Δευτέρα 9 Απριλίου 2018

Κατασκευή γνήσιου ξυλόφουρνου

Ένας γνήσιος ξυλόφουρνος…

Εδώ και χιλιάδες χρόνια η ανθρωπότητα βολεύτηκε με φούρνους κατασκευασμένους από χώμα. Μόνο τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν φούρνοι τσιμεντένιοι -προκάτ- μάλλον άσχημοι και μεταξύ τους όμοιοι, με τους οποίους γέμισαν τα εξοχικά των νοικοκυραίων. Ας πάμε λοιπόν πίσω, στην παλιά τεχνολογία. Χώμα, λάσπη, άχυρο, μιά-δυό μέρες δουλειά, αρκετό κέφι και ο φούρνος μας θα στέκει περήφανος σαν αρχέγονο αφρικάνικο γλυπτό.
Φυσικά μια τέτοια κατασκευή είναι φθηνή. Είναι σχεδόν δωρεάν.
Το υλικό κατασκευής μας είναι ο πλίνθος (πλίνθρα, πλινθιά κλπ). Πρόκειται για μια μίξη χώματος, πηλου και άχυρου. Το υλικό είναι εξαιρετικά ισχυρό, πυρίμαχο και αντέχει πάρα πολλά χρόνια.
Η κατασκευή μας απαιτεί λίγη άμμο, άχυρο, πριονίδι, μερικά τούβλα και πέτρες και παλιά μπουκάλια, υλικά που υπάρχουν σχεδόν σε κάθα χωράφι ή που μπορούμε να προμηθευτούμε με λίγα ευρώ. Αντίθετα κάθε προκάτ έτοιμος φούρνος μπορεί να στοιχίσει από εκατοντάδες μέχρι και χιλιάδες ευρώ (μαζί με πάγκους ψηστιέρες κλπ).
Η βάση του φούρνου δεν είναι παρά ένας κύκλος από πέτρες, τσιμεντόλιθους τούβλα κλπ. Με την λογική ότι ο ίδιος ο φούρνος είναι καλύτερο να βρίσκεται γύρω στο 1 με 1.20 μ. από το έδαφος, υπολογίσουμε τη βάση μας σε ύψος κάπου κοντά στο 1 μέτρο.
Μια εστία με μόνωση.
Πάνω από την βάση δημιουργούμε μια επίπεδη επίφάνεια από πριονίδι και πηλό με ενσωματωμένα μπουκάλια μπύρας. Το στρώμα αυτό δημιιουργεί ικανή μόνωση ώστε να περιορίσει τις απώλειες του φούρνου.
Πάνω από τα μπουκάλια, σε ένα λεπτό στρώμα άμμου, θα τοποθετήσουμε τα πυρότουβλα. Θα τα χτυπήσουμε πάνω στην άμμο ώστε να αλφαδιαστούν. Πάνω σε αυτά τα πυρότουβλα θα ψήνουμε αργότερα το ψωμί μας ή τις πίτσες μας.
Διαστάσεις
Οι διαστάσεις είναι ελεύθερες, παρόλα αυτά μια διάμετρος γύρω στα 75 cm είναι ικανή για μια λογική σπιτική χρήση. Χωράει άνετα 3 μεγάλα καρβέλια ψωμί, ή 3 κανονικές πίτσες. Το συνολικό μέγθος του φούρνου έχει σχέση με τον χρόνο που θέλει να ζεσταθεί. Ένας φούρνος γύρω στα 75 cm θα φτάσει στους 300 βαθμούς σε δυό περίπου ώρες με τη βοήθεια μιας φωτιάς από καλά καυσόξυλα.
Η κατασκευή της πόρτας
Η πόρτα θα κατασκευαστεί από μερικά διακοσμητικά συμπαγή τούβλα ή πέτρες. Το πλάτος της είναι περίπου 36 cm. Ακουμπαμε κάτω σε μια επίπεδη επιφάνεια, δημιουργούμε το τόξο παράλληλα με το έδαφος, σημαδευούμε, κόβουμε το καλούπι σε ένα παλιό νοβοπάν, το γυρίζουμε κάθετα, το στερώνουμε και πάνω του χτίζουμε το τόξο.

Σαν συνδετική λάσπη χρησιμοποιούμε άμμο και πηλό σε αναλογία 3:1. Βάζουμε λίγη παραπάνω λάσπη κι όταν αρχίσει να στεγνώνει αφαιρούμε όση περισσεύει, δημιουργώντας τους αρμούς.
Το μέγεθος της πόρτας είναι σημαντικό γιο αυτό το σχέδιο φούρνου.
Το ύψος της είναι το 63% του συνολικού ύψους του φούρνου ή 30 εκ.
Οι διαστάσεις αυτές είναι σημαντικές γιατί επιτρέπουν στον φούρνο να λειτουργεί. Όταν βάζουμ φωτιά ή πόρτα παραμένει ανοικτή. Έτσι ο φρέσκος αέρας μπάινει από χαμηλά (στο επίπεδο των πυρότουβλων) και ο καπνός φέυγι από το πάνω μέρος της πόρτας. Κατ αυτό τον τρόπο δημιουργείται ένας κύκλος αέρα ο οποίος τροφοδοτεί την φωτιά. Σε αντίθετη περίπτωση θα ήταν αναγκαία η ύπαρξη καμινάδας και μιας ξεχωριστής εισόδου αέρα με κατ’ επιλογή φραγή.
Ο Θόλος
Ο Θόλος κατασκευάζεται πάνω σε έναν λόφο από άμμο. Αφού κατασκευάσουμε το σχήμα του πιέζοντας την άμμο για να μην διαλυθεί, ντύνουμε όλο τον θόλο με βρεμμένες εφημερίδες.  Πάνω από τις εφημερίδες χτίζουμε τον πραγματικό θόλο από χώμα πηλό και άχυρα. Όταν στεγνώσει το εξωτερικό στρώμα, αφαιρούμε την άμμο και τις εφημερίδες από την μέσα μεριά διαμέσου της πόρτας.
Στην συνέχεια όλος ο θόλος (και όλος ο φούρνος γενικότερα) θα μονωθεί από ένα παχύ στρώμα πριονιδιού και πηλού.
Τη πρώτη φορά που ο φούρνος θα ανάψει, μπορεί να παρατηρηθούν ρωγμές. Καμία έκπληξη, θα τις στοκάρουμε με το ίδιο υλικό.
Φυσικά, μπορούμε να διακοσμήσουμε τον φούρνο μας με διάφορους τρόπους. Αν το παραπάνω παράδειγμα φαίνεται υπερβολικό, μικρά κομμάτια κεραμικό, χαλικάκια και έχρωμες πέτρες θα αποτελούσαν ίσως μια καλή αρχή.

πηγή: www.flickr.com/photos/smallape/sets/72157621967880898 | www.omorfipoli.com

Δεν υπάρχουν σχόλια: