Σάββατο 18 Μαΐου 2019

Αρχαία Ελλάς: Σκυθόπολις. Το Άουσβιτς της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας...

Αρχαία Ελλάς: Σκυθόπολις. Το Άουσβιτς της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας...: Tο πρώτο στρατόπεδο συγκέντρωσης που έχει καταγραφεί στην ιστορία φέρεται να λειτούργησε 1600 χρόνια πριν ο Χίτλερ συνδέσει άρρηκτα τα μα...

Μελοπίθαρο, μελολεκανίδα, διψέλι, βρασκί...

Επιμέλεια συλλογής και παράθεσης πηγών-κειμένων-φωτογραφιών:
Κώστας Ντουντουλάκης.
Πηγές:
Μουσείο Κρητικής Εθνολογίας-Κεραμικά www.cretanethnologymuseum.gr
Φωτογραφική Συλλογή Ζυμβραγουδάκη
Melissokomia Net.gr
idiston.blogspot.com

Το μινωικό μελοπίθαρο, που κατασκευαζόταν και χιλιάδες χρόνια μετά, ως τις αρχές ή και τα μέσα του 20ού  αιώνα στην Κρήτη και λεγόταν "μελοκουρούπα",  ήταν ένα πλατύστομο πήλινο σκεύος φύλαξης μελιού, με περιφερειακό αυλάκι ψηλά γύρω από το στόμιο που γεμιζόταν με νερό ώστε να εμποδίζει το πέρασμα στο μέλι αυτό των μυρμηγκιών (που λέγονται και μελίντακες στην Κρήτη, λόγω της βουλιμίας τους προς  το μέλι) 



Το μελοπίθαρο το τοποθετούσαν πάνω σε στάχτη καυσόξυλων για να μονώνεται από την υγρασία, να μην κρυσταλλώνει το μέλι και για καταρχήν απώθηση  των μυρμηγκιών.




Στο καπάκι έβαζαν την μελολεκανίδα, μια πήλινη λεκάνη απορροής μελιού που εξωτερικά είχε δυο ζευγάρια πήλινα πόδια για να μην φράζεται το στόμιο κατά τη διάρκεια στράγγισης του μελιού στον εσωτερικό της πάτο.
Μέσα στην λεκάνη τοποθετούσαν την βεργοκοφίνα ύψους 60 εκ. και διαμέτρου 50 εκ. μέσα στη οποία έριχναν τις στιμμένες με τα χέρια   κηρήθρες για την διαδικασία της παραπέρα αποστράγγισης του μελιού μέσω μιας οπής στο κέντρο της λεκάνης.



Μελολεκανίδα. Διάτρητη στη μέση μεγάλη λεκάνη που φέρει στον πάτο σειρά από πήλινα στελέχη στα οποία τοποθετούν ένα καλάθι με κερήθρες για την απόσταξη του μελιού. Η μελολεκανίδα τοποθετείται στο στόμιο του μελοπίθαρου.





Ένα διψέλι, μινωικού τύπου οριζόντια πήλινη κυψέλη, στην Ανατολική Κρήτη. 
(Συλλογή Ζυμβραγουδάκη)


Διψέλι.-γνωστό και σαν υψέλι- Μεγάλο κυλινδρικό δοχείο που χρησιμοποιείται σαν κυψέλη στην ανατολική Κρήτη. Τοποθετείται οριζόντια σε μαντρότοιχους και σε αλλεπάλληλα στρώματα. Οι μέλισσες δημιουργούν σειρά πεπλατυσμένων κυκλικών πιτών που κρέμονται από την οροφή. 
Η μορφή ανάγεται στην αρχαιότητα και συντηρήθηκε στην Κρήτη και στις Κυκλάδες νήσους. 



Φρασκί. Μινωική κυψέλη που εχρησιμοποιείτο στους Νομούς Ηρακλείου και Ρεθύμνου και παρόμοιά της στο Νομό Χανίων.
*Σημ. Κώστα Ντουντουλάκη: Ο από την μητέρα μου παππούς μου είχε μερικές τέτοιες και ακόμα περισσότερα μελισσοκόφινα , πλεγμένα από τον ίδιο με βέργες, που τα έχριε με λάσπη εσωτερικά για μόνωση και τα σκέπαζε με μια πλάκα από πάνω, στο Αμυγδαλοκεφάλι Κισσάμου.
Φέρει στον πάτο μια στενόμακρη οπή ως θύρα κυκλοφορίας της κυψέλης. Λίγο ψηλότερα μια μικρή κυκλική οπή επιτρέπει τον εξαερισμό. Το δοχείο σκεπάζεται από σειρά ξύλινων πηχών στους οποίους οι μέλισσες θα κρεμάσουν την κηρήθρα. Οι πήχεις σκεπάζονται από κλαριά πυκνού θάμνου που με τη σειρά τους θα καλυφθούν με ένα φαρδύ πώμα, το καπάκι του φρασκιού.
Καπάκι φρασκιού. Μεγάλο κυκλικό δοχείο σε μορφή τμήματος κώνου, με δύο μικρές εξέχουσες λαβές που σκεπάζει την κυψέλη του τύπου φρασκί.





Διψέλι με λαβές. ΥΜ ΙΙΙ (1420-1200 π.Χ.). Αγία Τριάδα (Halbherr F., Stefani E., Banti L., 1980, 173)






Ένα βρασκί, πήλινη κυψέλη εν χρήσει σε όλη την Κρήτη ως και μετά τα μέσα του 20ού αιώνα, με τα "κανονάκια" του, τα ξύλινα πηχάκια κάτω από καθένα από τα οποία έχτιζαν κηρήθρες οι μέλισσες.
(Συλλογή Ζυμβραγουδάκη)





Πήλινο σκεύος καπνισμού των μελισσών. Από το μικρό αριστερό στόμιο φυσούσε ο μελισσοκόμος το προσάναμμα εντός, και ο καπνός έβγαινε από το πλατύ στόμιο δεξιά.





Βρασκί σκεπασμένο με την πήλινη "σαλιέρα" του. Κάτω από αυτήν διακρίνονται τα πυκνά κλαδιά θάμνων με ξερά φύλλα που  έμπαιναν για θερμομόνωση.
(Συλλογή Ζυμβραγουδάκη)









Βρασκάκι /κύαθος ηθμωτός (Τρυπητό). ΜΜ ΙΑ (2100 - 2000 π.Χ.).Κνωσός (Biondi G. 2002, 86) (Filtre, Strainer, Sieb)





Τα  διψέλια, που «φύτρωναν» στις πέτρινες μάντρες, τις ξερολιθιές των χωραφιών κι έτσι διατηρούσαν και προστάτευαν τις κυψέλες τους οι μελισσοκόμοι τα παλιά χρόνια από τις σκληρές καιρικές συνθήκες του Αιγαίου πελάγους.Αποτέλεσμα εικόνας για διψέλια φωτογραφίες


Αυτό συνήθιζαν να κάνουν οι μελισσοκόμοι στη Σίφνο:
».
melissotrypes3Τα διψέλια, όπως μας ενημερώνει ο Εξωραϊστικός Σύλλογος Πλατύ Γιαλού «Η Πρόοδος», ήταν πήλινες κυψέλες που ήταν και γνωστές ως μελισσότρυπες .
Το διψέλι ήταν πήλινο δοχείο κωνικού σχήματος με ύψος γύρω στα εβδομήντα με ογδόντα εκατοστά, που στένευε κάτω στον πυθμένα και ήταν περίπου είκοσι εκατοστά και στο επάνω μέρος του το στόμιο ήταν κατά 15 εκατοστά πιο μεγάλο (35 εκατ.). Το στόμιο το έκλειναν με ένα πήλινο καπάκι στο οποίο υπήρχαν μικρές τρύπες, ίσα που να χωρούσε να περνάει μία μέλισσα. Το τοποθετούσαν όχι σε όρθια αλλά σε πλάγια θέση, ώστε να μην πιάνει μεγάλη επιφάνεια, καθώς ήταν επικίνδυνο να χτυπηθεί από κάποια αιτία και να σπάσει. Ετσι επινοήθηκαν και οι εσοχές, οι ειδικές θέσεις σκαμμένες στους τοίχους, που είχαν το ανάλογο βάθος για να χωράει μέσα ολόκληρο το διψέλι, η πήλινη κυψέλη. Στο άνοιγμα της εσοχής βρισκόταν το στόμιο με το καπάκι με τις τρύπες στο μέγεθος ενός εντόμου.
Με αυτόν τον τρόπο οι μελισσοκόμοι προφύλασσαν τις κυψέλες μελισσών από την κακοκαιρία, τη βροχή, ή την υπερβολική ζέστη. Με το πολύ κρύο το μελίσσι θα υπέφερε και θα χανόταν. Και με την πολλή ζέστη, όταν ο ήλιος θα χτυπούσε την κυψέλη σε όλη της την επιφάνεια, οι κηρήθρες θα έλιωναν και θα καταστρέφονταν.

melissotrypes2

Τα διψέλια «αναβιώνουν» έπειτα από προσπάθεια του Εξωραϊστικού Συλλόγου, που μας θυμίζει (όπως παρουσιάζεται στη φωτογραφία) τις μελισσότρυπες στην πραγματική τους θέση.Αποτέλεσμα εικόνας για διψέλια φωτογραφίες

Παρασκευή 17 Μαΐου 2019

«Ένας άλλος κόσμος» είναι υπό κατασκευή

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η  σύνοψη:"...Σήμερα, νέες παγκόσμιες δυνάμεις έχουν αναδυθεί (ας αναλογιστούμε ότι Ρωσία και Κίνα δεν είχαν κανένα λόγο, και βέβαια δεν συμμετείχαν στο διευθυντήριο των «7»). Το στρατόπεδο της Δύσης είναι διχασμένο και αδυνατισμένο. Η Ευρώπη είναι πολυδιασπασμένη, με όχι μία αλλά πολλές διαιρετικές τομές. Οι ΗΠΑ είναι οι ίδιες διχασμένες στο εσωτερικό τους, σε σφοδρή σύγκρουση με άλλες δυνάμεις που μέχρι σήμερα ήταν φιλικές ή και υποχείριά της, και βέβαια «πλανητάρχης» δεν υπάρχει. 

Οι εξελίξεις αυτές, που έχουν σημειωθεί μέσα σε λίγα χρόνια, είναι τέτοιου εύρους που σε άλλες εποχές θα χρειάζονταν δεκαετίες. Δεν πρόκειται απλά για κάποια «όξυνση των αντιθέσεων». Οι εθνικές και γεωπολιτικές συγκρούσεις έχουν επιστρέψει και δίνουν τον τόνο. Η «επιστροφή στο έθνος-κράτος» δεν συντελείται με την έννοια κάποιων μικρών συντηρητικών ή λαϊκιστικών εθνικισμών, όπως προβάλλεται, αλλά αποτελεί κοινό τόπο για τους ίδιους τους μεγάλους παίκτες. Είμαστε, και από αυτή την άποψη, σε εποχή επικαιροποίησης του «εθνικού». Ταυτόχρονα, κορυφαία ζητήματα, όπως το προσφυγικό-μεταναστευτικό αλλά όχι μόνο αυτό, έχουν αποκτήσει διαφορετικές διαστάσεις, που σχετίζονται με αυτές τις εξελίξεις. 

Η δεύτερη σειρά λόγων αφορά στο κοινωνικό, το ιδεολογικό, αλλά και το παραγωγικό-τεχνολογικό πεδίο, όπου είναι σε εξέλιξη μια σειρά ακόμα διεργασίες. Η διάλυση ταυτοτήτων, κοινωνικών χώρων, δεσμών και σχέσεων, τα «μεταμοντέρνα» ιδεολογικά σχήματα, σε συνδυασμό με τη φορά εξελίξεων που συνδέονται με τις τεχνολογίες και την επιστήμη, οδηγούν σε μεγάλες αλλαγές που σχετίζονται με το ίδιο το μέλλον αυτού που ονομάζεται «ανθρώπινη φύση» ή ανθρώπινο είδος. 

Δεν είμαστε (απλώς) στην εποχή κατά την οποία από όλους τους πόρους του ίδιου του συστήματος αναδύονται οι μορφές μιας νέας κοινωνικής οργάνωσης. Αλλά στην εποχή όπου η υπάρχουσα κοινωνική οργάνωση επιχειρεί να ενσωματώσει, να εγκολπώσει αυτές τις αναδυόμενες μορφές, μετασχηματίζοντάς τες. 

Η τρίτη σειρά λόγων, αφορά σε πιο συγκεκριμένες εξελίξεις στο πολιτικό πεδίο. Καταρχάς, έχει γιγαντωθεί το φαινόμενο της καθολικής κρίσης της πολιτικής. Του πολιτικού συστήματος, του κομματικού φαινομένου, του κοινοβουλευτισμού, της δημοκρατίας, της εκπροσώπησης. Αυτό είναι κάτι που σχεδόν κανείς πλέον δεν αμφισβητεί. 

Οι δε δυνάμεις που προσδιορίζονται με οποιονδήποτε τρόπο στο φάσμα της Αριστεράς, βιώνουν αξεπέραστη κρίση. Δεν είναι μόνο όσες έχουν ενσωματωθεί και τυπικά στην παγκοσμιοποίηση. Τα «εργαλεία», οι μέθοδοι ανάλυσης, οι τρόποι οργάνωσης, οι κοσμοθεωρητικές αντιλήψεις συνολικά, είναι σε πλήρη αναντιστοιχία με την πραγματικότητα και αδυναμία επαφής με αυτήν. Ο «οικονομισμός», η γραμμή της «αντι-λιτότητας», ο «αντι-νεοφιλελευθερισμός» έφτασαν στα όριά τους, και τώρα έχουν ξεπεραστεί. Ακόμα και τα σοβαρά «πειράματα» σε κάποιες γωνιές του πλανήτη, βρίσκονται σε υποχώρηση ή μπροστά σε προβλήματα και σταυροδρόμια. 

***

Όλα τα παραπάνω, μπορούν σε ένα βαθμό να ερμηνεύσουν κάποιες πλευρές της κατάστασης σε εκείνο που θα ονομάζαμε «υποκειμενικό πεδίο». 

Σήμερα, η αμφισβήτηση της παγκοσμιοποίησης δεν έχει τον χαρακτήρα που είχε πριν 15-20 χρόνια. Είναι περισσότερο μαζική, αλλά και πολύ πιο ρευστή, πιο θολή, πιο ετερόκλητη. Εμπεριέχει πλήθος τάσεων και καταστάσεων, είναι αντιφατική, δεν έχει κοινή γλώσσα, αλλά ούτε καν είναι μια Βαβέλ με πολλές διαφορετικές γλώσσες, αφού δεν υπάρχουν τέτοιες διαμορφωμένες. 

Παρένθεση: Στη χώρα μας, προστίθεται και το κλείσιμο δύο ακόμα μικρότερων κύκλων. Πρώτα, του «μνημονιακού/αντιμνημονιακού» αλλά και μιας ορισμένης φάσης εκδήλωσης του λαϊκού ριζοσπαστισμού. Το τέλος του, εδώ και χρόνια, ακόμα δεν έχει συνειδητοποιηθεί. Δεύτερον, μιας περιόδου «αριστερής διακυβέρνησης», η οποία τώρα τελειώνει αλλά θα αφήσει πίσω της αρκετά αποτυπώματα σε πολιτικό, κοινωνικό και ιδεολογικό επίπεδο. 

Δεν πρόκειται για λεπτομέρειες, για μικρές δυσκολίες. Αυτή η κατάσταση είναι η πραγματική πρόκληση για όσους αναζητούν δρόμους προς την ελευθερία, την κοινωνική, την εθνική ή την ανθρώπινη χειραφέτηση, αντίστασης στην ολοκληρωτική παγκοσμιοποίηση. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα, ασχέτως αν συνειδητοποιείται ή όχι. Ζούμε σε ολότελα καινούρια εποχή, μεταβατική και ιδρυτική από πολλές απόψεις. 

«Ένας άλλος κόσμος» είναι σήμερα περισσότερο θολός, απροσδιόριστος. Αυτός, δεν μπορεί εύκολα να περιγραφεί, το ίδιο και οι υποκειμενικοί όροι διαμόρφωσής του. Χρειάζεται προσπάθεια, διανοητική, πρακτική και πολύπλευρη, για να «εφευρεθούν» μαζί. Χωρίς αυτήν τη συναίσθηση, καμία «αξιοποίηση» των διδαγμάτων του παρελθόντος δεν μπορεί να γίνει. Τα μεταμοντέρνα στερεότυπα και οι φλυαρίες οι οποίες τα συνοδεύουν, και όχι αυτή η συναίσθηση, αποτελούν τον σύγχρονο αγνωστικισμό."



Η ΣΦΗΚΑ: «Ένας άλλος κόσμος» είναι υπό κατασκευή: Γιώργος Παπαϊωάννου Τι συνεπάγεται το γεγονός ότι ζούμε σε μια ολότελα καινούρια εποχή, ιδρυτική και μεταβατική Σε ένα τοπίο που μ...

Κυριακή 12 Μαΐου 2019

Γιάννης Ρίτσος: Το μοιρολόι της μάνας, "Ἐπιτάφιος"

(Θεσσαλονίκη. Μάης τοῦ 1936. Μιὰ μάνα, καταμεσὶς τοῦ δρόμου,
μοιρολογάει τὸ σκοτωμένο παιδί της. Γύρω της καὶ πάνω της,
βουΐζουν καὶ σπάζουν τὰ κύματα τῶν διαδηλωτῶν - τῶν ἀπερ-
γῶν καπνεργατῶν. Ἐκείνη συνεχίζει τὸ θρῆνο της):


I
Γιέ μου, σπλάχνο τῶν σπλάχνων μου, καρδούλα τῆς καρδιᾶς μου,
πουλάκι τῆς φτωχιᾶς αὐλῆς, ἀνθὲ τῆς ἐρημιᾶς μου,

πῶς κλείσαν τὰ ματάκια σου καὶ δὲ θωρεῖς ποὺ κλαίω
καὶ δὲ σαλεύεις, δὲ γρικᾷς τὰ ποὺ πικρὰ σοῦ λέω;

Γιόκα μου, ἐσὺ ποὺ γιάτρευες κάθε παράπονό μου,
Ποὺ μάντευες τί πέρναγα κάτου ἀπ᾿ τὸ τσίνορό μου,

τώρα δὲ μὲ παρηγορᾶς καὶ δὲ μοῦ βγάζεις ἄχνα
καὶ δὲ μαντεύεις τὶς πληγὲς ποὺ τρῶνε μου τὰ σπλάχνα;

Πουλί μου, ἐσὺ ποὺ μοῦ ῾φερνες νεράκι στὴν παλάμη
πῶς δὲ θωρεῖς ποὺ δέρνουμαι καὶ τρέμω σὰν καλάμι;

Στὴ στράτα ἐδῶ καταμεσὶς τ᾿ ἄσπρα μαλλιά μου λύνω
καὶ σοῦ σκεπάζω τῆς μορφῆς τὸ μαραμένο κρίνο.

Φιλῶ τὸ παγωμένο σου χειλάκι ποὺ σωπαίνει
κι εἶναι σὰ νὰ μοῦ θύμωσε καὶ σφαλιγμένο μένει.

Δὲ μοῦ μιλεῖς κι ἡ δόλια ἐγὼ τὸν κόρφο δές, ἀνοίγω
καὶ στὰ βυζιὰ ποὺ βύζαξες τὰ νύχια, γιέ μου μπήγω.

II
Κορώνα μου, ἀντιστύλι μου, χαρὰ τῶν γερατειῶ μου,
ἥλιε τῆς βαρυχειμωνιᾶς, λιγνοκυπάρισσό μου,

Πῶς μ᾿ ἄφησες νὰ σέρνουμαι καὶ νὰ πονῶ μονάχη
χωρὶς γουλιά, σταλιὰ νερὸ καὶ φῶς κι ἄνθο κι ἀστάχυ ;

Μὲ τὰ ματάκια σου ἔβλεπα τῆς ζωῆς κάθε λουλούδι,
μὲ τὰ χειλάκια σου ἔλεγα τ᾿ αὐγερινὸ τραγούδι.

Μὲ τὰ χεράκια σου τὰ δυό, τὰ χιλιοχαϊδεμένα,
ὅλη τη γῆς ἀγκάλιαζα κι ὅλ᾿ εἴτανε γιὰ μένα.

Νιότη ἀπ᾿ τὴ νιότη σου ἔπαιρνα κι ἀκόμη ἀχνογελοῦσα,
τὰ γερατειὰ δὲν τρόμαζα, τὸ θάνατο ἀψηφοῦσα.

Καὶ τώρα ποὺ θὰ κρατηθῶ, ποὺ θὰ σταθῶ, ποὺ θἄμπω,
ποὺ ἀπόμεινα ξερὸ δεντρὶ σὲ χιονισμένο κάμπο;

Γιέ μου, ἂν δὲ σοὖναι βολετὸ νἀρθεῖς ξανὰ σιμά μου,
πᾶρε μαζί σου ἐμένανε, γλυκειά μου συντροφιά μου.

Κι ἂν εἶν᾿ τὰ πόδια μου λιγνά, μπορῶ νὰ πορπατήσω
κι ἂν κουραστεῖς, στὸν κόρφο μου, γλυκὰ θὰ σὲ κρατήσω.

III
Μαλλιὰ σγουρὰ ποὺ πάνω τους τὰ δάχτυλα περνοῦσα
τὶς νύχτες ποὺ κοιμόσουνα καὶ πλάϊ σου ξαγρυπνοῦσα,

Φρύδι μου, γαϊτανόφρυδο καὶ κοντυλογραμμένο,
καμάρα ποὺ τὸ βλέμμα μου κούρνιαζε ἀναπαμένο,

Μάτια γλαρὰ ποὺ μέσα τους ἀντίφεγγαν τὰ μάκρη
πρωινοῦ οὐρανοῦ, καὶ πάσκιζα μὴν τὰ θαμπώσει δάκρυ,

Χείλι μου μοσκομύριστο ποὺ ὡς λάλαγες ἀνθίζαν
λιθάρια καὶ ξερόδεντρα κι ἀηδόνια φτερουγίζαν,

Στήθεια πλατιὰ σὰν τὰ στρωτὰ φτερούγια τῆς τρυγόνας
ποὺ πάνωθέ τους κόπαζε κ᾿ ἡ πίκρα μου κι ὁ ἀγώνας,

Μπούτια γερὰ σὰν πέρδικες κλειστὲς στὰ παντελόνια
ποὺ οἱ κόρες τὰ καμάρωναν τὸ δείλι ἀπ᾿ τὰ μπαλκόνια,

Καὶ γώ, μὴ μοῦ βασκάνουνε, λεβέντη μου, τέτοιο ἄντρα,
σοῦ κρέμαγα τὸ φυλαχτὸ μὲ τὴ γαλάζια χάντρα,

Μυριόρριζο, μυριόφυλλο κ᾿ εὐωδιαστό μου δάσο,
πῶς νὰ πιστέψω ἡ ἄμοιρη πῶς μπόραε νὰ σὲ χάσω;

ΙV
Γιέ μου, ποιὰ Μοῖρα στὄγραφε καὶ ποιὰ μοῦ τὄχε γράψει
τέτοιον καημό, τέτοια φωτιὰ στὰ στήθεια μου ν᾿ ἀνάψει;

Πουρνὸ - πουρνὸ μοῦ ξύπνησες, μοῦ πλύθηκες, μοῦ ἐλούστης
πριχοῦ σημάνει τὴν αὐγὴ μακριὰ ὁ καμπανοκρούστης.

Κοίταες μὴν ἔφεξε συχνὰ - πυκνὰ ἀπ᾿ τὸ παραθύρι
καὶ βιαζόσουν σὰ νἄτανε νὰ πᾶς σὲ πανηγύρι.

Εἶχες τὰ μάτια σκοτεινά, σφιγμένο τὸ σαγόνι
κι εἴσουν στὴν τόλμη σου γλυκός, ταῦρος μαζὶ κι ἀηδόνι.

Καὶ γὼ ἡ φτωχειὰ κ᾿ ἡ ἀνέμελη καὶ γὼ ἡ τρελλὴ κ᾿ ἡ σκύλα,
σοὔψηνα τὸ φασκόμηλο κι ἀχνὴ ἡ ματιά μου ἐφίλα

Μιὰ - μιὰ τὶς χάρες σου, καλέ, καὶ τὸ λαμπρό σου θωρὶ
κι ἀγαλλόμουν καὶ γέλαγα σὰν τρυφερούλα κόρη.

Κι οὐδὲ κακόβαλα στιγμὴ κι οὐδ᾿ ἔτρεξα ξοπίσω
τὰ στήθεια μου νὰ βάλω μπρὸς τὰ βόλια νὰ κρατήσω.

Κι ἔφτασ᾿ ἀργὰ κι, ὤ, ποὺ ποτὲς μὴν ἔφτανε τέτοια ὥρα
κι, ὦ, κάλλιο νὰ γκρεμίζονταν στὸ καύκαλό μου ἡ χώρα.

V
Σήκω, γλυκέ μου, ἀργήσαμε· ψηλώνει ὁ ἥλιος· ἔλα,
καὶ τὸ φαγάκι σου ἔρημο θὰ κρύωσε στὴν πιατέλα.

Ἡ μπλέ σου ἡ μπλοῦζα τῆς δουλειᾶς στὴν πόρτα κρεμασμένη
θὰ καρτεράει τὴ σάρκα σου τὴ μαρμαρογλυμμένη.

Θὰ καρτεράει τὸ κρύο νερὸ τὸ δροσερό σου στόμα,
θὰ καρτεράει τὰ χνῶτα σου τ᾿ ἀσβεστωμένο δῶμα.

Θὰ καρτεράει κ᾿ ἡ γάτα μας στὰ πόδια σου νὰ παίξει
κι ὁ ἥλιος ἀργὸς θὰ καρτερᾷ στὰ μάτια σου νὰ φέξει.

Θὰ καρτεράει κ᾿ ἡ ρούγα μας τ᾿ ἁδρὸ περπάτημά σου
κ᾿ οἱ γρίλιες οἱ μισάνοιχτες τ᾿ ἀηδονολάλημά σου.

Καὶ τὰ συντρόφια σου, καλέ, ποὺ τὶς βραδιὲς ἐρχόνταν
καὶ λέαν καὶ λέαν κι ἀπ᾿ τὰ ἴδια τοὺς τὰ λόγια ἐφλογιζόνταν

Καὶ μπάζανε στὸ σπίτι μας τὸ φῶς, τὴν πλάση ἀκέρια,
παιδί μου, θὰ σὲ καρτερᾶν νὰ κάνετε νυχτέρια.

Καὶ γὼ θὰ καρτεράω σκυφτὴ βραδὶ καὶ μεσημέρι
νἀρθεῖ ὁ καλός μου, ὁ θάνατος, κοντά σου νὰ μὲ φέρει.

...
ΙΧ
Ὦ Παναγιά μου, ἂν εἴσουνα, καθὼς ἐγώ, μητέρα,
βοήθεια στὸ γιό μου θἄστελνες τὸν Ἄγγελο ἀπὸ πέρα.

Κι, ἄχ, Θέ μου, Θέ μου, ἂν εἴσουν Θεὸς κι ἂν εἴμασταν παιδιά σου
θὰ πόναγες καθὼς ἐγώ, τὰ δόλια πλάσματά σου.

Κι ἂν εἴσουν δίκειος, δίκαια θὰ μοίραζες τὴν πλάση,
κάθε πουλί, κάθε παιδὶ νὰ φάει καὶ νὰ χορτάσει.

Γιέ μου, καλὰ μοῦ τἄλεγε τὸ γνωστικό σου ἀχεῖλι
κάθε φορὰ ποὺ ὁρμήνευε, κάθε φορὰ ποὺ ἐμίλει:

Ἐμεῖς ταγίζουμε ζωὴ στὸ χέρι: περιστέρι,
κ᾿ ἐμεῖς οὔτ᾿ ἕνα ψίχουλο δὲν ἔχουμε στὸ χέρι.

Ἐμεῖς κρατᾶμε ὅλη τὴ γῆς μὲς στ᾿ ἀργασμένα μπράτσα
καὶ σκιάχτρα στέκουνται οἱ Θεοὶ κι ἀφέντη ἔχουνε φάτσα.

Ἄχ, γιέ μου, πιὰ δὲ μοὔμεινε καμιὰ χαρὰ καὶ πίστη,
καὶ τὸ χλωμὸ καὶ τὸ στερνὸ καντήλι μας ἐσβήστη.

Καί, τώρα, ἐπὰ σὲ ποιὰ φωτιὰ τὰ χέρια μου θ᾿ ἀνοίγω,
τὰ παγωμένα χέρια μου νὰν τὰ ζεστάνω λίγο;

Πέμπτη 9 Μαΐου 2019

9 ΤΟΥ ΜΑΗ: Η ΚΟΣΜΟΪΣΤΟΡΙΚΉ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΤΡΙΒΗΣ ΤΟΥ ΝΑΖΙΣΜΟΎ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΣΣΔ

9 ΤΟΥ ΜΑΗ: Η ΚΟΣΜΟΪΣΤΟΡΙΚΉ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΤΡΙΒΗΣ ΤΟΥ ΝΑΖΙΣΜΟΎ ΚΑΙ  ΥΨΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΚΚΙΝΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ ΣΤΟ ΡΆΙΧΣΤΑΓ
ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΣΣΔ ΤΩΝ 25 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΣΤΟΝ 2ο ΠΑΓΚ. ΠΟΛΕΜΟ!

 
(ΕΝΏ Η ΤΟΤΕ ΥΠΕΡΔΥΝΑΜΗ ΓΑΛΛΙΑ, ΕΙΧΕ ΚΑΤΑΛΗΦΘΕΙ ΣΕ 14 ΜΕΡΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΙΤΛΕΡ!...)


Μεγάλη Βρετανία 375.000 , Η.Π.Α. 400.000, Σοβιετική Ένωση 25 έως 30 εκ. νεκροί. Από αυτούς τα 15 έως 20 εκ. ήταν άμαχοι.
Όσο υπάρχουν άνθρωποι, αυτή η ημερομηνία θα σηματοδοτεί, με τον πιο αμείλικτο τρόπο την ανεκτίμητη συνεισφορά του κομμουνιστικού κινήματος στην Ήττα του ναζισμού, (γέννημα των πιο αντιδραστικών δυνάμεων του καπιταλισμού), του πιο βάρβαρου, μισάνθρωπου συστήματος στην παγκόσμια ιστορία. Αυτό το ατέλειωτο ποτάμι αίματος, παρά τις προσπάθειες αναθεώρησης της ιστορίας και εξίσωσης του σοσιαλισμού με φασισμό, που επιχειρεί σήμερα ο ευρωατλαντισμός, χωρίζει τα δύο συστήματα.
Το 80% των μαχών του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου έγιναν στο Ανατολικό Μέτωπο.
Όσο υπάρχουν άνθρωποι, δεν θα ξεχαστεί το Στάλινγκραντ, το Λένινγκραντ, το Κουρσκ, η Γκερνίκα, τα Καλάβρυτα, το Άουσβιτς. 
Και κοντά σε αυτά η Χιροσίμα, η Αθήνα του Δεκέμβρη και η Μακρόνησος
Γιατί στις 10 του Μάη ξεκίνησε ένας άλλος πόλεμος που κράτησε 46 χρόνια και ο ηττημένος ναζισμός βρήκε άξιο διάδοχο στον ευρωατλαντισμό. Η ίδια η Ε.Ε. ήταν μια παραλλαγή του ναζιστικού σχεδίου για μια «Ενωμένη Ευρώπη», ενώ το ΝΑΤΟ ξεπέρασε σε επεμβάσεις και πολέμους ακόμη και τα πιο επιθετικά όνειρα των στρατηγών της Βέρμαχτ.
Πάνω από 32.000 βιομηχανίες, 80.000 κολχόζ, 1.700 πόλεις και 70.000 χωριά ισοπεδώθηκαν στην ΕΣΣΔ από τα ναζιστικά κτήνη. Η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος, χάθηκε στις μάχες.
Όσο υπάρχουν άνθρωποι, δεν θα ξεχαστούν η Ζόγια Κοζμοντεμιάνσκαγια , ο Βασίλι Ζάιεφ, η Λουντμίλα Παβλιτσένκο, η Ηλέκτρα, οι Διακόσιοι και απέναντί τους τα SS,οιδοσίλογοι, οι Κουίσλιγκ, οι μαυραγορίτες. Και δεν θα ξεχαστούν γιατί ακόμη και σήμερα απέναντι στην ανθρώπινη συνείδηση τα ίδια μονοπάτια ανοίγονται για να διαλέξεις.
Και η Ιστορία δεν δικαιώνει την Ήττα ως επιλογή, ούτε τη Συνθηκολόγηση ή τον δήθεν Ρεαλισμό. Ο μοναδικός ρεαλισμός είναι η Πίστη και η Γνώση για τη βεβαιότητα της τελικής Νίκης.
Η ναζιστική Γερμανία αξιοποιούσε για τις πολεμικές της ανάγκες τα εργοστάσια της Γαλλίας, του Βελγίου, της Αυστρίας, της Τσεχοσλοβακίας κ.α. Η βαριά βιομηχανία της – η δική της και των κατεχόμενων χωρών – ήταν δύο με δυόμισι φορές περισσότεροι από εκείνης της Σοβιετικής Ένωσης. Στις κατακτημένες χώρες και χώρες – δορυφόρους της εκατομμύρια εργάτες δούλευαν για την πολεμική της μηχανή.
Όσο υπάρχουν άνθρωποι η φωτογραφία της Κόκκινης Σημαίας, του πρώτου εργατικού-αγροτικού κράτους στην Ιστορία, καρφωμένης πάνω στο Ράιχσταγκ, θα υπενθυμίζει την ιστορική συνέχεια του αγώνα και της αγωνίας του ανθρώπου για Ελευθερία και Δικαιοσύνη και θα στοιχειώνει τον ύπνο των κυρίαρχων. Από την έφοδο στα χειμερινά ανάκτοραέως το Βερολίνο, από το Μανιάκι έως το Γοργοπόταμο, είτε αντάρτης, είτε κλέφτης, αλλά πάντα παλικάρι ο Λαός θα σηκώνεται, θα πέφτει και πάλι θα σηκώνεται. Μέχρι να καρφώσει οριστικά το τελευταίο λάβαρο.
Στο Ανατολικό Μέτωπο καταστράφηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν 607 γερμανικές μεραρχίες, ενώ στο Δυτικό, που άνοιξε μόνο όταν ΗΠΑ-Βρετανία φοβήθηκαν ότι ο Κόκκινος Στρατός θα νικούσε μόνος του τη Βέρμαχτ και τους συμμάχους της, πολέμησαν 67 γερμανικές μεραρχίες (ημιεπανδρωμένες με τραυματίες, μεσήλικες και παιδιά).
Όσο υπάρχουν άνθρωποι, η 9 του Μάη θα είναι η μεγαλύτερη ως τώρα Νίκη του Ανθρώπου. 
Δίπλα στην παρισινή Κομμούνα, δίπλα στην Οκτωβριανή. Και στα ίχνη της θα περπατήσουν εκατομμύρια.
 Σήμερα στο Ντονμπάς, στη Βενεζουέλα, στη Παλαιστίνη, στη Συρία. Αύριο παντού. 
Όπου ο Πόλεμος του σύγχρονου ναζισμού υπενθυμίζει ότι το φίδι δεν εκκολάπτεται μόνο από εγκληματικές συμμορίες, αλλά από τον ιμπεριαλισμό τον ίδιο.

Κυριακή 5 Μαΐου 2019

Το 70% των Ρώσων βλέπει θετικά τον Στάλιν


Το ποσοστό ρεκόρ του 52% θεωρεί το έργο του μάλλον θετικό


ΚΟΣΜΟΣ
4:23
17/04/2019
Το 70% των Ρώσων βλέπει θετικά τον Στάλιν

45
39


Το 70% των Ρώσων αξιολογεί θετικά τον ρόλο του Ιωσήφ Στάλιν σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματoποίησε το ερευνητικό ινστιτούτο Levada –Centr τον Μάρτιο μήνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύει η εφημερίδα RBK. Το ποσοστό αυτό θεωρείται ποσοστό ρεκόρ σε σχέση με όλες τις προηγούμενες δημοσκοπήσεις. Ωστόσο το Κρεμλίνο δεν θέλησε να σχολιάσει τις εντυπωσιακές, από την άποψη των ποσοστών, προτιμήσεις των Ρώσων προς το πρόσωπο του Στάλιν, ισχυριζόμενο ότι δεν έχει μελετήσει ακόμη λεπτομερώς τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης.
Το ποσοστό αυτό, διαμορφώνεται από το 52% των Ρώσων που αξιολογεί το έργο του Στάλιν ως μάλλον θετικό και το 18% που θεωρεί το έργο του εξ ολοκλήρου θετικό. Το ποσοστό αυτό θεωρείται ρεκόρ, αφού σε όλες τις προηγούμενες δημοσκοπήσεις ήταν σημαντικά πιο μικρό. Στις δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 2006-2009, το ποσοστό υποστήριξης προς την πολιτική του Στάλιν κυμαίνονταν στα επίπεδα του 39-49%.
Μόνο το 19% των Ρώσων αξιολογεί αρνητικά τον ρόλο του Στάλιν στην ζωή της χώρας ( 14% μάλλον αρνητικά , 5% εξ ολοκλήρου αρνητικά). Το 11% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δυσκολεύεται να απαντήσει στο σχετικό με την αξιολόγηση του ρόλου του Στάλιν ερώτημα. Το ποσοστό αυτό θεωρείται το μικρότερο σε όλη την ιστορία των δημοσκοπήσεων.
Επίσης, καταγράφηκε η μέγιστη αύξηση των θετικών συναισθημάτων προς το πρόσωπο του Στάλιν. Το 41% δήλωσε ότι τον αντιμετωπίζει με σεβασμό, το 6% με συμπάθεια και το 4% με θαυμασμό. Απέχθεια και οργή προκαλεί η, προσωπικότητα του στο 6% των Ρώσων, φόβο στο 3% και μίσος επίσης στο 3%.
Το 7% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δυσκολεύεται να απαντήσει στα ερωτήματα που τους τέθηκαν, ενώ το 1% δήλωσε ότι δεν γνωρίζουν ποιός ήταν ο Στάλιν.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση περισσότερο θετικά βλέπουν τον Στάλιν οι ψηφοφόροι που ψήφισαν στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, υπέρ του εθνικιστή ηγέτη του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Ζιρινόφσκ (80% και 67% σε δύο σχετικά ερωτήματα) . Πιο χαμηλά είναι τα ποσοστά υποστήριξης προς το πρόσωπο του Στάλιν μεταξύ των ψηφοφόρων του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας ( 68% και 49%).
Αξιοσημείωτο είναι ότι αυξήθηκαν τα ποσοστά των Ρώσων που δικαιολογούν τις σταλινικές διώξεις. Το 46% συνολικά των Ρώσων υποστηρίζουν τις σταλινικές διώξεις ( το 13% απολύτως και το 33% σε κάποιο βαθμό). Το ερώτημα που τους τέθηκε ήταν το ακόλουθο: «Ήταν δικαιολογημένο να έχει ο σοβιετικός λαός ανθρώπινα θύματα την περίοδο του Στάλιν, για να πετύχει τους στόχους και τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν μέσα σε μια σύντομη χρονική περίοδο;» Έως το 2011 τις σταλινικές διώξεις τις δικαιολογούσε ποσοστό μικρότερο του 30% των Ρώσων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εφέτος εκτός από την παραδοσιακή εκδήλωση των σταλινικών που κάθε χρόνο στις 5 Μαρτίου εναποθέτουν λουλούδια στο τάφο του Στάλιν που βρίσκεται δίπλα στο τείχος του Κρεμλίνου, πραγματοποιήθηκε στην Μόσχα και πορεία των συγγενών των θυμάτων των σταλινικών διώξεων την περίοδο 1924-1953. Εκτός των άλλων δύο ακτιβιστές της κοινωνικής οργάνωσης «αποκομμουνιστικοποιήση» που πέταξαν σπασμένα λουλούδια στον τάφο του Στάλιν , συνελήφθησαν αμέσως από αστυνομικούς.
Ο εκπρόσωπος τύπου του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, όταν ρωτήθηκε σήμερα για τα αποτελέσματα της δημοσκοπήσεις απέφυγε να προβεί σε οποιαδήποτε σχόλια, δηλώνοντας ότι δεν έχει προφθάσει να μελετήσει λεπτομερώς τα αποτελέσματα. «Προς τον παρόν δεν είχαμε την δυνατότητα να μελετήσουμε λεπτομερώς την έρευνα αυτή του Levada, γι αυτό είναι δύσκολο να πώς κάτι».

Σχόλιο Αντίλογου (Μιας και η  σάτιρα μιλά ...πάρα πολύ  σοβαρά ενίοτε) :

    χΣόλιο 😳ΠΩΩΩΩΣ; ΟΣΑ ΞΕΡΕΙ Ο ΝΟΙΚΟΚΥΡΗΣ, ΔΕΝ ΤΑ ΞΕΡΕΙ Ο ...ΜΟΥΣΑΦΊΡΗΣ;
Χμμμ!😏 Εμ βέβαια! Πού ...ξέρουν εκείνοι; Τον έζησαν;
Ρωτάν κι εμάς εδώ, ειδικά την νεοταξίτικη 😂αναρχοαριστερά την απόλυτα συμπλέουσα με αυτούς 😂ακροδεξιά και σία, και τους μπάτλερ όλων αυτών, και εκείνους όλους τους "υψηλά διανοούμενους" τους οικοδομήσαντες καρριέρες προπαγανδίζοντας ό,τι θέλουν τα αφεντικά τους; Ρωτήσανε οι χαζορώσοι όλους αυτούς εδώ, που πνέουν μένεα εναντίον του Στάλιν αφού ...τον ζήσανε από πρώτο χέρι οι έρμοι και όχι από απόψεις των εδώ σοβιετολόγων και της εκεί χρουστσοφο-γκορμπατσοφικής παρασιτικής-εκφυλιστικής-μαφιόζικης (ωχ τι λέω!!! ...😉😌"δημοκρατικής" ήθελα να πώ!!!) νομενκλατούρας;

Τρίτη 30 Απριλίου 2019

Ο φοιτητής Γκάντι και ο καθηγητής που τον αντιπαθούσε

Όταν ο Γκάντι μελετούσε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, είχε έναν καθηγητή του οποίου το επίθετο ήταν Mr. Peters και ο οποίος δεν τον συμπαθούσε καθόλου.
Κάποια μέρα, ο Mr. Peters κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματός του καθόταν στο εστιατόριο του Πανεπιστημίου όταν ο Γκάντι ήρθε με τον δίσκο του και κάθισε δίπλα του.
Σοβαρά ενοχλημένος ο υπερόπτης καθηγητής είπε στον Γκάντι:
«Κύριε Γκάντι, δε γνωρίζετε ότι ένα γουρούνι και ένα περιστέρι δεν κάθονται μαζί κατά τη διάρκεια του φαγητού τους;» και η απάντηση του Γκάντι ήταν:
«Μην ενοχλείστε, κ. καθηγητά, θα πετάξω παραπέρα» και λέγοντας αυτά πήγε και κάθισε σ' ένα άλλο τραπέζι.
Πράσινος από τα νεύρα του ο Mr. Peters θέλησε να πάρει τη ρεβάνς στις επόμενες εξετάσεις αλλά ο φοιτητής του απάντησε ορθότατα σε όλες τις ερωτήσεις του.
Τότε ο Mr. Peters του έθεσε την παρακάτω ερώτηση:
«Κύριε Γκάντι, τι θα κάνατε αν περπατώντας στον δρόμο βρίσκατε ένα πακέτο γεμάτο σοφία και ένα άλλο γεμάτο λεφτά; Ποιο από τα δύο θα παίρνατε;»
Χωρίς να το πολυσκεφτεί ο Γκάντι του απάντησε: «Σίγουρα το πακέτο με τα χρήματα.»
Τότε ο Mr. Peters μ' ένα χαμόγελο γεμάτο ειρωνεία του είπε: «Αν ήμουν στη θέση σας θα έπαιρνα αυτό με τη σοφία, δε νομίζετε;» και ο Γκάντι του απάντησε με απάθεια: «Ο καθένας παίρνει αυτό που του λείπει.»
Ο Mr. Peters ήδη υστερικός από την απάντηση του φοιτητή του έγραψε στην κόλλα του διαγωνίσματος "Ηλίθιος" και την έδωσε στον Γκάντι.
Ο Γκάντι πήρε την κόλλα του διαγωνίσματος και κάθισε κάτω. Μερικά λεπτά
αργότερα πάει στον καθηγητή του και του λέει: «Mr. Peters, υπογράψατε το
γραπτό μου, αλλά ξεχάσατε να το βαθμολογήσετε.»

Τρίτη 23 Απριλίου 2019

Τρίτη 16 Απριλίου 2019

Η (από τα μέσα Απριλίου ως αρχές Μαϊου συνήθως) σμηνουργία των μελισσών


ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΜΗΝΟΥΡΓΙΑ
Οι εργάτριες σε όλη τη διάρκεια του έτους χτίζουν και καταστρέφουν βάσεις βασιλικών κελιών που είναι γνωστά ως βαλανίδια λόγω του σχήματος τους. Έτσι πάντοτε υπάρχει ένας αριθμός άδειων βαλανιδιών στην κυψελώδη. Δυο με τέσσερις εβδομάδες πριν την σμηνουργία οι εργάτριες ταΐζουν εντατικά την βασίλισσα η οποία ωοτοκεί μεγαλύτερο αριθμό αυγών ημερησίως και αναγκάζεται λόγω χώρου και γεννά στα βαλανίδια. Έχει παρατηρηθεί επίσης το φαινόμενο εργάτριες να μεταφέρουν γονιμοποιημένα αυγά από τα εργατικά κελιά στα βαλανίδια για να αρχίσει η εκτροφή βασιλισσών. Τα βαλανίδια επιμηκύνονται σε βασιλικά κελιά και οι εργάτριες επιταχύνουν το ρυθμό, το χορό των δονήσεων της κοιλιάς. Το εντατικό τάισμα της βασίλισσας συνεχίζεται μέχρι και μια βδομάδα πριν τη σμηνουργία μετά όμως η συμπεριφορά των εργατριών προς τη βασίλισσα αλλάζει. Το τάισμα ελαττώνεται, η βασίλισσα διώχνεται και σπρώχνεται και δαγκώνεται από τις εργάτριες με σκοπό να χάσει βάρος για να μπορεί να πετάξει έξω από την κυψέλη. Μερικές μέρες πριν από την σμηνουργία οι εργάτριες συνωστίζονται και κρέμονται μπροστά μπροστά μπροστά στην είσοδο της κυψέλης. Έχουν τον πρόλοβό τους γεμάτο με μελίγγια να είναι έτοιμες την κατάλληλη στιγμή να αφήσουν την κυψέλη. Δύο με τέσσερις εβδομάδες πριν τη σμηνουργία, οι εργάτριες ταίζουν εντατικά τη βασίλισσα, η οποία ωοτοκεί μεγαλύτερο αριθμό αυγών ημερισίως και αναγκάζεται λόγω χώρου και γεννά και στα βαλανίδια. Έχει παρατηρηθεί επίσης το φαινόμενο εργάτριες να μεταφέρουν γονιμοποιημένα αυγά ή θηλυκές προνύμφες από τα εργατικά κελιά στα βαλανίδια, για να αρχίσει η εκτροφή βασιλισσών. Τα βαλανίδια επιμηκύνονται σε βασιλικά κελιά και οι εργάτριες επιταχύνουν το ρυθμό των χορών των δονήσεων της κοιλιάς.

Στην ουσία οι εργάτριες γεμίζουν τον προλοβό τους με μέλι μέχρι και 10 ημέρες πριν το φαινόμενο συμβεί.

Οι αφεσμοί συνήθως αφήνουν τη μητρική φωλιά την ημέρα που γίνεται το σφράγισμα του πρώτου βασιλικού κελιού ή την επομένη, σύμφωνα πάντα με τις συνθήκες που επικρατούν. Άσχημες καιρικές συνθήκες δεν επιτρέπουν στο σμήνος να ξεκινήσει και όταν παρατείνονται μπορεί να ανατρέψουν το φαινόμενο. Οι αφεσμοί αφήνουν τη μητρική φωλιά συνήθως κατά τις μεμβρηνές ώρες. Λίγες ώρες πριν την σμηνουργία οι χοροί των δονήσεων της κοιλιάς σταματούν και οι εργάτριες αρχίζουν να τρέχουν εμπρός πίσω σε κύματα κάνοντας θορύβους και ξεσηκώνοντας τις υπόλοιπες ενώ συγχρόνως τραβούν τη βασίλισσα προς τα έξω.

Ξαφνικά μια μάζα μελισσών ξεχύνεται πετώντας από την κυψέλη με θόρυβο παίρνοντας και την βασίλισσα μαζί. Αν η βασίλισσα δεν έχει ακολουθήσει οι εργάτριες επιστρέφουν και το φαινόμενο επαναλαμβάνεται.
Ο αφεσμός σύντομα συγκεντρώνεται συνήθως σε κλαδί κοντινού δέντρου και οι ανιχνεύτριες μέλισσες αναλαμβάνουν να ψάξουν για νέα φωλιά.

Οι νεαρές εργάτριες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να ακολουθήσουν το σμήνος και συνήθως το 70% των εργατριών που σμηνουργεί είναι νεαρές εργάτριες ηλικίας κάτω των 10 ημερών. Το νεαρό της ηλικίας τους εξασφαλίζει στο σμήνος την βιωσιμότητα που χρειάζεται μέχρι να κτιστούν οι κηρήθρες στη καινούρια φωλιά να αρχίσει η εκτροφή εργατικού γόνου και να εκκολαφθεί ο πρώτος γόνος. Οι νεαρές εργάτριες είναι επίσης οι πιο κατάλληλες για το χτίσιμο των κηρήθρων και την εκτροφή του γόνου. Το μητρικό μελίσσι αντίθετα δεν έχει πολλές νεαρές εργάτριες έχει όμως σφραγισμένο εργατικό γόνο που σύντομα θα εκκολαφθεί και θα αντικαταστήσει τις απώλειες.

Στο μητρικό μελίσσι υπάρχουν έτοιμα βασιλικά κελιά να δώσουν καινούριες βασίλισσες. Συνήθως αν ο πληθυσμός των εργατριών που έχουν μείνει στο μητρικό μελίσσι είναι μεγάλος , τότε το μελίσσι θα ξανασμηνουργήσει και οι μεθεσμοί που θα ακολουθήσουν θα οδηγηθούν από τις νέες βασίλισσες που θα εκκολαφθούν. Πάντα οι μεθεσμοί είναι μικρότεροι από τους πρώτους αφεσμούς και δύσκολα επιβιώνουν, ενώ συγχρόνως εξασθενούν πολύ το μητρικό μελίσσι. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει δεύτερος η τρίτος αφεσμός, τότε η πρώτη βασίλισσα που θα εκκολαφθεί θα θανατώσει με το κεντρί της τις υπόλοιπες και αν εκκολαφθούν δυο μαζί συγχρόνως τότε για να κυριαρχήσει η μια. Η καινούρια βασίλισσα θα συζευχθεί σύντομα και ο ρυθμός του μελισσιού θα επανέλθει στα συνηθισμένα επίπεδα.

Για τον μελισσοκόμο όμως είναι ανεπιθύμητη επειδή:
α) Τα μελίσσια χάνουν μεγάλο μέρος του πληθυσμού σε εποχή που χρειάζονται συλλέκτριες για νεκταροσυλλογή.
β) Τα αποθέματα της κυψέλης που σμηνουργεί λιγοστεύουν σημαντικά, γιατί οι μέλισσες φεύγοντας παίρνουν μαζί τους μεγάλη ποσότητα μελιού, ενώ αυτές που μένουν δεν μπορούν να αναπληρώσουν την απώλεια.
γ) Μελίσσια που σμηνουργούν μπορεί να μείνουν ορφανά επειδή κάποιο ατύχημα συμβαίνει στο στάδιο εκτροφής ή σύζευξης της νέας βασίλισσας.

Οι λόγοι που ένα μελίσσι σμηνουργεί είναι:
α) Ο συνωστισμός που προκαλείται μέσα στην κυψέλη την άνοιξη, επειδή με την εντατική γέννα της βασίλισσας αυξάνει τόσο πολύ ο πληθυσμός, ώστε να μην χωρούν οι μέλισσες και να μην υπάρχουν άδεια κελιά για γόνο και αποθήκευση τροφών.
β) Η φερομόνη που παράγεται από τη βασίλισσα, λόγω του συνωστισμού δεν μπορεί να απλωθεί ομοιόμορφα στο χώρο της κυψέλης. Η φερομόνη εμποδίζει το μελίσσι να φτιάξει βασιλικά κελιά, αφού νοιώθει την ύπαρξη της βασίλισσας. Όταν η φερομόνη μειώνεται λόγω συνωστισμού ή γερασμένης βασίλισσας που εκκρίνει μειωμένη φερομόνη, το αποτέλεσμα είναι το κτίσιμο των βασιλικών κελιών.
γ) Η κληρονομικότητα. Κάποιες φυλές μελισσών σμηνουργούν συχνότερα, όπως η ελληνική φυλή.
δ) Η ανθοφορία και οι καιρικές συνθήκες. Όταν η ανθοφορία και νεκταροέκκριση είναι φτωχή, το μελίσσι δεν αναπτύσσεται αρκετά ώστε να σμηνουργήσει. Οι κακές καιρικές συνθήκες έχουν το ίδιο αποτέλεσμα.

Η διαδικασία της Σμηνουργίας
Το φαινόμενο της σμηνουργίας διαρκεί περίπου 10-20 λεπτά. Η έναρξη, όμως, ξεκινάει πολλές ημέρες πριν με τον σχηματισμό βασιλικών κελιών στο κάτω μέρος της κηρήθρας του εμβρυοθαλάμου. Οι βάσεις των κελιών εμφανίζονται μερικές εβδομάδες πριν η βασίλισσα γεννήσει σε αυτά. Ο πρώτος αφεσμός φεύγει μόλις τα βασιλικά κελιά σφραγισθούν. Όταν οι προνύμφες των βασιλικών κελιών είναι δύο ημερών, η βασίλισσα χάνει περίπου το 1/3 του βάρους της κατά τις 3-5 ημέρες πριν από την έξοδό της με τον αφεσμό. Αυτή η απώλεια βάρους είναι απαραίτητη για να μπορέσει να πετάξει.
Στο μεταξύ, οι εργάτριες γεμίζουν το στομάχι τους με τροφή που θα πάρουν μαζί τους. Κατά τη σμηνουργία, η νεκταροσυλλογή μειώνεται και τα αποθέματα τροφής ελαττώνονται. Μερικές φορές, τον πρώτο αφεσμό ακολουθεί δεύτερος, οκτώ ημέρες μετά τον πρώτο. Ο αφεσμός που φεύγει από την κυψέλη «κάθεται» σε κάποιο κοντινό θάμνο ή δέντρο κοντά στην κυψέλη. Η βασίλισσα δεν ηγείται του αφεσμού, συμπεριφέρεται σαν απλή εργάτρια. Αργότερα με την παραγωγή φερομόνης συγκρατεί τον πληθυσμό σε συνοχή. Αν η βασίλισσα χαθεί στο δρόμο, ο αφεσμός επιστρέφει στην κυψέλη. Μόλις εγκατασταθεί στο δέντρο ο αφεσμός, μέλισσες - ανιχνεύτριες ψάχνουν να βρουν κατάλληλο μέρος για νέα φωλιά. 
Όταν βρεθεί, επιστρέφουν στον αφεσμό και με το χορό τους πληροφορούν τις συντρόφισσές τους. Τότε το σμάρι φεύγει απ' το κλαδί, κατευθύνεται στην οριστική θέση και αρχίζει να κτίζει κηρήθρες.

Μέτρα πρόληψης Σμηνουργίας
Αύξηση του χώρου του μελισσιού.
α) Δίνουμε φύλλα κηρήθρας για χτίσιμο. Τοποθετούνται αμέσως μετά το γόνο και πριν από τα πλαίσια της γύρης και του μελιού. Δεν πρέπει ποτέ να παρεμβάλλονται μεταξύ πλαισίων γόνου, γιατί η διακοπή γόνου πιθανό να προκαλέσει αντί να προλάβει τη σμηνουργία.
Στη Βιολογική Μελισσοκομία τοποθετούμε και σκέτα συρματωμένα πλαίσια ή οδηγούς.
β) Κτισμένες κηρήθρες τοποθετούνται αν η νεκταροέκκριση είναι περιορισμένη. Αυτές μπορούν να τοποθετηθούν ανάμεσα στα πλαίσια του γόνου.
Αντικατάσταση των γερασμένων βασιλισσών, επειδή αυτές ελευθερώνουν μικρή ποσότητα φερομόνης. Αυτό ωθεί το μελίσσι σε σμηνουργία.
Επιλογή μελισσιών χωρίς τάση σμηνουργίας.
Δημιουργία τεχνητών αφεσμών (παραφυάδες).
Εξίσωση τωμελισσών. Δίνουμε πλαίσια με σφραγισμένο γόνο από τα δυνατά στα αδύνατα ή τους αλλάζουμε θέσεις.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Αυτή η μέθοδος ενέχει τον κίνδυνο μετάδοσης ασθενειών.

Μέτρα καταστολής Σμηνουργίας

  • Δημιουργία Τεχνητών Σμηνών.
  • Καταστολή σμηνουργίας με παράλληλη παραγωγή βασιλικού πολτού. Κάνουμε τους εξής χειρισμούς: Περιορίζουμε την είσοδο, τροφοδοτούμε το μελίσσι, και αν χρειαστεί ενισχύουμε με εκκολαπτόμενο γόνο από άλλα μελίσσια. Κάθε τρίτη ημέρα μετά την εμφάνιση βασιλικών κελιών, συλλέγεται ο πολτός από τα κελιά φυσικής σμηνουργίας. Μπορούμε ακόμη να αφαιρέσουμε τα πλαίσια γόνου και να τοποθετούμε κάθε τρίτη ημέρα εμβολιασμένα βασιλικά κελιά.

Σύλληψη αφεσμών
Αν παρόλα τα μέτρα δεν προλάβουμε και κάποιο μελίσσι σμηνουργήσει και βρούμε τον αφεσμό, το μαζεύουμε σε μία κυψέλη με δύο χτισμένες κηρήθρες και ένα πλαίσιο με ανοιχτό γόνο. Προσοχή να πάρουμε μαζί και τη βασίλισσα.

Παγίδες για προσέλκυση αφεσμών
Τοποθετούνται ψηλά, δύο μέτρα περίπου από το έδαφος. Αφήνουμε μικρή είσοδο. Αλείφουμε εσωτερικά με ένα μείγμα από λιωμένο κερί με εσάνς μελισσόχορτου ή λεμονιού. Επίσης, αιθέρια έλαια ευκαλύπτου, ευγενόλης, γερανιόλης είναι ελκυστικά αφεσμών.

Πηγή: Βιολογική μελισσοκομία   www.bio-meli.gr