του σταλινισμού στο κομμουνιστικό κίνημα, ο Πουλιόπουλος αντιπάλευε την άποψη που διαμορφωνόταν από το ΚΚΕ και παγιώθηκε στην 6η Ολομέλεια της Κεντρικής Eπιτροπής του το 1934, η οποία θεωρούσε ότι λόγω του μη-ανεπτυγμένου και μισοφεουδαρχικού χαρακτήρα του ελληνικού καπιταλισμού η επανάσταση στην Ελλάδα δε θα μπορούσε να είναι σοσιαλιστική αλλά αστικοδημοκρατική.[12] Ο Πουλιόπουλος υποστήριξε το σοσιαλιστικό της χαρακτήρα, τονίζοντας τόσο το επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης στην Ελλάδα και την πραγματοποιημένη λύση του αγροτικού ζητήματος όσο και ότι πολλά θέματα που παρουσιάζονται σαν έλλειμμα δημοκρατίας η αστική τάξη δεν μπορούσε πια να τα επιλύσει και μάλιστα έπαιρνε μια έντονα αυταρχική στροφή. Θεωρούσε ότι, στην πράξη, αυτή η τακτική σήμαινε την εγκατάλειψη του στόχου της σοσιαλιστικής επανάστασης γενικά.
Άλλο σημείο σύγκρουσης με το ΚΚΕ ήταν η σχέση με τις μη-κομμουνιστικές εργατικές οργανώσεις. Υπό το βάρος της ήττας με την άνοδο του φασισμού στη Γερμανία, τα επίσημα κομμουνιστικά κόμματα, που για μια ολόκληρη περίοδο δεν ήθελαν καμία συνεργασία μαζί τους, στράφηκαν προς την τακτική του Λαϊκού Μετώπου. Ο Πουλιόπουλος υποστήριζε την ανάγκη συνεργασίας στη δράση, αλλά τονίζοντας την ανάγκη πολιτικής και οργανωτικής ανεξαρτησίας των κομμουνιστών και απορρίπτοντας ιδιαίτερα τη συμμετοχή σε οποιαδήποτε αστική κυβέρνηση επέμενε στην λογική των εργατικών και μόνο μετώπων, ενώ παλαιότερα για αυτό κατηγορούσε τα στελέχη του ΚΚΕ.[13]
Ο Πουλιόπουλος υπήρξε ιδιαίτερα επικριτικός για την κατάσταση στη Σοβιετική Ένωση και την κατάλυση της εργατικής δημοκρατίας σε αυτήν. Παράλληλα, υποστήριζε ότι θα έπρεπε να υποστηριχτεί σε περίπτωση επίθεσης από τα καπιταλιστικά κράτη.[14]
Αρχές του 1940 έβαλε ζήτημα της αυτονομίας της Μακεδονίας ενώ κατέκρινε το ΚΚΕ ως ...σωβινιστικό κόμμα.[15]
Η 4η Διεθνής
Ο Πουλιόπουλος το 1938 πήρε την πρωτοβουλία να ενώσει τους Έλληνες τροτσκιστές στην Ενιαία Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας (ΕΟΚΔΕ). Το Σεπτέμβριο του 1938, η ΕΟΚΔΕ συμμετείχε στην ίδρυση της Τετάρτης Διεθνούς στο Παρίσι.
Στην Ακροναυπλία
Τον Αύγουστο του 1938 συνελήφθη από το Καθεστώς της 4ης Αυγούστου και φυλακίστηκε στην Ακροναυπλία, όπου προσπάθησε να συνεχίσει την πολιτική του δράση. Η ηγεσία της καθοδήγησης στην Ακροναυπλία (Ιωαννίδης) απομόνωσε τον Πουλιόπουλο και τους συντρόφους του τροτσκιστές από τους υπόλοιπους κρατούμενους κομμουνιστές.[16]. Ο Πουλιόπουλος μαζί με άλλους συντρόφους του υποστήριξε την επιχείρηση για την απόδρασή τους τον Απρίλιο του 1941, λίγο πριν φθάσουν οι Γερμανοί στην Ακροναυπλία, αλλά αυτή ματαιώθηκε μετά από απόφαση του Ιωαννίδη.[17] Σε μεταγωγή του σε άλλη φυλακή, δεν αποπειράθηκε να αποδράσει παρά τις παρακλήσεις συντρόφων του, για να μην έχει συνέπειες ο χωροφύλακας που τον φρουρούσε.[18]
Το 1942, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, μεταφέρθηκε άρρωστος στο Δημοτικό Νοσοκομείο της Αθήνας, στη συνέχεια στις φυλακές Αβέρωφ και τέλος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Λάρισας.
Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Ο Πουλιόπουλος, σε αντίθεση με τον Ζαχαριάδη, υποστήριξε ότι ο χαρακτήρας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου δεν ήταν αντιφασιστικός, αλλά πόλεμος ανταγωνισμού ανάμεσα σε αντίπαλα εθνικά κράτη λόγω της οικονομικής κρίσης με το πρόσχημα του διαφορετικού εσωτερικού καθεστώτος τους. Για τον Πουλιόπουλο, όπως και για τον Τρότσκι, η εργατική τάξη και το κομμουνιστικό κίνημα δεν έπρεπε να συνταχτούν με τις αντίστοιχες αστικές τάξεις και τα εθνικά κράτη.[19][20][21]
Η εκτέλεση
Η δικτατορία του (θανόντος στο πριν την κατοχή) Μεταξά δεν απελευθέρωσε τους πολιτικούς κρατούμενους με την κατάληψη της Ελλάδας από τους Γερμανούς αλλά τους παρέδωσε στους κατακτητές. Στις 6 Ιουνίου του 1943 ο Πουλιόπουλος, μαζί με άλλους 105 φυλακισμένους από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Λάρισας, εκτελέστηκε από τις ιταλικές κατοχικές δυνάμεις στο χωριό Νεζερός(σημερινός Άγιος Στέφανος) κοντά στο Δομοκό σε αντίποινα για την ανατίναξη της σήραγγας στο Κούρνοβο από τον ΕΛΑΣ.
Τόσο ο ίδιος όσο και η οργάνωση του στάθηκαν επικριτικά στην ΕΑΜική Αντίσταση στις κατοχικές δυνάμεις.
