Πέμπτη 21 Οκτωβρίου 2021

Μακριά από την ποίηση... (του Γιώργου Κακουλίδη)

 του Γιώργου Κακουλίδη*, από τη στήλη «Το απόλυτο ρόδο» τον Μάρτιο του 2005. 

 Για την υπεράσπιση της ποίησης - έχοντας πάντα στο νου τους προφήτες της.


1. Μακριά από την ποίηση τα διάφορα, παγερώς αδιάφορα, ευαγή ιδρύματα πολιτισμού, κέντρα βιβλίου, που λειτουργούν ως βιτρίνα για το θεάρεστο έργο της Νέας Δημοκρατίας. Αξίζουν μόνο την περιφρόνησή μας.


2. Μακριά από την ποίηση η Εκκλησία, ο άμβωνας, το ρασοφόρο πάχος. Γεμάτοι ενοχές, σπρώχνουν τις τύψεις τους στους άλλους. Αφανίζουν τον άνθρωπο, στο όνομα του Θεού, πνίγουν κάθε αίσθηση ελευθερίας, ως εκ τούτου είναι οι πρώτοι εχθροί της ποίησης.


3. Μακριά από την ποίηση οι δημοσιογραφίσκοι, οι κριτικοί, αυτά τα σοκολατούχα παιδιά που επιπλέουν μαζί με τα αφεντικά τους σε μια θάλασσα πνιγμένων λέξεων. Χωρίς να έχουν πληρώσει τίποτα στη ζωή τους - αντιθέτως μάλιστα -, κυνηγούν το βίωμα όπου το βρουν, και με το δίκιο τους. Πρέπει να το θάψουν, για να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθεροι.


4. Μακριά από την ποίηση όλα τα ανθρωπάκια που φαντασιώνονται με λέξεις μια ιστορία που στήνεται με αίμα όπως αυτή της ποίησης, γιατί οι λέξεις έρχονται πάντα στο τέλος, καμιά φορά όμως μπορεί και να μην έρθουν. Το ποίημα ωστόσο έχει συντελεστεί ερήμην των λέξεων. Το νιώθεις από τον τρόπο που αλλάζουν όλα γύρω σου.


5. Μακριά από την ποίηση η φλυαρία του κάθε Εγώ, που είναι το βασίλειο του μικροαστού. Μακριά της οι δήθεν καταραμένοι, οι κατ' επίφασιν αντεξουσιαστές - όλοι τους, μα όλοι, παραδίδονται σε κάθε εξουσία. Πρόκειται για γατούλες που τις ψωνίζει η δύναμη σε τιμή ευκαιρίας.


6. Μακριά από την ποίηση η λεγόμενη «σχολή της ήττας». Πρόκειται για βολεμένους που χρησιμοποίησαν ως άλλοθι το τέλος του Εμφυλίου, για να αναρριχηθούν και να καταξιωθούν κοινωνικά. Μην έχοντας το κουράγιο να αναμετρηθούν - με την αλήθεια τους κι αφού τους ζύγισε η Ιστορία, σέρνονται από δω κι από κει περιφέροντας το χλομό σαρκίο τους, κενοί όπως ακριβώς στο ξεκίνημά τους.


7. Μακριά από την ποίηση όλα τα παπαγαλάκια της εξουσίας που διαρκώς μιλούν για το πώς η πολιτική πράξη δεν έχει καμία σχέση με τη λογοτεχνία. Λακέδες που φροντίζουν να διατηρούν την πραγματικότητα στάσιμη. Άξιος ο μισθός τους, γιατί δεν είναι εύκολο να στηρίζεις αυτή τη βαρβαρότητα με λογοτεχνικούς όρους.


8. Μακριά από την ποίηση η ιδέα ότι αυτή αφορά μόνο τα βιβλία. Το τελευταίο πράγμα που έχει σχέση με την ποίηση είναι το βιβλίο. Υπάρχουν άνθρωποι που δημιουργούν ποίηση με τις πράξεις τους και την ίδια τη ζωή τους, και σαν ζωντανά ποιήματα πορεύονται. Υπάρχουν πράξεις που δε θα αξιωθούν ποτέ να καταχωρηθούν σε βιβλία, αλλά από αυτές ξεπηδά η όποια πνευματικότητα μας κατακλύζει. Υπάρχει και το ρίγος, που κανείς δεν μπορεί να μας πει ακριβώς τι είναι, αλλά συντηρεί την απαραίτητη συγκίνηση στη ζωή. Και υπάρχει και η σιωπή των νεκρών, των αγαπημένων νεκρών, που με τη σιωπή τους μας κατευθύνουν.


9. Μακριά από την ποίηση τα ανθρωπάκια που μια ζωή μόνο ζητούν και θέλουν να θέλουν. Ο ποιητής είναι ο τελευταίος δότης μέσα σε μια κοινωνία που σπαράσσεται και, όπως λέει και ο Μπλανσό, όσο η κοινωνία θα σπαράσσεται η λογοτεχνία θα σπαράσσεται κι αυτή.



*Ο ποιητής, συγγραφέας, ζωγράφος και πολιτιστικός αρθρογράφος στον Ριζοσπάστη Γιώργος Κακουλίδης, «έφυγε» την Κυριακή από τη ζωή σε ηλικία 65 ετών μετά από σκληρή μάχη με τον καρκίνο.

 Ήταν ένας αληθινός διανοούμενος, που η τέχνη και η ζωή του ήταν ένα.  «Τα όσα ειπώθηκαν, και τα όσα δεν έχουν ακόμα ειπωθεί, αποτύπωνε σαν σκληρά διαμάντια στα γραπτά του και στον λόγο του ο Γιώργος Κακουλίδης, αποκαλύπτοντας την άγρια ομορφιά και άκρα ευαισθησία και ευγένεια των ταπεινών. Ασκούσε σκληρή κριτική στους εχθρούς του ανθρώπου, της ανθρωπότητας, στους εχθρούς του δίκιου του απλού λαού, στους δολοφόνους των ψυχών, στους συμβιβασμένους συνοδοιπόρους του κάθε εφιάλτη. Ταυτίστηκε με την αγωνία του λαού και με τους αγώνες για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

Γεννήθηκε το 1956. Ήταν ο τρίτος στη σειρά καλλιτέχνης που βγάζει η οικογένειά του. 

Ο παππούς του, Γιώργος, ήταν γλύπτης, και ο πατέρας του, Δημήτρης, ζωγράφος με σπουδαίο έργο.



Η Καισαριανή, η πόλη όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, τον επηρέασε βαθιά. Ηταν το σημείο αναφοράς του σε όλη του τη ζωή. Στα δύσκολα, τον «ψίθυρο των Διακοσίων» άκουγε: «Ο,τι κάνουμε το κάνουμε για λόγους "ορθοστασίας" ενάντια στην άβυσσο που μας περιβάλλει».
 Αλλο αγκωνάρι εντός του, η ζωή στο πλευρό του πατέρα του. Ολα όσα του δίδαξε και όλα όσα τον άφησε να μάθει μέσα από την πράξη. 
Ωρες ολόκληρες περνούσε στο ατελιέ του. Εκεί γνωρίστηκε και επηρεάστηκε βαθιά από τους ποιητές Μιχάλη Κατσαρό και Νίκο Καρούζο, από τον ζωγράφο Αλέξη Ακριθάκη. Αργότερα είχε την τύχη να συναναστραφεί και με τους Μίλτο Σαχτούρη και Κωστή Μοσκώφ.

Το 1979 έκανε την παρθενική του εμφάνιση στη λογοτεχνία, με την ποιητική συλλογή «Λίμπερτυ», αναφορά στα ταξίδια του στη θάλασσα (μπάρκαρε έφηβος για 2,5 χρόνια). Από τότε δεν σταμάτησε να δημιουργεί και να γράφει:


 «Σκοπός μου είναι η αναγνώριση της ποίησης ως μίας εκ των πολεμικών τεχνών. Της ποίησης που κυκλοφορεί μακριά από τους αποστειρωμένους χώρους των διανοουμένων που ανακυκλώνουν τα βιβλιοσκουπίδια τους χωρίς αιδώ. Της ποίησης ως πράξης που ανατρέπει τα αποτρόπαια όρια της Ιστορίας».


Στη μακρά, δημιουργική του διαδρομή εξέδωσε 16 ποιητικές συλλογές, 7 πεζογραφήματα, 2 θεατρικά και 2 μαρτυρίες, «Η μαύρη κούρσα του κυρίου Καρούζου» και «Το απόλυτο ρόδο (κείμενα πολιτικής και κοινωνικής καθημερινότητας)». 

Ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί από συνθέτες όπως ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Νίκος Κυπουργός, ο Τάσος Μελετόπουλος, ο Στάμος Σέμσης.

Με το Θάνο Μικρούτσικο, που μελοποίησε ποιήματά του
Με το Θάνο Μικρούτσικο, που μελοποίησε ποιήματά του







Δεν υπάρχουν σχόλια: